SGK 24

Izaaki laanka Rebeka a kɔn-wɔ

1Abrahamu zizi kɔ parsiini. Dɛnaa barka wɔ a-n sii tumaa gɔ́ɔ̃ nɛ. 2Ǹ kɔn pinaa, Abrahamu pɛ a kion a bɛ̀rɛgiĩ goon ne, ǹ mɛn lɛ bɛ́ zizi á la a kion a bɛ̀rɛ gialakunun kɛn manɛ, a n giã nɛ a gɔn mànan tumaa mìi la: «N gɔn da masɛ gisi li. 3N liɛ ka Dɛnaa, lon laanka tán a Lawa tɔ nɛ, mà ma bɛ́ giã-n Kanaan minin mɛnɛn bii, mà n ba re bɛn nɛ we lɔ lɛa, n kɔ maa nɛgiĩ Izaaki la wa. 4N liɛ masɛ nɛ, mà n tá re woe masɛ á bɔ ǹ gána nɛ, n ma din a kion min saa lɔ lɛa, n da kɔ Izaaki la.»

5A bɛ̀rɛgiĩ lɛ tɔ́n pɛ-n kɛnɛn: «Kɔntan, lɔ lɛ a re lɛ koe a kɔ masɛ lɛ, a da gána kɛ-n kànaa wa. Bɛ̀ á n baa miɛ̃, ma doamaa nɛ ma n nɛgiĩ Izaaki lɛ kũ, ma wo ne n bɔ ǹ gána lɛ nɛ?»

6Abrahamu tɔ́n pɛ nɛ: «N din kũ, n baran toa n wo ka maa nɛgiĩ-n walan wa! 7Dɛnaa, lon a Lawa na á masɛ bɔ ma dikion, maa yɛ ǹ gána nɛ, á boo da ma nɛ, á liɛ kɛ wɔ ma nɛ, mà asɛ á re gána kɛ lɛ koe ma tɔrɔn la. A din Lawa lɛ á die a lon a dia dí-a wole diɛ n nyɛɛnɛ. Lɔ saa walan masɛ a nɛgiĩ lɛ wɔ lɛa. 8Bɛ̀ lɔ lɛ lɛ kɔ, mà á koe n lɛ á die wa, bɛa liɛ kɛ ba n bɔlɔ-a wa. Sɛnɛ, n nyan toa n wo ka masɛ a nɛgiĩ-n walan wa.»

9Bɛ̀rɛgiĩ lɛ nə́ n gɔn da a dɛnaagiĩ Abrahamu gisi li, á n liɛ nɛ, mà asɛ á re zɛnɛɛ ka a bɛ́ á pɛ lɔn. 10Bɛ̀rɛgiĩ lɛ nyɔɔmaa fù bɔ a dɛnaagiĩ lɛ a nyɔɔmaan bii, á woo. A màn sonbore mɛn tumaa bɛ́ a tan, á yoo ka bɛ kɔ́n nɛ a gɔn, a n woe Nahɔɔrɔ a kiwi, Mezopotamii gána nɛ.

11A bɛ́ á dɔ tù kɔ́n lɛ-a kiwi lɛ lɛkoro-a, á nyɔɔmaan lɛn kaa tán walan. Bɛ á zɛnɛɛ bɛ̀ wasamiɛ̃n nɛ, lɔn soo a da mu sii waáraa. 12Á Lawa nyankɔ á pɛ:

– Dɛnaa, maa dɛnaagiĩ Abrahamu a Lawa, toa maa tɔ-wɔ kɛ bǐɛ̃ kɔ pelo. N din a sonborebaa nyaa masɛ a dɛnaagiĩ Abrahamu ni. 13Ma bɛ́ golee-n tù kɛ lɛ-a, kiwi lɛ a minin nɛlɔn tá re soe, mà maǹ die mu sii. 14Haya! Ma á re pii goon ne kɛnɛn: «N dɔ́n lɛ kanaa ma mu mi.» Bɛ̀ á pɛ mà ma mi, mà asɛ á re baɛ̃ a kɔ maa nyɔɔmaan lɛn dɔn la ǹ mi, ma á re doɛ̃, máa n nə n bɛ lɛ bɔ n bɛ̀rɛgiĩ Izaaki wɔ lɛa. Ma á re doɛ̃ ka bɛ nɛ, máa ń maa dɛnaagiĩ lɛ kũ ka sonborebaa nɛ.

