Lucas 2

Sáá nkaku Jesús

(Mateo 1:1-18)

1Jee rá ki̱vɨ̱ꞌ tiempúꞌ yukuán nkuvi suꞌva, jee Augusto ya̱ kúvi te̱e tátúníꞌ ñuunꞌ Roma, jee nta̱túníꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ rá ñɨvɨ kua̱íyó rá ñuunꞌ íyó ñɨ̱vɨ́ ya̱ yɨ́ꞌɨ́ ráa xi̱ntíín ñuunꞌ Roma ya̱ nakeꞌen ráa kua̱íyó súví rá ñɨvɨ nakɨ̱ꞌɨ nu̱u̱nꞌ tutuꞌ. 2Jee yaꞌá kúvi ya̱ xíꞌnañúꞌún íchí ya̱ nna̱keꞌen ráa súví rá ñɨvɨ sáá ni̱ñɨ Cirenio nísotíñú re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ñuunꞌ Siria. 3Jee ntáká rá ñɨvɨ kua̱noꞌonꞌ ráa ta rá ñuunꞌ rá jííꞌ ráa kua̱naku̱ꞌva ráa súví ráa.

4Jee suni José ranika̱ꞌ nkene re̱ꞌ ñuunꞌ Nazaret ɨɨn rá ñuunꞌ Galilea, jee kua̱noꞌonꞌ re̱ꞌ ñuunꞌ yɨ́ꞌɨ́ xi̱ntíín Judea, naní Belén, ya̱ kúvi ñuunꞌ nu̱u̱nꞌ nkaku David jííꞌ re̱ꞌ yanaꞌán. Chi kúvi re̱ꞌ se̱ꞌya ichiyúkúnꞌ va̱ji nu̱u̱nꞌ David. 5Jee kua̱ꞌa̱nꞌ re̱ꞌ yukuán sáva naku̱ꞌva nkáá re̱ꞌ súví re̱ꞌ jín María yukuán, ya̱ káá náꞌviꞌ re̱ꞌ jín ña, jee nééꞌ kue̱ꞌi̱ꞌ ña. 6Jee ni nééꞌ ráa Belén yukuán, jee nkenta ki̱vɨ̱ꞌ ya̱ sikáku ña se̱ꞌya ña. 7Jee nsi̱káku ña se̱ꞌya yɨ́ɨ́ ña ya̱ kúvi se̱ꞌya xíꞌnañúꞌún ña, jee nsu̱kún ña saꞌma maa, jee ñakɨnꞌ ña maa nu̱u̱nꞌ káá ya̱ yájíꞌ rá sa̱na̱ꞌ, chi ntu̱ví íyó núne ka̱ꞌ iniꞌ veꞌi nu̱u̱nꞌ kínóo rá ñɨvɨ.

Rá najiáꞌáꞌ ííꞌ Ndiosíꞌ nkenta ráa nu̱u̱nꞌ rá te̱e náka sa̱na̱ꞌ

8Jee yatin ñuunꞌ yukuán íñɨ́ rá ñɨvɨ náka lanchi, jee kínóo ráa nu̱u̱nꞌ kúꞌúꞌ kúmí ráa rátíꞌ yakuááꞌ. 9Jee sa̱naanꞌ ni ntu̱vi ɨɨn najiáꞌáꞌ ííꞌ I̱toꞌoꞌ‑ó Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ ráa, jee nuva I̱toꞌoꞌ‑ó Ndiosíꞌ nchu̱ti̱yu̱ꞌ ñuꞌunꞌ jiánu̱te̱ꞌ‑e ráa, jee nyu̱ꞌví nasɨ́kuitɨꞌ ráa. 10Soo nkachiꞌ najiáꞌáꞌ ííꞌ vá nu̱u̱nꞌ ráa:

