Luku 6

Yezu boo mɛn da susu ǹ pii wɔ paǹ li

(MAT 12.1-8; MAR 2.23-28)

1 # TDP 23.25. *Susu ǹ pii kɔ́n pinaa, Yezu na á goã wuru biin wɔsɛ kiɛ̃, a kialandɛnan nə́ *belee yiɛ, ǹ nə́ tuturu ǹ gɔn ǹ nə́ sɔ̃. 2*Fariziɛ̃n kɔnɔn nə́ pɛ: mà wàa na á baa, sii mɛn bɛ́ a doamaa bie a n zɛnaa susu ǹ pii pinaa wa, ǹsɛn tá bɛ zɛnɛɛ?

3 # SAM1 21.1-6. Yezu nə́ ǹ lɛ si á pɛ: «Bòo bɛ́ á Davida kũ, a sii mɛn zɛnaa kun ka a kialandɛnan nɛ, ka bɛ pɛ sɛ́wɔ-n wa? 4#LWS 24.9. A na á wɔ Lawa a kion, ǹ bɛ́ buurun mɛnɛn koɛ Lawa yɔrɔ-a wúlu bɔ ǹ màn lɛa, á bɛn lɛn goa á ǹ sɔ̃, á ǹ kɔ́n kɔ a kialandɛnan la. A da yaa min kɔ́n doamaa bie a bɛa buurun kɛn lɛn sɔ̃ wa, bɛ̀ á n bɔ Lawa a kion wúlu-bɔlen dininsɔɔ̃nɔn nɛ. Ka bɛ pɛ wa?»

5Á wusoo á pɛ ǹ nɛ: «Min a Nɛgiĩ n susu ǹ pii mìi la.»

Giĩ gɔn goon gere-a a busu nya

(MAT 12.9-14; MAR 3.1-6)

6Susu ǹ pii kɔ́n pinaa doo, Yezu wɔ Zuifun lɛsɔkɔn kion, á minin daraa. Giĩ goon dɔ na á goã kion lɛ nɛ, a gusin a gɔn na á gã. 7Landa sii-daraalin laanka Fariziɛ̃n nə́ goã giɛ Yezu gɔn li sɔnbɔraanɛ, bɛ̀ á die giĩ lɛ a busu nyɛɛ susu ǹ pii pinaa, màn mɛn bɛ́ toɛ, ǹ na a zɛ̀rɛbaa ǹ gɔn yɛ. 8Sɛnɛ, Yezu goã ǹ taasiɛn doɛ̃. Á pɛ giĩ gusin a gɔn gere-a lɛ nɛ: «Yoo lon, n da golee kànaa.»

Giĩ lɛ yoo, á woo golee a gòãn la. 9Yezu pɛ ǹ nɛ: «Man nɔ̀n diɛ ka la, kasɛn landa siin lɛn man lɛ koe wàaǹ sii nə n zɛnaa min ni susu ǹ pii pinaa? Sii bǐɛ̃ hinlaa sii baraa? Min nyin si gɛ̀ la hinlaa a nyin bɔ?»

10Yezu bɛ́ á ga ǹ tumaa ganaa ka tɛtɛtɛ, á pɛ giĩ lɛ nɛ: «N gɔn lɛ bɔ kɔn.»

Giĩ lɛ Yezu bɔlɔ si, yǎa a gɔn wusoo a bǐɛ̃ kɔ. 11Landa sii-daraalin lɛn ka Fariziɛ̃n lɛn foo yoo parsiini. Ǹ bɛ́ re boe la ǹ sii mɛn zɛnaa Yezu ni, maǹ nə́ goã bɛ pii kɔn nɛ.

