Lucas 12
12
Stúꞌva Jesús jie̱ꞌe̱ꞌ rá tu̱ꞌun sansuꞌva káꞌánꞌ rá te̱e fariseo
(Mateo 10:26-27)
1Jee ni ya̱ kúvi sukuán, jee nku̱tútú ntántúníꞌ mil rá ñɨvɨ kue̱ꞌe̱ꞌ, jee ne̱ nákuniꞌi táꞌán ráa ya̱ta̱ꞌ ɨɨn inka rá táꞌán ráa. Jee nka̱jiéꞌé Jesús káchíꞌ re̱ꞌ xíꞌna ka̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rá te̱e kútáꞌán jín re̱ꞌ súkuáꞌa re̱ꞌ, jee nkachiꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ráa:
―Kumí rán maárán koto tɨ́ɨn rán rá tu̱ꞌun káꞌánꞌ rá te̱e fariseo, chi te̱e sansuꞌva kúvi ráa jee kuéntáꞌ kua̱ꞌ levadura, chi jiéténuun tu̱ꞌun ráa nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ jee kenta nuún kuvi ráa ñɨvɨ sansuꞌva, kuéntáꞌ kua̱ꞌ sáꞌá levadura sáá xínáa‑a chi̱ji ñujien. 2Chi ni ntu̱né íyó ni ɨɨn ya̱ yɨ́séꞌí‑i ya̱ nsáꞌ natu̱vi‑i nu̱nijínꞌ. Jee suni ni ntu íyó ɨɨn ya̱ kínóo yuꞌuꞌ‑u ya̱ ni ntu kenta kuniꞌ maa. 3Jee saáva ntáká tu̱ꞌun ya̱ káꞌánꞌ yuꞌuꞌ rán nu̱u̱nꞌ neenꞌ ya̱ ntu tésóꞌo ñɨvɨ maa, soo kenta natu̱vi‑i nu̱u̱nꞌ nijínꞌ teso̱ꞌo rá ñɨvɨ maa. Jee ntáká tu̱ꞌun ya̱ nkaꞌanꞌ yuꞌuꞌ rán ichi iniꞌ veꞌi jee nákasɨꞌ rán yuvéꞌí, jee kenta te̱ku̱tu̱ꞌún nijinꞌ tu̱ꞌun vá ne̱ nu̱u̱nꞌ súkún xi̱ni̱ꞌ ve̱ꞌí.
Nkachiꞌ Jesús né ɨɨn vá íyó kuyu̱ꞌví‑ó
(Mateo 10:28-31)
4’Káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ránoꞌó ya̱ ma̱ni̱ꞌ rán jín ni̱ꞌ ya̱ koto yúꞌví rán rá ñɨvɨ ya̱ jiáꞌníꞌ ráa ñunéꞌyúꞌ, jee ré ñaꞌniꞌ ráa jee ni ntu̱náꞌ kúvi saꞌá ráa ka̱ꞌ. 5Soo xinéꞌénꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán né ɨɨn vá íyó kuyu̱ꞌví rán: ya̱ íyó kuyu̱ꞌví rán ví Ndiosíꞌ, chi ré njia̱ꞌa ya̱ nsa̱ꞌá re̱ꞌ ya̱ jíꞌíꞌ rán, jee níso re̱ꞌ fuersáꞌ ííꞌ níꞌin re̱ꞌ ya̱ kuvi chuꞌun re̱ꞌ ránoꞌó nu̱u̱nꞌ ñuꞌúnꞌ xéénꞌ. Jee saáva káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ íyó nijia ya̱ maáréꞌ ví ya̱ íyó kuyu̱ꞌví rán.
6’Soo ¿á nsú u̱ꞌu̱nꞌ saaꞌ yáꞌá kuáchí kúyáꞌvi rátíꞌ nu̱u̱nꞌ u̱vi̱ꞌ xu̱ꞌún ka̱a lúlí? Jee súnika̱ꞌ sukuán íyó soo ni ntu náánꞌ iniꞌ Ndiosíꞌ ni ɨɨn rátíꞌ, chi jíto re̱ꞌ rátíꞌ. 7Jee ne káꞌ ví ránoꞌó rúja, chi ne̱ nɨꞌɨ kuitɨꞌ rá ixi xíníꞌ rán ya nkaꞌvi Ndiosíꞌ. Jee saáva koto yúꞌví rán, chi yɨ́yáꞌvi nasɨ́kuitɨꞌ rán ka̱ꞌ nu̱u̱nꞌ re̱ꞌ nsú káꞌ kue̱ꞌe̱ꞌ rá saaꞌ yáꞌá kuáchí ―nkachiꞌ Jesús.
Rá ñɨvɨ ya̱ jiáꞌayuꞌú ráa ya̱ Jesús kúvi I̱toꞌoꞌ ráa ichinúúnꞌ rá ñɨvɨ
(Mateo 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8Jee nkachiꞌ re̱ꞌ ka̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ:
―Káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán, ya̱ ntáká ñɨvɨ ya̱ na̱siáꞌa ráa ya̱ nááꞌ ichinúúnꞌ rá inka ñɨvɨ ya̱ kúvi ni̱ꞌ I̱toꞌoꞌ ráa, jee nuꞌuꞌ, ya̱ nta̱jí Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ ñɨ̱vɨ́ sáva kuvi ni̱ꞌ Se̱ꞌya Ñɨvɨ, suni na̱siáꞌa ni̱ꞌ ya̱ nááꞌ ya̱ yɨ́ꞌɨ́ ráa nu̱u̱nꞌ ni̱ꞌ ichinúúnꞌ rá najiáꞌáꞌ ííꞌ Ndiosíꞌ. 9Soo ñɨvɨ ya̱ káchíꞌ nu̱u̱nꞌ rá inka ñɨvɨ ya̱ ntu kúvi ni̱ꞌ I̱toꞌoꞌ ráa, jee suni sukuán kachiꞌ ni̱ꞌ ichinúúnꞌ rá najiáꞌáꞌ ííꞌ Ndiosíꞌ ya̱ ntu yɨ́ꞌɨ́ ñɨvɨ vá nu̱u̱nꞌ ni̱ꞌ. 10Jee ntáká ñɨvɨ ya̱ kaꞌanꞌ niva̱ꞌa‑a si̱kɨ̱ꞌ nuꞌuꞌ, ya̱ nta̱jí Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ ñɨ̱vɨ́ sáva kuvi ni̱ꞌ Se̱ꞌya Ñɨvɨ, jee koo tu̱ꞌun nekáꞌnú iniꞌ Ndiosíꞌ kune̱ꞌyá re̱ꞌ ñɨvɨ vá [ya̱ nakani iniꞌ ráa]. Soo ɨɨn ñɨvɨ ya̱ kaꞌanꞌ niva̱ꞌa‑a si̱kɨ̱ꞌ Ta̱chi̱ꞌ Ííꞌ Ndiosíꞌ, jee ni nsáꞌ kunekáꞌnú iniꞌ re̱ꞌ kune̱ꞌyá re̱ꞌ ñɨvɨ vá.
11’Jee sáá kɨ̱na̱siáꞌa rá ñɨvɨ ránoꞌó iniꞌ rá veꞌi sinagoga ichinúúnꞌ rá te̱e jiéꞌnéꞌ kua̱chi jín rá te̱e nísotíñú, jee koto nániꞌvɨꞌ iniꞌ rán na̱ja naxiníkó rán ni ná kúvi ya̱ kachiꞌ rán nama rán maárán ni ná kúvi ya̱ kaꞌanꞌ rán. 12Chi maa hora yukuán jee máá Ta̱chi̱ꞌ Ííꞌ taji‑i nu̱u̱nꞌ rán tu̱ꞌun íyó kachiꞌ rán ―nkachiꞌ Jesús.