15Sɛnɛ, a boo da á nya wa, bɛ̀ Rebeka bɛ́ á soo ka dɔ́n nɛ a wìi li. Abrahamu ǹ dɔɔ̃ngiĩ Nahɔɔrɔ a lɔ Milkaa a nɛgiĩ Betoeli a nɛlɔ nɛ. 16Nɛnɛn lɛ á siĩn yɔrɔ-a á la yii ni. A tɔn giĩ dɔ̃ bɔrɔ wa. Á daa tù lɛ lɛ-a, a ná a dɔ́n pã á n bɔyaa. 17Abrahamu a bɛ̀rɛgiĩ lɛ baa si á woo n da lɛ, á pɛ-n kɛnɛn: «Bǐɛ̃ kɔ, n nə n dɔ́n gɔ́ɔ̃ ǹ mu lɛ a boɛɛn kɔ ma la ma mi.»

18A ná a lɛ si. «Da si n mi le, giĩ lɛ!»

Á dɔ́n lɛ gisĩ, á kũ a gɔn fufuu, á mu lɛ kɔ la á mi. 19A bɛ́ á mu lɛ kɔ la á mi á nya ǹ mɛn waáraa, á wusoo á pɛ nɛ mà asɛ á die woe mu sii a da kɔ a nyɔɔmaan lɛn dɔn la, yǎa ǹ mii ǹ kiɛ̃.

20Á n nanaa á dɔ́n mu lɛ binyəə tɔɔn mu mi ǹ goo lɛ nɛ, á wusoo á woo ga mu li tù lɛ-a. Á mu baã á kɔ nyɔɔmaan lɛn tumaa la. 21Giĩ lɛ nə́ n lɛ tã, á goã giɛ a ganaa ka a yii ni, bɛ̀ Dɛnaa á die asɛ a tɔ-wɔ lɛ bǐɛ̃ koe, hinlaa bɛ̀ a die a bǐɛ̃ koe wa asɛ dɔ̃. 22Nyɔɔmaan lɛn bɛ́ ǹ nə́ mu mi ǹ nə́ nya lɔn, giĩ lɛ sana kaaran gole saa á kɔ la, a gugurubaa dɔ garamu sɔrɔ, á gɔn ganaa ǹ sana zan màn paa dɔ kɔ la, bɛn dɔn gogoonmaa a gugurubaa dɔ garamu paabibiɛ. 23Á nɔ̀n da la: «Die a nɛlɔ n ka nsɛ nɛ? Bɛ̀ yu ǹ bǎã á yii ń di a kion, a pɛ ma nɛ, ma laanka ma miãn nə wo n yu walan.»

24Nɛnɛn lɛ tɔ́n pɛ: «Milkaa nɛgiĩ mɛn yɛ Nahɔɔrɔ la, a tɔ n Betoeli, bɛa nɛlɔ n ka masɛ nɛ.»

25Bɛ kio, á pɛ nɛ dɔn: «Tɔɔn làpaa laanka ǹ sɔ̃ ǹ buu tá wɔsɛn piɛ gigiã, waa ǹ bǎã dɔ din tan.»

26Giĩ lɛ kaa tán, á barka da Dɛnaa nɛ, bɛ̀ á n pii: 27«Maa barka tá Dɛnaa ganaa, maa dɛnaagiĩ Abrahamu a Lawa ganaa, bɛ mɛn bɛ́ á sonborebaa taãn nyaa maa dɛnaagiĩ ni, a ná a lɛkɔmala ǹ siin tumaa lɛ pã a wɔ paǹ li. N din ni n mɛ masɛ nyɛɛnɛ, n daa ma koa maa dɛnaagiĩ ǹ dɔɔ̃nɔn kion.»