Yezu a dia dí-a wole fulupaa bɔ boo

(MAT 10.1-4; MAR 3.13-19)

12Bɛa biikoo kɛ lɛ li, Yezu woo Lawa nyankɔ kele mìi ni, á Lawa nyankɔ ka tèlò tumaa nɛ. 13Lɛ̀ bɛ́ á waa, a ná a kialandɛnan lɛn bíi, á min fulupaa bɔ ǹ bii, á ǹ tɔ kɔ mà dia dí-a wolen. 14Bɛn tɔn man ka kɛn nɛ: Simɔn, Yezu bɛ́ á min mɛn bíi mà Piɛrɛ, ka ǹ dɔɔ̃ngiĩ Andre ne, Zaaki ni ka ZAÃ nɛ, Filipi ni ka Bartelemii ni, 15Matiə ne ka Toomaa nɛ, Alfee a nɛ Zaaki ni ka Simɔn nɛ, min mɛn bɛ́ a gána sii n kaka a ganaa parsiini, 16Zaaki a nɛ Zude ne ka Kariyɔtin Zudaasi ni, min mɛn bɛ́ re Yezu we minin gɔn.

Yezu a zaman daraa laanka a busulən kaka kɔ boo

(MAT 4.23-25)

17Yezu gisĩ á n bɔ kele lɛ la kun ka a kialandɛnan nɛ, á golee bǎã panparan nɛ. Zaman gigiã goã a li, a kiodɛnaa gigiã nɛ, ka min gigiã mɛn bɔ Zudee gána din tumaa nɛ, ka Zeruzalɛmu kiwi ni, ka Tiiri laanka Sidɔn nɛ, bɛa kiwi paa kɛ n mu lɛ-a. 18Zaman lɛ na á daa n too kɔ Yezu lon. Maǹ nə́ daa dɔn, mà a ǹsɛn busun nya. Min mɛnɛn bɛ́ nɔ̀ɔn baraan nə́ ǹ nɔmiɛ, Yezu bɛn nɔ̀ɔnɔn loo. 19Min tumaa na á goã giɛ li a n gɔn da Yezu ganaa, a giala pàã na á goã soe a nɛ, a tá a gɔn da ma-a wolen busu nyɛɛ.

Foo kɔɔ̃n laanka bɔ̀n

(MAT 5.1-12)

20Yezu nə́ n yii saa lon á doa a kialandɛnan lɛn la, á pɛ ǹ nɛ:

«Kasɛn mɛnɛn bɛ́ doobaan lɛa,

Lawa á re barka diɛ ka ganaa,

a giala *Lawa a kiibaa lɛ n ka dinin wɔ lɛa.

21Kasɛn mɛnɛn bɛ́ bòo tá ka ganaa sisia,

Lawa á re barka diɛ ka ganaa,

á re màn-bii koe ka la ka bii ka kã.

Kasɛn mɛnɛn bɛ́ wuu pii sisia,

Lawa á re barka diɛ ka ganaa

á re ka foo kɔɔ̃n koe ka yaa wɔ.

22 # PIƐ1 4.14. Bɛ̀ minin tá ka biɛ zɔ́ɔ, ǹ nə́ n nyanɛɛ ka nɛ, ǹ nə́ sɔ koe ka ganaa, ǹ nə́ ka tɔ baraa pii Min a Nɛgiĩ a lɛa, ka dɔ̃ mà Lawa á re barka diɛ ka ganaa. 23#KZS2 36.16; NDS 7.52. Bɛ̀ bɛ á n zɛnɛɛ ǹ mɛn waáraa, ka n nyɛnyɛɛ, ka bɛ̀ baa, a giala, saraa gole tá ka duĩ lon Lawa a piɛ. Sonbore, bɛa minin kɛn lɛn díin man nə́ goã Lawa a boo gii-dalin kuĩ bɛa gɔn kɛ lɛ la.

24Sɛnɛ, gɔn màndɛnan,

bɔ̀ndɛnan man ka kasɛn nɛ,

a giala ka kaa là yii bii gɔrɔ,

ka a re kɔsɔ yii doo wa.

25Kasɛn mɛnɛn nɔ̀ bɛ́ kiɛ̃-n sisia,

bɔ̀ndɛnan man ka kasɛn nɛ,

bòo á re ka kuĩ.

Kasɛn mɛnɛn bɛ́ yaa we sisia,

bɔ̀ndɛnan man ka kasɛn nɛ,

gɛ̀ yɔrɔ kɔsiɛ á re doe ka ganaa,

ka á re wuu pii.

