Wa̍lta̍ Wānāa̍ Chi̍i̍sūa̍a̍ 7
7
Nyɛ̄ Sti̍i̍vīŋ so̍ō wo̍
1Mi̍ māsa̍ wānāā sōlīāā lāsa̍lāa̍ nyūnā Sti̍i̍vīŋ āā, “Tōnya̍ nda̍ dīmi̍ a̍ nūm o̍kɔ̄ɔ̄ ni̍?”
2Mi̍ Sti̍i̍vīŋ mu̍lī āā, “Chāāŋāā nīa̍a̍ a̍ fi̍nyāā nīa̍a̍, lā ya᷄ŋ ni᷅la̍ŋ o̍ nyɛ̄ ya̍ I̍ cho̍ dīmī wo̍. Lɔ̍ɔ̍ pa̍ fi̍nyā nāā ma̍māa̍ E̍bīlāha᷅m ku̍ā le̍ cha᷄lle̍ Ha̍lūāŋ chi̍e̍e̍, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ nɔ̍ nyɛ̄ wa̍wo̍ŋndo̍ wo̍ chɔ̄mnu᷄ŋ ndu̍ lɔ̍ɔ̍ o̍ wa̍ o̍ lɛ̄ŋndē Mɛ̄sōpōte̍e̍mīāāle̍ŋ ni᷄ŋ ndo̍. 3Mbo̍ dīmūl ndu̍ māā, mɛ̍i̍ wa̍nāā nūmnda̍ a̍ lɛ̄ŋndē nūmnde̍ŋ, ma̍ kūɛ̄ o̍ lɛ̄ŋndē ya̍ I̍ cho̍ nu̍m chɔ̄m nde̍ŋ ni᷄ŋ. 4Le̍la̍ŋ, mbo̍ fāŋa᷄ŋ o̍ fo̍ndāŋ Cha̍ldīāŋndo̍. Mbo̍ chāl Ha̍lūāŋ. Mɛ̄ɛ̍ fi̍nyā ndɔ̄ vi᷅, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ tōsā mbo̍ hūŋ o̍ lɛ̄ŋndē nya̍ chō ni᷅ŋ le᷅ŋ īchāli̍ le̍ŋ. 5Mɛ̄lɛ̄ka̍ ke̍ E̍bīlāha᷅m lɛ̄ŋndē lēŋ le̍ mī lē wa̍ nyɛ̄ ndɔ̄ le̍, lɛ̄ŋnde̍ŋ nyɛ̄ pɔ̄mbɔ̄ bɛ̍ɛ̍. Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chūēl ndu̍ būŋgɛ̄i̍ māā ndu̍ ni̍ a̍ chūāūwāā ndūāā ma̍māa̍ ā chō lɛ̄ŋnde̍ŋ nde᷅ŋ sɔ̄lā māā nyɛ̄ ndā. Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, te̍le̍ŋ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chu̍a̍ būŋgɛ̄i̍ he̍ī yo̍, E̍bīlāha᷅m ndu̍ o̍o̍ nɔ̍ wɔ̍ chu̍a̍ le̍. 6Mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ dīmūl ndu̍ nu̍a̍ā māā, Chūāūwāā nūm a̍ ma̍māa̍ ā sīmnūŋ ni̍ŋ mi̍ālla̍ o̍ lɛ̄ŋndē chēle̍ŋnde̍ŋ ni᷄ŋ. Lo̍ŋ nda̍ wā ni̍ŋ chi̍a̍a̍ ni̍, mā bīī nda̍ bīyɔ̄ɔ̄ lēchīɔ̍ɔ̍ le̍ wɔ̄sīla̍ŋ kɛ̄mɔ̄ɔ̍ lē hīɔ̍ɔ̍lu̍. 7Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, I̍ cho̍ lɛ̄ŋnde̍ si̍i̍ŋgūū nda̍ ni̍ŋ chi̍a̍a̍ le̍ŋ nyɛ̄ pālāa̍ tūsī chōo̍. O̍ ko̍ŋ kɔ̄ɔ̄lī, ā chō fūlā o̍ lɛ̄ŋndē lēŋ ni᷄ŋ, mā hu᷄ŋ pi̍ɛ̍ī ya̍ o̍ fo̍ndāŋndo̍ ho̍ō. 8O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chɔ̄m E̍bīlāha᷅m hīvīo̍o̍ o̍ chīɛ̄ī kɔ̄ɔ̄lī, māā tāāmāsi̍ le̍ kpe̍ma̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ yīi̍ ma̍ mēna᷄ŋ nda̍ E̍bīlāha᷅m ndo̍. Mi̍ E̍bīlāha᷅m vi̍a̍lū Āa̍se̍. Mɛ̄ɛ̍ o̍ wa̍ pālɛ̍i̍ ī ŋɔ̄ma̍a̍, mbo̍ hīvī ndu̍ o̍ chīɛ̄ī kɔ̄ɔ̄lī. O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, mi̍ Āa̍se̍ hi̍vī Che̍kɔ̍pū. Mi̍ Che̍kɔ̍pū hi̍vī chūāūwāā ndūāā tɔ̍ a̍ ā ŋīɔ̍ɔ̍ŋnda̍. Nda̍ cho̍ yɛ̄ fi̍nyāā nāā ma̍māā lēbɛ̄ɛ̄ya̍ ā tɔ̍ a̍ ā ŋīɔ̍ɔ̍ŋnda̍ ni̍.
9“Mi̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ ha̍ā chūā ya̍a̍mɔ̍ɔ̍le̍ŋ le̍ Chōo̍sɛ̍ pɔ̍mbɔ̄ ndā. Ma̍ pīsī ndu̍ wāŋnda̍ o̍ bā. Mi̍ wānāā kāŋ nda̍ kɔ̍ pi̍sī ndu̍ māā chɛ̄ o̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ ni᷄ŋ. Kɛ̍, Mɛ̄lɛ̄ka̍ wa̍ ndu̍ kɔ̄ɔ̄lī. 10Mbo̍ sōlī ndu̍ o̍ nyɛ̄ o̍ nyɛ̄ pālāā ni᷄ŋ. Mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ kē Chōo̍sɛ̍ kɔ̄l kālo̍o̍. Mbo̍ tōsā mi̍ māsā bɛ̍ndu̍ wa̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ bōlle̍ŋ ndo̍, ō chā Chōo̍sɛ̍ nyīnā ta̍u̍. Mbo̍ si̍i̍ŋgūū Chōo̍sɛ̍ wānā bɛ̍ndū lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ chōo̍, a̍ yu̍ŋgu̍la̍ ndɔ̄la̍ŋ kpo̍u̍. 11A̍ bōōndi̍i̍ ke̍ŋ, mi̍ yīmā bɛ̄ndūa̍ŋ mā dēl o̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ ni᷄ŋ, a̍ lɛ̄ŋndē Ke̍nāŋnde̍ŋ. Mi̍ wāŋnda̍ bīī mɔ̍nɛ̍i̍ ta̍u̍ bɛ̍ndū. Nyɛ̄ dīāā o̍ nyɛ̄ dīāā ve̍ ō fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ nda̍ a̍a̍ di̍a̍ā le̍. 12Mɛ̄ɛ̍ Che̍kɔ̍pū tu̍e̍ī māā nyɛ̄ dīa̍a̍ chō I̍chi̍pī, mbo̍ vīām pūa̍a̍ ndūa̍a̍ lo̍ŋ. Nda̍ cho̍ yɛ̄ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ ni̍. Kɔ̄lā ndāla̍ tāse̍la̍ŋ la̍ wa̍ la᷅ŋ I̍chi̍pī ni̍. 13O̍ kɔ̄lā nda̍ kūɛ̄ dīi̍ŋ ndɔ̄ɔ̍ la̍ŋ, mi̍ Chōo̍sɛ̍ chɔ̄mnu᷄ŋ bɛ̍ndāā ndūa̍a̍. O̍ ko̍ŋ, mi̍ māsā bɛ̍ndōo̍ I̍chi̍pī bɛ̍ɛ̍ si̍nā wānāa̍ Chōo̍sīa̍a̍. 14Mi̍ Chōo̍sɛ̍ yo̍o̍ŋgū māā Che̍kɔ̍pū fi̍nyā ndɔ̄ a̍ yu̍ŋgu̍ ndɔ̄ɔ̍ kpe̍de̍ ā hu᷄ŋ I̍chi̍pī. Nda̍ kpo̍u̍, ā wa̍ ŋ̄wāŋ be̍le̍-ŋɔ̍mmɛ̍ū a̍ wānāā ŋūɛ̍ɛ̍nu̍. 15Mi̍ Che̍kɔ̍pū ku̍ā I̍chi̍pī. Ndu̍ ni̍ a̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍, lo̍ŋ nda̍ lo̍ ni̍ ma̍ wū. 16O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, ma̍ mīīŋgū a̍ dīāllūŋ nda᷄ŋ Si̍ɛ̍kɛ̄m chi̍e̍e̍. Ma̍ kɔ̍ chɔ᷅ nda̍. Sɛ̄i̍ E̍bīlāha᷅m pe̍ndū a̍ nyɛ̄ sɔ̄lāa̍ ō pūm pūa̍a̍ Hɛ̍ɛ̍mɔ̍ɔ̄ wa̍ o̍ bā wo̍, lēni᷄ŋ nda̍ chɔ̍ nda̍ ni̍.