Te̱e kúká naanꞌ
13Jee ɨɨn rá te̱e íñɨ́ nteñu rá ñɨvɨ kue̱ꞌe̱ꞌ vá nkachiꞌ‑i nu̱u̱nꞌ Jesús:
―Mestrúꞌ, kachiꞌ xá nú nu̱u̱nꞌ ñaniꞌ ni̱ꞌ ya̱ natasáva re̱ꞌ jín ni̱ꞌ ta̱ꞌvi̱ꞌ ya̱ nxi̱nóo tátáꞌ ráníꞌ sáá ni̱ꞌi̱ꞌ re̱ꞌ ―nkachiꞌ‑i.
14Soo nkachiꞌ Jesús nu̱u̱nꞌ‑u:
―Tenó, né ɨɨn ñani nuꞌuꞌ kuvi ni̱ꞌ ɨɨn te̱e jiéꞌnéꞌ tiñu áxí ɨɨn te̱e nátasáva nantíñú ―nkachiꞌ Jesús. 15Jee suni nkachiꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ:
―Nito koo rán jee kumí noo rán maárán ya̱ koto nééꞌ u̱ꞌvi̱ꞌ iniꞌ rán, chi rá nantíñú kue̱ꞌe̱ꞌ kúmí ɨɨn ñɨvɨ ntu sáꞌá‑a ya̱ kutekuꞌ ñɨvɨ vá ―nkachiꞌ Jesús.
16Saájee nna̱kani re̱ꞌ ɨɨn tu̱ꞌun ya̱ kúnkunuún káꞌánꞌ jín jie̱ꞌe̱ꞌ ya̱ káchíꞌ re̱ꞌ, jee nkachiꞌ re̱ꞌ:
―Nu̱u̱nꞌ ñuꞌun ɨɨn te̱e kúká nkene víꞌí tataꞌ sáꞌá‑a. 17Jee ñani iniꞌ‑i nne̱ꞌyá‑a maáa: “¿Ná kúvi ya̱ saꞌá ni̱ꞌ?, chi ntu ka̱ꞌ íyó nu̱u̱nꞌ chuva̱ꞌa ni̱ꞌ tataꞌ sáꞌá ni̱ꞌ ya̱ nkene.” 18Jee nkachiꞌ‑i: “Suꞌva saꞌá ni̱ꞌ. Kanɨꞌ ni̱ꞌ rá yakaꞌ ni̱ꞌ, jee nasákáꞌnú ni̱ꞌ ka̱ꞌ ráa, jee yukuán nataanꞌ ni̱ꞌ kua̱íyó rá tataꞌ sáꞌá ni̱ꞌ jín nɨꞌɨ rá nantíñú kúmí ni̱ꞌ. 19Saájee kachiꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ maáníꞌ: Noꞌó íyó kue̱ꞌe̱ꞌ víꞌí nu̱u̱nꞌ nú ya̱ ñúꞌún váꞌa ya̱ kenta kue̱ꞌe̱ꞌ víꞌí kui̱ya̱ꞌ. ¡Najia̱ví! ¡Kajiꞌ! ¡Koꞌo! ¡Nusɨ̱ɨ̱ꞌ iniꞌ!”, káchíꞌ te̱e vá jín maáréꞌ. 20Soo nkachiꞌ Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ re̱ꞌ: “Te̱e naanꞌ, chi yakuááꞌ vitan kinake̱ꞌen ni̱ꞌ ánímaꞌ nú, jee rá nsa̱ꞌá stákoo nú, ¿né ɨɨn vá kuvi maa rúja?”, nkachiꞌ Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ te̱e vá. 21Sukuán ví ɨɨn ñɨvɨ ya̱ téváꞌa víꞌí‑i nantíñú soo ntu núkú‑u ya̱ ni̱ꞌi̱nꞌ‑i ta̱ꞌvi̱ꞌ jiáꞌa Ndiosíꞌ ―nkachiꞌ Jesús.
Jíto Ndiosíꞌ yó
(Mateo 6:25-34)
22Saájee nkachiꞌ Jesús nu̱u̱nꞌ rá te̱e kútáꞌán jín re̱ꞌ súkuáꞌa re̱ꞌ ráa:
―Saáva káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ koto nániꞌvɨꞌ iniꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ na̱ja kutekuꞌ rán, va̱ni jie̱ꞌe̱ꞌ rénákúvi ya̱ kajiꞌ rán, jee koto nániꞌvɨꞌ iniꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ yɨkɨkúñu rán, va̱ni ré jie̱ꞌe̱ꞌ na̱ saꞌma kuꞌun rán. 23Chi yɨ́yáꞌvi ka̱ꞌ ya̱ ví ya̱ sáꞌá Ndiosíꞌ jín‑ó ni tékúꞌ‑ó nsú káꞌ ya̱ kajiꞌ‑ó, jee yɨ́yáꞌvi ka̱ꞌ yɨkɨkúñu‑ó nsú káꞌ saꞌma ñúꞌún‑ó. 24Tɨɨn kuéntáꞌ rán rá ti̱ka̱ká, chi ni ntu jiákɨ́nꞌ rátíꞌ tataꞌ sáꞌá, jee ni ntu̱náꞌ nástútú rátíꞌ, ni ntu̱náꞌ íyó nu̱u̱nꞌ chúváꞌa rátíꞌ, ni ntu yakaꞌ rátíꞌ. Jee súnika̱ꞌ sukuán, soo maá Ndiosíꞌ síkájíꞌ re̱ꞌ rátíꞌ. Saꞌ víꞌí káꞌ yɨ́yáꞌvi ka̱ꞌ ránoꞌó nsú káꞌ rá saaꞌ. 25Jee, ¿né ɨɨn ránoꞌó retú nániꞌvɨꞌ nívini iniꞌ‑i jee á kuvi sikuéꞌnu‑u maáa kusúkún‑u ɨɨn yɨ̱kɨ kání ka̱ꞌ rúja? 26Jee retú ntu kúvi saꞌá rán ɨɨn tiñu lúlí yánká sukuán, ¿na̱ jie̱ꞌe̱ꞌ chi nániꞌvɨꞌ nívini iniꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ rá inka tiñu?
27’Kune̱ꞌyá rán na̱ja jiáꞌnu rá itaꞌ ni̱kɨ̱ꞌ xtíláꞌ yúkú, ya̱ ni ntu̱ví sátíñú yɨ́ɨ́ ráa jee ni ntu̱ví táví ráa. Soo káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán, ya̱ Salomón, ya̱ viiꞌ nku̱ñáꞌnú re̱ꞌ nta̱túníꞌ re̱ꞌ ñuunꞌ Israel jee súka̱ꞌ viiꞌ nasɨ́kuitɨꞌ ni̱yo rá saꞌma nñúꞌun re̱ꞌ, soo ni maá Salomón ni ntu̱ví nñúꞌun re̱ꞌ saꞌma kuéntáꞌ kua̱ꞌ viiꞌ nasɨ́kuitɨꞌ níji ɨɨn rá itaꞌ vá. 28Jee ya̱ sukuán viiꞌ nasɨ́kuitɨꞌ síkúnijin Ndiosíꞌ rá yu̱ku̱ꞌ yúkú íyó nu̱u̱nꞌ kuꞌúꞌ vitan, jee ki̱vɨ̱ꞌ steñu̱ꞌún chuꞌun ñɨvɨ maa nu̱u̱nꞌ ñuꞌúnꞌ sikáyúꞌ‑u maa, jee ya̱ sukuán síkúnijin Ndiosíꞌ yu̱ku̱ꞌ yúkú saájee saꞌ víꞌí káꞌ sikúnijin re̱ꞌ ránoꞌó ya̱ matíꞌínꞌ nijia kúneí iniꞌ rán re̱ꞌ. 29Saáva koto nénu̱u̱nꞌ rán ná kúvi ya̱ kajiꞌ rán jín ná kúvi ya̱ koꞌo rán. Koto núkuíꞌyá iniꞌ ránú naniꞌvɨꞌ víꞌí iniꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ vá. 30Chi ntáká rá nantíñú yaꞌá ví ya̱ jítú iniꞌ rá ñɨvɨ ñɨ̱vɨ́ ya̱ ntu yɨ́ꞌɨ́ ráa nu̱u̱nꞌ Ndiosíꞌ. Soo ránoꞌó chi Tátáꞌ ránoꞌó Ndiosíꞌ jee ya jíníꞌ re̱ꞌ ya̱ jíniñúꞌún rán rá nantíñú yaꞌá. 31Soo nukú ki̱vɨ naꞌá Ndiosíꞌ ya̱ tatúníꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán, jee rá nantíñú yaꞌá taji re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ránoꞌó.