28Nɛnɛn lɛ baa si, á woo bɛa siin lɛn tumaa laakalaa ǹ dan li kion. 29Rebeka ǹ miãgiĩ goon goã, a tɔ n Laban. Bɛ́ baa si á soo kanaa, á woo giĩ lɛ li tù lɛ lɛ-a. 30Bɛ á zɛnɛɛ, á kaaran lɛ laanka zanan lɛn yɛ, ǹ miãnɛn Rebeka gɔn ganaa. Giĩ lɛ boon mɛnɛn pɛ nɛ, á bɛn dɔn ma a lɛ-n. Á kiɛ̃ á woo giĩ lɛ yaa, golee-n tù lɛ lɛ-a ka a nyɔɔmaan nɛ: 31«Da wɔsɛn piɛ, Dɛnaa a min sonbore! Wàa na á baa n tá golee kanaa? Má bǎã zɛnaa maa kion, má nyɔɔmaan lɛn dɔn kaa ǹ bǎã zɛnaa.»

32Abrahamu a bɛ̀rɛgiĩ lɛ daa Laban a kion. Ǹ nə́ guĩ fore ǹ nə́ bɔ a nyɔɔmaan lɛn la, ǹ nə́ làpaa laanka buu kɔ ǹ la. Ǹ nə́ mu kɔ a din laanka a da zii wolen la, mà ǹ nə n gòã pii ni. 33Ǹ nə́ màn-bii kɔ la mà a bii. Sɛnɛ, á pɛ ǹ nɛ: «Maa màn bii bɔrɔ, bɛ̀ ma maa daa ǹ mìi pɛ wa.»

Laban tɔ́n pɛ nɛ: «Haya, boo da!»

34Giĩ lɛ tɔ́n pɛ:

