Matíó 12

Yə́susu a ndɔ bɛndɔ sɔ́tɔ́na ɔ ikiní ɔ buɔsɛ́ bɔ́ Sábatɛ

(Mə́l 2.23-28; Lúk 6.1-15)

1Ɔ yɛ́táyɛ́ ikúílí, Yə́susu a ka bá ɔ tɔ́mbáka ɔ ɛtɔbɔtɔ́bɔ́ yɛ́ iŋəŋə́ ɔ buɔsɛ́ bɔ́ Sábatɛ, mɛtaná yɛ́ ná báyɛ́á bɔkɔ́nɛna itíə́, bá ná lúmə́ ɔ ɛŋgɔ́ta ɔnɔkɔ ɔkɛaka ɔwá bá nɛaka. 2Ɛnaka Bɛfalísia bá yámá nɔ́yɛ́, bá ná wɛɛ́ya lɛná bá sɛ́á: «Siəlínə báwɔ́á bɔkɔ́nɛna, bá ndɔ kɛa yatɛ́ ɔyɛ́á yɛ́ sá hɔ́ánana ɔbɛ́kɛa ɔ buɔsɛ́ bɔ́ Sábatɛ.» 3Yə́susu a sɛ́á: «Nɔ́ sa fana yatɛ́ ɔyɛ́á Ndə́witi a ná kɛ́áka ɛnaka mɛtaná yɛ́ wɛɛ́ya itíə́, wɛɛ́ya na bɛ́áyɛ́á bikindəniə əə́?» 4A ka fínə ɔ miímə yɛ Huɛlɛ́ na bɛ́áyɛ́á bikindəniə, bá ná bɛ́labɔ́nɛ́á bɛ́ nɛhánɛna nɛaka; mba, nɔ́yɛ́ yɛ́ sa bá ɔwá bá nɛaka: Wə́súə́ umbə́ndə́ wɔ́ ndɔ nɔ́yɛ́ iŋgínə́ índiə ɔ bətitiəmahánɛna bíbúə́. 5Ataná, nɔ́ sa fana ɔ umbə́ndə́ wɔ́ Mósisi ɔwá, ikúílí bətitiəmahánɛna bá lɛa ɔ buolí ɔ tɛ́mbɛlɛ ɔ buɔsɛ́ bɔ́ Sábatɛ, bá ndɔ umbə́ndə́ wɔ́ Sábatɛ nɔkɔ ɛŋaná ɔbáá na hɛkɔma əə́? 6Mba, mɛ ndɔ bənú nɔ́yɛ́ lɛna, ɔmɔtɛ́ a báka háha mɔŋɛ́ŋa yáyɛ́ná tɛ́mbɛlɛ. 7Ata nɔ báá nɔ ndɔ binífúnínə́ bɛ́ bɛtambá bɛ́ Mətilə manya ɔbɛ́á bɛ́ ndɔ laa bɛ́ sɛ́á: «Ɛŋɔnɔŋɔnɔ ɔbánɔ́ mɛ́ ndɔ siə, mba, tátá mahánɛna» há nɔ sa bɛndɔ bá ɛŋaná hɛkɔma hɔkɛna. 8Ɔ taká, Mɔná wa mɔndɔ a lɛa isə́lúkú yɛ Sábatɛ.

Mɔndɔ wa yaáta yɛ́ mɔkátá

(Mə́l 3.1-6; Lúk 6.6-11)