Na̱ja kukúká‑ó ne̱ antivɨ́ súkún
(Mateo 6:19-21)
32’Koto yúꞌví rán, ránoꞌó ya̱ kúvi rán kuéntáꞌ yakuꞌ lanchi ni̱ꞌ, chi Tátáꞌ rán Ndiosíꞌ kúváꞌa iniꞌ re̱ꞌ taji re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ ki̱vɨ rán xi̱ntíín re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ tátúníꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán. 33Xi̱kó rán nantíñú rán, jee ku̱ꞌva rán xu̱ꞌún nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ láꞌví. Jee sukuán chuva̱ꞌa rán ta̱ꞌvi̱ꞌ yɨ́yáꞌvi maárán ya̱ ntu nɨ́ꞌɨ‑ɨ iniꞌ antivɨ́ súkún, jee suꞌva kuéntáꞌ yukuán saꞌá rán ñɨɨn xu̱ꞌún maárán ya̱ ntu kutúꞌú‑u. Jee yukuán ntu kénta rá kui̱ꞌná, ni ntu stívɨ́ ti̱kixinꞌ maa. 34Chi ne̱ nu̱u̱nꞌ íyó taꞌvi rán, jee yukuán kúvi nu̱u̱nꞌ kuꞌun iniꞌ ánímaꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ‑e ―nkachiꞌ Jesús
Íyó koo tu̱ꞌva‑ó ki̱vɨ̱ꞌ niji tuku Jesús
35Jee suni nkachiꞌ re̱ꞌ:
―Íyó koo nito rán maárán satúꞌva rán maárán kuéntáꞌ kua̱ꞌ ɨɨn musúꞌ satúꞌva re̱ꞌ maáréꞌ ki̱vɨ̱ꞌ nikó tuku I̱toꞌoꞌ re̱ꞌ nenta‑a, ya̱ kuꞌun stákoo re̱ꞌ saꞌma re̱ꞌ jín ya̱ kutuunꞌ tu̱ꞌva ñuꞌunꞌ re̱ꞌ kunetu re̱ꞌ maa. 36Íyó saꞌá rán kuéntáꞌ rá musúꞌ nétu ráa nenta I̱toꞌoꞌ ráa ya̱ kuáꞌán‑a ɨɨn viko tánáꞌá, jee sáva sáá nikó‑o jee sikájián‑a yuvéꞌí jee ntañúꞌún kuitɨꞌ sine ráa maa. 37Jee na̱ ka̱ꞌ netuꞌ ka̱ꞌ ví rá musúꞌ vá sáá nenta i̱toꞌoꞌ xí tiñu ráa jee naniꞌinꞌ re̱ꞌ ráa ya̱ íyó nito ráa. Jee máá naáꞌ nijia vá káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ suni ne̱ maá i̱toꞌoꞌ ráa nasatúꞌva re̱ꞌ maáréꞌ, jee sikúneeꞌ re̱ꞌ ráa yumesáꞌ, jee chisó re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ráa ya̱ kajiꞌ ráa. 38Jee saáva retú ñuún nenta re̱ꞌ áxí nikɨ́n nenta re̱ꞌ jee naniꞌinꞌ re̱ꞌ ya̱ suꞌva íyó tu̱ꞌva rá musúꞌ re̱ꞌ, jee na̱ ka̱ꞌ netuꞌ ka̱ꞌ kuvi rá musúꞌ vá. 39Jee íyó kukáꞌnú iniꞌ rán yaꞌá: retánꞌ jíníꞌ te̱e xí veꞌi na̱ hora kenta te̱e kuíꞌná sakuíꞌná‑a, [jee koo nito re̱ꞌ kumí re̱ꞌ veꞌi re̱ꞌ] nsáꞌ ku̱ꞌva re̱ꞌ ki̱vɨ‑i iniꞌ veꞌi re̱ꞌ sakuíꞌná‑a. 40Jee suni ránoꞌó nito koo rán satúꞌva rán maárán, chi máá hora ya̱ ntu ñúꞌún iniꞌ rán jee niji ni̱ꞌ ya̱ nta̱jí Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ ñɨ̱vɨ́ sáva kuvi ni̱ꞌ Se̱ꞌya Ñɨvɨ ―nkachiꞌ Jesús.
Musúꞌ ya̱ síkúnkuvi na̱a̱ꞌ jín musúꞌ ya̱ ntu síkúnkuvi na̱a̱ꞌ
(Mateo 24:45-51)
41Saájee nkachiꞌ Pedro:
―I̱toꞌoꞌ, ¿á kua̱chi nu̱u̱nꞌ ránuꞌuꞌ káchíꞌ nú tu̱ꞌun kúnkunuún kaꞌanꞌ yaꞌá áxí suni nu̱u̱nꞌ ne̱ kua̱íyó rá ñɨvɨ ranika̱ꞌ? ―nkachiꞌ Pedro.
42Saájee nkachiꞌ I̱toꞌoꞌ‑ó:
―¿Né ɨɨn kuvi musúꞌ ya̱ ñúꞌún kájí xi̱ni̱ꞌ‑i síkúnkuvi na̱a̱ꞌ va̱ꞌa‑a, ya̱ ñani i̱toꞌoꞌ xí tiñu‑u maa sáva kuneen kuéntáꞌ‑a rá inka ka̱ꞌ táꞌán musúꞌ‑u veꞌi re̱ꞌ sáva ku̱ꞌva‑a kajiꞌ ráa máá hora íyó ku̱ꞌva maa rúja? 43Na̱ ka̱ꞌ netuꞌ ka̱ꞌ ví musúꞌ yukuán ya̱ sáá nenta i̱toꞌoꞌ‑o, jee naniꞌinꞌ re̱ꞌ maa síkúnkuvi na̱a̱ꞌ‑a sukuán. 44Jee máá naáꞌ vá káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ i̱toꞌoꞌ musúꞌ vá kani re̱ꞌ maa kuneen kuéntáꞌ‑a kua̱íyó rá nantíñú kúmí re̱ꞌ. 45Soo retú jiáni iniꞌ musúꞌ vá iniꞌ ánímaꞌ re̱ꞌ: “Kúkuéé i̱toꞌoꞌ ni̱ꞌ nenta re̱ꞌ”, jee kajiéꞌé ku̱ꞌva re̱ꞌ rá te̱e jín rá ñaꞌan kúvi musúꞌ yɨ́ꞌɨ́ xi̱ntíín re̱ꞌ jee kajiꞌ re̱ꞌ koꞌo re̱ꞌ jee ku̱ni re̱ꞌ, 46saájee nenta i̱toꞌoꞌ musúꞌ vá máá ki̱vɨ ya̱ ntu ñúꞌún iniꞌ‑i nenta re̱ꞌ jín máá hora ya̱ ntu jíníꞌ‑i, jee xe̱e̱nꞌ xinóꞌo re̱ꞌ maa #12:46 Tu̱ꞌun griego káchíꞌ: kuáchí liꞌiꞌ re̱ꞌ maa. jee naskánitáꞌán re̱ꞌ maa kɨ̱ꞌɨ̱nꞌ‑ɨ nu̱u̱nꞌ kunoꞌo‑o jín rá ñɨvɨ ya̱ ntu síkúnkuvi na̱a̱ꞌ ráa nu̱u̱nꞌ re̱ꞌ. #12:46 Áxí: rá ñɨvɨ ya̱ ntu kúneí iniꞌ ráa Ndiosíꞌ.
