<div class="version vid3588 iso6393cug" data-vid="3588" data-iso6393="cug">
    <div class="book bkMAT">
        <div class="chapter ch2" data-usfm="MAT.2">
            <div class="label">2</div><div class="s1"><span class="heading">B&#601;ni b&#601;mfi ts&#601; bee&#331; Jis&#596;s asi b&#601; bw&#596; wi</span></div><div class="p"><span class="content">  </span><span class="verse v1" data-usfm="MAT.2.1"><span class="label">1</span><span class="content">B&#601; ni&#768; bw&#596; Jis&#596;s i kwili wi B&#603;tel&#603;h&#603;m w&#601; i kimbu ki Judea w&#601;. A num i j&#596;bi w&#601; H&#603;l&#596;d ni&#768; k&#596; &#331;ku&#331; wi Judea wiw&#596;. Yi num a b&#601;ni b&#601;mfi b&#601;d&#596;k&#596; ni&#768; buku i tumi kid&#596;k&#596; w&#601; i kimbu k&#601; w&#596;&#331; bukuki y&#603;i&#331;, dz&#601; i J&#603;lusal&#603;m ka bik&#601;yiki a, </span></span><span class="verse v2" data-usfm="MAT.2.2"><span class="label">2</span><span class="content">&#8220;&#330;ku&#331; wi B&#601;ju w&#601; b&#601; bw&#596; k&#596; i fai&#331; a? Buku bik&#601;yiki l&#601; k&#596;m buku si y&#603;i&#331; j&#596;&#331; wi i kimbu k&#601; w&#596;&#331; bukuki y&#603;i&#331;, ka dz&#601;ki i be&#331;&#331; wi.&#8221; </span></span><span class="verse v3" data-usfm="MAT.2.3"><span class="label">3</span><span class="content">J&#596;bi w&#601; &#330;ku&#331; H&#603;l&#596;d ni&#768; w&#596;k&#596; gia y&#601;l&#601;, yi n&#601;&#331;ni sh&#596;m yi, n&#601;&#331;ni tasi b&#601;h yi b&#601;ni b&#601; J&#603;lusal&#603;m b&#601;chi. </span></span><span class="verse v4" data-usfm="MAT.2.4"><span class="label">4</span><span class="content">Wi ka b&#596;&#596;&#331; b&#601;tii mf&#601; gia b&#601;mbum b&#601;chi, b&#601;h b&#601;ni b&#601;chi b&#601;&#768; b&#596; ni&#768; laniki b&#601;nchi b&#601; Ny&#596;, b&#596; ju&#331;ni dz&#601;. Wi bik&#601; i b&#596; a, ak&#596; i fai&#331; w&#601; b&#601; ni&#768; ka&#331;aki i bi bw&#596; Kimbwili w&#601; Ny&#596; ni&#768; kaka a? </span></span><span class="verse v5" data-usfm="MAT.2.5"><span class="label">5</span><span class="content">B&#596; chukuli i wi a, &#8220;B&#601; ni&#768; k&#596; i bi bw&#596; wi i di bi B&#603;tel&#603;h&#603;m w&#601; i Judea. Y&#601;l&#601; gia k&#596; asi mi wi ntum wi Ny&#596; ni&#768; nyaka a, </span></span><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="label">6</span><span class="content">&#8216;W&#596; B&#603;tel&#603;h&#603;m i kwili wi Juda w&#601;,</span></span></div><div class="q1"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">ki&#601; w&#596; ki kwa&#770;ka k&#601; a w&#596; k&#596; fidini finchi&#331; nal&#601; i tumi ki Juda w&#601;.