17“Mɛ̄ɛ̍ te̍le̍ŋndo̍ kāndu̍ fūūlūūwo̍ le̍ mī Mɛ̄lɛ̄ka̍ tōsa̍ nyɛ̄ o̍ chu̍e̍l E̍bīlāha᷅m būŋgɛ̄i̍ yo̍, mi̍ wānāā nāa̍ wa̍ I̍chi̍pī wa̍ kāndū kūīīyo̍ ta̍u̍ ta̍u̍. 18Kɛ̍ o̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, mi̍ wānā che᷅le̍ŋ sɔ̄lā māsāle̍ŋ I̍chi̍pī. Wānā ko̍ŋ ndu̍ o̍o̍ si̍na̍ Chōo̍sɛ̍ le̍. 19Mbo̍ tūū wānāā nāa̍ so̍o̍ŋndo̍, kīndīlāa̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ a̍ kɔ̄l vēsɛ̍i̍ mā vīāū chɛ̄lɛ̄kpi̍a̍a̍ ndāa̍ le̍ mā vī. 20Te̍le̍ŋ ko̍ŋ nda̍ vēlū Mūu̍sē ni̍. Ō wa̍ chɛ̄lɛ̄kpɛ̍ kɛ̍ndɛ̄ kɛ̍ndɛ̄ bɛ̄ndū Mɛ̄lɛ̄ka̍ o̍ hɔ̄l. Ō chu̍a̍ pāŋgo̍ŋ ŋ̄ ŋgāa̍ ā chō ndu̍ māndāa̍ o̍ fi̍nyā ndɔ̄ lo̍ chi̍ɛ̍ī ni̍ŋ. 21Kɛ̍, mɛ̄ɛ̍ nda̍ vīōū Mūu̍sē, mi̍ māsā bɛ̍ndōo̍ ho̍ō chūā ndɔ̄ɔ̍ ō chūā ndu̍. Mbo̍ māndā ndu̍ māā po̍ ndɔ̄. 22Ma̍ pɛ̄ɛ̄kū Mūu̍sē kɔ̄l kālu̍ o̍ kɔ̄l kālu̍ wa̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pī lēŋ. Dīōmnda̍ Mūu̍sēla̍ŋ a̍ wa̍lta̍ o̍ to̍sa̍ la̍ŋ lā chɔ᷄m māā ō wa̍ wāna̍ kpāāyā bɛ̍ndū.
23“Mɛ̄ɛ̍ Mūu̍sē wa̍ wɔ̄sīla̍ŋ be̍le̍-hi̍ɔ̍ɔ̍lu̍, mbo̍ kɛ̄ɛ̄sīāā le̍ mbō kɔ̍ to̍fā wānāā ndūa̍a̍, chūāūwāa̍ I̍sɔ̄lūɛ̍i̍ya̍. 24Kɔ̄la̍ŋ nda̍ yīlɔ̄ɔ̍, mbo̍ sāālu᷄ŋ I̍chi̍pīnɔ̄ɔ̍ chō I̍sɔ̄lūɛ̍i̍nɔ̍ɔ̍ lɔ̄ɔ̍. Mi̍ Mūu̍sē ku̍ā le̍ I̍sɔ̄lūɛ̍i̍nɔ̍ɔ̍ mālāa̍. Mbo̍ mīŋgī māa̍ I̍sɔ̄lūɛ̍i̍nɔ̍ɔ̍. Mbo̍ dīī I̍chi̍pīnɔ̄ɔ̍. 25Mūu̍sē ndu̍ o̍o̍ yi̍ya̍ŋ māā wānāā ndūa̍a̍ chō tāāsi̍ dɔ̄wɔ̄ɔ̄, māā ndu̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chu̍a̍ le̍ nda̍ bāŋāa̍ o̍ chɛ̄le̍ŋ ni᷄ŋ ni̍. Kɛ̍, ā sīna̍ le̍. 26Dīi̍māndɔ̄ɔ̍, mi̍ Mūu̍sē ko̍māl I̍sɔ̄lūɛ̍i̍ya̍ ā ŋīɔ̍ɔ̍ŋ ā chō sɔ̍ŋgɔ̄ɔ̍. Mbo̍ kīndī le̍ nda̍ tōōsīa̍a̍ tɛ̄ɛ̄ŋ. Mbo̍ dīmī māā, chāa̍ŋāā nīa̍a̍, wānāā pīli̍a̍a̍ nya̍ chō ni̍. Vɛ᷅ mi̍ nya̍ pi̍la̍ wā yɔ̄ŋu̍la᷅ŋndo̍? 27Kɛ̍, mi̍ po̍ wa̍ chāa̍ŋ ndɔ̍ bāāla᷄ŋndo̍ wo̍ nyīndū Mūu̍sē. Mbo̍ nyūnā ndu̍ māā, ō nɛ̄ɛ̍nɛ̍ si̍i̍ŋgu̍u̍ yɛ̄ nu̍m māsāa̍ na̍a̍ chōo̍? Ndu̍yɛ̍, ō nɛ̄ɛ̍nɛ̍ si̍i̍ŋgu̍u̍ yɛ̄ nu̍m wāna̍ kɔ̍ɔ̍sā a̍ wāŋnda̍ wo̍ na̍a̍ chōo̍? 28A̍ hɛ̍na̍ŋ mā dīī ya̍ mɛ̄ɛ̍ ŋ̄ dīī chi̍ɛ̍i̍ I̍chi̍pīnɔ̄ɔ̍ yɛ̍? 29Mɛ̄ɛ̍ Mūu̍sē tu̍e̍ī he̍ī, mbo̍ nyāānu᷄ŋ o̍ lēkāa̍, mbo̍ kɔ̍ cha᷅l o̍ lɛ̄ŋndē Mi̍dīāŋnde̍ŋ ni᷄ŋ. Lo̍ŋ o̍ lo̍ ni̍, mbo̍ vīālū pūa̍a̍ ā ŋīɔ̍ɔ̍ŋ.
30“Mɛ̄ɛ̍ wɔ̄sīla̍ŋ lā hīōū be̍le̍-hi̍ɔ̍ɔ̍lu̍, mi̍ ki̍i̍la̍nɔ̍ Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ chɔ̄mnu᷄ŋ Mūu̍sē o̍ lēyīŋ, nāa̍ bɔ̄ɔ̄ pɔ̄mbɔ̄ɔ̍ ō wa̍ sānde̍i̍ya̍. O̍ Pēmbīī Sa̍a̍nāīve̍ īkɛ̄i̍ sūɛ̍i̍ he̍ī yɔ̄nu̍ŋ ni̍. 31Mi̍ kɔ̄ndɔ̄fi̍llo̍ bīī Mūu̍sē a̍ nyɛ̄ o̍ che᷅ wo̍. Mɛ̄ɛ̍ o̍ sɔ̍ɔ̍ŋgu̍u̍ yōndōo̍ īkɛ̄i̍ le̍ mī ndu̍ o̍o̍ to̍fa̍ ndu̍ lāpi̍, mbo̍ tūɛ̄ī mi̍ Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ sūāā māā, 32ya̍ cho̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ ō fi̍nyāā nyāā ma̍māa̍ nda̍ a̍a̍ pi̍ɛ̍ī yo̍ ni̍, Mɛ̄lɛ̄ka̍ E̍bīlāha᷅m, a̍ Āa̍se̍, a̍ Che̍kɔ̍pū nda̍ a̍a̍ pi̍ɛ̍ī yo̍. Mi̍ Mūu̍sē nyi̍i̍yā a̍ sīōōŋnde̍. Mbo̍ wō le̍ tōfāa̍. 33Mi̍ Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ hīāū lāchī a̍ sūɛ̍i̍ nāa̍ ndu̍ chu̍a̍ māā, so̍li̍ kɔ̍ɔ̍vɛ̄i̍la̍ nu̍mnda̍ŋ. Kāni̍ fo̍ndōle̍, lɛ̄ŋndē ŋ̄ si᷄m nde̍ŋ cho̍o̍ le̍ŋ, le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ le̍ cho̍ ni̍. 34I̍ che᷅ kpe̍nde̍ke̍le̍ mɛ̄ɛ̍ wānāā nīa̍a̍ chō mɔ̍nɛ̍i̍ bɛ̍ndūe̍i̍ bīyɔ̄ɔ̍ o̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ ni᷄ŋ yɛ̍. I̍ tu̍e̍ī cha᷄ŋ īmɔ̍nɛ̍ nda̍ chō wo̍. Ndu̍yɛ̍, I̍ hi᷅ŋ le̍ mī ba̍ŋa̍ nda̍. Hu̍ŋ I̍ vi̍ām nu̍m I̍chi̍pī.