―Koto yúꞌví rán, chi kuniꞌ rán ya̱ va̱ji taji ni̱ꞌ tu̱ꞌun váꞌa nu̱u̱nꞌ rán, ya̱ saꞌá ya̱ kusɨ̱ɨ̱ꞌ víꞌí iniꞌ ránú jín ya̱ kuvi ya̱ váꞌa nu̱u̱nꞌ kua̱íyó rá ñɨvɨ. 11Chi vitan jee nkaku ɨɨn te̱e ya̱ natavaꞌ re̱ꞌ ránoꞌó nu̱u̱nꞌ kua̱chi rán sikáku re̱ꞌ ránoꞌó ya̱ kúvi re̱ꞌ Cristo ya̱ kúvi re̱ꞌ I̱toꞌoꞌ‑ó, jee nkaku re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ñuunꞌ Belén ya̱ kúvi ñuunꞌ nkaku David. 12Jee yaꞌá kúvi‑i ɨin seña nu̱u̱nꞌ ránú sáva nakuniꞌ rán maa: ya̱ naniꞌinꞌ rán ɨɨn nchíkɨ́n yɨ́kɨ́n yɨ́sukunꞌ‑u saꞌma jee káá‑a ɨɨn nu̱u̱nꞌ káá ya̱ yájíꞌ rá sa̱na̱ꞌ ―nkachiꞌ najiáꞌáꞌ ííꞌ vá.

13Jee sa̱naanꞌ kuitɨꞌ ntu̱vi kue̱ꞌe̱ꞌ víꞌí nasɨ́kuitɨꞌ ka̱ꞌ rá najiáꞌáꞌ ííꞌ va̱ji antivɨ́ ña̱kuiñɨ ráa xiín najiáꞌáꞌ ííꞌ vá, jee nákuetúꞌún ráa Ndiosíꞌ jee káchíꞌ ráa:

14¡Na̱ ka̱ꞌ viiꞌ nasɨ́kuitɨꞌ ka̱ꞌ kúñáꞌnú Ndiosíꞌ ya̱ íyó re̱ꞌ ne̱ antivɨ́,

jee nu̱u̱nꞌ ñɨ̱vɨ́ nakuneeꞌ va̱ꞌa rá ñɨvɨ jín Ndiosíꞌ ya̱ íyó ma̱ni̱ꞌ iniꞌ re̱ꞌ néꞌyá re̱ꞌ ráa!

Nkachiꞌ rá najiáꞌáꞌ ííꞌ vá.

15Saájee sáá kua̱noꞌonꞌ rá najiáꞌáꞌ ííꞌ vá antivɨ́ súkún, jee rá te̱e náka lanchi vá nkachiꞌ ráa nu̱u̱nꞌ ɨɨn inka ráa:

―Nkóꞌónꞌ‑órán ntañúꞌún ñuunꞌ Belén jee kɨ̱ne̱ꞌyá‑ó na̱kuá nkuvi jie̱ꞌe̱ꞌ yaꞌá ya̱ nsi̱kúkáꞌnú I̱toꞌoꞌ‑ó maa iniꞌ‑ó ―nkachiꞌ ráa.

16Saájee ne̱ numíjiꞌíꞌ kua̱ꞌa̱nꞌ ráa, jee nna̱niꞌinꞌ ráa María jín José, jín nchíkɨ́n vá, káá‑a ɨɨn nu̱u̱nꞌ ñúꞌún ya̱ yájíꞌ rá sa̱na̱ꞌ. 17Jee sáá niniꞌ ráa nchíkɨ́n vá, jee nsi̱kúkáꞌnú ráa iniꞌ rá ñɨvɨ jie̱ꞌe̱ꞌ ya̱ nkachiꞌ rá najiáꞌáꞌ ííꞌ vá nu̱u̱nꞌ ráa jie̱ꞌe̱ꞌ nchíkɨ́n vá. 18Jee ntáká rá ñɨvɨ ya̱ nteso̱ꞌo ráa maa nti̱vɨ́ xíniꞌ ráa jie̱ꞌe̱ꞌ tu̱ꞌun ya̱ nkachiꞌ rá te̱e náka lanchi vá nu̱u̱nꞌ ráa. 19Soo María jee nchuꞌun va̱ꞌa ña iniꞌ ña ntáká rá tu̱ꞌun yaꞌá, jee jiáni iniꞌ maáña jie̱ꞌe̱ꞌ‑e. 20Jee nni̱kó rá te̱e náka lanchi vá nu̱u̱nꞌ íñɨ́ rá lanchi ráa, jee káchíꞌ ráa ya̱ viiꞌ nasɨ́kuitɨꞌ kúñáꞌnú Ndiosíꞌ jee nákuetúꞌún ráa re̱ꞌ jie̱ꞌe̱ꞌ ntáká ya̱ nteso̱ꞌo ráa jín ya̱ niniꞌ jínúunꞌ ráa, ya̱ nkuvi nijia kuéntáꞌ kua̱ꞌ sáni nkachiꞌ najiáꞌáꞌ ííꞌ nu̱u̱nꞌ ráa.