</span></span></div><div class="q1"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">W&#596; ki&#770;&#601; a mi wi sakani bi bukuki l&#601; i di bi&#601;l&#601; w&#601;,</span></span></div><div class="q1"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">a num w&#601; wi bi numki i sakaki b&#601;ni b&#601;&#331; b&#601; Islae.&#8217;&#8221;</span></span></div><div class="p"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">  </span></span><span class="verse v7" data-usfm="MAT.2.7"><span class="label">7</span><span class="content">&#330;ku&#331; H&#603;l&#596;d ka b&#596;&#596;&#331; t&#601; b&#601;ni b&#601;mfi b&#601;&#768; i jum w&#601; jum w&#601; ka k&#603;i&#331;si bik&#601;yi i w&#596;k&#596; i b&#596; j&#596;bi w&#601; j&#596;&#331; wiw&#596; si buku. </span></span><span class="verse v8" data-usfm="MAT.2.8"><span class="label">8</span><span class="content">Si wi w&#596;k&#596; yakad&#601;i&#331; ka chi&#331;si b&#596; i B&#603;tel&#603;h&#603;m, ka dzaka a, &#8220;Mb&#603;i&#331; ts&#601;&#770; k&#603;&#770;i&#331;si n&#601;&#770;&#331; ndz&#596;&#331; wai&#331; wiw&#596;. Mb&#603;i&#331; ka n&#601;&#331; y&#603;i&#331;, mb&#603;i&#331; fi&#770;&#601;ni dz&#601;&#770; fu&#770;ku i mih, ka mih t&#601; ni ts&#601; be&#331;&#331; wi.&#8221; </span></span><span class="verse v9" data-usfm="MAT.2.9"><span class="label">9</span><span class="content">Si b&#601;ni b&#601;w&#596; w&#596;k&#596;, si &#331;ku&#331; dzaka yakad&#601;i&#331;, ka buku dz&#596; dz&#601;h yib&#596;. Si b&#596; ni&#768; ny&#601;ki, yi ka num a j&#596;&#331; w&#601; b&#596; si y&#603;i&#331; i kimbu k&#601; w&#596;&#331; bukuki, wi nyani ts&#601; i b&#596; nshi&#331; chusi dz&#601;h i b&#596;. Wi ka ts&#601; buku i di bi&#601; wai&#331; wiw&#596; ni&#768; k&#596;, ka num f&#603;i&#331;. </span></span><span class="verse v10" data-usfm="MAT.2.10"><span class="label">10</span><span class="content">Si b&#596; y&#603;i&#331; j&#596;&#331; wiw&#596; yakad&#601;i&#331;, kinsa&#331;li jik&#601; i b&#596; w&#601; nal&#601;, gia yiw&#596; ka ndz&#596;&#331;ki i b&#596; nal&#601;. </span></span><span class="verse v11" data-usfm="MAT.2.11"><span class="label">11</span><span class="content">B&#596; ka ts&#601; li&#601; i ju&#331; y&#601; wai&#331; wiw&#596; ni&#768; k&#596; y&#603;i&#331;, ka y&#603;i&#331; wai&#331; b&#601;h nih wi Meli, ka gwu&#331; i wai&#331; wiw&#596; nshi&#331; ka be&#331;&#331; wi. Si b&#596; be&#331;&#331; wi ka w&#603;li biba bib&#596; bwili bi&#603;i&#331; bi be&#331;&#331;ni bi &#330;ku&#331; ka nya i wai&#331; wiw&#596;. Bi&#603;i&#331; bi&#601;l&#601; ni&#768; k&#596; chwaka ki kp&#596; ki b&#596;k&#596;li b&#601;h &#331;kai&#331;ni wi nji&#601;&#331; wid&#596;k&#596; b&#601; b&#596;&#596;&#331; a fla&#331;k&#603;&#331;sins, b&#601;h &#331;kai&#331;ni bifia&#331;si bid&#596;k&#596; b&#601; b&#596;&#596;&#331; a