35“Mūu̍sē ko̍ŋ ndu̍ wāŋnda̍ I̍sɔ̄lūɛ̄ī a̍ kɛ̍ɛ̍ ni̍. Ma̍ nyūnā ndu̍ māā, ō nɛ̄ɛ̍nɛ̍ si̍i̍ŋgu̍u̍ yɛ̄ nu̍m māsāa̍, kɛ̄lɛ̄ŋgāā wāna̍ kɔ̍ɔ̍sā a̍ wāŋnda̍ wo̍? Ndu̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ pi̍la̍ vēm le̍ wāa̍ māsānɔ̍ ndā a̍ wāna̍ pi̍ŋī nda̍ wo̍ nī. Ō tōsa̍ he̍ī sa̍na̍a̍ o̍ ki̍i̍la̍nɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chɔ̍mnu̍ŋ Mūu̍sē o̍ bɔ̄ɔ̄ pɔ̄mbɔ̍ wa̍ sānde̍i̍yo̍ ni᷄ŋ ndo̍. 36Ndu̍ so̍li̍ nda̍ o̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ ni᷄ŋ ni̍. Mbo̍ tōsā kɔ̄ndɔ̄fi̍lta̍ŋ, a̍ ka̍a̍ma̍āla̍ŋ I̍chi̍pī a̍ o̍ pēē Si̍a̍ŋāa̍ Mɛ̄ŋmā Īhɛ᷄llo̍. Mbo̍ hīāū lāchī a̍ la̍ŋ tōsāa̍ le̍ wɔ̄sīla̍ŋ be̍le̍-hi̍ɔ̍ɔ̍lu̍ o̍ po̍llo̍ ni᷄ŋ. 37Mūu̍sē ko̍ŋ, ndu̍ di̍mu̍l wāŋnda̍ I̍sɔ̄lūɛ̄ī ni̍ māā, Mɛ̄lɛ̄ka̍ chō wāna̍ su̍a̍ā le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ yɔ̄ŋ mɛ̄ɛ̍ ya̍ cho̍ nu̍a̍ā yɛ̍, fūlāa̍ o̍ pūlālē nyāle̍ŋ chōo̍. 38Mūu̍sē ko̍ŋ ndu̍ wa̍ lātūlu̍ a̍ wāŋnda̍ I̍sɔ̄lūɛ̄ī lɔ̍ɔ̍ nda̍ chūūŋgi̍āŋ o̍ po̍llo̍ ni᷄ŋ ndo̍ ni̍. Ō wa̍ lātūlu̍ lo̍ŋ a̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍, a̍ ki̍i̍la̍nɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ wa̍ sūɛ̍i̍ nāa̍ ndu̍ chu̍a̍ o̍ Pēmbīī Sa̍a̍nāīve̍ chōo̍ wo̍. Ndu̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ ke̍ yōōŋgū ndɔ̍ cho̍ le̍ fɛ̍ɛ̍ŋ a̍ fɛ̍ɛ̍ŋndo̍ wo̍ ni̍, le̍ mbō hīvi̍ ndu̍ nāa̍ na̍a̍ chūā.
39“Kɛ̍, mi̍ fi̍nyāā nāa̍ kɛ̄ɛ̄ le̍ Mūu̍sē dīōmndo̍ tūēīyɔ̄ɔ̍. Ma̍ pɛ̄ɛ̄sā ndu̍. Ma̍ kāndū yēēmɛ̍i̍ le̍ mīīŋgōo̍ I̍chi̍pī. 40Ma̍ dīmūl E̍lɔ̄ŋ māā, to̍o̍si̍a̍l na̍a̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ a̍ wa᷅ na̍a̍ lāchī le̍ na̍a̍ nɛ̄īyo̍ chɔ̄mndo̍ wa̍. Ŋ̄ si̍nā nyɛ̍ yɔ̍nu̍ŋ a̍ Mūu̍sē wo̍ ho̍ō o̍ chɛ̍ŋ a̍ na̍a̍ I̍chi̍pī wo̍ le̍. 41Bōōndi̍i̍ ke̍ŋ nda̍ tōōsi̍a̍a̍ nyɔ̄ɔ̍ ni̍ māā nāū. Ma̍ hūŋ a̍ sa̍lāla̍ŋ o̍ ndu̍ lo̍. Ma̍ tōsā kɔ̄l kɛ̄ndɛ̄ bɛ̄ndōo̍ le̍ nyɛ̄ nda̍ tōōsi̍a̍a̍ a̍ bālā ndāla̍ŋ ndo̍. 42Le̍ he̍ī, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ fāŋā nda̍ bāla̍ŋ chōo̍. O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, ma̍ kāndū lōo̍ŋ o̍ ha̍la̍ pīɛ̄īyo̍. Le̍nde̍ i̍ cho̍ ī pōōnyīāā o̍ yāu̍ wānāa̍ su̍a̍ā le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ wa̍ ni᷄ŋ ni̍ māā,
wāŋnda̍ I̍sɔ̄lūɛ̄ī, bāā nāa̍ ya̍ chu̍a̍ nya̍ a̍a̍ hu᷅ŋ a̍ sa̍lāla̍ŋ a̍ kēla̍ŋ lɔ̍ɔ̍ nya̍ wa̍ o̍ po̍llo̍ ni᷄ŋ le̍ wɔ̄sīla̍ŋ be̍le̍-hi̍ɔ̍ɔ̍lu̍ wo̍ ni̍?
Ō cho̍ nāa̍ ya̍ chu̍a̍ le̍.
43Mɛ̄lɛ̄ka̍ nya̍ nya̍ pīɛ̄ī yo̍ Mo̍lɛ̍kī, le̍ ndu̍ nya̍ tōōsi̍a̍a̍ ma̍āŋndo̍ ni̍ mī lā bālū a̍ ma̍āŋ kōŋ.
Mi̍ lā tōōsīāā vēla᷅ŋ lūe̍i̍ si̍m le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ nyāa̍ Lɛ̍fāŋ nde̍, mī lā bālū a̍ vēla᷅ŋ lūēī ke̍ŋ.
Nyɛ̄m nya̍ tōōsi̍a̍a̍ le̍ sōōlūūwo̍ wo̍ŋ māā mu̍ŋ cho̍ mu̍ŋ ni̍.
Le̍la̍ŋ, I̍ cho̍ tōsā mā kūɛ̄ a̍ nya̍ o̍ chɛ̄le̍ŋ ni᷄ŋ Ba̍bi̍lɔ̄ŋ le̍kɔ̍ɔ̍lī.”
44Mi̍ Sti̍i̍vīŋ hi̍a̍ū lāchī a̍ dīmīo̍o̍ āā, “Bōōndi̍i̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ nda̍ a̍a̍ wa̍ o̍ po̍llo̍ ni᷄ŋ nde̍, nda̍ a̍a̍ nɔ̍ tɛ̍ndɛ̄i̍yo̍ o̍ chɔ̍m māā Mɛ̄lɛ̄ka̍ chō lātūlu̍ a̍ nda̍ wo̍. Ma̍ tōōsīāā Tɛ̍ndīi̍ ko̍ŋ mɛ̄ɛ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chɔ᷄m Mūu̍sē yɛ̍. Mɛ̄ɛ̍ Mūu̍sē che᷅ ndu̍ ō tūwāā yɛ̍, le̍nde̍ nda̍ tōōsi̍a̍a̍ ndu̍ ni̍. 45Mi̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ hīāū lāchī a̍ ndu̍ mēla̍ me̍la᷅ŋndo̍. Mɛ̄ɛ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ tōū kāa̍la̍ che᷅le̍ŋnda̍ŋ nda̍ lāchī, ma̍ chūā lɛ̄ŋndē lēŋ. Mɛ̄ɛ̍ nda̍ chu̍a̍ le̍ŋ, ma̍ hūŋ a̍ tɛ̍ndɛ̄i̍yo̍ ho̍ō lo̍ŋ. Bōōndi̍i̍ ke̍ŋ Chɔ̄ɔ̍sūāā wa̍ nda̍ bōlle̍ŋ ni̍. Ō lo̍ o̍ lɛ̄ŋndē lēŋ ni᷄ŋ ha̍a̍a̍, mbo̍ fūūlūū a̍ te̍le̍ŋ Dēēve̍ wo̍. 46Mi̍ ka̍ā Dēēve̍ wo̍ tōsā mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chā ndu̍ nyīnā. O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, mi̍ Dēēve̍ nyūnā Mɛ̄lɛ̄ka̍ le̍ mbō chɛ᷄l ndu̍ mbō tāŋgu̍l chīɛ̄īyo̍ le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ Che̍kɔ̍pū ndu̍ o̍o̍ pi̍ɛ̍ī yo̍. 47Kɛ̍ Sɔ̍lɔ̍mɔ̄ŋ ndu̍ ta̍ŋgu̍l ni̍ŋ chīɛ̄īyo̍ le̍ ndu̍ ni̍.