Ña̱naku̱ꞌva ráa Jesús nu̱u̱nꞌ Ndiosíꞌ iniꞌ veñu̱ꞌun káꞌnú

21Jee sáá nkuvi ki̱vɨ̱ꞌ unáꞌ ya̱ nkaku nchíkɨ́n vá, jee nsa̱ꞌá circuncidar ráa re̱ꞌ, jee nsi̱kúnání ráa re̱ꞌ Jesús, súví ya̱ nsi̱kúnání najiáꞌáꞌ ííꞌ Ndiosíꞌ maa ne̱ sáá ntiáꞌan ka̱ꞌ nanise̱ꞌya nánáꞌ‑a María maa.

22Jee sáá nsi̱jínu rá ki̱vɨ̱ꞌ ya̱ síkúnkuvi rá ñaꞌan ñujiínꞌ ya̱ íyó nonoo ráñá nu̱u̱nꞌ Ndiosíꞌ sánikua̱ꞌ tu̱ꞌun tátúníꞌ Ndiosíꞌ ya̱ njiáꞌa re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ Moisés. Jee ña̱ꞌa̱nꞌ José jín María jín nchíkɨ́n vá ñuunꞌ Jerusalén sáva naku̱ꞌva ráa maa nu̱u̱nꞌ Ndiosíꞌ. 23Chi sukuán níso nu̱u̱nꞌ ley I̱toꞌoꞌ‑ó Ndiosíꞌ ya̱ nta̱túníꞌ re̱ꞌ ya̱: “Ntáká rá súchí yɨ́ɨ́ ya̱ kúvi se̱ꞌya xíꞌnañúꞌún, kɨ̱naku̱ꞌva kuéntáꞌ maa nu̱u̱nꞌ maá I̱toꞌoꞌ‑ó Ndiosíꞌ sáva kuvi‑i kuéntáꞌ ɨɨn nantíñú maáréꞌ maa.” 24Jee suni kua̱so̱ko̱ꞌ ráa nu̱u̱nꞌ I̱toꞌoꞌ‑ó Ndiosíꞌ kuéntáꞌ kua̱ꞌ káchíꞌ nu̱u̱nꞌ tu̱ꞌun nta̱túníꞌ maáréꞌ yanaꞌán: ya̱ so̱ko̱ꞌ ráa ɨɨn ta̱yú kúku áxí uvíꞌ paloma lúlí.

