MÁFIYU 21

Jísu lɛɛ haí Jɛlúsɛl̃ɛ

(Máa 11:1-11; Lúu 19:28-40; Njɔú 12:12-19)

1Ná Jísuni ngaa polú yélaitii tí ɣɛ́i taa bɛ́ɛ́ Jɛlúsɛl̃ɛ taa walái béla, tí fóloni taa yílaa su taá tóli ngáá Bɛféji. Bɛféji i ɣɛi ngihéi sí béla taá tóli ngáá Ɔ́levi Wuluí Yíhei. Naa lɔ tí ɣɛ́i na, Jísu í volú yélaa félengɔ lɔ́vei, 2í ɣɛ́ ti w̃a, “A lí taí sí h̃u í mu wutúwɔ, ná nɔ́ɔ léi wáá fólo, wá lɔ́ɔ soohaalé sái lɔ kpúlɔngɔ, ngi yívoi i lóóni kpéla. A ti huló wú vá ngáá ti ye ngéle. 3Ná nuu fíli áá faa fíli nde wú w̃á, a ɣɛ́ ma, ‘Kaamɔ́ɔ́ béɣengɔɔ lé tí w̃a,’ aáva aa be ti wa ngamá.”

4Fái sí i ɣɛí kɛinɔɔ́ sí í hítɛ nga Ngalá ndaa háá lé mɔ́i í ndéni, í ɣɛ́i ta,

5“Nde nungáitii má tí Jɛlúsɛl̃ɛ, yí ɣɛ́ tí w̃a,

‘A wɔlɛ lɛ́ɛ́! Wú w̃ásangi béle íwaa vá wú yéle.

Aá ngáá suuwɔɔlɔ́ w̃ɔ́ɔ́, aá lɔ́ héini soohaaléngi gɔ́ma

ɛ́ɣɛ soohaalé njivoí áá siya.’ ”

6Aáva Jísu volú yélaa félengɔitii tí líi, tí kɛ sí í ndéi ti w̃a ngáá tí kɛ. 7Tí vái ngáá soohaaléngi ɛ́ɣɛ ngi yívoi tí tí gúla w̃aah̃u gúlaitii pɛlɛ ti volu, Jísu í lɛ́, í héi ti w̃ááh̃u. 8Faŋa yambɔ́ɔ́lɔngɔ wála ti ɣɛ́i táá ti gúla w̃aah̃u gúlaitii ngandáá laá peleí w̃a ngutúwɔ, pekaítii pa tí ngulú yéke gúlo gulóaitii tevé teve tí fahá fáha peleí w̃a ngáá ti ngúfema hé mbɛ. 9Faŋaí ná í ɣɛ́i Jísu w̃aa velé lá ɛ́ɣɛ faŋaí sí í ɣɛ́i polú, ti ɣɛ́i taá woo gúla, táá ɣɛ́ ta, “A mú ndaaw̃áálɛ lɛ́i taá tóli ngáá Deevé Láála Loí! Hɛ́ɛ́ lɔ́ ma lɛ́i íwaa vá Ndemɔí Ngalá ndaahéingi h̃u! A mu Ndemɔí Ngalá ndaaw̃áálɛ!”

10Ná Jísu í lɛ́ɛ́ni Jɛlúsɛl̃ɛ, nungái sítii kpɛ́lɛɛ tí ɣɛ́i taa walái ná h̃u, ti ɣɛ́i nɔ́ɔ wúúlee, kɛ tí mɔɔningí wónga, ti ɣɛ́ ta, “Ele wáá ngáá sí?”

11Kɛ́ faŋaí i ngapótei, ti ɣɛ́ ta, “Jísu lɔ ngáá sí, Ngalá ndaa háá lé mɔ́i í gúlangɔ Násɔlɛ taí h̃u, Galéli lataí h̃u.”