48“Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, ō cho̍ le̍nde̍ le̍ i̍ nɔ̍ le̍ wāa̍ le̍. Ō cho̍ o̍ chīɛ̄īlā wāŋndā chīe̍e̍ya̍ tāŋgūl la̍ŋ ni᷄ŋ te̍, Mɛ̄lɛ̄ka̍ bɛ̄ndōo̍ chāl te̍. Mi̍ wāna̍ su̍a̍ā le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ wo̍ dīmi̍ māā,
49Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ dīmi̍ māā ɛ̄chɛ̍nɛ̄ kpe̍ŋgbe̍i̍ ndɔ̍ lē māsāa̍ chō ni̍.
Chi̍e̍ēŋndo̍ ndu̍ cho̍ māchūāā fo̍ndāŋ pɔ̄mbu̍ɛ̍i̍ na̍a̍ le̍ ya̍.
Chīɛ̄ī māā vɛ̄ɛ̍nɛ̍ nya̍ tāŋgūl lɛ̍ le̍ ya̍?
Ɔ̍ɔ̄ fo̍nda᷄ŋ wa᷅ le̍tu̍u̍ le̍ ya̍ mī cha̍l lo̍?
50Ō cho̍ ba̍lā nīla̍ŋ te̍ la̍ to̍o̍si̍a̍a̍ nyɔ̄ɔ̍ŋ mu᷅ŋ kpe̍de̍ le̍?”
51Mi̍ Sti̍i̍vīŋ hi̍a̍ū lāchī a̍ dīmīo̍o̍ āā, “A̍a̍a̍ nya̍ wānāā bōlīī kālāa̍ ha̍ā, mɛ̄ɛ̍ kɔ̄ltā wānāa̍ la̍a̍la̍ŋ a̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ le̍ wa̍ lā chō yɛ̍, le̍nde̍ kɔ̄ltā nyāla̍ŋ lā chō ni̍. Nīlā nyāla̍ŋ lā chō lā bāŋu̍lɛ̍i̍, lā tu̍i̍ī nyɛ᷅ Mɛ̄lɛ̄ka̍ dīmi̍ wo̍ le̍. Mɛ̄ɛ̍ fi̍nyāā nyāā ma̍māa̍ wa̍ sɔ̄ɔ̍ŋ tōsāa̍ yɛ̍, le̍nde̍ ko̍ni̍ nya̍ chō tōsāa̍ ni̍. Le̍ lɔ̍ɔ̍ lɔ̍ɔ̍ nya̍ bɛ̍ɛ̍ lā chō Nyi̍na̍ Kāsi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ dīōmndo̍ kīɔ̍ɔ̍. 52Ɔ̍ɔ̄ wāna̍ su̍a̍ā le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ lo̍ fi̍nyāā nyāā ma̍māa̍ ā tūsi̍ ndu̍ nyɛ̍ pālāa̍ chōo̍ le̍ wo̍? Ma̍ dīī bu̍ɛ̍i̍yāa̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍, a̍ yo̍nda̍ sīndɛ̄ a̍ hūnɔ̄ɔ̍ bu̍ɛ̍ī Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ o̍kɔ̄ɔ̄ wa̍, bu̍ɛ̍i̍ to̍sa̍ hɛ̄na᷄ŋ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ wo̍. Bu̍ɛ̍ī kōŋ ndu̍ nya̍ pīsi̍ ho̍ō mi̍ lā dīī vɛ̄lɛ̄ ni̍. 53Nya̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ ō ke̍ sāwa̍ ndɔ̄ɔ̍ mi̍ ki̍i̍la̍nɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ chūū nya̍ ni̍. Ndu̍yɛ̍, nya̍ kɛ̍ɛ̍ le̍ sāwā ko̍ŋ chūa̍a̍ ni̍.”
Ā vīi̍ Sti̍i̍vi̍ŋ a̍ pōūta̍ŋ ma̍ dīī ndu̍
54Mɛ̄ɛ̍ lāŋgba̍ā kālāa̍ ki̍a̍lū ya᷅ma̍ŋ nda̍ tūēī nyɛ̄ Sti̍i̍vīŋ di̍mi̍ wo̍, mi̍ sūɛ̍i̍ nɛ̄ī nda̍ ta̍u̍. Ma̍ tūūlū kɔ̄l a̍ ndu̍. 55Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, Nyi̍na̍ Kāsi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ wa̍ Sti̍i̍vīŋ kɔ̄ɔ̄lī ta̍u̍. Mbo̍ nūā ɛ̄chɛ̍nɛ̄. Mɛ̄ɛ̍ o̍ nu̍a̍, mbo̍ chā dīōndɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍. Mbo̍ chā Chi̍i̍sū īsīsi̍ o̍ fo̍ndāŋ lēbɛ̄ɛ̄ bɛ̄ndōo̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ īkɛ̄i̍. 56Mbo̍ dīmī āā, “Lā tōfa̍ wɔ̍. I̍ che᷅ mi̍ dīo̍o̍ ɛ̄chɛ̍nɛ̄ o̍ kūmbi᷄ŋ. I̍ che᷅ wānā nda̍ vēēlū āā, Po̍ Wānā Pɔ̍nɔ̍ɔ̍ wo̍ īsīsi̍ o̍ fo̍ndāŋ lēbɛ̄ɛ̄ bɛ̄ndōo̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ īkɛ̄i̍.”
57Mɛ̄ɛ̍ nda̍ tūēī he̍ī, ma̍ wōūnu᷄ŋ so̍o̍ŋ o̍ lānī. Ma̍ dēŋī chōo̍ cho̍o̍ kpe̍le̍ŋ. Ma̍ kɔ̍ de᷅l ndu̍ chōo̍ mɛ̄ɛ̍ nda̍ chō kpe̍de̍. 58Ma̍ kūā a̍ ndu̍ sāsɔ̄ɔ̍. Ma̍ fāŋā ndu̍ chi̍e̍e̍. Mi̍ wānāa̍ tɛ̍nda̍l Sti̍i̍vīŋ se̍īle̍ŋ nda̍ kē po̍ chu̍a̍ pīāāndū pīlɛ̍ dōmāla̍ ndāla̍ŋ le̍ mbō bīīlu̍l nda̍. Dīōlā ndɔ̄la̍ŋ āā, Sɔ̍ɔ̄. O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, ma̍ kāndū ndu̍ vīī vīīyo̍ a̍ pōūta̍ŋ. 59Mɛ̄ɛ̍ nda̍ wa̍ ndu̍ vīī vīīyo̍, mi̍ Sti̍i̍vīŋ pi̍ɛ̍ī Māsānɔ̄ɔ̍ āā, “Māsānɔ̄ɔ̍ Chi̍i̍sū, ā chē yōōmū nūu̍.” 60Mbo̍ bāŋ wūla̍ŋ. Mɛ̄ɛ̍ o̍ ba̍ŋ wūla̍ŋ, mbo̍ dēŋī chōo̍ cho̍o̍. Mbo̍ dīmī āā, “Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍, ma̍l nda̍ le̍ yɔ̄ŋ ndā wɔ̍ɔ̍ŋndo̍ ho̍ō.” Mɛ̄ɛ̍ o̍ di̍mi̍ dīōmnda̍ŋ nda᷅ŋ, mbo̍ mālnu᷄ŋ kɔ̍l.
Currently Selected:
Wa̍lta̍ Wānāa̍ Chi̍i̍sūa̍a̍ 7: YM
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Kisi Bible © Bible Society in Liberia, 2015.