25Jee saájee ni̱yo ɨɨn te̱e naní Simeón, jee nééꞌ re̱ꞌ Jerusalén jee kúvi re̱ꞌ ɨɨn te̱e na̱a̱ꞌ ya̱ yɨ́tíñú re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ Ndiosíꞌ, jee ñúꞌún iniꞌ re̱ꞌ nétu re̱ꞌ ya̱ kiji I̱toꞌoꞌ‑ó sikáku re̱ꞌ rá ñɨvɨ ñuunꞌ Israel nasaváꞌa re̱ꞌ iniꞌ ráa. Jee Ta̱chi̱ꞌ Ííꞌ Ndiosíꞌ íyó‑o jín Simeón. 26Jee nstúvi ya̱chi̱ꞌ Ta̱chi̱ꞌ Ííꞌ nu̱u̱nꞌ re̱ꞌ ya̱ ni nsáꞌ kuviꞌ re̱ꞌ ne̱ ntiáꞌan kuniꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ máá Cristo ya̱ chuichí I̱toꞌoꞌ‑ó Ndiosíꞌ. 27Jee nsa̱ꞌá Ta̱chi̱ꞌ Ííꞌ ya̱ kɨ̱ꞌɨ̱nꞌ re̱ꞌ veñu̱ꞌun ki̱vɨ̱ꞌ yukuán. Jee sunisaá ña̱ꞌa̱nꞌ rá sɨꞌɨ́ nchíkɨ́n yɨ́ɨ́ tíꞌín vá ya̱ kúvi Jesús jee ña̱ꞌa̱nꞌ ráa jín‑i veñu̱ꞌun, sáva sikúnkuvi ráa tiñu jín‑i sánikua̱ꞌ tátúníꞌ ley njia̱ꞌa Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ Moisés. 28Jee ntɨɨn Simeón nchíkɨ́n vá ña̱kɨnumi re̱ꞌ maa, jee nna̱kuetúꞌún re̱ꞌ Ndiosíꞌ, jee nkachiꞌ re̱ꞌ:

29I̱toꞌoꞌ ni̱ꞌ Ndiosíꞌ, vitan jee nachuichí nú nuꞌuꞌ ya̱ kúvi musúꞌ nú kɨ̱noꞌonꞌ ni̱ꞌ jín nú,

sánikua̱ꞌ nchi̱sóyuꞌú nú nu̱u̱nꞌ nuꞌuꞌ,

jee ne̱ saɨn nájiáví váꞌa ánímaꞌ ni̱ꞌ.

30Chi nne̱ꞌyá jínúunꞌ ni̱ꞌ maáréꞌ ya̱ nchu̱ichí nú ya̱ sikáku re̱ꞌ rá ñɨvɨ nú jie̱ꞌe̱ꞌ kua̱chi ránuꞌuꞌ,

31ya̱ nsa̱túꞌva nú maa ichinúúnꞌ ntáká rá ñɨvɨ ñɨ̱vɨ́.

32Jee maáréꞌ kúvi ɨɨn ñuꞌunꞌ ya̱ stúúnꞌ re̱ꞌ iniꞌ antúníꞌ rá ñɨvɨ ya̱ ntu kúvi ñɨvɨ ñuunꞌ Israel, ya̱ stúvi‑i ya̱ naáꞌ nu̱u̱nꞌ ráa,

jee saꞌá re̱ꞌ ya̱ viiꞌ kúñáꞌnú rá ñɨvɨ ñuunꞌ nú Israel,

nkachiꞌ Simeón.

33Jee José jín nánáꞌ nchíkɨ́n vá, nti̱vɨ́ xíniꞌ ráa jie̱ꞌe̱ꞌ rá tu̱ꞌun ya̱ nkachiꞌ Simeón jie̱ꞌe̱ꞌ nchíkɨ́n vá. 34Jee nkachiꞌ re̱ꞌ ya̱ na̱ ka̱ꞌ saꞌá ka̱ꞌ Ndiosíꞌ ya̱ váꞌa jín ráa, jee nkachiꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ nánáꞌ‑a María:

―Kuniꞌ nú, te̱lúlí yaꞌá saá ya̱ ñani maa va̱ji re̱ꞌ sáva saꞌá re̱ꞌ ya̱ kininkava kue̱ꞌe̱ꞌ víꞌí rá ñɨvɨ ñuunꞌ Israel kɨ̱naanꞌ ráa, jee xináa re̱ꞌ rá kue̱ꞌe̱ꞌ ñɨvɨ ñuunꞌ Israel ya̱ ñúláꞌví iniꞌ ráa. Jee suni maáréꞌ kúvi seña ya̱ nchu̱ichí Ndiosíꞌ stúvi ya̱ nááꞌ, soo súka̱ꞌ sukuán jee nuni̱ꞌin ñɨvɨ nu̱u̱nꞌ re̱ꞌ. 35Jee nu̱u̱nꞌ noꞌó jee ntáká rává kuvi‑i kuéntáꞌ kua̱ꞌ ki̱vɨ ɨɨn yuchiꞌ espada ne̱ iniꞌ ánímaꞌ nú stúfíꞌ‑i. Jee sukuán jee va̱ji re̱ꞌ sáva stúvi nijinꞌ na̱ja vá jiáni iniꞌ antúníꞌ rá ñɨvɨ ya̱ ñuꞌun iniꞌ ánímaꞌ ráa ―nkachiꞌ Simeón.