9Yə́susu a ná hɔalɛ́na ɔmɔ́tɔ́yɛ́, a ná ákáná ɔ uwəbú miímə yɛ mabɛ́kálɛ́na. 10Mɔndɔ wa yaáta yɛ́ mɔkátá a ka báá umə́, ɔkɛaka ɔwá mbá bá wɛɛ́ya sɔ́mɛ́na, Bɛfalísia bá ná wɛɛ́ya batá bá sɛ́á: «Wə́súə́ umbə́ndə́ wɔ́ ndɔ kuənjə yɛ iniŋəsiə luminə ɔ buɔsɛ́ bɔ́ Sábatɛ əə́?» 11Yə́susu a sɛ́á: «Ɛ́yánɛ́ ɔ uwənú ətíə́, ábá a lɛa ɔbánɔ́ na ɔndɔ́mbá úmotí mbá wɔ́ ná lɔ́ɔ́ ɔ hɛfɛa, a sa ósó ɔ muítə ukəhúlíə́ ɔ buɔsɛ́ bɔ́ Sábatɛ əə́? 12Mba, mɔndɔ a báka na mukunə́ yáyɛ́ná ɔndɔ́mbá! Nɔ́yɛ́, kuənjə yɛ́ báka ɔ buɛsɛ ɔkɛa ɔ buɔsɛ́ bɔ́ Sábatɛ.» 13Ɔ yɛ́táyɛ́ ikúílí, a ná wɛ́ɛ́yɛ́ mɔndɔ lɛ́na a sɛ́á: «Sandɔ́ná wə́wúə́ mɔkátá.» A ná muítə sandɔ́na, wɔ́ ná híáná muɛsɛ ɛ́sɛ́á wííyí wúmotí. 14Bɛfalísia bá ná famaka, bá ná hɛtɔkɔ hɔ́ɔ́kɔ́ ɔkɛaka ɔwá, bá síə́kə́ nəníə́ mbá bá wɛɛ́ya ɔnɔkɔ.

Yə́susu mɔnyɛna wa Huɛlɛ́

15Ɛnaka Yə́susu á manyá nɔ́yɛ́, a ná hɔalɛ́na ɔ yɛ́ɛ́yɛ́ ɛbɔ́ka, ɔmbana wɔ́ bɛndɔ muiŋí wɔ́ ná wɛɛ́ya ɔŋgɔ́kɔ. A ná bɛnákɛnákɛ bikimə niŋə́sə́kíə́. 16A ná bəə́bu manɛ́ná na ɔwɛmbɛ́na ɔwá, bɛndɔ lɛ manyá ɛ́yánɛ́ á lɛ́á wɛɛ́ya. 17Nɔ́yɛ́ yɛ́ ka bɛ́kɛaka ɔkɛaka ɔwá, bɛtambá bɛ́ mɔhɛ́nátɔtányɛ́ á Isáya bɛ́ bíúndúsíníə́ bɛ́ sɛ́á:

18«Ɔ́ wamɛ́á mɔnyɛna wɔ́ɔwɔ ɔwá mɛ ná tɛfa,

waamɛ ɔwá wə́míə́ mɔlɛ́má wɔ́ ná híkə́kíə́.

Mɛ ŋɔ wə́míə́ Umbúínyi háá ɔ ɔwayɛ́ mɛɛ́lɔ,

a ŋɔ taká nɔŋɔnaka tɔ́na ɔ mɔnɔŋɔ.

19A sa ndɔ́mɔ́nɔ́ na mɔndɔ, a sa ndə́yəmə,

bá sá ndá nɛ́áyɛ́á nióni ɔ́kɔ́ ɔ manáka.

20A sa ndá nɛtɔŋɔ nɛ́ úmbímə́tɔ́ nɔ́kɔ,

a sa ndá itiəkətiəkə nímə́ ɔyɛ́á yɛ́ ndɔ útútuə tɔ́na

ɔkafámáká ɔwá, a kɛ́áka taká yɛ́ nɔba.

21Mɔnɔŋɔ məkimə má ŋɔ yə́búə́ ɛnánɛna tálɛ́na ɔ ɔwayɛ́ niínyə.»

Yə́susu na Bɛlɛsɛbúlu

(Mə́l 3.22-30; Lúk 11.14-23; 12.10)

22Nɔ́yɛ́, bá ná Yə́susu mundímə́ndímə na imúkú húlə́nínə ɔwá a ná báá na umbúínyi mɔbɛ́á; a ná wɛ́ɛ́yɛ́ mɔndɔ niŋə́síə́ ɔ nindínə́ ɔnɛ́á, a ná lúmə́ ɔ ɔhɔ́ɔ́, a siəkinənə. 23Iloŋo yikimə yɛ́ ná ə́lə́mə́nə, bá sɛ́á: «Wɔ́ɔwɔ mɔndɔ a lɛ báá mɔná wa Ndə́witi əə́?»

