26
1همانطور که باریدن برف در تابستان یا باران در فصل درو خلاف قانون طبیعت است، همچنان است احترام گذاشتن به اشخاص نادان.
2نفرین، بر کسی که مستحق آن نیست اثری ندارد و مانند گنجشک یا پرستویی است که این سو و آن سو پرواز میکند و در جایی نمینشیند.
3شلّاق برای اسب است و افسار برای الاغ، و چوب تنبیه برای آدم نادان.
4نادان را مطابق حماقتش جواب نده، مبادا تو هم مثل او شوی.
5نادان را مطابق حماقتش جواب بده، مبادا خودش را عاقل بداند.
6کسی که توسط آدم نادان پیغام میفرستد مثل شخصی است که پای خود را قطع میکند و یا زهر مینوشد.
7مثلی که از دهان شخص نادان بیرون میآید، مانند پای لنگ، سست است.
8احترام گذاشتن به شخص نادان، مانند بستن سنگ به فلاخن، کار احمقانهای است.
9مثلی که از دهان شخص نادان بیرون میآید همچون خاری که به دست آدم مست فرو میرود و او حس نمیکند، بیاثر است.
10کسی که نادان یا هر رهگذری را استخدام میکند، مانند تیراندازی است که بیهدف تیر رها کرده، هر رهگذری را مجروح میسازد.
11همانطور که سگ به قی خود باز میگردد، آدم احمق نیز حماقت خود را تکرار میکند.
12کسی که در نظر خود عاقل است از یک نادان هم نادانتر است.
13آدم تنبل پایش را از خانه بیرون نمیگذارد و میگوید: «شیرهای درنده در کوچهها هستند!» 14او مانند دری که بر پاشنهاش میچرخد، در رختخوابش میغلتد و از آن جدا نمیشود. 15دستش را به طرف بشقاب دراز میکند ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهانش نمیگذارد. 16با این حال او خود را داناتر از هفت مرد عاقل میداند.
17کسی که در نزاعی دخالت میکند که به او مربوط نیست مانند شخصی است که گوشهای سگی را میکشد.
18-19شخصی که همسایهٔ خود را فریب بدهد و بعد بگوید که شوخی کرده است، مثل دیوانهای است که به هر طرف آتش و تیرهای مرگبار پرت میکند.
20هیزم که نباشد آتش خاموش میشود، سخنچین که نباشد نزاع فرو مینشیند.
21همانطور که زغال و هیزم آتش را مشتعل میکند، مرد ستیزهجو هم جنگ و نزاع بر پا مینماید.
22سخنان سخنچین مانند لقمههای لذیذی است که با لذت بلعیده میشود.
23سخنان زیبا و فریبنده، شرارت دل را پنهان میسازد، درست مانند لعابی که ظرف گلی را میپوشاند.
24شخص کینهتوز با حرفهایش کینهٔ دلش را مخفی میکند؛ 25اما تو گول حرفهای فریبندهٔ او را نخور، زیرا دلش پر از نفرت است. 26اگرچه نفرتش را با حیله پنهان میکند، اما سرانجام پلیدی او بر همگان آشکار خواهد شد.
27هر که برای دیگران چاه بکند، خود در آن خواهد افتاد. هر که سنگی به طرف دیگران بغلتاند، آن سنگ برمیگردد و بر روی خود او میافتد.
28زبان دروغگو از مجروح شدگان خود نفرت دارد و دهان چاپلوس خرابی بار میآورد.