Wa̍lta̍ Wānāa̍ Chi̍i̍sūa̍a̍ 7
7
Nyɛ̄ Sti̍i̍vīŋ so̍ō wo̍
1Mi̍ māsa̍ wānāā sōlīāā lāsa̍lāa̍ nyūnā Sti̍i̍vīŋ āā, “Tōnya̍ nda̍ dīmi̍ a̍ nūm o̍kɔ̄ɔ̄ ni̍?”
2Mi̍ Sti̍i̍vīŋ mu̍lī āā, “Chāāŋāā nīa̍a̍ a̍ fi̍nyāā nīa̍a̍, lā ya᷄ŋ ni᷅la̍ŋ o̍ nyɛ̄ ya̍ I̍ cho̍ dīmī wo̍. Lɔ̍ɔ̍ pa̍ fi̍nyā nāā ma̍māa̍ E̍bīlāha᷅m ku̍ā le̍ cha᷄lle̍ Ha̍lūāŋ chi̍e̍e̍, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ nɔ̍ nyɛ̄ wa̍wo̍ŋndo̍ wo̍ chɔ̄mnu᷄ŋ ndu̍ lɔ̍ɔ̍ o̍ wa̍ o̍ lɛ̄ŋndē Mɛ̄sōpōte̍e̍mīāāle̍ŋ ni᷄ŋ ndo̍. 3Mbo̍ dīmūl ndu̍ māā, mɛ̍i̍ wa̍nāā nūmnda̍ a̍ lɛ̄ŋndē nūmnde̍ŋ, ma̍ kūɛ̄ o̍ lɛ̄ŋndē ya̍ I̍ cho̍ nu̍m chɔ̄m nde̍ŋ ni᷄ŋ. 4Le̍la̍ŋ, mbo̍ fāŋa᷄ŋ o̍ fo̍ndāŋ Cha̍ldīāŋndo̍. Mbo̍ chāl Ha̍lūāŋ. Mɛ̄ɛ̍ fi̍nyā ndɔ̄ vi᷅, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ tōsā mbo̍ hūŋ o̍ lɛ̄ŋndē nya̍ chō ni᷅ŋ le᷅ŋ īchāli̍ le̍ŋ. 5Mɛ̄lɛ̄ka̍ ke̍ E̍bīlāha᷅m lɛ̄ŋndē lēŋ le̍ mī lē wa̍ nyɛ̄ ndɔ̄ le̍, lɛ̄ŋnde̍ŋ nyɛ̄ pɔ̄mbɔ̄ bɛ̍ɛ̍. Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chūēl ndu̍ būŋgɛ̄i̍ māā ndu̍ ni̍ a̍ chūāūwāā ndūāā ma̍māa̍ ā chō lɛ̄ŋnde̍ŋ nde᷅ŋ sɔ̄lā māā nyɛ̄ ndā. Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, te̍le̍ŋ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chu̍a̍ būŋgɛ̄i̍ he̍ī yo̍, E̍bīlāha᷅m ndu̍ o̍o̍ nɔ̍ wɔ̍ chu̍a̍ le̍. 6Mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ dīmūl ndu̍ nu̍a̍ā māā, Chūāūwāā nūm a̍ ma̍māa̍ ā sīmnūŋ ni̍ŋ mi̍ālla̍ o̍ lɛ̄ŋndē chēle̍ŋnde̍ŋ ni᷄ŋ. Lo̍ŋ nda̍ wā ni̍ŋ chi̍a̍a̍ ni̍, mā bīī nda̍ bīyɔ̄ɔ̄ lēchīɔ̍ɔ̍ le̍ wɔ̄sīla̍ŋ kɛ̄mɔ̄ɔ̍ lē hīɔ̍ɔ̍lu̍. 7Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, I̍ cho̍ lɛ̄ŋnde̍ si̍i̍ŋgūū nda̍ ni̍ŋ chi̍a̍a̍ le̍ŋ nyɛ̄ pālāa̍ tūsī chōo̍. O̍ ko̍ŋ kɔ̄ɔ̄lī, ā chō fūlā o̍ lɛ̄ŋndē lēŋ ni᷄ŋ, mā hu᷄ŋ pi̍ɛ̍ī ya̍ o̍ fo̍ndāŋndo̍ ho̍ō. 8O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chɔ̄m E̍bīlāha᷅m hīvīo̍o̍ o̍ chīɛ̄ī kɔ̄ɔ̄lī, māā tāāmāsi̍ le̍ kpe̍ma̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ yīi̍ ma̍ mēna᷄ŋ nda̍ E̍bīlāha᷅m ndo̍. Mi̍ E̍bīlāha᷅m vi̍a̍lū Āa̍se̍. Mɛ̄ɛ̍ o̍ wa̍ pālɛ̍i̍ ī ŋɔ̄ma̍a̍, mbo̍ hīvī ndu̍ o̍ chīɛ̄ī kɔ̄ɔ̄lī. O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, mi̍ Āa̍se̍ hi̍vī Che̍kɔ̍pū. Mi̍ Che̍kɔ̍pū hi̍vī chūāūwāā ndūāā tɔ̍ a̍ ā ŋīɔ̍ɔ̍ŋnda̍. Nda̍ cho̍ yɛ̄ fi̍nyāā nāā ma̍māā lēbɛ̄ɛ̄ya̍ ā tɔ̍ a̍ ā ŋīɔ̍ɔ̍ŋnda̍ ni̍.
9“Mi̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ ha̍ā chūā ya̍a̍mɔ̍ɔ̍le̍ŋ le̍ Chōo̍sɛ̍ pɔ̍mbɔ̄ ndā. Ma̍ pīsī ndu̍ wāŋnda̍ o̍ bā. Mi̍ wānāā kāŋ nda̍ kɔ̍ pi̍sī ndu̍ māā chɛ̄ o̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ ni᷄ŋ. Kɛ̍, Mɛ̄lɛ̄ka̍ wa̍ ndu̍ kɔ̄ɔ̄lī. 10Mbo̍ sōlī ndu̍ o̍ nyɛ̄ o̍ nyɛ̄ pālāā ni᷄ŋ. Mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ kē Chōo̍sɛ̍ kɔ̄l kālo̍o̍. Mbo̍ tōsā mi̍ māsā bɛ̍ndu̍ wa̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ bōlle̍ŋ ndo̍, ō chā Chōo̍sɛ̍ nyīnā ta̍u̍. Mbo̍ si̍i̍ŋgūū Chōo̍sɛ̍ wānā bɛ̍ndū lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ chōo̍, a̍ yu̍ŋgu̍la̍ ndɔ̄la̍ŋ kpo̍u̍. 11A̍ bōōndi̍i̍ ke̍ŋ, mi̍ yīmā bɛ̄ndūa̍ŋ mā dēl o̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ ni᷄ŋ, a̍ lɛ̄ŋndē Ke̍nāŋnde̍ŋ. Mi̍ wāŋnda̍ bīī mɔ̍nɛ̍i̍ ta̍u̍ bɛ̍ndū. Nyɛ̄ dīāā o̍ nyɛ̄ dīāā ve̍ ō fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ nda̍ a̍a̍ di̍a̍ā le̍. 12Mɛ̄ɛ̍ Che̍kɔ̍pū tu̍e̍ī māā nyɛ̄ dīa̍a̍ chō I̍chi̍pī, mbo̍ vīām pūa̍a̍ ndūa̍a̍ lo̍ŋ. Nda̍ cho̍ yɛ̄ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ ni̍. Kɔ̄lā ndāla̍ tāse̍la̍ŋ la̍ wa̍ la᷅ŋ I̍chi̍pī ni̍. 13O̍ kɔ̄lā nda̍ kūɛ̄ dīi̍ŋ ndɔ̄ɔ̍ la̍ŋ, mi̍ Chōo̍sɛ̍ chɔ̄mnu᷄ŋ bɛ̍ndāā ndūa̍a̍. O̍ ko̍ŋ, mi̍ māsā bɛ̍ndōo̍ I̍chi̍pī bɛ̍ɛ̍ si̍nā wānāa̍ Chōo̍sīa̍a̍. 14Mi̍ Chōo̍sɛ̍ yo̍o̍ŋgū māā Che̍kɔ̍pū fi̍nyā ndɔ̄ a̍ yu̍ŋgu̍ ndɔ̄ɔ̍ kpe̍de̍ ā hu᷄ŋ I̍chi̍pī. Nda̍ kpo̍u̍, ā wa̍ ŋ̄wāŋ be̍le̍-ŋɔ̍mmɛ̍ū a̍ wānāā ŋūɛ̍ɛ̍nu̍. 15Mi̍ Che̍kɔ̍pū ku̍ā I̍chi̍pī. Ndu̍ ni̍ a̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍, lo̍ŋ nda̍ lo̍ ni̍ ma̍ wū. 16O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, ma̍ mīīŋgū a̍ dīāllūŋ nda᷄ŋ Si̍ɛ̍kɛ̄m chi̍e̍e̍. Ma̍ kɔ̍ chɔ᷅ nda̍. Sɛ̄i̍ E̍bīlāha᷅m pe̍ndū a̍ nyɛ̄ sɔ̄lāa̍ ō pūm pūa̍a̍ Hɛ̍ɛ̍mɔ̍ɔ̄ wa̍ o̍ bā wo̍, lēni᷄ŋ nda̍ chɔ̍ nda̍ ni̍.