m&#603;&#603;l. </span></span><span class="verse v12" data-usfm="MAT.2.12"><span class="label">12</span><span class="content">Ny&#596; ka ki&#331; i b&#596; i nd&#601;msi m&#601; a b&#596; ma fi&#770;&#601;ni ts&#601;&#770;, i ts&#601;&#770; y&#603;&#770;i&#331; &#330;ku&#331; H&#603;l&#596;d. B&#596; ka fi&#601;ni num i dz&#601;h yid&#596;k&#596; w&#601; chi chi i ts&#601; i tumi kib&#596; w&#601;.</span></span></div><div class="s1"><span class="heading">Y&#596;s&#603;f dz&#596; wai&#331; wiw&#596; b&#601;h b&#596; g&#603;i&#331; ts&#601; i Ijib</span></div><div class="p"><span class="verse v12" data-usfm="MAT.2.12"><span class="content">  </span></span><span class="verse v13" data-usfm="MAT.2.13"><span class="label">13</span><span class="content">Si b&#601;ni b&#601;mfi b&#601;&#768; ni&#768; buku i dz&#601;h i ts&#601;ki, yi num a chinda wi Bah ni&#768; dza dz&#601; i Y&#596;s&#603;f i nd&#601;msi m&#601; ka dzaka i wi a, &#8220;Dza&#770; b&#603;i&#331; dz&#596;&#770; wai&#331; w&#601;l&#601; b&#601;h nih wi ma mb&#603;i&#331; b&#596; g&#603;&#770;i&#331; ts&#601;&#770; i tumi ki Ijib w&#601;, ma w&#596; nu&#770;m f&#603;i&#331; i ts&#601;&#770; bu&#770;ku i j&#596;bi w&#601; mih bi dzakaki a mb&#603;i&#331; fi&#770;&#601;ni. Mih dzakaki l&#601; k&#596;m &#330;ku&#331; H&#603;l&#596;d ni n&#601;&#331;ki l&#601; wai&#331; wiw&#596; i w&#596;&#596;.&#8221; </span></span><span class="verse v14" data-usfm="MAT.2.14"><span class="label">14</span><span class="content">Y&#596;s&#603;f ka dza b&#603;i&#331;, dz&#596; wai&#331; wiw&#596; b&#601;h nih wi nch&#596;k&#596; ka g&#603;i&#331; ts&#601; i Ijib, </span></span><span class="verse v15" data-usfm="MAT.2.15"><span class="label">15</span><span class="content">ka numki f&#603;i&#331; i ts&#601; buku i j&#596;bi w&#601; &#330;ku&#331; H&#603;l&#596;d ni&#768; laka. Y&#601;l&#601; ni&#768; num l&#601; i f&#601; a yi dz&#601; kp&#603;i&#331; si Ny&#596; ni&#768; dzaka i dzaka ki mi wi, wi ntum w&#601; a, &#8220;Mih b&#596;&#596;&#331; Wai&#331; wu&#331; wi buku i tumi ki Ijib m&#601;.&#8221;</span></span></div><div class="s1"><span class="heading">&#330;ku&#331; H&#603;l&#596;d w&#596;&#596;yi bwa i B&#603;tel&#603;h&#603;m</span></div><div class="p"><span class="verse v15" data-usfm="MAT.2.15"><span class="content">  </span></span><span class="verse v16" data-usfm="MAT.2.16"><span class="label">16</span><span class="content">J&#596;bi w&#601; H&#603;l&#596;d ni ki&#601; a b&#601;ni b&#601;mfi b&#601;&#768; fw&#596;kyi &#331;gai&#331;, yi f&#601; wi b&#596;ksi t&#596;&#596; nal&#601;. Wi ka faa&#331; b&#601;ni a b&#596; ts&#601; i B&#603;tel&#603;h&#603;m b&#601;h i bimbu bi&#601; bi k&#596;msiki dz&#601;ki f&#603;i&#331; w&#601; bichi, b&#596; w&#596;&#596;yi