Jísu i liiní Hɛ́ɛ́ma Yála Pɛ́lɛi góvii h̃u

(Máa 11:15-19; Lúu 19:45-48; Njɔú 2:13-22)

12Ná Jísu í lííni Hɛ́ɛ́ma Yála Pɛ́lɛi góvii h̃u, i nungái sítii kpɛ́lɛɛ kpɛ́i na ti ɣɛ́i taá saáɣa wɔlingái maaɣɛ ɛ́ɣɛ sítii ti ɣɛ́i taá saáɣa wɔlingái ngiyá ti w̃a. Ná vólu, sítii ti ɣɛ́i ngáá kápa sínji mbélaa, í ti lééveitii toká lóka ɛ́ɣɛ poovóó maaɣɛ mbélaitii ti bɔ́kpɔngaitii. 13I ɣɛi ti w̃a, “Pɔnɛngɔ́ɔ́ lé Ngalá Kɔ́lɔi h̃u ngáá sí Ngalá ngí ɣɛ́ngɔ ta, ‘Taa ɣɛ́ taa ní vɛ́lɛi lóli ngáá Ngala fɛ́li pɛ́lɛi,’ kɛ́ wú naa ɣɛa ngáá ŋuỹá yélaa ti ỹándaa!”

14Mbole yélaitii ɛ́ɣɛ nɔɔnɔ yélaitii tí vááni Jísu yelé Hɛ́ɛ́ma Yála Pɛ́lɛi góvii h̃u aáva i ti walóni. 15Kɛ́ Ngala sááɣa gula mbélai ti wutuwɔ́aitii ɛ́ɣɛ kaamɔítii Ngala sávai hááw̃a, ti liiyáw̃al̃angɔ i ɣɛi la ná tí káámaa haítii tɔ́i í kɛ́ni, ɛ́ɣɛ sí mɔ́ɔ ndopóaitii ti ɣɛ́i taá woo gúla Hɛ́ɛ́ma Yála Pɛ́lɛi góvii h̃u, táá ɣɛ́ ta, “Lɛí taá tóli ngáá Masangí Deevé Láála Loí, bɛlɛ́ ndaaw̃áá í lɛ́!” 16Kɛ nungáitii ti Jísu w̃ɔɔniá, ti ɣɛ́ ma, “Yá lɔ́ɔ mɛ́ni sí ndopoái táá ndee?”

Jísu i ti woo yápoteni, i ɣɛ ti w̃a, “Eeí, nyá lɔ́ɔ mɛ́ni. Wáá nɛ́ɛ́ sí gálani Ngala Kɔ́lɔi h̃u, í ɣɛ́i ta ‘Yí kɛ́a ngáá háwu ndopóaitii ɛ́ɣɛ nyini bɔlé ndéngaitii táá tɛ pánda wó ngáá í yé?’ ”

17Jísu i ti loí na í gúla Jɛlúsɛl̃ɛ taa walaí ná wa, í lí taa walaí sí h̃u taa tolí ngáá Bɛ́tani. Naa lɔ í ỹíini na kpɔkɔ́i na.

Jísu i féki wuluí véleni

(Máa 11:12-14,20-24)

18Ná ngele vekái í wóni, Jísu i ɣɛi áá yángaima Jɛlúsɛl̃ɛ taa walaí ná h̃u, ndɔlɛí i ɣɛi ma. 19Kɛ i nguluí tá lɔ́a peleí béla taá tóli ngáá féki wuluí, í lí na, kɛ́ aa ngi wá tɔ́i nga kɛ léi ngandáɣaitii. Kɛ Jísu i ɣɛa féki wuluí w̃a, “Kúnafɔ yɛ́i mɔ́ɔ wa!” Ngamá nɔ́ɔ, féki wuluí í yé.

20Ná polú yélaitii tí naa lɔí, i ti gindáá vílini ngwala. Kɛ tí mɔɔníngi wónga, ti ɣɛ́ ta, “Ndeénii le féki wuluí í yénga ngáá maahulángɔ?”