– Masɛ n Abrahamu a bɛ̀rɛgiĩ lɛa. 35Dɛnaa barka wɔ maa dɛnaagiĩ lɛ nɛ, á paãma gole baa. Á sèren kɔ la, ka bòen laanka diin ni, wɔrɔ laanka sana nɛ, bɛ̀rɛlɔn laanka bɛ̀rɛgiĩn ni, ka nyɔɔmaan laanka dundunun ni. 36A lɔ Saaraa lɛ nɛgiĩ yɛ nɛ a zizimaa kɛ lɛ gɔ́ɔ̃ nɛ. Maa dɛnaagiĩ ná a gɔn màn tumaa kɔ bɛa nɛgiĩ lɛ la. 37Maa dɛnaagiĩ pɛ ma-n kɛnɛn: «Ma Abrahamu bɛ́ giã-n Kanaan minin mɛnɛn gána nɛ, n liɛ mà n ba re bɛn nɛlɔ we lɔ lɛa, n kɔ maa nɛgiĩ Izaaki la wa. 38N liɛ, n pɛ mà n tá re woe ma dikion, ma dɔɔ̃nɔn li, n lɔ saa masɛ a nɛgiĩ lɛ wɔ lɛa.» 39Má tɔ́n pɛ maa dɛnaagiĩ lɛ nɛ máa kɔntan, lɔ lɛ a die lɛ koe, a kɔ masɛ lɛ a da kànaa wa. 40Á ma lɛ si á pɛ: «Ma bɛ́ Dɛnaa mɛn a zii tɔ we, a din lɛ n die a lon a dia dí-a wole diɛ n nyɛɛnɛ, a n tɔ-wɔ lɛ bǐɛ̃ kɔ. Ma din dɔɔ̃nɔn nɛ wɔ lɔ lɛa ma din dikion, n kɔ maa nɛgiĩ lɛ la. 41Bɛ̀ ń woo maa minin lɛn li ǹ mɛn waáraa, n nə n liɛ masɛ-n ka sii mɛn nɛ, bɛ nə́ n bɔ n mìi ni. Ta ǹ nə́ n piã dɔn, ǹ lɔ lɛ kɔ n la wa, bɛ ba n ganaa doo wa.» 42Ma bɛ́ má daa má dɔ tù kɛ lɛ-a pelo, má Lawa nyankɔ: «Maa dɛnaagiĩ Abrahamu a Dɛnaa Lawa, ma bɛ́ zii tɔ mɛn we, bǐɛ̃ kɔ ma ganaa, n ma gòã bǐɛ̃ na a nɛ.» 43Ma bɛ́ golee-n tù kɛ lɛ-a, bɛ̀ nɛnɛn mɛn daa mu si, ma á re pii ni: N dɔ́n mu lɛ a boɛɛn kɔ ma mi. 44Bɛ̀ á ma lɛ si kɛnɛn: «N dinmaa mi, ma á re baɛ̃ ma kaa n nyɔɔmaan dɔn lon, ma á re doɛ̃ ka bɛ nɛ, máa Dɛnaa na á bɛ lɛ bɔ, maa dɛnaagiĩ lɛ a nɛgiĩ lɛ a lɔ lɛa.» 45Ma bɛ bɛa boo lɛ diɛ nyɛɛ ma din gɔ́ɔ̃-n kɛnɛn, bɛ̀ Rebeka bɛ́ á soo ka a dɔ́n nɛ a wìi li, á n die mu sii tù lɛ-a. Má pɛ nɛ: «Bǐɛ̃ kɔ, n mu kɔ ma la, ma mi.» 46Á n nanaa a ná a dɔ́n lɛ kanaa, á pɛ ma nɛ: «A mi, ma á re mu koe n nyɔɔmaan lɛn dɔn la ǹ mi.» Má mi, á maa nyɔɔmaan lɛn dɔn gɔ ka mu ni. 47Má nɔ̀n da la dɔn máa die a nɛlɔ n ka asɛ nɛ? Á pɛ ma nɛ: «Milkaa nɛgiĩ mɛn yɛ Nahɔɔrɔ la, a tɔ n Betoeli, bɛa nɛlɔ n ka masɛ nɛ.» Bɛ lɛ nɛ, má kaaran lɛ da a nyin ni, má zanan lɛn kaa a gɔn wìin ganaa. 48Má kaa tán Dɛnaa yɔrɔ-a, má a guguru kɔ. Má barka da maa dɛnaagiĩ Abrahamu a Dɛnaa Lawa nɛ, bɛ mɛn bɛ́ á mɛ ma nyɛɛnɛ sɔnbɔraanɛ, maa zii tɔ-wɔ kɛ gɔ́ɔ̃ nɛ, màn mɛn bɛ́ toɛ, ma maa dɛnaagiĩ lɛ dɔɔ̃n a nɛ saa, ma da kɔ a nɛgiĩ la lɔ lɛa. 49Sisia, bɛ̀ ka á li, ka sii sonbore zɛnaa maa dɛnaagiĩ lɛ nɛ ka bɔlɔgoondɛnaabaa nɛ, ka pɛ ma nɛ. Bɛ̀ a giala yii dɔn wa, ka pɛ ma nɛ, ma wo bǎã kɔsɔ nɛ.

50Laban tɔ́n nə n lɛ da boo lɛ nɛ. A din laanka Betoeli tɔ́n pɛ: «Sii kɛ na á bɔ Dɛnaa din li, boo kɔ́n ba wɔsɛn lɛ-n, wɔ pɛ n nɛ wa. 51Rebeka lɛ á ke n yɔrɔ-a, a kũ n wo ne. A die a n baa n dɛnaagiĩ a nɛgiĩ lɛ a lɔ lɛa, ka Dɛnaa bɛ́ á pɛ lɔn.»

52Abrahamu a bɛ̀rɛgiĩ lɛ bɛa boon lɛn ma lɔn, á kaa tán Dɛnaa yɔrɔ-a, a ná a guguru kɔ. 53Bɛ kio, bɛ̀rɛgiĩ lɛ mànan waa, ǹ nə́ ǹ tɛn zɛnaa ka wɔrɔ nɛ, ǹ tɛn nə́ sana lɛa, á ǹ kɔ Rebeka la, ka mɔnaan nɛ. Á màn giɔ̀mɔ kakan kɔ nɛnɛn lɛ miãgiĩ laanka ǹ dan dɔ la. 54Bɛ̀rɛgiĩ lɛ laanka a da zii wolen nə́ màn bii kun, ǹ nə́ yoo ǹ nə́ woo waa tán.