17“Mɛ̄ɛ̍ te̍le̍ŋndo̍ kāndu̍ fūūlūūwo̍ le̍ mī Mɛ̄lɛ̄ka̍ tōsa̍ nyɛ̄ o̍ chu̍e̍l E̍bīlāha᷅m būŋgɛ̄i̍ yo̍, mi̍ wānāā nāa̍ wa̍ I̍chi̍pī wa̍ kāndū kūīīyo̍ ta̍u̍ ta̍u̍. 18Kɛ̍ o̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, mi̍ wānā che᷅le̍ŋ sɔ̄lā māsāle̍ŋ I̍chi̍pī. Wānā ko̍ŋ ndu̍ o̍o̍ si̍na̍ Chōo̍sɛ̍ le̍. 19Mbo̍ tūū wānāā nāa̍ so̍o̍ŋndo̍, kīndīlāa̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ a̍ kɔ̄l vēsɛ̍i̍ mā vīāū chɛ̄lɛ̄kpi̍a̍a̍ ndāa̍ le̍ mā vī. 20Te̍le̍ŋ ko̍ŋ nda̍ vēlū Mūu̍sē ni̍. Ō wa̍ chɛ̄lɛ̄kpɛ̍ kɛ̍ndɛ̄ kɛ̍ndɛ̄ bɛ̄ndū Mɛ̄lɛ̄ka̍ o̍ hɔ̄l. Ō chu̍a̍ pāŋgo̍ŋ ŋ̄ ŋgāa̍ ā chō ndu̍ māndāa̍ o̍ fi̍nyā ndɔ̄ lo̍ chi̍ɛ̍ī ni̍ŋ. 21Kɛ̍, mɛ̄ɛ̍ nda̍ vīōū Mūu̍sē, mi̍ māsā bɛ̍ndōo̍ ho̍ō chūā ndɔ̄ɔ̍ ō chūā ndu̍. Mbo̍ māndā ndu̍ māā po̍ ndɔ̄. 22Ma̍ pɛ̄ɛ̄kū Mūu̍sē kɔ̄l kālu̍ o̍ kɔ̄l kālu̍ wa̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pī lēŋ. Dīōmnda̍ Mūu̍sēla̍ŋ a̍ wa̍lta̍ o̍ to̍sa̍ la̍ŋ lā chɔ᷄m māā ō wa̍ wāna̍ kpāāyā bɛ̍ndū.
23“Mɛ̄ɛ̍ Mūu̍sē wa̍ wɔ̄sīla̍ŋ be̍le̍-hi̍ɔ̍ɔ̍lu̍, mbo̍ kɛ̄ɛ̄sīāā le̍ mbō kɔ̍ to̍fā wānāā ndūa̍a̍, chūāūwāa̍ I̍sɔ̄lūɛ̍i̍ya̍. 24Kɔ̄la̍ŋ nda̍ yīlɔ̄ɔ̍, mbo̍ sāālu᷄ŋ I̍chi̍pīnɔ̄ɔ̍ chō I̍sɔ̄lūɛ̍i̍nɔ̍ɔ̍ lɔ̄ɔ̍. Mi̍ Mūu̍sē ku̍ā le̍ I̍sɔ̄lūɛ̍i̍nɔ̍ɔ̍ mālāa̍. Mbo̍ mīŋgī māa̍ I̍sɔ̄lūɛ̍i̍nɔ̍ɔ̍. Mbo̍ dīī I̍chi̍pīnɔ̄ɔ̍. 25Mūu̍sē ndu̍ o̍o̍ yi̍ya̍ŋ māā wānāā ndūa̍a̍ chō tāāsi̍ dɔ̄wɔ̄ɔ̄, māā ndu̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chu̍a̍ le̍ nda̍ bāŋāa̍ o̍ chɛ̄le̍ŋ ni᷄ŋ ni̍. Kɛ̍, ā sīna̍ le̍. 26Dīi̍māndɔ̄ɔ̍, mi̍ Mūu̍sē ko̍māl I̍sɔ̄lūɛ̍i̍ya̍ ā ŋīɔ̍ɔ̍ŋ ā chō sɔ̍ŋgɔ̄ɔ̍. Mbo̍ kīndī le̍ nda̍ tōōsīa̍a̍ tɛ̄ɛ̄ŋ. Mbo̍ dīmī māā, chāa̍ŋāā nīa̍a̍, wānāā pīli̍a̍a̍ nya̍ chō ni̍. Vɛ᷅ mi̍ nya̍ pi̍la̍ wā yɔ̄ŋu̍la᷅ŋndo̍? 27Kɛ̍, mi̍ po̍ wa̍ chāa̍ŋ ndɔ̍ bāāla᷄ŋndo̍ wo̍ nyīndū Mūu̍sē. Mbo̍ nyūnā ndu̍ māā, ō nɛ̄ɛ̍nɛ̍ si̍i̍ŋgu̍u̍ yɛ̄ nu̍m māsāa̍ na̍a̍ chōo̍? Ndu̍yɛ̍, ō nɛ̄ɛ̍nɛ̍ si̍i̍ŋgu̍u̍ yɛ̄ nu̍m wāna̍ kɔ̍ɔ̍sā a̍ wāŋnda̍ wo̍ na̍a̍ chōo̍? 28A̍ hɛ̍na̍ŋ mā dīī ya̍ mɛ̄ɛ̍ ŋ̄ dīī chi̍ɛ̍i̍ I̍chi̍pīnɔ̄ɔ̍ yɛ̍? 29Mɛ̄ɛ̍ Mūu̍sē tu̍e̍ī he̍ī, mbo̍ nyāānu᷄ŋ o̍ lēkāa̍, mbo̍ kɔ̍ cha᷅l o̍ lɛ̄ŋndē Mi̍dīāŋnde̍ŋ ni᷄ŋ. Lo̍ŋ o̍ lo̍ ni̍, mbo̍ vīālū pūa̍a̍ ā ŋīɔ̍ɔ̍ŋ.
30“Mɛ̄ɛ̍ wɔ̄sīla̍ŋ lā hīōū be̍le̍-hi̍ɔ̍ɔ̍lu̍, mi̍ ki̍i̍la̍nɔ̍ Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ chɔ̄mnu᷄ŋ Mūu̍sē o̍ lēyīŋ, nāa̍ bɔ̄ɔ̄ pɔ̄mbɔ̄ɔ̍ ō wa̍ sānde̍i̍ya̍. O̍ Pēmbīī Sa̍a̍nāīve̍ īkɛ̄i̍ sūɛ̍i̍ he̍ī yɔ̄nu̍ŋ ni̍. 31Mi̍ kɔ̄ndɔ̄fi̍llo̍ bīī Mūu̍sē a̍ nyɛ̄ o̍ che᷅ wo̍. Mɛ̄ɛ̍ o̍ sɔ̍ɔ̍ŋgu̍u̍ yōndōo̍ īkɛ̄i̍ le̍ mī ndu̍ o̍o̍ to̍fa̍ ndu̍ lāpi̍, mbo̍ tūɛ̄ī mi̍ Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ sūāā māā, 32ya̍ cho̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ ō fi̍nyāā nyāā ma̍māa̍ nda̍ a̍a̍ pi̍ɛ̍ī yo̍ ni̍, Mɛ̄lɛ̄ka̍ E̍bīlāha᷅m, a̍ Āa̍se̍, a̍ Che̍kɔ̍pū nda̍ a̍a̍ pi̍ɛ̍ī yo̍. Mi̍ Mūu̍sē nyi̍i̍yā a̍ sīōōŋnde̍. Mbo̍ wō le̍ tōfāa̍. 33Mi̍ Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ hīāū lāchī a̍ sūɛ̍i̍ nāa̍ ndu̍ chu̍a̍ māā, so̍li̍ kɔ̍ɔ̍vɛ̄i̍la̍ nu̍mnda̍ŋ. Kāni̍ fo̍ndōle̍, lɛ̄ŋndē ŋ̄ si᷄m nde̍ŋ cho̍o̍ le̍ŋ, le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ le̍ cho̍ ni̍. 34I̍ che᷅ kpe̍nde̍ke̍le̍ mɛ̄ɛ̍ wānāā nīa̍a̍ chō mɔ̍nɛ̍i̍ bɛ̍ndūe̍i̍ bīyɔ̄ɔ̍ o̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ ni᷄ŋ yɛ̍. I̍ tu̍e̍ī cha᷄ŋ īmɔ̍nɛ̍ nda̍ chō wo̍. Ndu̍yɛ̍, I̍ hi᷅ŋ le̍ mī ba̍ŋa̍ nda̍. Hu̍ŋ I̍ vi̍ām nu̍m I̍chi̍pī.
