Luk 12
12
Yisa to m-piligi Farisiinim’ bilikɔnsi tuma
(Matiu 10.26-27)
1 #
Mat 16.6; Maak 8.15 Kulla di saha maa ka niriba tusa gari shɛm daa laɣimna hal ti nɔri tab’ naba bɛ galisim zuɣu, ka Yisa daa daŋ piligi saɣisir’ o nyaandoliba yɛra, “Miriya Farisiinim’ dabindi din nyɛ bɛ bilikɔnsi la; 2#Maak 4.22; Luk 8.17 dama binshɛɣu kani din sɔɣiya ka ti ku yi palo, binshɛɣ’ mi kani m-be ashilɔni ka bɛ ti ku baŋ li. 3Yi ni sɔɣ’ yɛli shɛlikam zibisim ni ni ti yi neesim ni; ka yi ni sɔɣ’ ŋumsi shɛli duu puuni, bɛ ni mol’ li gili luɣilikam.”
Di ni simdi ni ti zo so
(Matiu 10.28-31)
4Yisa daa lan yɛli, “Amaa yinim’ bɛn nyɛ n zɔnim’ ŋɔ, n yɛri ya mi, di zɔriya bɛn ni tooi ku daadam ka ku tooi lan niŋ shɛli pahi. 5N ni daŋ wuhi ya yin’ ni zo so: Zomiyala Naawuni ŋun ni tooi ku daadam ka mali yiko din ni tooi zaŋ o shia niŋ buɣim ni ŋɔ. Yɛlimaŋli ka n yɛri ya, zomiy’ o!” 6Ka bɔhi ba, “Bɛ bi kɔhirila jahinjɛya anu kɔbo? Naawuni mi bi tamdi bɛ ni yino yɛla. 7Hal yi zabiri zaa mali kalinli. Dinzuɣu di chɛliya ka yi suhuri zɔhira; yi mali buchi pam gari jahinjɛya.”
Bɛn ʒe Yisa nyaaŋa niriba ni
(Matiu 10.32-33; 12.32; 10.19-20)
8Yisa daa lan yɛli, “N lan yɛri ya mi, ŋunkam ʒe n nyaaŋa niriba ni, Daadam Bia gba ni ti ʒe dilan’ nyaaŋa Naawuni malaikanim’ sani; 9ka ŋunkam mi zaɣisi ma niriba ni, n gba ni ti zaɣis’ o Naawuni malaikanim’ sani.
10 #
Mat 12.32; Maak 3.29 Ka ŋunkam tɔɣisiri yɛtɔɣ’ biɛri dalindi Daadam Bia ni tooi nya di chɛ m-paŋ; amaa ŋunkam mo Naawuni Shia Kasi, dilana ŋun’ kul ku nya di chɛ m-paŋ Naawuni sani.
11 Bɛ yi ti tahi ya Yɛhudianim’ jɛmbu duri ni mini nanim’ ni zuɣulaannim’ sani, yin’ di ti bɔhiri yi suhuri yi ni yɛn garigi shɛm bee yi ni yɛn yɛli shɛm zuɣu, 12#Mat 10.19-20; Maak 13.11; Luk 21.14-15 dama di saha maa Naawuni Shia Kasi ni ti wuhi ya yi ni yɛn yɛli shɛm.”
Bundaan’ jɛrigu yɛla
13Ka salo maa ni so daa yɛli Yisa, “N Duuma, yɛlimi m biɛli ni o chɛ ka ti pirigi ti ba fali ti taba.”
14Ka Yisa bɔh’ o, “Zɔri, ŋuni n-lee zaŋ ma leei yi sariakarita bee yi falitarita?” 15Ka ŋmaligi yɛli salo maa, “Di zabiriya so nyuli o buni zuɣu, dama ninsal’ nyɛvili bi dolila o ni mali shɛli.”
16Ka daa ŋahi ba ŋahili ŋɔ yɛli, “Bundaan’ so n-daa ko n-nya bindirigu pam, 17ka yɛli o suhu ni, ‘N ka luɣ’ shɛli din yɛn zaŋ m bindira ŋɔ sɔŋ, ka wula ka n lee yɛn niŋ? 18N naɣ’ ni niŋla ŋ-ŋɔ: N ni wurim n kambɔna ŋɔ, ka taɣi me zaɣ’ kara n-zaŋ m bindira mini m binkparisi zaa niŋ di ni; 19ka ŋmaligi yɛli mmaŋa n suhu ni, M mali nɛma pam din ni gbib’ ma yuun’ bɔbigu; n ni ʒini vuhi n-dira ka nyura, ka mali suhupiɛlli.” 20Amaa ka Naawuni yɛl’ o, “Jɛrigu ŋɔ! Yuŋ ŋɔ n ni deeg’ a nyɛvili, ka a nɛma maa zaa leei ŋun dini?”