24Ɛnaka Bɛfalísia bá ɔ́kɔ́ nɔ́yɛ́, bá sɛ́á: «Wɔ́ɔwɔ mɔndɔ a ndɔ imbúínyi mɛbɛ́á bulə ɔ tɔ́mbákɛna na Bɛlɛsɛbúlu ɔ yəbúə́ isə́lúkú.»

25Mba, Yə́susu a ná mə́búə́ mafɛka manya, a ná bəə́bu lɛ́na a sɛ́á: «Ata ɔ́ uníə́níə́ nɛmanɛna ɔnɛ́á bɛndɔ bá ndɔ nɔa bəə́bu na bəə́bu abáka nɛ́ nímə. Bətínə́ ata ɛmɔtɛ́ mbá ata nikúlə nɛ́mɔtɛ́ ɔnɛ́á bɛláŋa bɛ́ ndɔ nɔa bəə́bu na bəə́bu, nɛ́ sa ndɔ́nɛna. 26Ábá Sátana a ndɔ bínúə́siə wɛɛ́ya bɛ́múɛ́tɛ́, nəníə́ nɛ́áyɛ́á nɛmanɛna nɛ́ óso ɔwɔnɛ́na əə́? 27Ábá ɔ tɔ́mbákɛna na Bɛlɛsɛbúlu mɛ́ ndɔ imbúínyi mɛbɛ́á bulə, ɔ tɔ́mbákɛna na ɛ́yánɛ́ bə́núə́ bɔkɔ́nɛna bá ndɔ yiítə bulinə əə́? Bəə́bu bɛ́múɛ́tɛ́ bá ŋɔ báá bə́núə́ bəkə́lə́siə. 28Mba, ábá ɔ tɔ́mbákɛna na Umbúínyi wɔ́ Huɛlɛ́ mɛ́ ndɔ imbúínyi mɛbɛ́á bulə, ɔ́ niɔŋɔ́ sɛ́á, nɛmanɛna nɛ́ Huɛlɛ́ nɛ́ lɛa ndafámátɔ́ uwənú ətíə́. 29Ataná, nəníə́ mɔndɔ a óso ufínə ɔ miímə yɛ mɔndɔ wa iŋgínə́, a bɛ́áyɛ́á bɛɛ́la fámákana ɛŋaná ɔwayɛ́ ɔwɔlɔ́kɔ əə́? Mba, ábá a ná wɛɛ́ya ɔ́lɔ́kɔ́kɔ, a ŋɔ bɛɛ́la bikimə bɛ́ yayɛ́á miímə fámákana. 30Wɛ́ɛ́yɛ́ ɔwá a lɛ báá na mɛaŋɔ́á, a ná mɛaŋɔ́á ɛ́ŋɛ́mána, ɔwá a lɛ ndɔ mɛaŋɔ́á ɔ́lɔ ɔ ɔkɔta, a ndɔ sasa ɔbánɔ́.»

31«Ɔ́ ɛlɔ́áyɛ́ nɔ́yɛ́, mɛ ndɔ bənú lɛna ɔwá: Huɛlɛ́ a ŋɔ bɛndɔ niasɛna ɛlɔ́áyɛ́ bɔbɛ́á ata ɛkɔ́bálɛ́ ɔyɛ́á bá ŋɔ kɛaka ɔwɔŋgɔkɔnɔ na wɛɛ́ya; mba, wɛ́ɛ́yɛ́ ɔwá a ŋɔ Umbúínyi Mɔnaŋanaŋa ɛ́ŋɛ́mana, a sa ndá nɛniasɛna kusə́nə. 32Wɛ́ɛ́yɛ́ ɔwá a ŋɔ Mɔná wa mɔndɔ ɛ́ŋɛ́mana, Huɛlɛ́ a ŋɔ wɛɛ́ya nɔ́yɛ́ niasɛna; mba, ɔwá a ŋɔ Umbúínyi Mɔnaŋanaŋa ɛ́ŋɛ́mana, ata ɔ misí yɛ isíŋáka, ata ɔ misí yɛ ɔsákɔna, Huɛlɛ́ a sa ndá wɛɛ́ya nɔ́yɛ́ níásɛ́na.»