47’Soo maá musúꞌ ya̱ jíníꞌ ná kúvi ya̱ kuíni i̱toꞌoꞌ‑o ya̱ saꞌá‑a, jee retú ntu sáꞌá tu̱ꞌva‑a, ni ntu nsa̱ꞌá‑a sáni kuíni i̱toꞌoꞌ‑o, jee ni̱ꞌi̱nꞌ‑i ya̱ kɨꞌɨ víꞌí tu̱xíi maa. 48Soo ñɨvɨ ya̱ ntu jíníꞌ‑i tiñu kuíni i̱toꞌoꞌ‑o, soo saꞌá‑a tiñu ya̱ íyó ni̱ꞌi̱nꞌ‑i kɨꞌɨ tu̱xíi maa, jee yakuꞌ ni kɨꞌɨ tu̱xíi maa. Soo ntáká ñɨvɨ ya̱ níꞌin víꞌí ya̱ njiáꞌa Ndiosíꞌ jee kuneeꞌ uꞌvi re̱ꞌ maa saꞌá víꞌí‑i ka̱ꞌ. Jee ñɨvɨ ya̱ níꞌin‑i víꞌí ya̱ chiꞌi Ndiosíꞌ xi̱ntíín‑i jee víꞌí ka̱ꞌ na̱ka̱nꞌ re̱ꞌ ka̱ꞌ nu̱u̱nꞌ‑u saꞌá‑a ―nkachiꞌ Jesús.
Jie̱ꞌe̱ꞌ Jesús kusɨ́ɨ́n ɨɨn inka rá ñɨvɨ nu̱u̱nꞌ táꞌán ráa
(Mateo 10:34-36)
49Jee nkachiꞌ re̱ꞌ:
―Ntiaaꞌ ni̱ꞌ sáva kuéntáꞌ ntee ni̱ꞌ ñuꞌunꞌ iniꞌ ñɨ̱vɨ́ yaꞌá, jee na̱ ka̱ꞌ kuíni ni̱ꞌ varésukuán jee ya̱ ntɨɨn ñuꞌunꞌ vá. 50Jee íyó kuanuté ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ tu̱nóꞌó, jee na̱ ka̱ꞌ vá núkuíꞌyáꞌ iniꞌ ni̱ꞌ nekuaꞌ sikúnkuvi ni̱ꞌ maa. 51¿Á jiáni iniꞌ rán ya̱ váji ni̱ꞌ sáva saꞌá ni̱ꞌ ya̱ kuneeꞌ ma̱ni̱ꞌ ñunkúún ɨɨn inka rá ñɨvɨ ñɨ̱vɨ́ rúja? Soo káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ ntu̱ví, chisaꞌ sáva kusɨ́ɨ́n rá ñɨvɨ saꞌá ni̱ꞌ. 52Chi ne̱ vitan nu̱u̱nꞌ íyó u̱ꞌu̱nꞌ rá ñɨvɨ ɨɨn táꞌán veꞌi, kusɨ́ɨ́n ráa jee u̱ni̱ꞌ ráa kenta si̱kɨ̱ꞌ u̱vi̱ꞌ, jee rá uvíꞌ vá nenta ráa si̱kɨ̱ꞌ rá uníꞌ vá [jie̱ꞌe̱ꞌ nuꞌuꞌ]. 53Chi ɨɨn tátáꞌ kusɨ́ɨ́n jín se̱ꞌya yɨ́ɨ́ re̱ꞌ chi kenta re̱ꞌ si̱kɨ̱ꞌ se̱ꞌya yɨ́ɨ́ re̱ꞌ, jee se̱ꞌya yɨ́ɨ́ kenta‑a si̱kɨ̱ꞌ tátáꞌ‑a. Jee suni nánáꞌ kenta ña si̱kɨ̱ꞌ se̱ꞌya sɨ́ꞌɨ́ ña, jee se̱ꞌya sɨ́ꞌɨ́ nenta‑a si̱kɨ̱ꞌ nánáꞌ‑a. Jee náchi̱so kenta ña si̱kɨ̱ꞌ sia̱nú ña, jee sia̱nú nenta‑a si̱kɨ̱ꞌ náchi̱so‑o ―nkachiꞌ Jesús.
Na̱ja jiáꞌa súkún seña
(Mateo 16:1-4; Marcos 8:11-13)
54Jee suni nkachiꞌ Jesús nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ kue̱ꞌe̱ꞌ íñɨ́ yukuán:
―Sáá néꞌyá rán nénta vi̱ko̱ꞌ ichi táꞌán nka̱niiꞌ, jee ntañúꞌún kuitɨꞌ káchíꞌ rán ya̱ kuun sa̱vi̱ꞌ, jee sukuán kúvi nijia. 55Jee sáá jiákɨ̱ꞌɨ ta̱chi̱ꞌ váji ichi sur, jee káchíꞌ rán ya̱ nanii, jee sukuán kúvi nijia. 56Ñɨvɨ sansuꞌva kúvi rán, chi jie̱ꞌe̱ꞌ na̱ja túvi ñuꞌun jín súkún jee jíníꞌ va̱ꞌa rán nákuniꞌ rán na̱ja jiáꞌa súkún tiempúꞌ. Soo ¿na̱ja kúvi ya̱ ntu jíníꞌ rán nakuniꞌ rán na̱ja jiáꞌa tiempúꞌ vitan rúja?
Nakaꞌanꞌ ma̱ni̱ꞌ táꞌán nú jín ñɨvɨ ya̱ ntu mániꞌ jín nú
(Mateo 5:25-26)
57’Jee, ¿na̱kui chi ntu tɨ́ɨn kuéntáꞌ máá maárán na̱ kúvi tiñu na̱a̱ꞌ íyó saꞌá rán? 58Chi sáá kɨ̱ꞌɨ̱nꞌ nú jín ñɨvɨ kénta si̱kɨ̱ꞌ nú nu̱u̱nꞌ te̱e jiéꞌnéꞌ kua̱chi, jee ni kua̱ꞌa̱nꞌ nú jín‑i ichi, jee kuꞌun iniꞌ nú nasanáaꞌ nú jín‑i sáva ntu kɨ̱na̱ka‑a #12:58 Tu̱ꞌun yaꞌá ví: stakaa‑a. noꞌó nu̱u̱nꞌ te̱e jiéꞌnéꞌ kua̱chi, jee naku̱ꞌva te̱e jiéꞌnéꞌ kua̱chi vá noꞌó nu̱u̱nꞌ mayóríꞌ, jee tuví‑i noꞌó veka̱a. 59Jee káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ nú ya̱ ni nsáꞌ kene nú yukuán nekuaꞌ nachunáán nú kua̱nɨꞌɨ noo xu̱ꞌún ya̱ íyó chunáán nú ―nkachiꞌ Jesús.
