Lúkas 6

Yésus ŋ̀kanʼyɛ ɔlɔ́ ví évɛɛɓan

(Mat 12.1-8; Mlk 2.23-28)

1Á ɔlɔ́ ví évɛɛɓan vá yáhɛ áɓáa nyú á sóŋ ɔ́sū, Yésus a ŋgí loo á míndīī mí bléya#6.1 Bléya ɛ lɛ mbóó bí ŋga ɓɔ̄ŋle fláwa nyí byɛ́ɛ̄ miíh ákaa mbahɛ., ɓayége ɓɛ́ɛ́ bú wálā mítū mɛ́ɛ́, bú kɔ́lɔ̄ miíh mɛ́ɛ́ la ɓɔ́ bú dí mɔ. 2Váŋ nɛ́ apuh á ɓot bí Élōg-Falísái wá bíhī ɓɔ́ nɛ́: «Ányúū yéé miní ŋga ɓɔ̄ŋ yéé mbéndá ɛ ŋga súŋɛ á ɔlɔ́ ví évɛɛɓan é?» 3La Yésus ɔ pélē ɓɔ́ nɛ́: «Manáh sɔ́ŋgɔ ɓé tɔ yé Dávid a ɓɔŋɔ́ɔ́, eceg nzal ɛ byeléé nyɛ́ elɔŋ la ɓot ɓɛ́ɛ́ bí duwɛ é? 4Kaa a níŋgléé á ndáá-ēcɛ́ŋ-Ɔlolómɛ̄, ɔ nyɔ̄ŋ bíkɔgá bí nsúlé, bí tɔ mut ah ɓɛ́ɛ́la ɓé kundɛ li dí, amáh sig ɓátíi-nsúlé ɓɔ́-ntámɛ́; ɔ dí byɔ, ɔ káahánɛ́ byɔ ɓot bí elɔŋ yɛ́ɛ́ duwɛ.» 5La Yésus ɔ tímānɛ̄ sīg-pɛ ɓɔ́ nɛ́: «Mɔɔ́n Mut nɛ́ a lɛ titih ŋ̀kanʼyɛ a ɔlɔ́ ví évɛɛɓan ví Élōg-Yúda.»

Yésus ag tɔɔyɛ mut a lɛ́mɛ́ á wɔ mbólí á ɔlɔ́ ví évɛɛɓan

(Mat 12.9-14; Mlk 3.1-6)

6Ɔlɔ́ ví évɛɛɓan vitám, Yésus ɔ níŋgí á ndáá-miɓomán, la nyɛ́ ɔ ɓōtlé lí yéglɛ. Mut wa a ɓɛ́ɛ́ váŋ, a ɓɛ́ɛ́la elɛ́m á wɔ á m̀ɓɛ́nlómɛ. 7Ɓayí-mbéndá, la ɓot bí Elōg-Falísái bí ŋgí légɓé Yésus á lí ɛ́n kíyáɓɛ́nɛ ag tɔɔyɛ mut mbólí á ɔlɔ́ ví évɛɛɓan. Bí ŋgí somle nyɛ́ njɔm nyí sɔ́mɔn. 8Kasig Yésus a ŋgí yí míɔ̄ŋɔ máɓá, ɔ lága nyɔ́ mut a lɛ́mɛ́ á énam nɛ́: «Tɛ́lɛ́ vá á m̀mím á éti.» La nyɔ́ŋ ɔ tɛ́lɛ. 9Yésus ɔ lága ɓɔ́ nɛ́: «Mag ɓat ɓɛ́nɛ nɛ́, ɓaá mut a byɛ́ɛ́ kundɛ li ɓɔŋ lí m̀ɓɛɛŋ tɔ li ɓɔŋ lí áɓē á ɔ́lɔ̄ ví évɛɛɓan é? A byɛ́ɛ́ kundɛ nyí li suŋ lí éniŋ yé mut tɔ nyí li jáŋɛ lí yɔ é?» 10La nyɛ́ ɔ yáanɛ́ miíh, ɔ légɓé ɓɔ́ bísɛ, aá la nyɔ́ mut a lɛ́mɛ nɛ́: «Sámbá wɔ.» La nyɛ́ ɔ sámba wɔ wɛ́ɛ́, wú man. 11Náŋ ɔ lóohán lí ályɛ lí Elōg-Falísái la ɓayí-mbéndá; la ɓɔ́ bú ɓōtlé lí ɓatan ɓɔ́ lá ɓɔ́ yéé ɓá nyɛɛ́ li ɓɔŋ la Yésus.