26«Kasɛn mɛnɛn bɛ́ min tumaa tá ka tɔ bǐɛ̃ pii, bɔ̀ndɛnan man ka kasɛn nɛ, min mɛnɛn bɛ́ ǹ nə́ goã n dinin biɛ Lawa a boo gii-dalin lɛa, a da yaa soɛ nɛ, minin kɛn lɛn díin man nə́ goã bɛn kuĩ bɛa gɔn kɛ lɛ la.»

Zɔ́ɔn narɛɛ boo

(MAT 5.38-48; 7.12a)

27Yezu pɛ: «Sɛnɛ, masɛ n pii ka nɛ, kasɛn mɛnɛn bɛ́ n too koe ma lon, ka kaa zɔ́ɔn narɛ, ka bǐɛ̃ zɛnaa kaa baa zɔ́ɔbaa wolen manɛ. 28Min mɛnɛn bɛ́ n liɛ ka li, ǹ mɛnɛn dɔn bɛ́ boe ka yii ni, ka Lawa nyankɔ bɛn lɛa Lawa bǐɛ̃ zɛnaa ǹ nɛ. 29Bɛ̀ min nə́ n gɔn tɔ n para-n, a goon kɛ dɔ dia la. Bɛ̀ min nə́ n dɔnkɛ gole si n la, a giulun wɔ boɛɛn kɛ dɔ bɔ n kɔ la. 30Bɛ̀ min nə́ màn nyankɔ n la, a kɔ la. Bɛ̀ min nə́ n gɔn màn si n la, n baran wo liɛ la wa. 31Ka bɛ́ zoɛ̃ mà minin nə sii zɛnaa ka-n lɔn, ka dɔn nə zɛnaa ǹ nɛ miɛ̃.

32«Bɛ̀ ka tá kaa narɛɛ wolen narɛ, Lawa n die wàa mɛn saraa koe ka la bɛa lɛa? A giala min kooron dɔn tá ǹ narɛɛ wolen narɛ. 33Bɛ̀ ka tá bǐɛ̃ zɛnɛɛ kaa dɔmalɛ wolen manɛ, Lawa n die wàa mɛn bǐɛ̃ zɛnɛɛ ka nɛ bɛa lɛa? Min kooron dɔn tá a din goon lɛ zɛnɛɛ. 34Bɛ̀ ka tá giɔ̀mɔ diɛ a boo la a saraa wolen dininsɔɔ̃nɔn-a, wàa mɛn na a nɛ? Min kooron dɔn tá giɔ̀mɔ diɛ ǹ miãn ganaa, ǹ wusoo ǹ na a dòo saraa ǹ la. 35Sɛnɛ, bɛ̀ ka tá li ka n baa Lon a Lawa Gole a nɛnyaanan lɛa sonbore, ka saraa gole yɛ, ka siin kɛn zɛnaa: Ka kaa zɔ́ɔn narɛ, ka bǐɛ̃ zɛnaa, min mɛnɛn bɛ́ pàã ba ǹ lon ǹ giɔ̀mɔ dòo saraa wa, ka giɔ̀mɔ da bɛn-a, a giala Lawa lɛ sɛ n bǐɛ̃ zɛnɛɛ bǐɛ̃-doɛ̃ baãnaan laanka min baraan manɛ. 36Ka makara bɔ kɔn-a, ka kaa Díi Lawa bɛ́ makara doɛ̃ lɔn.

Kɔn zɛ̀rɛ baa boo

(MAT 7.1-5,16-20; 12.33-35)

37«Ka baran ka miãn zɛ̀rɛ baa wa, Lawa a re ka zɛ̀rɛ biɛ wa. Ka baran dɔlɔ da kɔn mìi-n wa, Lawa a re dɔlɔ diɛ ka mìi-n wa. Ka zɛ̀rɛn toa kɔn nɛ, Lawa á die ka zɛ̀rɛn toɛ ka nɛ. 38Ka kɔn gɔ ka màn nɛ, ka zɔɔ̃ a dɔ, ka zɔɔ̃ ka munyəə, ka zɔɔ̃ ka zuzuu. Lawa wɔ a zɛnaa ǹ gɔn nɛ ka bɛ nɛ. Ka bɛ́ ka miãn gɔ ǹ màn zoɛ̃ màn mɛn ganaa, Lawa á die ka dɔn wɔ zoɛ̃ ka bɛ lɛ nɛ.»