Currently Selected:
Lucas 12: meh
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2022, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Lucas 12
12
Stúꞌva Jesús jie̱ꞌe̱ꞌ rá tu̱ꞌun sansuꞌva káꞌánꞌ rá te̱e fariseo
(Mateo 10:26-27)
1Jee ni ya̱ kúvi sukuán, jee nku̱tútú ntántúníꞌ mil rá ñɨvɨ kue̱ꞌe̱ꞌ, jee ne̱ nákuniꞌi táꞌán ráa ya̱ta̱ꞌ ɨɨn inka rá táꞌán ráa. Jee nka̱jiéꞌé Jesús káchíꞌ re̱ꞌ xíꞌna ka̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rá te̱e kútáꞌán jín re̱ꞌ súkuáꞌa re̱ꞌ, jee nkachiꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ráa:
―Kumí rán maárán koto tɨ́ɨn rán rá tu̱ꞌun káꞌánꞌ rá te̱e fariseo, chi te̱e sansuꞌva kúvi ráa jee kuéntáꞌ kua̱ꞌ levadura, chi jiéténuun tu̱ꞌun ráa nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ jee kenta nuún kuvi ráa ñɨvɨ sansuꞌva, kuéntáꞌ kua̱ꞌ sáꞌá levadura sáá xínáa‑a chi̱ji ñujien. 2Chi ni ntu̱né íyó ni ɨɨn ya̱ yɨ́séꞌí‑i ya̱ nsáꞌ natu̱vi‑i nu̱nijínꞌ. Jee suni ni ntu íyó ɨɨn ya̱ kínóo yuꞌuꞌ‑u ya̱ ni ntu kenta kuniꞌ maa. 3Jee saáva ntáká tu̱ꞌun ya̱ káꞌánꞌ yuꞌuꞌ rán nu̱u̱nꞌ neenꞌ ya̱ ntu tésóꞌo ñɨvɨ maa, soo kenta natu̱vi‑i nu̱u̱nꞌ nijínꞌ teso̱ꞌo rá ñɨvɨ maa. Jee ntáká tu̱ꞌun ya̱ nkaꞌanꞌ yuꞌuꞌ rán ichi iniꞌ veꞌi jee nákasɨꞌ rán yuvéꞌí, jee kenta te̱ku̱tu̱ꞌún nijinꞌ tu̱ꞌun vá ne̱ nu̱u̱nꞌ súkún xi̱ni̱ꞌ ve̱ꞌí.
Nkachiꞌ Jesús né ɨɨn vá íyó kuyu̱ꞌví‑ó
(Mateo 10:28-31)
4’Káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ránoꞌó ya̱ ma̱ni̱ꞌ rán jín ni̱ꞌ ya̱ koto yúꞌví rán rá ñɨvɨ ya̱ jiáꞌníꞌ ráa ñunéꞌyúꞌ, jee ré ñaꞌniꞌ ráa jee ni ntu̱náꞌ kúvi saꞌá ráa ka̱ꞌ. 5Soo xinéꞌénꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán né ɨɨn vá íyó kuyu̱ꞌví rán: ya̱ íyó kuyu̱ꞌví rán ví Ndiosíꞌ, chi ré njia̱ꞌa ya̱ nsa̱ꞌá re̱ꞌ ya̱ jíꞌíꞌ rán, jee níso re̱ꞌ fuersáꞌ ííꞌ níꞌin re̱ꞌ ya̱ kuvi chuꞌun re̱ꞌ ránoꞌó nu̱u̱nꞌ ñuꞌúnꞌ xéénꞌ. Jee saáva káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ íyó nijia ya̱ maáréꞌ ví ya̱ íyó kuyu̱ꞌví rán.
6’Soo ¿á nsú u̱ꞌu̱nꞌ saaꞌ yáꞌá kuáchí kúyáꞌvi rátíꞌ nu̱u̱nꞌ u̱vi̱ꞌ xu̱ꞌún ka̱a lúlí? Jee súnika̱ꞌ sukuán íyó soo ni ntu náánꞌ iniꞌ Ndiosíꞌ ni ɨɨn rátíꞌ, chi jíto re̱ꞌ rátíꞌ. 7Jee ne káꞌ ví ránoꞌó rúja, chi ne̱ nɨꞌɨ kuitɨꞌ rá ixi xíníꞌ rán ya nkaꞌvi Ndiosíꞌ. Jee saáva koto yúꞌví rán, chi yɨ́yáꞌvi nasɨ́kuitɨꞌ rán ka̱ꞌ nu̱u̱nꞌ re̱ꞌ nsú káꞌ kue̱ꞌe̱ꞌ rá saaꞌ yáꞌá kuáchí ―nkachiꞌ Jesús.
Rá ñɨvɨ ya̱ jiáꞌayuꞌú ráa ya̱ Jesús kúvi I̱toꞌoꞌ ráa ichinúúnꞌ rá ñɨvɨ
(Mateo 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8Jee nkachiꞌ re̱ꞌ ka̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ:
―Káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán, ya̱ ntáká ñɨvɨ ya̱ na̱siáꞌa ráa ya̱ nááꞌ ichinúúnꞌ rá inka ñɨvɨ ya̱ kúvi ni̱ꞌ I̱toꞌoꞌ ráa, jee nuꞌuꞌ, ya̱ nta̱jí Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ ñɨ̱vɨ́ sáva kuvi ni̱ꞌ Se̱ꞌya Ñɨvɨ, suni na̱siáꞌa ni̱ꞌ ya̱ nááꞌ ya̱ yɨ́ꞌɨ́ ráa nu̱u̱nꞌ ni̱ꞌ ichinúúnꞌ rá najiáꞌáꞌ ííꞌ Ndiosíꞌ. 9Soo ñɨvɨ ya̱ káchíꞌ nu̱u̱nꞌ rá inka ñɨvɨ ya̱ ntu kúvi ni̱ꞌ I̱toꞌoꞌ ráa, jee suni sukuán kachiꞌ ni̱ꞌ ichinúúnꞌ rá najiáꞌáꞌ ííꞌ Ndiosíꞌ ya̱ ntu yɨ́ꞌɨ́ ñɨvɨ vá nu̱u̱nꞌ ni̱ꞌ. 10Jee ntáká ñɨvɨ ya̱ kaꞌanꞌ niva̱ꞌa‑a si̱kɨ̱ꞌ nuꞌuꞌ, ya̱ nta̱jí Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ ñɨ̱vɨ́ sáva kuvi ni̱ꞌ Se̱ꞌya Ñɨvɨ, jee koo tu̱ꞌun nekáꞌnú iniꞌ Ndiosíꞌ kune̱ꞌyá re̱ꞌ ñɨvɨ vá [ya̱ nakani iniꞌ ráa]. Soo ɨɨn ñɨvɨ ya̱ kaꞌanꞌ niva̱ꞌa‑a si̱kɨ̱ꞌ Ta̱chi̱ꞌ Ííꞌ Ndiosíꞌ, jee ni nsáꞌ kunekáꞌnú iniꞌ re̱ꞌ kune̱ꞌyá re̱ꞌ ñɨvɨ vá.
11’Jee sáá kɨ̱na̱siáꞌa rá ñɨvɨ ránoꞌó iniꞌ rá veꞌi sinagoga ichinúúnꞌ rá te̱e jiéꞌnéꞌ kua̱chi jín rá te̱e nísotíñú, jee koto nániꞌvɨꞌ iniꞌ rán na̱ja naxiníkó rán ni ná kúvi ya̱ kachiꞌ rán nama rán maárán ni ná kúvi ya̱ kaꞌanꞌ rán. 12Chi maa hora yukuán jee máá Ta̱chi̱ꞌ Ííꞌ taji‑i nu̱u̱nꞌ rán tu̱ꞌun íyó kachiꞌ rán ―nkachiꞌ Jesús.