Yésus ag pɔhɔ jóom lí ɓáōmɓɛ la bíɓáa

(Mat 5.1; Mlk 3.13-19)

12Múŋ á nyúŋ alɔ́, Yésus ɔ ɓét á lóō lí ɔ́kolá á míkánɛ. La nyɛ́ ɔ lōɛ́ díɓe lísɛ á li kánɛ lí Ɔlolómɛ̄. 13Ɛnɛ́ kítí ya kánda, ɔ yáŋá ɓáyēge ɓɛ́ɛ́, ɔ pɔ́hɔ̄ jóom la bíɓáa, ɔ lō ɓɔ joó nɛ́: Ɓaómɓɛ. 14Ɓɔ́ nɛ́ bí lɛ́: Símɔn nyɔ́ a lō jóō nɛ́ Pétlos la Andeléas mɔɔ́nyāŋ, Yákop, Yohánɛs, Filípo, Baltelémia, 15Matéus, Tómas, Yákop mɔɔ́n Álfe, Símɔn nyɔ́ bí ŋgí yáŋa mut a nlɔŋ á ékɔ̄ɔ̄-ékombo, 16Yúde mɔɔ́n Yákop, la Yúdas Iskáliot, nyɔ́ a níŋgléé a dimb lí Yésus.

Yésus a tɛ́ɛ la limut

(Mat 4.24-25; Mlk 3.7-11)

17Eceg Yésus a ŋgí suh ɔkolá la jóom jɛ́ɛ́ lí ɓáōmɓɛ la bíɓáa, ɔ tɛ́lɛ́ á voóm á tɛ́gɛ́. Ɔ kɔ́p ŋgandag yɛ́ɛ́ ɓáyēge bí tɛ́ɛ la ɔbul ví límut, jé lá sɔ́léné á míkɔŋ mí Yúdēa, Yelúsalɛm, mikɔŋ mí Tíil la Sídon mí mí lɛ́ á sáwá. 18Bí sɔ́ɔ́ á lí ámble lí Yésus la li kuh lí mbólí nyuú. Ɔ pámɛ́ ɓá mímbūl míɓē mí ŋgí teeŋgɛ ɓɔ́. 19Múŋ á yéŋ elɔŋ, mut sig a ŋgí somo nyɛ́ lí siiɓan, átɔm nɛ́ ŋguu ɛ ŋgí pámle nyɛ́ á nyúū ɛ ŋgí tɔɔyɛ ɓɔ́ bísɛ mbólí.

Ɓot bí mísɔ̄tá la ɓá bí eɓéé-nyúū

(Mat 5.1-12)

20Váŋ nɛ́ Yésus a légɓé ɓáyēge ɓɛ́ɛ́, a byɛ́la ɓɔ́ nɛ́:

«Misɔ́tá la ɓɛ́nɛ ɓayɛ́ɛ́yɛ́ɛ, ányúū nɛ ékombo Ɔlolómɛ̄ ɛ́ lɛ́ ɛ́yānā.

21Misɔ́tá la ɓɛ́nɛ ɓá miní ŋga ógtan nzal nyí lɛn, ányúū nɛ́ miníg kɛ li yál.

Misɔ́tá la ɓɛ́nɛ miní ŋga lée nyí lɛn, ányúū nɛ miníg kɛ li ɔl.

22Misɔ́tá la ɓɛ́nɛ eceg ɓot bí ŋga síŋgɛ ɓɛ́nɛ, eceg bí ŋga pún ɓɛ́nɛ,

tɔ eceg bí ŋga óŋo ɓɛ́nɛ, la li túú lí ɓɛ́nɛ joó líɓē, ányúū nɛ, miní byɛ́ɛ

ŋyéɓé la Mɔɔ́n Mut. 23Kɔnán mívag víŋ ɔlɔ́, miní sōphɛ́ɛ la mivag,

átɔm nɛ́ léɓyán, nsála wáná á lɛ́ ǹcɛ́ŋ á lóō. Náŋ nɛ́ ɓásāŋɛ́ ɓáɓá ɓɔ́g

bí ŋgí ɓɔŋ ɓapɔ́tle-bí-Ɔ́lolómɛ̄.

24Ndí, eɓéé-nyúū la ɓɛ́nɛ mimbyaŋ mí ɓot, ányúū nɛ maná kuh ɛmáná mívag.

25Eɓéé-nyúū, la ɓɛ́nɛ ɓá maná yál nyí lɛn, ányúū nɛ miníg kɛ li tɔɔ lí nzal.

Eɓéé-nyúū, la ɓɛ́nɛ ɓá miní ŋga ɔl nyí lɛn, ányúū nɛ miní kɛ li kuh lí nyɛmb, miníg kɛ ki li lee.