Bɔlɛ́á na tɔ́áyɛ́á tɔtámátámá

(Mə́l 7.16-17; Lúk 6.44-45)

33«Ábá bɔlɛ́á bɔ́ lɛa buɛsɛ, tɔ́áyɛ́á tɔtámátámá tɔ́ ŋɔ báá tuɛsɛ; bɔlɛ́á bɔbɛ́á, tɔtámátámá tɔbɛ́á. Ɛbáka bá bɔlɛ́á manyɛna ɔ ɔwayɛ́ hɛtámátámá. 34Á hikúlə hɛ́ ɛmbɛ́nɛ, nəníə́ ɛ́kɛ nɔ bɛkɔa bɛɛsɛ laaka mbá nɔ́yɛ́ nɔ lɛ́á babɛ́á əə́? Ɔ taká, yatɛ́ ɔyɛ́á yɛ́ lɛ́á úndúə́tɔ́ ɔ mɔlɛ́má, yɛɛ́ta abáka munuə wɔ́ fə́mə́ləniə. 35Abáka mɔndɔ muɛsɛ a bɛɛ́la bɛɛsɛ ɛtaka ɔ ɔwayɛ́ nɛbɔ́ŋɔ nɛɛsɛ; mɔndɔ mɔbɛ́á, ɔ ɔwayɛ́ nɛbɔ́ŋɔ nɛbɛ́á a ndɔ bɛɛ́la bɛbɛ́á ɛta. 36Mba, mɛ ndɔ bənú nɔ́yɛ́ lɛna, ɔ buɔsɛ́ bɔ́ mikə́lə́kí, bɛndɔ bá ŋɔ binífúnínə́ índiəkinə ɔ wɔŋgɔkɔnɔ ata yatɛ́ bɛtambá bɛ́ ndəmə ɔbɛ́á bá ŋɔ fə́mə́ləkəniə. 37Ɔ taká, ɔ tɔ́mbákɛna na bɛ́áwɔ́á bɛtambá bá ŋɔ aŋɔ́á tínímiə, na bɛ́áwɔ́á bɛtambá tɔ́na bá ŋɔ aŋɔ́á hɔkɛna.»

Hɛŋgɛtɛ́nɛ́á hɛ́ Yɔ́nasɛ

(Mə́l 8.11-12; Lúk 11.16, 29-32)

38Nɔ́yɛ́, bɔ́mɔtɛ́ bamanyumbə́ndə́ na Bɛfalísia bá ná Yə́susu lɛná bá sɛ́á: «Á Muinə́niə, tɔ ndɔ siə ɔwá ɔ bəsú hɛŋgɛtɛ́nɛ́á ínə́níə́.» 39Yə́susu a sɛ́á: «Uwənú á bɛndɔ babɛ́á bá yɛ́ɛyɛ ɛnyɔŋɔnɔ na ɛŋaná yɔkɛ́nana, nɔ ndɔ hɛŋgɛtɛ́nɛ́á bata, ɔ taká, nɔ sa ndá hinə́hinə́ sínə yɛ́ sa bá ɔ hɛ́ Yɔ́nasɛ á mɔhɛ́nátɔtányɛ́. 40Ɔ taká, hɔ́ánánátɔ́ ɛ́sɛ́á Yɔ́nasɛ a ná túmbíə́ mɔɔsɛ́ málálɔ́ na məlúə́ málálɔ́ ɔ tɔna tɔ́ hiɔfɔ́ hɛŋɛ́ŋa, nɔ́yɛ́ Mɔná wa mɔndɔ a ŋɔ túmbiə mɔɔsɛ́ málálɔ́ na məlúə́ málálɔ́ ɔ misí nuúmə́. 41Ɔ buɔsɛ́ bɔ́ mikə́lə́kí, bɛndɔ bá Ninífə bá ŋɔ tɛ́nɛ́maka na bɛndɔ bá yɛ́ɛyɛ ɛnyɔŋɔnɔ, bá ŋɔ bəə́bu hɔkakɛna bɔkɔasɛ́á, bá ka əbú mɔlɛ́má kɔ́ŋɔ́na ɛnaka bá ɔ́kɔ́kɛ́ná Yɔ́nasɛ a ndɔ húlə́ nɔŋɔna; mba, a lɛa háha tɔ́na ɔwá a ná Yɔ́nasɛ yáyɛ́ná. 42Ɔ buɔsɛ́ bɔ́ mikə́lə́kí, Munəni ɔ muəndú wa ɛsalɛ yɛ́ makɛ́ka, a ŋɔ tɛ́nɛ́ma na bɛndɔ bá yɛ́ɛyɛ ɛnyɔŋɔnɔ, a ŋɔ bəə́bu hɔkakɛna bɔkɔasɛ́á, a ka húlínə ɔ misí yɛ mɔnɔŋɔ má hata ɔkɛaka ɔwá, a ndá bɛtambá bɛ́ ɛmanya bɛ́ Salómono ɔ́kɔ́kɛ́na; a lɛa háha tɔ́na ɔwá a ná Salómono yayɛna!»