Te̱e kúká naanꞌ
13Jee ɨɨn rá te̱e íñɨ́ nteñu rá ñɨvɨ kue̱ꞌe̱ꞌ vá nkachiꞌ‑i nu̱u̱nꞌ Jesús:
―Mestrúꞌ, kachiꞌ xá nú nu̱u̱nꞌ ñaniꞌ ni̱ꞌ ya̱ natasáva re̱ꞌ jín ni̱ꞌ ta̱ꞌvi̱ꞌ ya̱ nxi̱nóo tátáꞌ ráníꞌ sáá ni̱ꞌi̱ꞌ re̱ꞌ ―nkachiꞌ‑i.
14Soo nkachiꞌ Jesús nu̱u̱nꞌ‑u:
―Tenó, né ɨɨn ñani nuꞌuꞌ kuvi ni̱ꞌ ɨɨn te̱e jiéꞌnéꞌ tiñu áxí ɨɨn te̱e nátasáva nantíñú ―nkachiꞌ Jesús. 15Jee suni nkachiꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ:
―Nito koo rán jee kumí noo rán maárán ya̱ koto nééꞌ u̱ꞌvi̱ꞌ iniꞌ rán, chi rá nantíñú kue̱ꞌe̱ꞌ kúmí ɨɨn ñɨvɨ ntu sáꞌá‑a ya̱ kutekuꞌ ñɨvɨ vá ―nkachiꞌ Jesús.
16Saájee nna̱kani re̱ꞌ ɨɨn tu̱ꞌun ya̱ kúnkunuún káꞌánꞌ jín jie̱ꞌe̱ꞌ ya̱ káchíꞌ re̱ꞌ, jee nkachiꞌ re̱ꞌ:
―Nu̱u̱nꞌ ñuꞌun ɨɨn te̱e kúká nkene víꞌí tataꞌ sáꞌá‑a. 17Jee ñani iniꞌ‑i nne̱ꞌyá‑a maáa: “¿Ná kúvi ya̱ saꞌá ni̱ꞌ?, chi ntu ka̱ꞌ íyó nu̱u̱nꞌ chuva̱ꞌa ni̱ꞌ tataꞌ sáꞌá ni̱ꞌ ya̱ nkene.” 18Jee nkachiꞌ‑i: “Suꞌva saꞌá ni̱ꞌ. Kanɨꞌ ni̱ꞌ rá yakaꞌ ni̱ꞌ, jee nasákáꞌnú ni̱ꞌ ka̱ꞌ ráa, jee yukuán nataanꞌ ni̱ꞌ kua̱íyó rá tataꞌ sáꞌá ni̱ꞌ jín nɨꞌɨ rá nantíñú kúmí ni̱ꞌ. 19Saájee kachiꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ maáníꞌ: Noꞌó íyó kue̱ꞌe̱ꞌ víꞌí nu̱u̱nꞌ nú ya̱ ñúꞌún váꞌa ya̱ kenta kue̱ꞌe̱ꞌ víꞌí kui̱ya̱ꞌ. ¡Najia̱ví! ¡Kajiꞌ! ¡Koꞌo! ¡Nusɨ̱ɨ̱ꞌ iniꞌ!”, káchíꞌ te̱e vá jín maáréꞌ. 20Soo nkachiꞌ Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ re̱ꞌ: “Te̱e naanꞌ, chi yakuááꞌ vitan kinake̱ꞌen ni̱ꞌ ánímaꞌ nú, jee rá nsa̱ꞌá stákoo nú, ¿né ɨɨn vá kuvi maa rúja?”, nkachiꞌ Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ te̱e vá. 21Sukuán ví ɨɨn ñɨvɨ ya̱ téváꞌa víꞌí‑i nantíñú soo ntu núkú‑u ya̱ ni̱ꞌi̱nꞌ‑i ta̱ꞌvi̱ꞌ jiáꞌa Ndiosíꞌ ―nkachiꞌ Jesús.
Jíto Ndiosíꞌ yó
(Mateo 6:25-34)
22Saájee nkachiꞌ Jesús nu̱u̱nꞌ rá te̱e kútáꞌán jín re̱ꞌ súkuáꞌa re̱ꞌ ráa:
―Saáva káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ koto nániꞌvɨꞌ iniꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ na̱ja kutekuꞌ rán, va̱ni jie̱ꞌe̱ꞌ rénákúvi ya̱ kajiꞌ rán, jee koto nániꞌvɨꞌ iniꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ yɨkɨkúñu rán, va̱ni ré jie̱ꞌe̱ꞌ na̱ saꞌma kuꞌun rán. 23Chi yɨ́yáꞌvi ka̱ꞌ ya̱ ví ya̱ sáꞌá Ndiosíꞌ jín‑ó ni tékúꞌ‑ó nsú káꞌ ya̱ kajiꞌ‑ó, jee yɨ́yáꞌvi ka̱ꞌ yɨkɨkúñu‑ó nsú káꞌ saꞌma ñúꞌún‑ó. 24Tɨɨn kuéntáꞌ rán rá ti̱ka̱ká, chi ni ntu jiákɨ́nꞌ rátíꞌ tataꞌ sáꞌá, jee ni ntu̱náꞌ nástútú rátíꞌ, ni ntu̱náꞌ íyó nu̱u̱nꞌ chúváꞌa rátíꞌ, ni ntu yakaꞌ rátíꞌ. Jee súnika̱ꞌ sukuán, soo maá Ndiosíꞌ síkájíꞌ re̱ꞌ rátíꞌ. Saꞌ víꞌí káꞌ yɨ́yáꞌvi ka̱ꞌ ránoꞌó nsú káꞌ rá saaꞌ. 25Jee, ¿né ɨɨn ránoꞌó retú nániꞌvɨꞌ nívini iniꞌ‑i jee á kuvi sikuéꞌnu‑u maáa kusúkún‑u ɨɨn yɨ̱kɨ kání ka̱ꞌ rúja? 26Jee retú ntu kúvi saꞌá rán ɨɨn tiñu lúlí yánká sukuán, ¿na̱ jie̱ꞌe̱ꞌ chi nániꞌvɨꞌ nívini iniꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ rá inka tiñu?
27’Kune̱ꞌyá rán na̱ja jiáꞌnu rá itaꞌ ni̱kɨ̱ꞌ xtíláꞌ yúkú, ya̱ ni ntu̱ví sátíñú yɨ́ɨ́ ráa jee ni ntu̱ví táví ráa. Soo káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán, ya̱ Salomón, ya̱ viiꞌ nku̱ñáꞌnú re̱ꞌ nta̱túníꞌ re̱ꞌ ñuunꞌ Israel jee súka̱ꞌ viiꞌ nasɨ́kuitɨꞌ ni̱yo rá saꞌma nñúꞌun re̱ꞌ, soo ni maá Salomón ni ntu̱ví nñúꞌun re̱ꞌ saꞌma kuéntáꞌ kua̱ꞌ viiꞌ nasɨ́kuitɨꞌ níji ɨɨn rá itaꞌ vá. 28Jee ya̱ sukuán viiꞌ nasɨ́kuitɨꞌ síkúnijin Ndiosíꞌ rá yu̱ku̱ꞌ yúkú íyó nu̱u̱nꞌ kuꞌúꞌ vitan, jee ki̱vɨ̱ꞌ steñu̱ꞌún chuꞌun ñɨvɨ maa nu̱u̱nꞌ ñuꞌúnꞌ sikáyúꞌ‑u maa, jee ya̱ sukuán síkúnijin Ndiosíꞌ yu̱ku̱ꞌ yúkú saájee saꞌ víꞌí káꞌ sikúnijin re̱ꞌ ránoꞌó ya̱ matíꞌínꞌ nijia kúneí iniꞌ rán re̱ꞌ. 29Saáva koto nénu̱u̱nꞌ rán ná kúvi ya̱ kajiꞌ rán jín ná kúvi ya̱ koꞌo rán. Koto núkuíꞌyá iniꞌ ránú naniꞌvɨꞌ víꞌí iniꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ vá. 30Chi ntáká rá nantíñú yaꞌá ví ya̱ jítú iniꞌ rá ñɨvɨ ñɨ̱vɨ́ ya̱ ntu yɨ́ꞌɨ́ ráa nu̱u̱nꞌ Ndiosíꞌ. Soo ránoꞌó chi Tátáꞌ ránoꞌó Ndiosíꞌ jee ya jíníꞌ re̱ꞌ ya̱ jíniñúꞌún rán rá nantíñú yaꞌá. 31Soo nukú ki̱vɨ naꞌá Ndiosíꞌ ya̱ tatúníꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán, jee rá nantíñú yaꞌá taji re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ránoꞌó.