26Eɓéé-nyúū la ɓɛ́nɛ ɓot bí ŋga séme, ányúū nɛ náŋ ki nɛ́ ɓásāŋɛ́ ɓáɓá bí ŋgí ɓɔŋ la ɓapɔ́tle-bí-Ɔ́lolómɛ̄ bí mínaa.»

Ediŋ ɛ́ ɓálem ɓáhá

(Mat 5.39-47)

27«Ndí, ma mag laga ɓɛ́nɛ ɓá miní ŋga ámble ma nɛ́: Diŋán ɓálem ɓáná, ɓá bí ŋga síŋgɛ ɓɛ́nɛ miní ɓɔŋlé ɓɔ́ m̀ɓɛɛŋ. 28Lómblán ɓá bí ŋga tíi ɓɛ́nɛ eɓómá, kánhánɛ ányúū ɓá bí ŋga sɔg ɓɛ́nɛ. 29Kí mut a lɔ́g wa líɓāā á límāŋ já, lɛ́g ki nyɛ́ jéŋé. Kí mut á nyɔ́ŋlé wa kóti yɔɔ, mwahlé kí nyɛ́ sɔ́ti. 30Tɔ nzáá a ɓāt wá jam, tí nyɛ́ jɔ́. Kí mut a nyɔ́ŋ wa jam, ɔh ɓatág ɓé nyɛ́ jɔ́. 31Miní ɓɔŋlé ɓot yé miní ŋga sómo nɛ́ bí ɓɔŋlé ɓɛ́nɛ.

32Kí maná diíŋ ja ɓá bí ŋga díiŋ ɓɛ́nɛ, yéé tóɓó-tóɓó maná ɓɔŋ é? Átɔm nɛ́, ɓaɓɔŋ-miɓé ɓɔ́g bíg diŋ ja ɓá bí ŋga díiŋ ɓɔ́. 33Kíyáɓɛ́nɛ miníg ɓɔŋle ja ɓot bí ŋga ɓɔ̄ŋle ɓɛ́nɛ m̀ɓɛɛŋ, yéé tóɓó-tóɓó maná ɓɔŋ é? Átɔm nɛ́ biɓéɓéyɛ bí ɓot ki bíg ɓɔŋ nlemlem á jam. 34Kíyáɓɛ́nɛ miníg ɓálɛ já ɓá miní ŋga píti nɛ́ bíg tímanɛ ɓɛ́nɛ, yéé tóɓó-tóɓó maná ɓɔŋ é? Biɓéɓéyɛ bí ɓot ki bíg ɓálɛ bíŋí bítām, ányúū nɛ ɓɔ́g bíg tímānɛ̄ ɓɔ́ nlemlem á jam. 35Ndí ɓɛ́nɛ, diŋán ɓálem ɓáná, ɓɔŋán m̀ɓɛɛŋ, miní ɓálɛ́ɛ ɛ́h ɓɛ́ ɓé lí laaŋke nɛ́ bí tímānɛ ɓɛ́nɛ. Váŋ nɛ́ nsála wáná á ŋga kɛ́ li ɓɛ́ lí ǹcɛ́ŋ; miníg kɛ li ɓɛ́ lí ɓɔ́ɔ̄n bí Nyɔlɛ. Ányúū nɛ́, nyɛ́ Ɔlolómɛ̄, a lɛ elɔ́ŋgɔ ányúū ɓá bí ŋgá yí ɓé lí tíi lí mítamlan, la ányúū biɓéɓéyɛ bí ɓot.»

Li ɓɛ́la lí m̀mím á ŋgɔ́ɔ́ la ɓáŋá

(Mat 5.48; 7.1-12; 15.14; 10.24-25; 7.3-5)

36«Miní ɓɛ́la mimím mí ŋgɔ́ɔ́ ákaa Ɛtáŋɛ waná. 37Miníh kááhɛ́gɛ́ ɓé tɔ mut á lí ɓɔŋ nɛ́, ɓɔ́g bí kááhɛ́gɛ́ ɓé ɓɛ́nɛ; miníh tíág ɓé mut mbag eɓé, á li ɓɔŋ nɛ́ ɓɛ́nɛ ki miníh kuhúg ɓé mbag eɓé. Laakánɛ, ɓɔ́g bíg kɛ ɓɛ́nɛ li laakɛ. 38Tíán, bíg kɛ ɓɛ́nɛ li tíi. Bíg kɛ ɓɛ́nɛ li vegle lí ɔ́vega ví m̀ɓɛɛŋ, ví ví lɛ́ nsɔ́ŋɔg, ŋyálāg nɛ́ puum, ví byog, ányúū nɛ́, nlemlem á ɔ́vega miní ŋga vēgle ɓáŋá ɓatám, vɔ́ ki nɛ́ bí ŋga kɛ́ ɓɛ́nɛ li vegle.» 39Yésus ɔ kánɛ sīg-pɛ ɓɔ́ ví ɔŋgaáŋgan nɛ́: «Ɓaá, mut a ndím ag la li étɛ lí mut a ndím ntám nzen é? Ɓɔ́ bíɓáa bí ŋgá kɛ ɓé ja lí ɓɛ́han á éɓēl é? 40Ŋ̀yége a ŋga loo ɓé ŋ̀yéglɛ wɛɛ́; ndí nyɔ́ ɓá yéglɛ m̀ɓɛɛŋ ag kɛ li ɓɛ́ ákaa ŋ̀yéglɛ wɛɛ́.»

