24
1به اشخاص شریر حسادت نورز و آرزو نکن که با آنها دوست شوی، 2زیرا تمام فکر و ذکر آنها این است که به مردم ظلم کنند.
3خانه با حکمت بنا میشود و با فهم استوار میگردد، 4اتاقهایش با دانایی از اسباب نفیس و گرانبها پر میشود.
5آدم دانا و فهمیده از قدرت زیاد برخوردار است و دائم به قدرت خویش میافزاید. 6پیروزی در جنگ بستگی به تدابیر خوب و مشورت زیاد دارد.
7نادان نمیتواند به حکمت دست یابد؛ وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار میگیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.
8کسی که دائم نقشههای پلید در سر بپروراند، عاقبت رسوا خواهد شد. 9نقشههای آدم جاهل گناهآلود است و کسی که دیگران را مسخره میکند مورد نفرت همهٔ مردم میباشد.
10اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمل کنی، آدم ضعیفی هستی.
11از نجات دادن کسی که به ناحق به مرگ محکوم شده است کوتاهی نکن. 12نگو که از جریان بیخبر بودهای، زیرا خدایی که جان تو در دست اوست و از دل تو آگاه است، میداند که تو از همه چیز باخبر بودهای. او هر کسی را مطابق اعمالش جزا خواهد داد.
13-14پسرم، همانطور که خوردن عسل کام تو را شیرین میکند، همچنان کسب حکمت برای جان تو شیرین خواهد بود. کسی که حکمت بیاموزد آیندهٔ خوبی در انتظارش خواهد بود و امیدهایش بر باد نخواهد رفت.
15ای شریر، در کمین خانۀ شخص عادل نباش و منزلی را که او در آن زندگی میکند، تاراج نکن، 16زیرا عادل حتی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برخواهد خاست، اما شریران گرفتار بلا شده، سرنگون خواهند شد.
17وقتی دشمنت دچار مصیبتی میشود شادی نکن و هنگامی که میافتد دلشاد نشو، 18زیرا ممکن است خداوند این کار تو را نپسندد و از مجازات او دست بردارد!
19به سبب بدکاران خودت را ناراحت نکن و به آنها حسادت نورز، 20زیرا شخص بدکار آیندهای ندارد و چراغش خاموش خواهد شد.
21پسرم، از خداوند و پادشاه بترس و با کسانی که بر ضد ایشان شورش میکنند همدست نشو، 22کیست که بداند خداوند یا پادشاه چه بلایی بر سر چنین کسان خواهد آورد؟
چند سخن حکیمانهٔ دیگر
23قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند. 24هر که به مجرم بگوید: «تو بیگناهی»، مورد لعنت و نفرت همهٔ مردم واقع خواهد شد، 25ولی آنکه گناهکار را محکوم کند سعادت و برکت نصیبش خواهد گردید.
26جواب صادقانه مانند بوسهٔ دوست دلچسب است.
27اول کسب و کاری داشته باش بعد خانه و خانواده تشکیل بده.
28علیه همسایهٔ خود شهادت دروغ نده و سخنان نادرست دربارهاش بر زبان نیاور. 29نگو: «هر چه بر سرم آورده تلافی خواهم کرد.»
30از کنار مزرعهٔ شخص تنبل و کمعقل گذشتم؛ 31همه جا خار روییده بود، علفهای هرز زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فرو ریخته بود. 32با دیدن این منظره به فکر فرو رفتم و این درس را آموختم: 33کمی خواب بیشتر، کمی چُرت بیشتر، کمی دست رو دست گذاشتن و استراحت بیشتر، 34و فقر و تنگدستی همچون راهزنی مسلح به سراغ تو خواهد آمد.