21Yisa daa lan yɛli ba yaha, “Lala n-nyɛ ŋun bo n-nya bun’ la omaŋmaŋ’ kɔŋko zuɣu, amaa Naawuni ŋun’ sani, lala nir’ pala bundana.”
Naawuni naani niŋbu
(Matiu 6.25-34)
22Yisa daa yɛl’ o nyaandoliba, “Dinzuɣu n yɛri ya mi, miriya ka yi jiɣindi yi nyɛviya bee yi niŋgbuna zuɣu zaŋ chaŋ yi ni yɛn di shɛli bee yi ni yɛn ye shɛli polo; 23dama nyɛvili gari bindirigu, ka niŋgbuŋ mi gari situra. 24Kpahimmiya kahiŋkɔri: Bɛ bi birita bee n-chɛra; bɛ mi ka kambɔna bee kunchuna; amaa Naawuni n-dihiri ba. Yi mali bukaata pam gari noonsi!” 25Ka bɔhi ba, “Yi ni ŋuni suhu n-lee ni ye o nyɛvili zuɣu, ka o tooi pahi li yuun’ yini? 26Ka yi yi ku tooi niŋ bin’ din pɔri ŋ-ŋɔ tatabo, di chaŋ wula ka yi jiɣindi binshɛŋa din kpalim zuɣu? 27#1 Nan 10.4-7; 2 Yɛl 9.3-6 Yulimiya paɣiviɛligakushihikom ni zoori shɛm: Di bi tumda; di mi bi miri gumdi. Amaa n yɛri ya mi ni hal Sulemaana min’ o jilima zaa ha, o daa bi ye situra ka di viɛli kaman paɣiviɛligakushihikom zaɣ’ yini gba viɛlim. 28Ka Naawuni yi zaŋ viɛlim ŋɔ tatabo ti mɔri din be mɔɣu ni zuŋɔ n-kaai biɛɣu ka buɣim diri li ŋɔ, di chaŋ wula ka o ku ti yinim’ situra? Laabira, yi yɛda shiri pɔra! 29Di jiɣindiya yi ni yɛn di shɛli bee n-nyu shɛli zuɣu, ka di chɛliya ka yi suhuri ye di zuɣu; 30dama dimbɔŋɔnim’ zuɣu ka dunia ŋɔ ni zuliya kam zaa kul jiɣindi sahakam; amaa yi Ba Naawuni mi ni di zaa ha simdi ya. 31Amaa lee bomiyala Naawuni nam dubu, ka o naanyi zaŋ dimbɔŋɔnim’ zaa ha pahi ya.”
Alizanda ni azichi yɛla
(Matiu 6.19-21)
32Yisa daa lan yɛli ba, “Yinim’ bɛn kalinli pɔri ŋɔ, di zɔriya dabiɛm, dama di nyɛla yi Ba Naawuni yubu ni o tin ya nam. 33Kɔhimiya yi ni mali shɛli n-zaŋ ti nandaamba pini; bomiya liɣiri kolibihi shɛŋa din bi kurigira n-sɔŋ azichi shɛli din ti ku naai Naawuni yili, tayiɣ’ ni ti ku be shɛli bee lɛla ni ti ku saɣim li luɣ’ shɛli, 34dama yi daazichi ni be shɛli, nimaani ka yi suhuri gba ni be.”
Dunɔguliba bɛn mali shili gu
35 #
Mat 25.1-13
Ka Yisa daa lan yɛli ba yaha, “Malimiya shili, ka nyo yi firilanim’ zali ka di dira; 36#Maak 13.34-36 ka benya kaman dunɔguliba bɛn mali shili ʒi n-guli bɛ duuma ni o ti yi amiliya chuɣu ni na n-niŋ gaafara ka bɛ yoog’ o yom ka o gari. 37Dunɔguliba bɛn ʒiya m-bi gbihiri hal ka bɛ duuma ti paana mal’ alibarika. Yɛlimaŋli ka n yɛri ya, o gba ni ti mali shili chɛ ka bɛ ʒini, ka o kpuɣi bindirigu na ti zali ba ka bɛ di. 38O yi ti paana yuntisuɣu bee nolɔɣu kukoli n-nya ba lala, bɛ ni nya alibarika. 39Amaa lee baŋmiya dimbɔŋɔ: Yil’ yidan’ yi di mi saha shɛli tayiɣ’ ni yɛn kana, o naan ne n-ʒiya gu o ka ku chɛ o yili maa bahi ka tayiɣ’ maa kab’ li kpe. 40#Mat 24.43-44 Dinzuɣu yi gba malimiya shili sahakam; dama Daadam Bia ni ti labina saha shɛli yi ni bi yuun’ o soli.”