41«Yéé ɛ́ lɛ́ lí légɓe lí puh livín ɛ lɛ́ á diíh lí mɔ́ɔ̄nyɔ̄ŋ, ndí ɔh ɛ́n ɓé ŋkɔg a lɛ́ á diíh jɔ́ɔ é? 42Nɛ́-láá ɔ lɛ́ nɛ ɔ lágá mɔ́ɔ̄nyɔ̄ŋ nɛ́: Á mɔɔ́lyāŋ, mwahɛ́ ma mi ɓógtɛ́ wa nyí puh livín á diíh, ndí ɔh ɛ́n ɓé ŋkɔg a lɛ́ wa á diíh é? A mut a ɔtaɓa, ɓógtɛ́ yágá ŋkɔg a lɛ́ wa á diíh, váŋ nɛ́ ɔ ŋgɔ ɔg ɛ́n puh livín ɛ lɛ á diíh lí mɔ́ɔ̄nyɔ̄ŋ m̀ɓɛɛŋ, ndí ɔ ɓógtɛ́ yɔ.»

Elɔ́ŋgɔ ŋ̀yége

(Mat 12.33-37; 7.16-21)

43«Eéé m̀ɓɛɛŋ tɔ yá ɛ́ ŋga tíi mitám míɓē ɛ sē ɓé, nlemlem ákaa eéé eɓé ɛ́ ŋga tíi mitám mílāām ɛ sē ɓé. 44Eéé sig ɛg lemɓɛ ja la mitám ɛ́ ŋga tíi. Bí ŋga pɛ́t ɓé bínyɛŋgɛ́n á kɔɔ́nɔ́sɔ́n, tɔ li kɔt lí miŋgáŋgá á ɓavóŋɛ. 45M̀ɓɛɛŋ elɔ́ŋgɔ mut á ŋga ɓɔ̄ŋ ág sɔ́léne nyɛ́ á m̀mím; aɓé eɓéɓéyɛ mut ki á ŋga ɓɔ̄ŋ wɔ́g ág sɔ́léne nyɛ́ á m̀mím; jɔ́ nɛ́ anyu ág pɔ́t ja yé ɛ́sɛ yá byog á m̀mím.

46Ányúū yéé miní ŋga yáŋa ma nɛ́ Ɛtáŋɛ, Ɛtáŋɛ, ndí miníh la ɓé li ɓɔŋ lí yé mi ŋga laga ɓɛ́nɛ é?»

(Mat 7.24-27)

47«Nyɔ́ la nyɔ́ a ŋga síiŋgle ma á ŋgwáāg, ndí a ámblé ki bíɓaŋgá byáma, la li ɓɔŋle li byɔ, mag kɛ ɓɛ́nɛ li étɛ lí nzáá a ŋga púnan la.

48A lɛ ákaa mut a ŋga óŋ nlɛ́ɛ́, ag tím jaa, a níŋgɛ́ jɔ á sí, a tɛ́ɛ́yɛ́ jɔ á lóō lí ŋgɔg. Ɛnɛ́ épupɛ yá sɔ́, mindím mí ŋgí vóó, mú lɔ́g wɔ, ndí wáh póghan ɓé, ányúū nɛ wá óŋɓɛ́ m̀ɓɛɛŋ.

49Ndí, tɔ nzáá a ŋga ámble biɓaŋgá byáma, ndí āh wɛ́ɛhɛnɛ ɓé átē ag punan já la nyɔ́ mut a óŋ nlɛ́ɛ́ ŋgi lí tím lí sí, nɛ́ a tɛ́ɛ́yɛ́ jaa: avóó á míndīm wú sɔ́, wú kūmbɛ́ nyúŋ nlɛ́ɛ́, wú ɓɛ́han, la wɔ́ wú kúlú wɔ́ ásɛ.»

Currently Selected:

Lúkas 6: NTB

Highlight

Copy