Na̱ja kukúká‑ó ne̱ antivɨ́ súkún
(Mateo 6:19-21)
32’Koto yúꞌví rán, ránoꞌó ya̱ kúvi rán kuéntáꞌ yakuꞌ lanchi ni̱ꞌ, chi Tátáꞌ rán Ndiosíꞌ kúváꞌa iniꞌ re̱ꞌ taji re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ ki̱vɨ rán xi̱ntíín re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ tátúníꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán. 33Xi̱kó rán nantíñú rán, jee ku̱ꞌva rán xu̱ꞌún nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ láꞌví. Jee sukuán chuva̱ꞌa rán ta̱ꞌvi̱ꞌ yɨ́yáꞌvi maárán ya̱ ntu nɨ́ꞌɨ‑ɨ iniꞌ antivɨ́ súkún, jee suꞌva kuéntáꞌ yukuán saꞌá rán ñɨɨn xu̱ꞌún maárán ya̱ ntu kutúꞌú‑u. Jee yukuán ntu kénta rá kui̱ꞌná, ni ntu stívɨ́ ti̱kixinꞌ maa. 34Chi ne̱ nu̱u̱nꞌ íyó taꞌvi rán, jee yukuán kúvi nu̱u̱nꞌ kuꞌun iniꞌ ánímaꞌ rán jie̱ꞌe̱ꞌ‑e ―nkachiꞌ Jesús
Íyó koo tu̱ꞌva‑ó ki̱vɨ̱ꞌ niji tuku Jesús
35Jee suni nkachiꞌ re̱ꞌ:
―Íyó koo nito rán maárán satúꞌva rán maárán kuéntáꞌ kua̱ꞌ ɨɨn musúꞌ satúꞌva re̱ꞌ maáréꞌ ki̱vɨ̱ꞌ nikó tuku I̱toꞌoꞌ re̱ꞌ nenta‑a, ya̱ kuꞌun stákoo re̱ꞌ saꞌma re̱ꞌ jín ya̱ kutuunꞌ tu̱ꞌva ñuꞌunꞌ re̱ꞌ kunetu re̱ꞌ maa. 36Íyó saꞌá rán kuéntáꞌ rá musúꞌ nétu ráa nenta I̱toꞌoꞌ ráa ya̱ kuáꞌán‑a ɨɨn viko tánáꞌá, jee sáva sáá nikó‑o jee sikájián‑a yuvéꞌí jee ntañúꞌún kuitɨꞌ sine ráa maa. 37Jee na̱ ka̱ꞌ netuꞌ ka̱ꞌ ví rá musúꞌ vá sáá nenta i̱toꞌoꞌ xí tiñu ráa jee naniꞌinꞌ re̱ꞌ ráa ya̱ íyó nito ráa. Jee máá naáꞌ nijia vá káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ suni ne̱ maá i̱toꞌoꞌ ráa nasatúꞌva re̱ꞌ maáréꞌ, jee sikúneeꞌ re̱ꞌ ráa yumesáꞌ, jee chisó re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ráa ya̱ kajiꞌ ráa. 38Jee saáva retú ñuún nenta re̱ꞌ áxí nikɨ́n nenta re̱ꞌ jee naniꞌinꞌ re̱ꞌ ya̱ suꞌva íyó tu̱ꞌva rá musúꞌ re̱ꞌ, jee na̱ ka̱ꞌ netuꞌ ka̱ꞌ kuvi rá musúꞌ vá. 39Jee íyó kukáꞌnú iniꞌ rán yaꞌá: retánꞌ jíníꞌ te̱e xí veꞌi na̱ hora kenta te̱e kuíꞌná sakuíꞌná‑a, [jee koo nito re̱ꞌ kumí re̱ꞌ veꞌi re̱ꞌ] nsáꞌ ku̱ꞌva re̱ꞌ ki̱vɨ‑i iniꞌ veꞌi re̱ꞌ sakuíꞌná‑a. 40Jee suni ránoꞌó nito koo rán satúꞌva rán maárán, chi máá hora ya̱ ntu ñúꞌún iniꞌ rán jee niji ni̱ꞌ ya̱ nta̱jí Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ ñɨ̱vɨ́ sáva kuvi ni̱ꞌ Se̱ꞌya Ñɨvɨ ―nkachiꞌ Jesús.
Musúꞌ ya̱ síkúnkuvi na̱a̱ꞌ jín musúꞌ ya̱ ntu síkúnkuvi na̱a̱ꞌ
(Mateo 24:45-51)
41Saájee nkachiꞌ Pedro:
―I̱toꞌoꞌ, ¿á kua̱chi nu̱u̱nꞌ ránuꞌuꞌ káchíꞌ nú tu̱ꞌun kúnkunuún kaꞌanꞌ yaꞌá áxí suni nu̱u̱nꞌ ne̱ kua̱íyó rá ñɨvɨ ranika̱ꞌ? ―nkachiꞌ Pedro.
42Saájee nkachiꞌ I̱toꞌoꞌ‑ó:
―¿Né ɨɨn kuvi musúꞌ ya̱ ñúꞌún kájí xi̱ni̱ꞌ‑i síkúnkuvi na̱a̱ꞌ va̱ꞌa‑a, ya̱ ñani i̱toꞌoꞌ xí tiñu‑u maa sáva kuneen kuéntáꞌ‑a rá inka ka̱ꞌ táꞌán musúꞌ‑u veꞌi re̱ꞌ sáva ku̱ꞌva‑a kajiꞌ ráa máá hora íyó ku̱ꞌva maa rúja? 43Na̱ ka̱ꞌ netuꞌ ka̱ꞌ ví musúꞌ yukuán ya̱ sáá nenta i̱toꞌoꞌ‑o, jee naniꞌinꞌ re̱ꞌ maa síkúnkuvi na̱a̱ꞌ‑a sukuán. 44Jee máá naáꞌ vá káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ i̱toꞌoꞌ musúꞌ vá kani re̱ꞌ maa kuneen kuéntáꞌ‑a kua̱íyó rá nantíñú kúmí re̱ꞌ. 45Soo retú jiáni iniꞌ musúꞌ vá iniꞌ ánímaꞌ re̱ꞌ: “Kúkuéé i̱toꞌoꞌ ni̱ꞌ nenta re̱ꞌ”, jee kajiéꞌé ku̱ꞌva re̱ꞌ rá te̱e jín rá ñaꞌan kúvi musúꞌ yɨ́ꞌɨ́ xi̱ntíín re̱ꞌ jee kajiꞌ re̱ꞌ koꞌo re̱ꞌ jee ku̱ni re̱ꞌ, 46saájee nenta i̱toꞌoꞌ musúꞌ vá máá ki̱vɨ ya̱ ntu ñúꞌún iniꞌ‑i nenta re̱ꞌ jín máá hora ya̱ ntu jíníꞌ‑i, jee xe̱e̱nꞌ xinóꞌo re̱ꞌ maa #12:46 Tu̱ꞌun griego káchíꞌ: kuáchí liꞌiꞌ re̱ꞌ maa. jee naskánitáꞌán re̱ꞌ maa kɨ̱ꞌɨ̱nꞌ‑ɨ nu̱u̱nꞌ kunoꞌo‑o jín rá ñɨvɨ ya̱ ntu síkúnkuvi na̱a̱ꞌ ráa nu̱u̱nꞌ re̱ꞌ. #12:46 Áxí: rá ñɨvɨ ya̱ ntu kúneí iniꞌ ráa Ndiosíꞌ.
