The New Testament in the Kwara'ae language of the Solomon Islands

Fau Alanga'inga Faolu Ana Ala'anga Kwara'ae

Sa Jesus nia dao Ꞌi Jeriko, ma ka liu kwau Ꞌi saena. Ma taꞋi faꞋinaꞋonaꞋo ana ngwae goni mani ana takisi, neꞋe satana sa Sakias, nia ngwae toꞋoru liu. Ma nia ka sasi liu Ꞌuana lisilana sa Jesus. Bore ma ka ꞋafitaꞋi, duꞋungana nia ngwae dokodoko liu, ma noaꞋa nia kasi lisia sa Jesus, osiꞋana na fikuꞋa neꞋeri fonea. Ma nia ka lalili kwau Ꞌi naꞋo ana fikuꞋa neꞋeri, ma ka raꞋe Ꞌi gwauna taꞋi Ꞌai neꞋe kira saea Ꞌania Sikamo, fasi Ꞌiri ke lisia sa Jesus neꞋe nia leka maꞋi sulia na tala.
KaidaꞋi sa Jesus nia dao ana kula neꞋeri, nia ka lia kwau ꞋalaꞋa Ꞌi gwauna, ma ka lisia sa Sakias, ma ka fata Ꞌuri fuana, “Sakias kwa, koso ꞋaliꞋali maꞋi, osiꞋana nai baꞋa tua Ꞌi luma Ꞌoe taꞋena.” Sa Sakias ka saeleꞋa liu, ma ka koso ꞋaliꞋali maꞋi, ma ka kwaloa naꞋa sa Jesus saena luma nia.
Na ngwae ki taꞋifau kira lisia ru neꞋeri, ma kira ka ngunungunu buri ana, kika Ꞌuri, “Sa Jesus nia leka naꞋa fuana ka tua faꞋinia na ngwae taꞋa Ꞌuri reala.”
Ma sa Sakias tataꞋe, ma ka fata Ꞌuri fuana na Aofia sa Jesus, “Aofia kwa, nai baꞋa kwatea ta bali ana na toꞋoruꞋa nai fuana na ngwae dalaꞋa ki. Ma diꞋia nau ku ngali liua ti ru ana ngwae ki, nai baꞋa duꞋu fai ru ana fuana.”
Ma sa Jesus ka fata Ꞌuri fuana, “TaꞋena God nia faꞋamauria naꞋa na tuaꞋa neꞋe, osiꞋana ngwae neꞋe nia faꞋamamana God diꞋia faꞋamamanaꞋanga ba na koꞋo bora kia sa Abraham. NauꞋa, na Ngela Ngwae, nau ku leka maꞋi fuana lululana na ngwae neꞋe kira leka rora ki, fasi Ꞌiri nai faꞋamaurida logo.”