bwa b&#601;nyuku b&#601;&#768; b&#596; k&#596; i yisi ji&#769;a yifa w&#601; i shi. Wi ni&#768; ts&#601;si ja y&#601;l&#601; bi&#601;li asi wi ni&#768; bik&#601; i b&#601;ni b&#601;mfi b&#601;&#768; ka w&#596;k&#596; ndz&#596;&#331; j&#596;bi w&#601; b&#596; ni&#768; y&#603;i&#331; j&#596;&#331; wiw&#596;. </span></span><span class="verse v17" data-usfm="MAT.2.17"><span class="label">17</span><span class="content">B&#596; ts&#601; w&#596;&#596;yi bwa b&#601;w&#596; yakad&#601;i&#331;, yi ka dz&#601; kp&#603;i&#331; asi mi wi ntum wi Ny&#596; J&#603;limia ni&#768; dzaka l&#596; a,</span></span></div><div class="q1"><span class="verse v17" data-usfm="MAT.2.17"><span class="content">  </span></span><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="label">18</span><span class="content">&#8220;B&#596; w&#596;k&#596; wili wi t&#596;&#331;ni i kwili wi Lama w&#601;,</span></span></div><div class="q1"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">a num mi wi fee b&#601;h mind&#601;m, d&#601; kpi.</span></span></div><div class="q1"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">A num Lash&#603;l si wi d&#601;ki bwa bu.</span></span></div><div class="q1"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">Ayaka b&#601; chumsi wi chumsi m&#596;&#331;,</span></span></div><div class="q1"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">k&#596;m bwa bu chu k&#596;k&#601;.&#8221;</span></span></div><div class="s1"><span class="heading">B&#601; Y&#596;s&#603;f ny&#601; i Ijib ka fi&#601;ni</span></div><div class="p"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">  </span></span><span class="verse v19" data-usfm="MAT.2.19"><span class="label">19</span><span class="content">Asi &#330;ku&#331; H&#603;l&#596;d ni&#768; laka, yi num a chinda wi Bah ni&#768; tumbuku i Y&#596;s&#603;f i nd&#601;msi m&#601; i tumi ki Ijib m&#601;, dzaka i wi a, </span></span><span class="verse v20" data-usfm="MAT.2.20"><span class="label">20</span><span class="content">&#8220;Dza&#770; b&#603;i&#331; dz&#596;&#770; wai&#331; w&#601;l&#601; b&#601;h nih wi ma mb&#603;i&#331; b&#596; fi&#770;&#601;ni chu&#770; i tumi ki Islae m&#601;, k&#596;m b&#596; b&#601;&#768; b&#596; ni&#768; n&#601;&#331;ki i w&#596;&#596; wai&#331; w&#601;l&#601; kpiyi l&#596;.&#8221; </span></span><span class="verse v21" data-usfm="MAT.2.21"><span class="label">21</span><span class="content">Y&#596;s&#603;f ka dza b&#603;i&#331; dz&#596; wai&#331; wiw&#596; b&#601;h nih wi b&#601;h b&#596; ka fi&#601;niki dz&#601;ki i tumi ki Islae w&#601;. </span></span><span class="verse v22" data-usfm="MAT.2.22"><span class="label">22</span><span class="content">Ayakal&#601;, asi wi ni&#768; dz&#601;ki, w&#596;k&#596; a