Ǹ bɛ́ ǹ nə́ yoo baayɛlɛ, Abrahamu a bɛ̀rɛgiĩ lɛ pɛ Rebeka ǹ miãgiĩ laanka ǹ dan nɛ: «Ka toa man bɔyaa ma wo maa dɛnaagiĩ lɛ li sisia.»

55Nɛnɛn lɛ miãgiĩ laanka ǹ dan ná a lɛ si kɛnɛn: «A toa a giã wɔ li boɛɛnɛ, lɛawaa fù kɛ miã, bɛ kio, á re woe.»

56Bɛ̀rɛgiĩ lɛ tɔ́n pɛ ǹ nɛ: «Ka baran ma kurəə wa. Dɛnaa bɛ́ á masɛ a tɔ-wɔ bǐɛ̃ kɔ, ka toa man bɔyaa, ma wo maa dɛnaagiĩ lɛ li.»

57Ǹ nə́ tɔ́n pɛ nɛ: «Toa wɔ nɛnɛn lɛ din bíi, wɔ nɔ̀n da la ka a bɔlɔ yala nɛ.»

58Ǹ nə́ Rebeka bíi ǹ nə́ nɔ̀n da la: «Ń tá li n wo kun ka giĩ kɛ-n ya?»

Rebeka pɛ kɛnɛn: «Hiĩ.»

59Ǹ nə́ ǹ miãnɛn Rebeka lɛ toa walan á woo, kun ka lɔ mɛn too, ka Abrahamu a bɛ̀rɛgiĩ lɛ laanka a da zii wolen ne. 60Ǹ nə́ lɛn bǐɛ̃ bíi li, bɛ̀ ǹ tá pii: «Miãnɛn, Lawa die a toa n minbuiin duu damata a náa baa. Min mɛnɛn bɛ́ n tɔrɔn biɛ zɔ́ɔ, Lawa die a toa, n tɔrɔn nə bɛn giã ǹ bǎã a dɛnan baa.»

61Rebeka yoo kun ka a bɛ̀rɛlɔn nɛ, ǹ nə́ dii nyɔɔmaan lɛn la, ǹ nə́ kɔ giĩ lɛ lɛ, ǹ nə́ woo kun.

62Izaaki yoo á n bɔ Lahayi-Royi Tù lɛ-a. A na á goã giã-n gusin a lɛ̀gɔn la. 63Ǹ kɔn pinaa wasamiɛ̃nɛ, á soo a tá n bibiĩ lalaa lɛ-a. Á n yii saa lon, á nyɔɔmaan lɛn yɛ die. 64Rebeka bɛ́ á n yii saa lon, a Izaaki yɛ lɔn, á parɛ á n bɔ nyɔɔmaa lɛ la, 65á nɔ̀n da bɛ̀rɛgiĩ lɛ la: «Giĩ mɛn nə ke tɔ we lalaa lɛ-a, á n die n diɛ wɔ lɛ?»

Bɛ̀rɛgiĩ lɛ ná a lɛ si: «Maa dɛnaagiĩ ni.»

Rebeka ná a da ma wìi li ǹ mɔnaa bɔ, á kɔ a din mìi lɛ. 66Bɛ̀rɛgiĩ lɛ sii mɛn tumaa zɛnaa, a ná a tumaa laakalaa Izaaki ni. 67Izaaki Rebeka kũ á woo-n zìã nɛ, ǹ dan Saaraa bɛ́ á giã ǹ mɛn nɛ. Rebeka Izaaki a lɔ baa. Izaaki narɛ, a foo basã bɛ gɔ́ɔ̃ nɛ ǹ dan a gɛ̀ lɛ kio.

Currently Selected:

SGK 24: SBPE2011

Highlight

Copy