Na fikuꞋa doe neꞋe kira sailinga ru ki taꞋifau neꞋe sa Jesus saea. OsiꞋana nia dao karangia naꞋa Ꞌi Jerusalem, nia saea na tarifulaꞋa neꞋe Ꞌiri ke faꞋasaga manatada, si kira fia fasi ꞋInotoꞋanga God ke fuli ꞋaliꞋali goꞋo. Nia neꞋe kwate sa Jesus ka fata Ꞌuri fuada, “TaꞋi ngwae ana tuaꞋa ꞋinotoꞋa, nia sasi akaꞋu fuana ka leka siana taꞋi tatalafaꞋa doe neꞋe nia tua tau maꞋi, fasi Ꞌiri nia ke gania Ꞌuana na gwaungaꞋinga ma na ꞋinotoꞋanga fasi Ꞌiri ana kaidaꞋi nia ka oli maꞋi, nia ke tatalafaꞋa fuana fanoa nia. Ma Ꞌi naꞋona neꞋe nia leka, nia saea maꞋi akwala ngwae rao nia ki siana, ka kwatea na mani doe fuada, ka fata Ꞌuri, ‘Muke rao Ꞌani mani neꞋe ki, fasi Ꞌiri muke ngalia laꞋu ti mani maana maꞋakwali nau.’ Bore ma na ngwae ana ngwae ꞋinotoꞋa neꞋeri, kira ogalaꞋa fuana, ma kira ka kwatea ti ngwae fasi Ꞌiri kira ke alaꞋa faꞋinia tatalafaꞋa doe neꞋeri, osiꞋana noaꞋa kira kasi oga goꞋo neꞋe na ngwae neꞋeri ka tatalafaꞋa fuada.
“Ka ꞋunaꞋeri bore Ꞌana, na tatalafaꞋa doe nia alua ngwae neꞋeri ka tatalafaꞋa naꞋa fuada, ma ana kaidaꞋi nia oli maꞋi, nia ka saea fuana ngwae ni rao ba nia ki ba nia kwate mani fuada, fasi Ꞌiri ka dao toꞋona ta fita mani laꞋu neꞋe kira toda maana na mani ba nia kwatea fuada ki. Na etana ngwae rao nia leka maꞋi, ka fata Ꞌuri, ‘AraꞋi kwa, nau ku toda ta akwala mani laꞋu faꞋinia mani ba Ꞌoko kwatea fuaku ki.’ Ma ngwae ꞋinotoꞋa neꞋeri ka fata Ꞌuri fuana, ‘ꞋAeꞋo ngwae rao leꞋa. DuꞋungana nau ku saiana nau ku fitoꞋo amu ana ru tiꞋitiꞋi ki, ꞋunaꞋeri nau ku alua Ꞌoke lia sulia akwala maꞋe fanoa ki.’ ꞋUnaꞋeri ma ruana ngwae ni rao leka maꞋi ma ka fata Ꞌuri, ‘AraꞋi kwa, nau ku toda laꞋu ta lima mani faꞋinia na mani ba Ꞌoko kwateꞋe fuaku ki.’ Ma ngwae ꞋinotoꞋa neꞋeri ka fata Ꞌuri fuana, ‘ꞋOke baꞋa lia sulia lima maꞋe fanoa ki.’ Buri Ꞌana, uula ngwae ni rao ka leka laꞋu maꞋi, ka fata Ꞌuri, ‘AraꞋi kwa, mani Ꞌoe ki ba nau ku ngaliꞋi, nau ku buta ngiringiri fafia Ꞌani Ꞌaba ifi. Sulia nau ku maꞋu Ꞌani ꞋaeꞋo ngwae Ꞌinikere. ꞋOko diꞋia ta ngwae neꞋe saiana ka ngalia goꞋo Ꞌamu ru ngwae matamata ki, ma Ꞌoko saiana Ꞌoe ngalia logo fanga faꞋasia oꞋola ngwae ki.’ Sui ngwae ꞋinotoꞋa neꞋeri ka fata Ꞌuri fuana, ‘ꞋAeꞋo ngwae raolamu taꞋa. Nau kui matalangaꞋi Ꞌoe Ꞌani alaꞋanga Ꞌoe ki talamu. ꞋOko saea fasi nau ngwae Ꞌinikere, ma nau ku diꞋia ta ngwae neꞋe ngalia ru neꞋe noaꞋa laꞋu ru nau ki, ma nau ku ngalia fanga faꞋasia oꞋola ti ngwae ki. DiꞋia Ꞌoko manata ꞋunaꞋeri, faꞋuta neꞋe noaꞋa Ꞌoe kosi ngalia na mani nau, ma Ꞌoko alua Ꞌamu saena kula ni alu maniꞋa, fasi Ꞌiri ana kaidaꞋi nau ku oli maꞋi, nau ku ngalia ti selene tarenga Ꞌi maana?’ ꞋUnaꞋeri goꞋo ngwae ꞋinotoꞋa nia ka fata Ꞌuri fuana ngwae neꞋe kira uu Ꞌi neꞋeri, ‘Muke ngalia mani neꞋe faꞋasia, ma muka kwatea fuana ngwae neꞋe nia toꞋo ana akwala mani.’ Kira ka fata Ꞌuri, ‘Aofia kwa, nia toꞋo naꞋa ana akwala mani kwa.’ Ma ngwae ꞋinotoꞋa neꞋeri olisia ka Ꞌuri, ‘Nau ku saea fuamuꞋa diꞋia sa tai neꞋe nia rao leꞋa Ꞌani ru neꞋe nau ku kwatea fuana, nau ku saiana nai kwatea laꞋu ti ru Ꞌoro fuana. Bore ma diꞋia sa tai neꞋe noaꞋa kasi rao leꞋa Ꞌani ta tae neꞋe nau ku kwatea fuana, sui bore Ꞌana ta ru tiꞋitiꞋi neꞋe nia toꞋo ana, nau ku saiana nai lafua faꞋasia. Bore ma fuana malimae nau ki ba kira Ꞌaila Ꞌani neꞋe nai tatalafaꞋa fuada, talaꞋida maꞋi, muke saungida Ꞌi neꞋe Ꞌi naꞋoku.’”