wai&#331; &#330;ku&#331; H&#603;l&#596;d Akilius k&#596; num wi dzi ki&#331;gb&#596;k&#596; ki ba wi ka &#331;ku&#331; wi Judea i sakaki, Y&#596;s&#603;f ka lwaki i ts&#601; f&#603;i&#331;. B&#601; ka chu ki&#331; i wi i nd&#601;msi m&#601; a wi ma m&#596;&#770;m i ts&#601; f&#603;i&#331;. Wi ka ya dz&#601;h ts&#601; num i kimbu ki Galili w&#601;, </span></span><span class="verse v23" data-usfm="MAT.2.23"><span class="label">23</span><span class="content">wi ts&#601; i n&#596;ki i kwili w&#601; b&#601; b&#596;&#596;&#331;ki a Nasali. Yi dz&#601; num l&#601; i kp&#603;i&#331;ni asi mi wi ntum wi Ny&#596; ni&#768; dzaka l&#596; a, &#8220;B&#601; bi b&#596;&#596;&#331;ki wi a Mi wi Nasali.&#8221;</span></span></div>
        </div>
    </div>
</div>

Bə nì bwɔ Jisɔs i kwili wi Bɛtelɛhɛm wə i kimbu ki Judea wə. A num i jɔbi wə Hɛlɔd nì kɔ ŋkuŋ wi Judea wiwɔ. Yi num a bəni bəmfi bədɔkɔ nì buku i tumi kidɔkɔ wə i kimbu kə wɔŋ bukuki yɛiŋ, dzə i Jɛlusalɛm ka bikəyiki a, “Ŋkuŋ wi Bəju wə bə bwɔ kɔ i faiŋ a? Buku bikəyiki lə kɔm buku si yɛiŋ jɔŋ wi i kimbu kə wɔŋ bukuki yɛiŋ, ka dzəki i beŋŋ wi.” Jɔbi wə Ŋkuŋ Hɛlɔd nì wɔkɔ gia yələ, yi nəŋni shɔm yi, nəŋni tasi bəh yi bəni bə Jɛlusalɛm bəchi. Wi ka bɔɔŋ bətii mfə gia bəmbum bəchi, bəh bəni bəchi bə̀ bɔ nì laniki bənchi bə Nyɔ, bɔ juŋni dzə. Wi bikə i bɔ a, akɔ i faiŋ wə bə nì kaŋaki i bi bwɔ Kimbwili wə Nyɔ nì kaka a? Bɔ chukuli i wi a, “Bə nì kɔ i bi bwɔ wi i di bi Bɛtelɛhɛm wə i Judea. Yələ gia kɔ asi mi wi ntum wi Nyɔ nì nyaka a, ‘Wɔ Bɛtelɛhɛm i kwili wi Juda wə,
kiə wɔ ki kwâka kə a wɔ kɔ fidini finchiŋ nalə i tumi ki Juda wə.
Wɔ kîə a mi wi sakani bi bukuki lə i di biələ wə,
a num wə wi bi numki i sakaki bəni bəŋ bə Islae.’”
Ŋkuŋ Hɛlɔd ka bɔɔŋ tə bəni bəmfi bə̀ i jum wə jum wə ka kɛiŋsi bikəyi i wɔkɔ i bɔ jɔbi wə jɔŋ wiwɔ si buku. Si wi wɔkɔ yakadəiŋ ka chiŋsi bɔ i Bɛtelɛhɛm, ka dzaka a, “Mbɛiŋ tsə̂ kɛ̂iŋsi nə̂ŋ ndzɔŋ waiŋ wiwɔ. Mbɛiŋ ka nəŋ yɛiŋ, mbɛiŋ fîəni dzə̂ fûku i mih, ka mih tə ni tsə beŋŋ wi.” Si bəni bəwɔ wɔkɔ, si ŋkuŋ dzaka yakadəiŋ, ka buku dzɔ dzəh yibɔ. Si bɔ nì nyəki, yi ka num a jɔŋ wə bɔ si yɛiŋ i kimbu kə wɔŋ bukuki, wi nyani tsə i bɔ nshiŋ chusi dzəh i bɔ. Wi ka tsə buku i di biə waiŋ wiwɔ nì kɔ, ka num fɛiŋ. Si bɔ yɛiŋ jɔŋ wiwɔ yakadəiŋ, kinsaŋli jikə i bɔ wə nalə, gia yiwɔ ka ndzɔŋki i bɔ nalə. Bɔ ka tsə liə i juŋ yə waiŋ wiwɔ nì kɔ yɛiŋ, ka yɛiŋ waiŋ bəh nih wi Meli, ka gwuŋ i waiŋ wiwɔ nshiŋ ka beŋŋ wi. Si bɔ beŋŋ wi ka wɛli biba bibɔ bwili biɛiŋ bi beŋŋni bi Ŋkuŋ ka nya i waiŋ wiwɔ. Biɛiŋ biələ nì kɔ chwaka ki kpɔ ki bɔkɔli bəh ŋkaiŋni wi njiəŋ widɔkɔ bə bɔɔŋ a flaŋkɛŋsins, bəh ŋkaiŋni bifiaŋsi bidɔkɔ bə bɔɔŋ a mɛɛl. Nyɔ ka kiŋ i bɔ i ndəmsi mə a bɔ ma fîəni tsə̂, i tsə̂ yɛ̂iŋ Ŋkuŋ Hɛlɔd. Bɔ ka fiəni num i dzəh yidɔkɔ wə chi chi i tsə i tumi kibɔ wə.