35“Mūu̍sē ko̍ŋ ndu̍ wāŋnda̍ I̍sɔ̄lūɛ̄ī a̍ kɛ̍ɛ̍ ni̍. Ma̍ nyūnā ndu̍ māā, ō nɛ̄ɛ̍nɛ̍ si̍i̍ŋgu̍u̍ yɛ̄ nu̍m māsāa̍, kɛ̄lɛ̄ŋgāā wāna̍ kɔ̍ɔ̍sā a̍ wāŋnda̍ wo̍? Ndu̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ pi̍la̍ vēm le̍ wāa̍ māsānɔ̍ ndā a̍ wāna̍ pi̍ŋī nda̍ wo̍ nī. Ō tōsa̍ he̍ī sa̍na̍a̍ o̍ ki̍i̍la̍nɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chɔ̍mnu̍ŋ Mūu̍sē o̍ bɔ̄ɔ̄ pɔ̄mbɔ̍ wa̍ sānde̍i̍yo̍ ni᷄ŋ ndo̍. 36Ndu̍ so̍li̍ nda̍ o̍ lɛ̄ŋndē I̍chi̍pīle̍ŋ ni᷄ŋ ni̍. Mbo̍ tōsā kɔ̄ndɔ̄fi̍lta̍ŋ, a̍ ka̍a̍ma̍āla̍ŋ I̍chi̍pī a̍ o̍ pēē Si̍a̍ŋāa̍ Mɛ̄ŋmā Īhɛ᷄llo̍. Mbo̍ hīāū lāchī a̍ la̍ŋ tōsāa̍ le̍ wɔ̄sīla̍ŋ be̍le̍-hi̍ɔ̍ɔ̍lu̍ o̍ po̍llo̍ ni᷄ŋ. 37Mūu̍sē ko̍ŋ, ndu̍ di̍mu̍l wāŋnda̍ I̍sɔ̄lūɛ̄ī ni̍ māā, Mɛ̄lɛ̄ka̍ chō wāna̍ su̍a̍ā le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ yɔ̄ŋ mɛ̄ɛ̍ ya̍ cho̍ nu̍a̍ā yɛ̍, fūlāa̍ o̍ pūlālē nyāle̍ŋ chōo̍. 38Mūu̍sē ko̍ŋ ndu̍ wa̍ lātūlu̍ a̍ wāŋnda̍ I̍sɔ̄lūɛ̄ī lɔ̍ɔ̍ nda̍ chūūŋgi̍āŋ o̍ po̍llo̍ ni᷄ŋ ndo̍ ni̍. Ō wa̍ lātūlu̍ lo̍ŋ a̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍, a̍ ki̍i̍la̍nɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ wa̍ sūɛ̍i̍ nāa̍ ndu̍ chu̍a̍ o̍ Pēmbīī Sa̍a̍nāīve̍ chōo̍ wo̍. Ndu̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ ke̍ yōōŋgū ndɔ̍ cho̍ le̍ fɛ̍ɛ̍ŋ a̍ fɛ̍ɛ̍ŋndo̍ wo̍ ni̍, le̍ mbō hīvi̍ ndu̍ nāa̍ na̍a̍ chūā.
39“Kɛ̍, mi̍ fi̍nyāā nāa̍ kɛ̄ɛ̄ le̍ Mūu̍sē dīōmndo̍ tūēīyɔ̄ɔ̍. Ma̍ pɛ̄ɛ̄sā ndu̍. Ma̍ kāndū yēēmɛ̍i̍ le̍ mīīŋgōo̍ I̍chi̍pī. 40Ma̍ dīmūl E̍lɔ̄ŋ māā, to̍o̍si̍a̍l na̍a̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ a̍ wa᷅ na̍a̍ lāchī le̍ na̍a̍ nɛ̄īyo̍ chɔ̄mndo̍ wa̍. Ŋ̄ si̍nā nyɛ̍ yɔ̍nu̍ŋ a̍ Mūu̍sē wo̍ ho̍ō o̍ chɛ̍ŋ a̍ na̍a̍ I̍chi̍pī wo̍ le̍. 41Bōōndi̍i̍ ke̍ŋ nda̍ tōōsi̍a̍a̍ nyɔ̄ɔ̍ ni̍ māā nāū. Ma̍ hūŋ a̍ sa̍lāla̍ŋ o̍ ndu̍ lo̍. Ma̍ tōsā kɔ̄l kɛ̄ndɛ̄ bɛ̄ndōo̍ le̍ nyɛ̄ nda̍ tōōsi̍a̍a̍ a̍ bālā ndāla̍ŋ ndo̍. 42Le̍ he̍ī, mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ fāŋā nda̍ bāla̍ŋ chōo̍. O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, ma̍ kāndū lōo̍ŋ o̍ ha̍la̍ pīɛ̄īyo̍. Le̍nde̍ i̍ cho̍ ī pōōnyīāā o̍ yāu̍ wānāa̍ su̍a̍ā le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ wa̍ ni᷄ŋ ni̍ māā,
wāŋnda̍ I̍sɔ̄lūɛ̄ī, bāā nāa̍ ya̍ chu̍a̍ nya̍ a̍a̍ hu᷅ŋ a̍ sa̍lāla̍ŋ a̍ kēla̍ŋ lɔ̍ɔ̍ nya̍ wa̍ o̍ po̍llo̍ ni᷄ŋ le̍ wɔ̄sīla̍ŋ be̍le̍-hi̍ɔ̍ɔ̍lu̍ wo̍ ni̍?
Ō cho̍ nāa̍ ya̍ chu̍a̍ le̍.
43Mɛ̄lɛ̄ka̍ nya̍ nya̍ pīɛ̄ī yo̍ Mo̍lɛ̍kī, le̍ ndu̍ nya̍ tōōsi̍a̍a̍ ma̍āŋndo̍ ni̍ mī lā bālū a̍ ma̍āŋ kōŋ.
Mi̍ lā tōōsīāā vēla᷅ŋ lūe̍i̍ si̍m le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ nyāa̍ Lɛ̍fāŋ nde̍, mī lā bālū a̍ vēla᷅ŋ lūēī ke̍ŋ.
Nyɛ̄m nya̍ tōōsi̍a̍a̍ le̍ sōōlūūwo̍ wo̍ŋ māā mu̍ŋ cho̍ mu̍ŋ ni̍.
Le̍la̍ŋ, I̍ cho̍ tōsā mā kūɛ̄ a̍ nya̍ o̍ chɛ̄le̍ŋ ni᷄ŋ Ba̍bi̍lɔ̄ŋ le̍kɔ̍ɔ̍lī.”
44Mi̍ Sti̍i̍vīŋ hi̍a̍ū lāchī a̍ dīmīo̍o̍ āā, “Bōōndi̍i̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ nda̍ a̍a̍ wa̍ o̍ po̍llo̍ ni᷄ŋ nde̍, nda̍ a̍a̍ nɔ̍ tɛ̍ndɛ̄i̍yo̍ o̍ chɔ̍m māā Mɛ̄lɛ̄ka̍ chō lātūlu̍ a̍ nda̍ wo̍. Ma̍ tōōsīāā Tɛ̍ndīi̍ ko̍ŋ mɛ̄ɛ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chɔ᷄m Mūu̍sē yɛ̍. Mɛ̄ɛ̍ Mūu̍sē che᷅ ndu̍ ō tūwāā yɛ̍, le̍nde̍ nda̍ tōōsi̍a̍a̍ ndu̍ ni̍. 45Mi̍ fi̍nyāā nāā ma̍māa̍ hīāū lāchī a̍ ndu̍ mēla̍ me̍la᷅ŋndo̍. Mɛ̄ɛ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ tōū kāa̍la̍ che᷅le̍ŋnda̍ŋ nda̍ lāchī, ma̍ chūā lɛ̄ŋndē lēŋ. Mɛ̄ɛ̍ nda̍ chu̍a̍ le̍ŋ, ma̍ hūŋ a̍ tɛ̍ndɛ̄i̍yo̍ ho̍ō lo̍ŋ. Bōōndi̍i̍ ke̍ŋ Chɔ̄ɔ̍sūāā wa̍ nda̍ bōlle̍ŋ ni̍. Ō lo̍ o̍ lɛ̄ŋndē lēŋ ni᷄ŋ ha̍a̍a̍, mbo̍ fūūlūū a̍ te̍le̍ŋ Dēēve̍ wo̍. 46Mi̍ ka̍ā Dēēve̍ wo̍ tōsā mi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ chā ndu̍ nyīnā. O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, mi̍ Dēēve̍ nyūnā Mɛ̄lɛ̄ka̍ le̍ mbō chɛ᷄l ndu̍ mbō tāŋgu̍l chīɛ̄īyo̍ le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ Che̍kɔ̍pū ndu̍ o̍o̍ pi̍ɛ̍ī yo̍. 47Kɛ̍ Sɔ̍lɔ̍mɔ̄ŋ ndu̍ ta̍ŋgu̍l ni̍ŋ chīɛ̄īyo̍ le̍ ndu̍ ni̍.