Buri Ꞌana sa Jesus nia fata ꞋunaꞋeri ka sui, nia ka leka kwau naꞋa Ꞌi naꞋoda Ꞌuana Ꞌi Jerusalem. Ma kaidaꞋi nia dao karangia fanoa Ꞌi Betfeis ma Ꞌi Betani siana gwaꞋi ua kira saea Ꞌania Ꞌi Olif, nia ka kwatea ro fafarongo nia ki Ꞌi naꞋo, ka fata Ꞌuri, “Moro leka ana fanoa loꞋoko moro leka kwau Ꞌuana. Ma kaidaꞋi koroꞋo dao Ꞌi neꞋeri, koroꞋo ke lisia taꞋi dongki. Kira firiꞋia goꞋo Ꞌada dongki neꞋeri, ma noaꞋa ta ngwae kasi raꞋeraꞋe Ꞌua fafona. KoroꞋo ke logea, ma moro ka talaꞋia maꞋi Ꞌi neꞋe. Ma diꞋia ta ngwae nia saefilo koroꞋo, ‘FaꞋuta neꞋe koroꞋo ka logea na dongki neꞋe re?’ Moro ke saea fuana, ‘Na Aofia nia boꞋoboꞋo Ꞌuana.’”
Aia, ro ngwae neꞋeri ki kera leka, ma kera ka dao toꞋona, diꞋia nama ba sa Jesus nia saea. KaidaꞋi kera logea na dongki neꞋeri, na ngwae neꞋe toꞋo ana dongki neꞋe kira ka fata Ꞌuri, “Tae neꞋe koroꞋo logea na kala dongki neꞋe fuana?”
Kera ka fata Ꞌuri, “Na Aofia nia boꞋoboꞋo Ꞌuana.” Ma kera ka talaꞋia naꞋa maꞋi siana sa Jesus, ma kera ka alua ifi kera ki Ꞌi fafona ilina na dongki neꞋeri, ma kira ka Ꞌafia sa Jesus Ꞌiri ka tua Ꞌi fafona. Ma kaidaꞋi sa Jesus nia leka kwau sulia tala, ngwae ki kira ka safataꞋinia ifi kira ki sulia tala, fasi Ꞌiri nia ka fali Ꞌi fafoni.
Ma ana kaidaꞋi nia dao karangia Ꞌi Jerusalem ana kula neꞋe tala nia koso toli Ꞌuana faꞋi ua Ꞌi Olif, neꞋe ngwae Ꞌoro ana fafarongo nia ki kira tua Ꞌi neꞋeri, ma kira ka talaꞋae fuana baꞋatafelana God Ꞌani taꞋi akoꞋa doe, fafia faꞋanadaꞋa doe ki neꞋe kira lisiꞋi. Ma kira ka fata Ꞌuri,
“God Ꞌoke ꞋoilakitaꞋinia na tatalafaꞋa neꞋe nia leka maꞋi Ꞌani na ngasingasiꞋanga Ꞌoe!
Ma na aroaroꞋanga faꞋinia God.
Kuke baꞋatafea God neꞋe gwaungaꞋi Ꞌanga nia tasa!”

Ma ti Farasi kira logo Ꞌi neꞋeri, ma kira ka fata Ꞌuri fuana sa Jesus, “FaꞋamanata kwa, Ꞌoke saea fuana fafarongo Ꞌoe ki, kira ke tua nene.”
Ma sa Jesus ka olisida ka Ꞌuri, “Nau ku saea fuamuꞋa, diꞋia kira tua nene, na fau neꞋe ki kike baꞋa inaꞋu ana baꞋatafelana God.”

Ma ana kaidaꞋi sa Jesus nia dao karangia Ꞌi Jerusalem, nia ka lia kwau, ma ka lisia na maꞋe fanoa neꞋeri, ma nia ka angi, duꞋungana na liana nia kwaimanatai fuana ngwae neꞋe kira tua Ꞌi neꞋeri ki. Ma ka fata Ꞌuri, “Nia leꞋa diꞋia kamu ka saiana Ꞌi taꞋena na ru neꞋe nia talaꞋia ngwae Ꞌuana aroaroꞋanga. Bore ma taꞋena neꞋe kamu kina goꞋo. Na kaidaꞋi ke baꞋa dao maꞋi, fasi Ꞌiri na malimae kamu ki, kira ka leka maꞋi, kira ka fuꞋali kamu, ma kira ka fone kamu, ma ka ꞋafitaꞋi muke ruꞋu Ꞌi maꞋa. Ma kira ke takalongaꞋinia fanoa kamu ma na ngwae ki taꞋifau Ꞌi saena. Ma ta taꞋi gwaꞋi fau bore kasi teo naꞋa ana kula neꞋe kira teo teo ana Ꞌi naꞋo ana fanoa kamu. Kira ke faꞋalia fanoa kamu, osiꞋana noaꞋa kamu kasi saiana na kaidaꞋi God leka naꞋa maꞋi ana fuana faꞋamaurilamuꞋa.”


KaidaꞋi sa Jesus nia ruꞋu kwau saena na Luma Abu God, nia ka lalia na ngwae neꞋe kira Ꞌoifoli ki. Ma nia ka fata Ꞌuri fuada, “Ana kerekere Ꞌua maꞋi saena KerekereꞋa Abu, God nia fata Ꞌuri, ‘Na luma nau, na luma ni foꞋo.’ Bore ma kamu faꞋitaꞋinia ka alua lala kula fuana bililana ru ngwae ki.”
Ma ana asoa ki taꞋifau, sa Jesus nia faꞋamanata Ꞌi saena Luma Abu God. Ma na fata abu doe ki, ma ngwae faꞋamanata ana taki ki, ma ti faꞋinaꞋonaꞋo ana Jiu ki, kira sasi Ꞌuana saungilana sa Jesus. Bore ma kira ka Ꞌiri dao toꞋona ta masikwaꞋa, osiꞋana ngwae ki kira tua faꞋinia sulia asoa ki fuana rongolana faꞋamanataꞋanga nia.

Escolta Luke 19