21Kɛ Jísu i ti woo yápotenga, i ɣɛ ti w̃a, “Ngí tɔɔỹái le wú w̃a, ná ndá ngáá ɣɛ́ wú h̃ú ngáá wɔ́i ndá tála gúla, wáá hómbo wú síi híi ɣɛ ngí kɛ́ngɔ ngáá féki wuluí sí. Aáva ɛi ɣɛ nɔ́ɔ ngáá sí yílaa, kɛ́ wáá hómbo bɛ́lɛ wú ɣɛ́ ngihé ngwálai sí w̃á, ‘Yooɣé, yí lí, yí bɔ́wɔ víli yívoi wu’, aáva aa li í víli mbu. 22Ná ndá ngáá ɣɛ́ wú h̃ú, sí fíli wáá Ngála fɛ́li faaw̃a, wáá mááhɔlɔ.”

Mɔɔningí kɔwɔ́ato Jísu yakpangí wa

(Máa 11:27-33; Lúu 20:1-8)

23Kɛ Jísu i yangáimanga Hɛ́ɛ́ma Yála Pɛ́lɛi góvii h̃u. Ná í ɣɛ́i áá kalambongí wó, kɛ Ngala sááɣa gúla mbélai ti wutúwɔai ɛ́ɣɛ kele ɣelé mbélaitii tí váa ngelé, tí mɔ́ɔ́ni, ti ɣɛ́ ma, “Ngakpángi híí bɛ́ɛ lɔ í í yáá yíwaa faí sítii kɛ? Ele vá tɔ́ í maa yákpangi héngɔ í yáa?”

24Kɛ́ Jísu i ti woo yápoteni, i ɣɛ ti w̃a, “Nyá bɛ́lɛ nyá lɔɔ wú w̃ɔ́ɔ́ni ngáá mɔɔni ngílaa. Ná wáá ngapóte, ngáá ndé náá wú w̃a ngakpángi sí í ngéya ngáá faí sítiini kɛ.” 25Kɛ i ti w̃ɔ́ɔnia, i ɣɛ ti w̃a, “Míl̃inda lɔ Njɔú yákpangi í gúlani na ngáá í ngúyai wo, i gulaní Ngála ngéya baa nuu búsa yáa?”

Kɛ tí ndengá ỹɔw̃ɔ́ ỹɔ́w̃ɔ lówah̃u, táá ɣɛ́ ta, “Bɛɛ́ lɔ́ a maá nde? Ná a maa ɣɛ́ ta, ‘I gulaní Ngalá ngeyá,’ aa mu w̃ɔ́ɔ́ni, i ɣɛ ta, ‘Kɛ ndeénii le hɔ́ɔ wáá láni ngáá Njɔú?’ 26Kɛ́ ná mɔ́ɔ́ a maa ɣɛ́ ta, ‘I gulaní nuu búsa yáa,’ a muỹá lɔ́ɔ lúwa ngáá sí nungái taá kɛ, bɔw̃álale ti kpɛ́lɛɛ ti langɔ́ɔ́ lé lá ngáá Njɔú í ɣɛ́i ngáá Ngalá ndaa háá lé mɔ́ɔ.” 27Kɛ tí Jísu woo yápotenga, ti ɣɛ́ ma, “Naá kɔ́lɔ.”

Kɛ Jísu i ɣɛa ti w̃a, “Kɛ nyá bɛ́lɛ ngɛ́i nde hɔ́ɔ́ wú w̃a ngakpángi sí í ngéya ngíwaa faí sítii kɛ ma.”