39 # MAT 15.14. Yezu boo giməə kɔ́n da ǹ nɛ á pɛ: «Bɛ̀ yii tere-a pɛ, mà a n yii tere-a kɔsɔ a bàlà kuĩ, wàa mɛn sii n die zɛnɛɛ? Ǹ paanan man die kiɛ nyankɔrɔ nɛ.»

40 # MAT 10.24-25; ZAÃ 13.16; 15.20. Á suusu kɛ dɔ da: «Kialandɛnaa ba boe la a la a daraali-n wa, sɛnɛ, kialandɛnaa mɛn bɛ́ ǹ nə́ daraa sɔnbɔraanɛ, bɛ n die goɛ̃ ka a daraali bɛ́ lɔn.»

41Yezu wusoo á boo giməə kɔsɔ da: «Wàa na á baa n tá giɛ buun ganaa n dɔɔ̃n yii ni, a da yaa mɛn mɛn bɛ́ n din wɔ nɛ, n yii ba bɛ ganaa wa? 42Man boe la lɔn n pɛ n dɔɔ̃n nɛ mà a golee nsɛ buun bɔ a yii ni, a da yaa n din yii na a ba mɛn kɛ ganaa n wɔ-n wa? Gɔ́ɔ̃ tì-a ke, n mɛn lɛ bɔ n din yii-n bɔrɔ! Bɛ kio, n yii á die wɔlɔ yii n buun lɛ bɔ n dɔɔ̃n wɔ nɛ.»

43Yezu wusoo doo á pɛ: «Da sonbore kɔ́n ba nɛ baraa koe wa. Da baraa kɔ́n dɔ a nɛ sonbore koe wa. 44#MAT 12.33. Da gogoonmaa nə n doɛ̃ a din a nɛ li. Min ba gɔ́rɔ nɛ niɛ̃ nyan da ganaa wa, n ba too nɛ niɛ̃ sɛmɛlɛ da ganaa wa. 45#MAT 12.35. Min sonbore n bǐɛ̃ zɛnɛɛ, a giala a gɔ́ɔ̃ n fu, min baraa dɔ n baraa zɛnɛɛ, a giala a gɔ́ɔ̃ n tì. Min gɔ́ɔ̃ bɛ́ á pã ka boo mɛn nɛ, a lɛ n bɛ lɛ diɛ.»

Yezu sii a kɔnboe mɛn nyaa kion màn paa wɔ paǹ li

(MAT 7.24-27)

46Yezu pɛ:

– Bɛ̀ ka a masɛ Di Lawa a boo sii ka n zɛnɛɛ wa, wàa mɛn là na a nɛ ka nə n lɛ paparɛ koe masɛ tɔ li, mà «Dɛnaa, Dɛnaa»? 47Min woo min, á daa masɛ ganaa, á n too kɔ masɛ a boo ganaa, á si á zɛnaa, masɛ n die nyɛɛ ka nɛ bɛa dɛnaa bɛ́ kɔnboe ka màn mɛn nɛ. 48Bɛa min lɛ n kɔnboe ka kion-dɔle goon ne. A ná a yala fɔ̃ á zuzulu kɔ yǎa tataã ganaa, á tɔ́n kion lɛ gòã daa. Mu tii wɔ, mu toɛ̃ á daa kion lɛ ganaa, sɛnɛ, a boo la á kion lɛ kaa wa, a giala kion lɛ a doe bǐɛ̃ kɔ. 49Sɛnɛ, min mɛn bɛ́ masɛ a boo lɛ miɛ, a na a ba zɛnɛɛ wa, bɛa dɛnaa n kɔnboe ka giĩ goon ne, a ná a kion dɔ tán kooro la. A na a giala daa á wɔ tán wa. Mu toɛ̃ á daa kion lɛ ganaa, bǎã goon ne á kaa ka lenlen. Bɛa kion lɛ a kaa a bɔ̀n nə́ gole kɔ parsiini.

Currently Selected:

Luku 6: SCE2013

Highlight

Copy