47’Soo maá musúꞌ ya̱ jíníꞌ ná kúvi ya̱ kuíni i̱toꞌoꞌ‑o ya̱ saꞌá‑a, jee retú ntu sáꞌá tu̱ꞌva‑a, ni ntu nsa̱ꞌá‑a sáni kuíni i̱toꞌoꞌ‑o, jee ni̱ꞌi̱nꞌ‑i ya̱ kɨꞌɨ víꞌí tu̱xíi maa. 48Soo ñɨvɨ ya̱ ntu jíníꞌ‑i tiñu kuíni i̱toꞌoꞌ‑o, soo saꞌá‑a tiñu ya̱ íyó ni̱ꞌi̱nꞌ‑i kɨꞌɨ tu̱xíi maa, jee yakuꞌ ni kɨꞌɨ tu̱xíi maa. Soo ntáká ñɨvɨ ya̱ níꞌin víꞌí ya̱ njiáꞌa Ndiosíꞌ jee kuneeꞌ uꞌvi re̱ꞌ maa saꞌá víꞌí‑i ka̱ꞌ. Jee ñɨvɨ ya̱ níꞌin‑i víꞌí ya̱ chiꞌi Ndiosíꞌ xi̱ntíín‑i jee víꞌí ka̱ꞌ na̱ka̱nꞌ re̱ꞌ ka̱ꞌ nu̱u̱nꞌ‑u saꞌá‑a ―nkachiꞌ Jesús.
Jie̱ꞌe̱ꞌ Jesús kusɨ́ɨ́n ɨɨn inka rá ñɨvɨ nu̱u̱nꞌ táꞌán ráa
(Mateo 10:34-36)
49Jee nkachiꞌ re̱ꞌ:
―Ntiaaꞌ ni̱ꞌ sáva kuéntáꞌ ntee ni̱ꞌ ñuꞌunꞌ iniꞌ ñɨ̱vɨ́ yaꞌá, jee na̱ ka̱ꞌ kuíni ni̱ꞌ varésukuán jee ya̱ ntɨɨn ñuꞌunꞌ vá. 50Jee íyó kuanuté ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ tu̱nóꞌó, jee na̱ ka̱ꞌ vá núkuíꞌyáꞌ iniꞌ ni̱ꞌ nekuaꞌ sikúnkuvi ni̱ꞌ maa. 51¿Á jiáni iniꞌ rán ya̱ váji ni̱ꞌ sáva saꞌá ni̱ꞌ ya̱ kuneeꞌ ma̱ni̱ꞌ ñunkúún ɨɨn inka rá ñɨvɨ ñɨ̱vɨ́ rúja? Soo káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rán ya̱ ntu̱ví, chisaꞌ sáva kusɨ́ɨ́n rá ñɨvɨ saꞌá ni̱ꞌ. 52Chi ne̱ vitan nu̱u̱nꞌ íyó u̱ꞌu̱nꞌ rá ñɨvɨ ɨɨn táꞌán veꞌi, kusɨ́ɨ́n ráa jee u̱ni̱ꞌ ráa kenta si̱kɨ̱ꞌ u̱vi̱ꞌ, jee rá uvíꞌ vá nenta ráa si̱kɨ̱ꞌ rá uníꞌ vá [jie̱ꞌe̱ꞌ nuꞌuꞌ]. 53Chi ɨɨn tátáꞌ kusɨ́ɨ́n jín se̱ꞌya yɨ́ɨ́ re̱ꞌ chi kenta re̱ꞌ si̱kɨ̱ꞌ se̱ꞌya yɨ́ɨ́ re̱ꞌ, jee se̱ꞌya yɨ́ɨ́ kenta‑a si̱kɨ̱ꞌ tátáꞌ‑a. Jee suni nánáꞌ kenta ña si̱kɨ̱ꞌ se̱ꞌya sɨ́ꞌɨ́ ña, jee se̱ꞌya sɨ́ꞌɨ́ nenta‑a si̱kɨ̱ꞌ nánáꞌ‑a. Jee náchi̱so kenta ña si̱kɨ̱ꞌ sia̱nú ña, jee sia̱nú nenta‑a si̱kɨ̱ꞌ náchi̱so‑o ―nkachiꞌ Jesús.
Na̱ja jiáꞌa súkún seña
(Mateo 16:1-4; Marcos 8:11-13)
54Jee suni nkachiꞌ Jesús nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ kue̱ꞌe̱ꞌ íñɨ́ yukuán:
―Sáá néꞌyá rán nénta vi̱ko̱ꞌ ichi táꞌán nka̱niiꞌ, jee ntañúꞌún kuitɨꞌ káchíꞌ rán ya̱ kuun sa̱vi̱ꞌ, jee sukuán kúvi nijia. 55Jee sáá jiákɨ̱ꞌɨ ta̱chi̱ꞌ váji ichi sur, jee káchíꞌ rán ya̱ nanii, jee sukuán kúvi nijia. 56Ñɨvɨ sansuꞌva kúvi rán, chi jie̱ꞌe̱ꞌ na̱ja túvi ñuꞌun jín súkún jee jíníꞌ va̱ꞌa rán nákuniꞌ rán na̱ja jiáꞌa súkún tiempúꞌ. Soo ¿na̱ja kúvi ya̱ ntu jíníꞌ rán nakuniꞌ rán na̱ja jiáꞌa tiempúꞌ vitan rúja?
Nakaꞌanꞌ ma̱ni̱ꞌ táꞌán nú jín ñɨvɨ ya̱ ntu mániꞌ jín nú
(Mateo 5:25-26)
57’Jee, ¿na̱kui chi ntu tɨ́ɨn kuéntáꞌ máá maárán na̱ kúvi tiñu na̱a̱ꞌ íyó saꞌá rán? 58Chi sáá kɨ̱ꞌɨ̱nꞌ nú jín ñɨvɨ kénta si̱kɨ̱ꞌ nú nu̱u̱nꞌ te̱e jiéꞌnéꞌ kua̱chi, jee ni kua̱ꞌa̱nꞌ nú jín‑i ichi, jee kuꞌun iniꞌ nú nasanáaꞌ nú jín‑i sáva ntu kɨ̱na̱ka‑a #12:58 Tu̱ꞌun yaꞌá ví: stakaa‑a. noꞌó nu̱u̱nꞌ te̱e jiéꞌnéꞌ kua̱chi, jee naku̱ꞌva te̱e jiéꞌnéꞌ kua̱chi vá noꞌó nu̱u̱nꞌ mayóríꞌ, jee tuví‑i noꞌó veka̱a. 59Jee káchíꞌ ni̱ꞌ nu̱u̱nꞌ nú ya̱ ni nsáꞌ kene nú yukuán nekuaꞌ nachunáán nú kua̱nɨꞌɨ noo xu̱ꞌún ya̱ íyó chunáán nú ―nkachiꞌ Jesús.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
© 2022, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.