Nɛndahíáná nɛ́ umbúínyi mɔbɛ́á

(Mə́l 8.11-12; Lúk 11.16, 29-30)

43«Ikúílí umbúínyi mɔbɛ́á wɔ́ ná fámá á mɔndɔ mɛɛ́lɔ, wɔ́ ákána, wɔ́ húlə́ nəyəkə ɔ misí yɛ makɔ́tákɛ ɔ ɛbɔ́ka usiə ɔyɛ́á mbá wɔ́ hɔtɔ́kɔ, ábá wɔ́ sá bɔ́ŋɔ, 44wɔ́ bɛ́laa wɔ́ sɛ́á: “Ɛkasɛ mɛ híánáka ɔ miímə ɔyɛ́á mɛ ná bámɛ́nɛ́na.” Wɔ́ ndáhíáná, wɔ́ miímə nibə hə́lə́kə́tə́, sɔnɔ́kɔ́tɔ́, tábɔ́nákátɔ́ muɛsɛ. 45Nɔ́yɛ́, wɔ́ ka imbúínyi minə́minə́ ɛtá tɔ́na ɛ́lɛ́ndɔ́lɔ́mɔnɔ yɛbɛ́á yáyɛ́ná wɛɛ́ya; yɛ́ ndəfíə́kínə ɔ miímə, yɛ́ tuənəkinə umə́. Ɔ nisúki, ɔbáá wɔ́ wɛ́ɛ́yɛ́ mɔndɔ wɔ́ tɛŋɛa ɔbánɔ́ ɔ ɔyáyɛ́na. Yɛ́ ŋɔ báá tɔ́na hɔ́ánánátɔ́ nɔ́yɛ́ ɛlɔ́áyɛ́ bɛndɔ babɛ́á bá yɛ́ɛyɛ ɛnyɔŋɔnɔ.»

Tiísi yɛ nikúlə nɛ́ Yə́susu

(Mə́l 3.31-35; Lúk 8.19-21)

46Ɛ́sɛ́á a ná báá a ndɔ iloŋo hɛ́na tɔ́na, yayɛ́á inyə́ na báyɛ́á bənínyə́ bá ná ndáfama ɔ niə́lətíə́, bá siəkə ɔ ɔwayɛ́ ɔhɛ́na.

47Wɔmɔtɛ́ mɔndɔ a ná wɛɛ́ya lɛ́na a sɛ́á: «Ɔ́ yawɔ́á inyə́ yííní na báwɔ́á bənínyə́ ɔ niə́lətíə́, bá ndɔ aŋɔ́á siə ɔhɛ́na.»

48Yə́susu a ná wɛɛ́ya bíhíə́níníə́ a sɛ́á: «Ɛ́yánɛ́ a lɛ́á yamɛ́á inyə́, banɛ́ bá lɛ́á bámɛ́á bənínyə́ əə́?» 49Á ná báyɛ́á bɔkɔ́nɛna ínə́níə́ na mɔkátá, a sɛ́á: «Ɔ́ yamɛ́á inyə́ yɛ́ɛyɛ, ɔ́ bámɛ́á bənínyə́ báaba; 50ɔ taká, ata ɛ́yánɛ́ ɔwá a ndɔ kɛa yatɛ́ ɔyɛ́á yamɛ́á Isə́ ɔwá a lɛ́á ɔ nɔɔ́mɛná a ndɔ siə, wɛɛ́ya a lɛ́á wamɛ́á munínyə́ ɔ mɛlɛ́mɛndɔ́ ata ɔ muəndú ataná yamɛ́á inyə́.»

Currently Selected:

Matíó 12: tvu

Highlight

Copy