36Jee suni yukuán íñɨ́ ɨɨn ñaꞌan naní Ana ya̱ kúvi ɨɨn ñaꞌan ya̱ nákani ña tu̱ꞌun kéne yuꞌú máá maá Ndiosíꞌ, jee kúvi ña se̱ꞌya Fanuel, jee kúvi ña tataꞌ Aser. Jee nyɨɨ ña nku̱ñáꞌnú víꞌí ña, jee ne̱ súchí núún ña nta̱na̱ꞌá ña, jee nneeꞌ ña jín yɨɨ́ ña u̱xa̱ꞌ kui̱ya̱ꞌ. 37Jee nkino̱o náꞌví ña, jee íñɨ́ ña ku̱mi̱xiko ku̱mi̱ꞌ (84) kui̱ya̱ꞌ. Jee ni ntu kéne ña veñu̱ꞌun chi nuví niñuꞌ yɨ́tíñú ña tiñu sáꞌá nu̱u̱nꞌ Ndiosíꞌ, jee íyó niteꞌ ña jee káꞌánꞌ ña jín Ndiosíꞌ. 38Jee suni maá hora yukuán nkenta ña nu̱u̱nꞌ íñɨ́ ráa, jee jiáꞌa ña ya̱ kútaꞌviꞌ ña nu̱u̱nꞌ Ndiosíꞌ nákuetúꞌún ña re̱ꞌ jee nka̱jiéꞌé ña nkachiꞌ ña jie̱ꞌe̱ꞌ nchíkɨ́n vá nu̱u̱nꞌ ntáká rá ñɨvɨ rá nétu ya̱ kiji I̱toꞌoꞌ‑ó nakani núne re̱ꞌ rá ñɨvɨ ñuunꞌ Jerusalén nu̱u̱nꞌ tu̱nóꞌó nóꞌo ráa.

Nni̱kó ráa nu̱u̱nꞌ ñuunꞌ Nazaret

39Jee sáá nnɨꞌɨ nsi̱kúnkuvi José jín María ntáká tiñu sánikua̱ꞌ káchíꞌ tu̱ꞌun nta̱túníꞌ I̱toꞌoꞌ‑ó Ndiosíꞌ nu̱u̱nꞌ ley re̱ꞌ, jee nni̱kó ráa kua̱noꞌonꞌ ráa nu̱u̱nꞌ Galilea nu̱u̱nꞌ ñuunꞌ ráa Nazaret. 40Jee nchíkɨ́n vá jiáꞌnu re̱ꞌ jee jíjia re̱ꞌ, jee íyó chitú re̱ꞌ ya̱ nku̱níchí víꞌí xíniꞌ re̱ꞌ jee ma̱ni̱ꞌ iniꞌ Ndiosíꞌ néꞌyá‑a maáréꞌ.

Íñɨ́ te̱lúlí Jesús iniꞌ veñu̱ꞌun káꞌnú

41Jee ta kui̱ya̱ꞌ jiáꞌánꞌ rá sɨꞌɨ́ Jesús Jerusalén viko Pascua. 42Jee sáá íñɨ́ Jesús u̱xu̱ꞌ u̱vi̱ꞌ (12) kui̱ya̱ꞌ, jee kua̱ꞌa̱nꞌ ráa jín re̱ꞌ Jerusalén sánikua̱ꞌ ñujiínꞌ níkɨ́nꞌ ráa ya̱ jiáꞌánꞌ ráa viko Pascua.