Si bəni bəmfi bə̀ nì buku i dzəh i tsəki, yi num a chinda wi Bah nì dza dzə i Yɔsɛf i ndəmsi mə ka dzaka i wi a, “Dzâ bɛiŋ dzɔ̂ waiŋ wələ bəh nih wi ma mbɛiŋ bɔ gɛ̂iŋ tsə̂ i tumi ki Ijib wə, ma wɔ nûm fɛiŋ i tsə̂ bûku i jɔbi wə mih bi dzakaki a mbɛiŋ fîəni. Mih dzakaki lə kɔm Ŋkuŋ Hɛlɔd ni nəŋki lə waiŋ wiwɔ i wɔɔ.” Yɔsɛf ka dza bɛiŋ, dzɔ waiŋ wiwɔ bəh nih wi nchɔkɔ ka gɛiŋ tsə i Ijib, ka numki fɛiŋ i tsə buku i jɔbi wə Ŋkuŋ Hɛlɔd nì laka. Yələ nì num lə i fə a yi dzə kpɛiŋ si Nyɔ nì dzaka i dzaka ki mi wi, wi ntum wə a, “Mih bɔɔŋ Waiŋ wuŋ wi buku i tumi ki Ijib mə.”

Jɔbi wə Hɛlɔd ni kiə a bəni bəmfi bə̀ fwɔkyi ŋgaiŋ, yi fə wi bɔksi tɔɔ nalə. Wi ka faaŋ bəni a bɔ tsə i Bɛtelɛhɛm bəh i bimbu biə bi kɔmsiki dzəki fɛiŋ wə bichi, bɔ wɔɔyi bwa bənyuku bə̀ bɔ kɔ i yisi jía yifa wə i shi. Wi nì tsəsi ja yələ biəli asi wi nì bikə i bəni bəmfi bə̀ ka wɔkɔ ndzɔŋ jɔbi wə bɔ nì yɛiŋ jɔŋ wiwɔ. Bɔ tsə wɔɔyi bwa bəwɔ yakadəiŋ, yi ka dzə kpɛiŋ asi mi wi ntum wi Nyɔ Jɛlimia nì dzaka lɔ a,
“Bɔ wɔkɔ wili wi tɔŋni i kwili wi Lama wə,
a num mi wi fee bəh mindəm, də kpi.
A num Lashɛl si wi dəki bwa bu.
Ayaka bə chumsi wi chumsi mɔŋ,
kɔm bwa bu chu kɔkə.”

Asi Ŋkuŋ Hɛlɔd nì laka, yi num a chinda wi Bah nì tumbuku i Yɔsɛf i ndəmsi mə i tumi ki Ijib mə, dzaka i wi a, “Dzâ bɛiŋ dzɔ̂ waiŋ wələ bəh nih wi ma mbɛiŋ bɔ fîəni chû i tumi ki Islae mə, kɔm bɔ bə̀ bɔ nì nəŋki i wɔɔ waiŋ wələ kpiyi lɔ.” Yɔsɛf ka dza bɛiŋ dzɔ waiŋ wiwɔ bəh nih wi bəh bɔ ka fiəniki dzəki i tumi ki Islae wə. Ayakalə, asi wi nì dzəki, wɔkɔ a waiŋ Ŋkuŋ Hɛlɔd Akilius kɔ num wi dzi kiŋgbɔkɔ ki ba wi ka ŋkuŋ wi Judea i sakaki, Yɔsɛf ka lwaki i tsə fɛiŋ. Bə ka chu kiŋ i wi i ndəmsi mə a wi ma mɔ̂m i tsə fɛiŋ. Wi ka ya dzəh tsə num i kimbu ki Galili wə, wi tsə i nɔki i kwili wə bə bɔɔŋki a Nasali. Yi dzə num lə i kpɛiŋni asi mi wi ntum wi Nyɔ nì dzaka lɔ a, “Bə bi bɔɔŋki wi a Mi wi Nasali.”

Gwranda ar Matiɔ 2