Faanɛ́ɛ́ngi kɔwɔ́ato siỹɛndópoi wa taá ngí h̃íỹɛndou lengaa félengɔitii

28Kɛ Jísu i ɣɛa ti w̃a, “Wú gísiya wáá bɛɛ́ náa? Kɛ a gisíya lɛ́ɛ́ hɔ́ɔ́ ngáá faanɛ́ɛ́ngi sí ngáá sei. Siỹɛndópoi lɔ́ wɔ́lɔ í ɣɛ́i na, ndengáitii ti ɣɛ́i ngeyá féle. Kɛ i liingá kpakolo keleí yéle, i ɣɛ ma, ‘Ní lóu, lí, yí yénge kpeléi h̃u hááwɔ.’ 29Kɛ́ ná i ngi kɛ́ɛ́ɣɛ woo yápoteni, i ɣɛ ma, ‘Ngáá kɛ́ma’, kɛ́ ná náa í ɣɛ́i kpɛ́ɛ́, i gi mái w̃aalóvini, í lí kpeléi h̃u. 30Kɛ ngi kɛ́ɛ́ɣɛ í liinga ngi lóu vekaí yéle, i ɣɛ ma, ‘Lí, yí yénge kpeléi h̃u hááwɔ.’ Náa ngoo yápoteni, i ɣɛ ma, ‘Tóko lɔ́ mbu, kɛɛɣɛ́.’ Kɛ́ aa liiní.” 31Kɛ Jísu i ɣɛa ti w̃a, “Ti félengɔ h̃uu, ele lɔ í ngí kɛ́ɛ́ɣɛ liivó fái ɣɛí?”

Tí Jísu woo yápoteni, ti ɣɛ́ ma, “Kpakolo keleí.”

Kɛ Jísu i ɣɛa ti w̃a, “Ngí tɔ́ɔ́ỹai le wú w̃á, pava gani kula mbélaitii ɛ́ɣɛ tamál̃a nyáh̃aitii taá kɔlɔsiyángi wó kápa fááw̃a, tiyá lɔɔ lí wú wútuwɔ Ngalángi w̃ásandai wu. 32Sífaa Nguya Wó Mɔ́i Njɔú í vaaní wú yéle, í tɔɔỹaá veleí ɣɛ́ ngáá wú ye ngáá wú híya la, wáá va, wáá lángɔ ngáá Njɔú kɛ́ páva gani kula mbélaitii ɛ́ɣɛ tamál̃a nyáh̃aitii taá kɔlɔsiyángi wó kápa faaw̃a tiyá lɔ́ ti lángɔ la. Kíya bɛ́lɛ wú náa lɔngɔ́, ná fíli su, wáá kɛ́ngɔ wɔ́ɔ́ volú yáfe wú háá ỹɔítii mba, wɔ́ɔ́ lá la.”

Faanɛ́ɛ́ngi kɔwɔ́ato kpelé hiŋá mbélaitii mba

(Máa 12:1-12; Lúu 20:9-19)

33Kɛ Jísu ɣɛa ti w̃a, “A wolílo faanɛ́ɛ́ pekaí sí w̃a. Siỹɛndópoi lɔ́ wɔ́lɔ í ɣɛ́i na, i kpelé laní i sí ŋaníi hí mba taá tóli ngáá gilépii. Í kpákii lóni ma. Ná vólu, í ndowái wɔ kɔtuí wa ngáá ti ɣɛ táa gilépii yanjɔ́wɔlɔ ngáá suu yɛí áá ɣɛ́ áá vú su, tí kpatɛ́ ngáá gilépi lɔí. Ná vólu, i mɔɔ kpɔ́ngi lóni ngáá kɔtuí kpeléi ná h̃u. Kɛ i maa bélei hénga kpelé híŋa mbélaitii ngeyá siŋa h̃u, í yóóɣe, í lí siya má. 34Ná gilépii gula sɔ́wɔi í fóloni ma, kpelé w̃ɔ́i i ngi yénge mbélaitii tɛingáá lɔ́veni kpéle híŋa mbélaitii ngelé ngáá tí kɔ́lɛ, tí ngí ndái he ti yaá, ti váa la ngelé. 35Kɛ́ kpelé híŋa mbélaitii tí ngenge mbélai nátii souní, tí ngílaangi léve, tí ngílaangi váa, tí pékai hɔ́ɔ ngáá kɔtu. 36Ná vólu mɔ́ɔ, siỹɛndópoi í ngi yénge mbelaí tɛingáá lɔ́ve kpelé híŋa mbélaitii ngelé. Ngi yénge mbelái nátii ti ɣɛ́i lɔveí hésendaa geleáitii mba. Kɛ́ kpelé híŋa mbélai tí tí h̃úúhouni kíya nɔ́ɔ jɔ́ tí hésendaa yelaí suuhóuni. 37Ngapúmai náa tɛ́ɛ́lɛ tɛ́ɛ́lɛ, í ngi h̃íỹɛndou lói lɔ́ve, i ɣɛ́i ki má ngáá kɛ kpelé híŋa mbélaitii tiyá lɔɔ vá wufemá ngi h̃íỹɛndou lói w̃a. 38Kɛ́ ná kpéle híŋa mbélaitii tí ngí loí lɔí áá va, kɛ ti ɣɛ́a ỹɔw̃ɔ́ ỹɔ́w̃ɔ w̃a, ‘Sí lɔ́ áá vá poŋaníaitii maahɔ́lɔma ná ngi kɛ́ɛ́ɣɛ áá há, a vá, a mú páa, poŋaníaitii taá ɣɛ́ náa ngáá a mu ndá.’ 39Kɛ ti búndɛa ma, tí gúla la kpeléi h̃uu wá, tí páa.”