Yiŋbia ŋun ʒe o duuma yim
(Matiu 24.45-51)
41Di saha ka Pita daa bɔhi Yisa, “Ti Duuma, tinim’ ka a lee ŋahi ŋahili ŋɔ bee sokam zaa?”
42Ka ti Duuma garigi yɛli, “Yiŋbi’ ŋuni n-lee pal’ alikauli ka nyɛ yɛndana? Di nyɛla yiŋbi’ so ŋun yiŋlan’ zaŋ o yili fukumsi niŋ o nuu ni ni o bahiri mɔni mɔni bahibu saha. 43Yiŋbia maa yiŋlan’ maa yi ti kuna nya o ni lala, o ni nya suhupiɛlli. 44Yɛlimaŋli ka n yɛri ya, o ni ti zaŋ o binshɛɣukam fukumsi niŋ o yiŋbia maa nuu ni. 45Amaa yiŋbia maa yi yɛl’ o suhu ni ni o yiŋlan’ yuui kundi na, ka piligi bur’ o tab’ bɛn nyɛ dɔbba mini paɣiba, ka diri ka nyuri dam kuuna, 46di yiŋbia maa yiŋlan’ maa ni ti kuna o ni bi yuun’ o soli dahin’ shɛli bee saha shɛli nti darig’ o tibili darigiri biɛɣu, ka zaŋ o laɣim bɛn bi ʒe yim ni.
47 Ka yiŋbi’ so ŋun mi o duuma yubu ni nyɛ shɛli ka bi mali shili bee n-tum kaman o duuma maa yubu ni nyɛ shɛm ni nya buri pam. 48Ka yiŋbia ŋun mi bi mi o duuma yubu ni nyɛ shɛli ka tum din simdi buri, o buri ni bala. Bɛ ni ti ninvuɣ’ so pam, o sani ka bɛ ni ti lan bɔhi pam yɛla; ka niriba ni zaŋ fukumsi pam niŋ so mi nuu ni, o sani ka bɛ ni ti bɔhi din galisi pam yɛla.”
Yisa ŋun tahi tuɣiligu na
(Matiu 10.34-36)
49Yisa daa lan yɛl’ o nyaandoliba, “N kamina ni n ti niŋ buɣim juui dunia ŋɔ, ka n di bi zaɣisi ka di pun taai dira. 50#Maak 10.38 Baptaizibu shɛli n-na ʒe n-guli ma; di mi nyɛla din chɛ ka n suhu bi doya shee di ti niŋ naai.” 51Ka bɔhi ba, “Yi tɛhiya ni n kamina ni n ti ti dunia ŋɔ nim’ suhudoo? Aai, n yɛri ya mi ni ninvuɣ’ tuɣilibo ka n tahina. 52Pumpɔŋɔ zaŋ chana, yil’ yini puuni niriba anu noya ni ti woli. Niriba ata ni ti naai noli zaɣisi niriba ayi, ka niriba ayi mi ni ti zaɣisi niriba ata maa. 53#Mai 7.6 Doo min’ o bia noya ni ti woli taba ka bɛ zaɣisi taba; ka paɣ’ min’ o bipuɣiŋga ti zaɣisi taba; ka paɣ’ ni ti zaɣis’ o bia paɣa, ka paɣ’ gba ti zaɣis’ o yidana ma.
Shihira baŋbu
(Matiu 16.2-3)
54Yisa daa ti yɛli salo pam, “Yi yi ti nya ka sagbani dɔni gbinni, yi yɛrimi ni saa ni mi, ka o ti shiri mi. 55Ka yi mi yi ti nya ka pɔhim ʒiɛri yiri nudirigu polo na, yi yɛrimi ni woligu ni niŋ, ka di ti shiri niŋ. 56Yinim’ bilikɔɣinim’ ŋɔ! Di chaŋ wula ka yi baŋdi dunia ŋɔ mini sagbana shihira, ka lee bi baŋdi ʒiɛmani ŋɔ din’ shihira?”
Nir’ min’ o dim’ noli naabu
(Matiu 5.25-26)
57Ka daa lan bɔhi ba, “Ka bɔ lee niŋ ka yimaŋmaŋ’ bi baŋdi din tuhi? 58So yi tahir’ a sariakarita sani ka a min’ o be soli chani yɛtɔɣa maa ni, nyin’ chɛ ka yi naai noli m-mali yi yɛtɔɣa maa; di yi pa lala o ni zaŋ a chaŋ sariakarita maa sani, ka sariakarita maa ti zaŋ a ti dansarika gula, ka o mi kpɛh’ a duu. 59N yɛr’ a mi ni a ku tooi yi nimaani faashee a ti yo bɛ ni zal’ a san’ shɛli zaa, ka di laɣifu ku guui.”
Currently Selected:
Luk 12: RLDB
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Red Letter Dagbani Bible © Bible Society of Ghana, 2011