48“Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, ō cho̍ le̍nde̍ le̍ i̍ nɔ̍ le̍ wāa̍ le̍. Ō cho̍ o̍ chīɛ̄īlā wāŋndā chīe̍e̍ya̍ tāŋgūl la̍ŋ ni᷄ŋ te̍, Mɛ̄lɛ̄ka̍ bɛ̄ndōo̍ chāl te̍. Mi̍ wāna̍ su̍a̍ā le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ wo̍ dīmi̍ māā,
49Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ dīmi̍ māā ɛ̄chɛ̍nɛ̄ kpe̍ŋgbe̍i̍ ndɔ̍ lē māsāa̍ chō ni̍.
Chi̍e̍ēŋndo̍ ndu̍ cho̍ māchūāā fo̍ndāŋ pɔ̄mbu̍ɛ̍i̍ na̍a̍ le̍ ya̍.
Chīɛ̄ī māā vɛ̄ɛ̍nɛ̍ nya̍ tāŋgūl lɛ̍ le̍ ya̍?
Ɔ̍ɔ̄ fo̍nda᷄ŋ wa᷅ le̍tu̍u̍ le̍ ya̍ mī cha̍l lo̍?
50Ō cho̍ ba̍lā nīla̍ŋ te̍ la̍ to̍o̍si̍a̍a̍ nyɔ̄ɔ̍ŋ mu᷅ŋ kpe̍de̍ le̍?”
51Mi̍ Sti̍i̍vīŋ hi̍a̍ū lāchī a̍ dīmīo̍o̍ āā, “A̍a̍a̍ nya̍ wānāā bōlīī kālāa̍ ha̍ā, mɛ̄ɛ̍ kɔ̄ltā wānāa̍ la̍a̍la̍ŋ a̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ le̍ wa̍ lā chō yɛ̍, le̍nde̍ kɔ̄ltā nyāla̍ŋ lā chō ni̍. Nīlā nyāla̍ŋ lā chō lā bāŋu̍lɛ̍i̍, lā tu̍i̍ī nyɛ᷅ Mɛ̄lɛ̄ka̍ dīmi̍ wo̍ le̍. Mɛ̄ɛ̍ fi̍nyāā nyāā ma̍māa̍ wa̍ sɔ̄ɔ̍ŋ tōsāa̍ yɛ̍, le̍nde̍ ko̍ni̍ nya̍ chō tōsāa̍ ni̍. Le̍ lɔ̍ɔ̍ lɔ̍ɔ̍ nya̍ bɛ̍ɛ̍ lā chō Nyi̍na̍ Kāsi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ dīōmndo̍ kīɔ̍ɔ̍. 52Ɔ̍ɔ̄ wāna̍ su̍a̍ā le̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ lo̍ fi̍nyāā nyāā ma̍māa̍ ā tūsi̍ ndu̍ nyɛ̍ pālāa̍ chōo̍ le̍ wo̍? Ma̍ dīī bu̍ɛ̍i̍yāa̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍, a̍ yo̍nda̍ sīndɛ̄ a̍ hūnɔ̄ɔ̍ bu̍ɛ̍ī Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ o̍kɔ̄ɔ̄ wa̍, bu̍ɛ̍i̍ to̍sa̍ hɛ̄na᷄ŋ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ wo̍. Bu̍ɛ̍ī kōŋ ndu̍ nya̍ pīsi̍ ho̍ō mi̍ lā dīī vɛ̄lɛ̄ ni̍. 53Nya̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ ō ke̍ sāwa̍ ndɔ̄ɔ̍ mi̍ ki̍i̍la̍nɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ chūū nya̍ ni̍. Ndu̍yɛ̍, nya̍ kɛ̍ɛ̍ le̍ sāwā ko̍ŋ chūa̍a̍ ni̍.”
Ā vīi̍ Sti̍i̍vi̍ŋ a̍ pōūta̍ŋ ma̍ dīī ndu̍
54Mɛ̄ɛ̍ lāŋgba̍ā kālāa̍ ki̍a̍lū ya᷅ma̍ŋ nda̍ tūēī nyɛ̄ Sti̍i̍vīŋ di̍mi̍ wo̍, mi̍ sūɛ̍i̍ nɛ̄ī nda̍ ta̍u̍. Ma̍ tūūlū kɔ̄l a̍ ndu̍. 55Kɛ̍ ndu̍yɛ̍, Nyi̍na̍ Kāsi̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍ wa̍ Sti̍i̍vīŋ kɔ̄ɔ̄lī ta̍u̍. Mbo̍ nūā ɛ̄chɛ̍nɛ̄. Mɛ̄ɛ̍ o̍ nu̍a̍, mbo̍ chā dīōndɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍a̍. Mbo̍ chā Chi̍i̍sū īsīsi̍ o̍ fo̍ndāŋ lēbɛ̄ɛ̄ bɛ̄ndōo̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ īkɛ̄i̍. 56Mbo̍ dīmī āā, “Lā tōfa̍ wɔ̍. I̍ che᷅ mi̍ dīo̍o̍ ɛ̄chɛ̍nɛ̄ o̍ kūmbi᷄ŋ. I̍ che᷅ wānā nda̍ vēēlū āā, Po̍ Wānā Pɔ̍nɔ̍ɔ̍ wo̍ īsīsi̍ o̍ fo̍ndāŋ lēbɛ̄ɛ̄ bɛ̄ndōo̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍ īkɛ̄i̍.”
57Mɛ̄ɛ̍ nda̍ tūēī he̍ī, ma̍ wōūnu᷄ŋ so̍o̍ŋ o̍ lānī. Ma̍ dēŋī chōo̍ cho̍o̍ kpe̍le̍ŋ. Ma̍ kɔ̍ de᷅l ndu̍ chōo̍ mɛ̄ɛ̍ nda̍ chō kpe̍de̍. 58Ma̍ kūā a̍ ndu̍ sāsɔ̄ɔ̍. Ma̍ fāŋā ndu̍ chi̍e̍e̍. Mi̍ wānāa̍ tɛ̍nda̍l Sti̍i̍vīŋ se̍īle̍ŋ nda̍ kē po̍ chu̍a̍ pīāāndū pīlɛ̍ dōmāla̍ ndāla̍ŋ le̍ mbō bīīlu̍l nda̍. Dīōlā ndɔ̄la̍ŋ āā, Sɔ̍ɔ̄. O̍ ko̍ŋ kɔ̍ɔ̍lī, ma̍ kāndū ndu̍ vīī vīīyo̍ a̍ pōūta̍ŋ. 59Mɛ̄ɛ̍ nda̍ wa̍ ndu̍ vīī vīīyo̍, mi̍ Sti̍i̍vīŋ pi̍ɛ̍ī Māsānɔ̄ɔ̍ āā, “Māsānɔ̄ɔ̍ Chi̍i̍sū, ā chē yōōmū nūu̍.” 60Mbo̍ bāŋ wūla̍ŋ. Mɛ̄ɛ̍ o̍ ba̍ŋ wūla̍ŋ, mbo̍ dēŋī chōo̍ cho̍o̍. Mbo̍ dīmī āā, “Māsānɔ̄ɔ̍ Mɛ̄lɛ̄ka̍, ma̍l nda̍ le̍ yɔ̄ŋ ndā wɔ̍ɔ̍ŋndo̍ ho̍ō.” Mɛ̄ɛ̍ o̍ di̍mi̍ dīōmnda̍ŋ nda᷅ŋ, mbo̍ mālnu᷄ŋ kɔ̍l.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Kisi Bible © Bible Society in Liberia, 2015.