40Kɛ Jísu i ti wɔ́ɔ́ninga, i ɣɛ ti w̃a, “Ná ná áá ɣɛ́, ná kpéle w̃ɔ́i áá yángaima, ndeé lɔ áá kɛ ngáá kpelé híŋa mbélai nátiini?”

41Kɛ ti Jísu woo yápotea, ti ɣɛ́ ma, “Tɔɔỹaá hááw̃a, aa nyaama h̃íỹɛngai nátii páa, laáva í kpélei he kpelé híŋa mbélaa vekaa yaá, sítii ná kula sɔ́wɔi áá fólo ma taá kula tí kɔ́lɛ tí ngí ndá he ngeya.”

42Kɛ Jísu i ɣɛa ti w̃a “Nápa wáá nɛ́ɛ kalái Ngalá Kɔ́lɔi h̃u? Sí í ɣɛ́ngɔ ta,

‘Kɔtuí sí pɛ́lɛ ló mbélai ti bééleni mba í ɣɛ́i ti gi má ngangáámba,

laá lɔ́ náa í ɣɛ́a ngáá ngangímba wɔ́tui pɛlɛ́i lo fááw̃a, í lɔ́ve kɔtu vekái kpɛ́lɛɛ mbá.

Ndemɔí Ngalá tɔ í sí ɣɛ́i,

aáva maa wɔ́tui w̃aanɛ́ɛ́ngɔɔ lé a mu yaah̃ú!’ ”

43Jísu í mɔ́ɔ́ ɣɛ ta, “Faalɔ, ngí ndé wú w̃a, Ngalángi w̃ásandai lɔɔ vá gulamá wú yáá í hé nungái sítii ngéya taa híya ngáá sí Ngalá ndóngɔ tí kɛ. [ 44Aáva nuí áá h̃úndɛ kɔtuí sí w̃a, maa w̃ɔ́ɔ aa bulú kpúlu su. Kɛ́ ná maa wɔ́tui va áá h̃úndɛ nuu fíli má, aa maa w̃ɔ́ɔ́ vulɔ́ púlɔ!]”

45Ná Ngalá sááɣa gula mbélai ti wutúwɔai ɛ́ɣɛ Júsuai sítii taa ɣɛ́ ti w̃a Falósia ti faanɛ́ɛ́ngai sítii mɛniní Jísu í tí héini, ti ɣɛ́i kɔlɔ́ ngáá kɛ i ɣɛngɔ áá yɛ́pɛ kɔwɔ́ato ti wa. 46Ti ɣɛ́i taá pele wɔlí mba ngáá tí sóu, kɛ́ ti ɣɛ́i taa lúwa faŋaí wa, bɔw̃álale ti Jísu yeɣéi ngáá Ngalá ndaa háá lé mɔ́ɔ.

Currently Selected:

MÁFIYU 21: KNNT

Highlight

Copy