43Jee sáá njia̱ꞌa viko vá, jee nna̱kechí ráa kua̱noꞌonꞌ ráa, soo te̱lúlí Jesús nkino̱o re̱ꞌ Jerusalén, jee ni ntu nsa̱ꞌá rá sɨꞌɨ́ re̱ꞌ kuéntáꞌ ya̱ nkino̱o re̱ꞌ. 44Chi nkaꞌvi iniꞌ ráa ya̱ kútáꞌán re̱ꞌ nteñu rá ñɨvɨ ya̱ kua̱noꞌonꞌ jín ráa ichi. Jee ɨɨn ki̱vɨ̱ꞌ ya̱ ñúꞌún ráa ichi, jee nka̱jiéꞌé nánukú ráa re̱ꞌ nteñu rá ñɨvɨ táꞌán ráa jín rá ñɨvɨ jíníꞌ ta̱ꞌán jín ráa. 45Soo sáá ntu nnániꞌinꞌ ráa re̱ꞌ jee nni̱kó ráa Jerusalén kua̱nanukú ráa re̱ꞌ.

46Jee ne̱ ki̱vɨ̱ꞌ uníꞌ nkuvi jee nna̱niꞌinꞌ ráa re̱ꞌ iniꞌ veñu̱ꞌun káꞌnú Jerusalén, nééꞌ re̱ꞌ nteñu rá te̱e xínéꞌénꞌ jie̱ꞌe̱ꞌ tu̱ꞌun nta̱túníꞌ Ndiosíꞌ, tésóꞌo re̱ꞌ tu̱ꞌun káchíꞌ ráa, jee jíkátu̱ꞌún re̱ꞌ ráa. 47Jee ntáká rá ñɨvɨ ya̱ tésóꞌo ráa rá tu̱ꞌun káchíꞌ re̱ꞌ jee tívɨ́ xíniꞌ ráa ya̱ níchí víꞌí káꞌánꞌ re̱ꞌ jín suni rá tu̱ꞌun náxiníkó re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ráa.

48Jee sáá niniꞌ rá sɨꞌɨ́‑ɨ maa jee nti̱vɨ́ xíniꞌ ráa jee nkachiꞌ nánáꞌ‑a nu̱u̱nꞌ‑u:

―Se̱ꞌya yɨ́ɨ́, ¿na̱ kuvi chi nsa̱ꞌá nú suꞌva jín ránuꞌuꞌ? Chi tátáꞌ nú jín nuꞌuꞌ, nániꞌvɨꞌ iniꞌ ránꞌ nánukú ránꞌ noꞌó.

49Jee nkachiꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ráa:

―¿Na̱ kuvi chi nánukú rán nuꞌuꞌ? ¿Á ntu jíníꞌ rán ya̱ íyó kuiñɨ ni̱ꞌ iniꞌ veꞌi ííꞌ Tátáꞌ ni̱ꞌ saꞌá ni̱ꞌ tiñu re̱ꞌ? ―nkachiꞌ re̱ꞌ.

50Soo ntu ña̱ku̱ꞌun iniꞌ ráa jie̱ꞌe̱ꞌ rá tu̱ꞌun ya̱ nkachiꞌ re̱ꞌ nu̱u̱nꞌ ráa. 51Saájee nna̱kechí re̱ꞌ jín ráa, kua̱noꞌonꞌ re̱ꞌ jín ráa nu̱u̱nꞌ ñuunꞌ Nazaret, jee nchiꞌi re̱ꞌ maáréꞌ xi̱ntíín ráa. Jee nánáꞌ re̱ꞌ nchu̱va̱ꞌa ña iniꞌ ánímaꞌ ña ntáká jie̱ꞌe̱ꞌ rá nkuvi yukuán. 52Jee ñaꞌnu ka̱ꞌ Jesús jee nku̱níchí ka̱ꞌ xi̱ni̱ꞌ re̱ꞌ, jee kúváꞌa iniꞌ Ndiosíꞌ jín rá ñɨvɨ néꞌyá ráa maa, jee chíneí Ndiosíꞌ maa.

Currently Selected:

Lucas 2: meh

Highlight

Copy