Łukasza 22
22
Przygotowania do Paschy
(Mt 26,1‐5; Mt 26,17‐19; Mk 14,10‐17)
1 # Wj 12,1‐27 Było już blisko Święta Paschy, zwanego również Świętem Przaśników#W istocie chodziło o dwa połączone święta. Sama Pascha polegała na spożywaniu baranka w gronie rodzinnym. Rozpoczynano ją wieczorem 14. dnia miesiąca nisan i świętowano do dnia następnego. Łączono ją zawsze z pierwszą pełnią księżyca po wiosennym zrównaniu dnia z nocą. Zaraz potem, tzn. od 15. dnia nisan aż do 21. dnia tego miesiąca, obchodzono Święto Przaśników. Przez te 7 dni unikano wszelkiego kwasu (spożywano przaśny chleb). Obydwa święta nawiązywały do wyjścia Izraelitów z niewoli egipskiej.. 2#Mt 21,46; Mk 14,1‐2; Łk 19,47‐48; J 5,18; J 7,30Faryzeusze i uczeni w Piśmie nadal intensywnie szukali sposobu, w jaki mogliby zgładzić Jezusa. Mieli jednak obawy, jak zareagowałby na to lud#Ta uwaga wyraźnie ukazuje postawę ich serca. Przywódcy religijni nie mieli w sobie bojaźni Boga, bali się jedynie tłumu, którym w swych sercach szczerze gardzili (por. J 7,49)..
3 # Łk 4,13; J 13,2.27; Dz 1,17; Dz 5,3 Wtedy właśnie szatan wstąpił w Judasza, zwanego Iskariotą, który należał do grupy Dwunastu najbliższych uczniów Jezusa. 4#Mt 26,14‐16; Mk 14,10‐11Pod jego wpływem Judasz udał się do arcykapłanów i w obecności dowódców straży świątynnej#Chodzi o żydowską straż pilnującą porządku w świątyni. Strażnikami byli przede wszystkim Lewici. oznajmił, że jest gotów wydać im Jezusa. 5#Za 11,12; 1 Tm 6,10Arcykapłani bardzo się ucieszyli z tej wiadomości i zawarli z nim porozumienie, ustalając wynagrodzenie w srebrze. 6Gdy już wszystko uzgodnili, Judasz zaczął szukać odpowiedniego momentu, by wydać im Jezusa, czyniąc to z daleka od tłumów.
7 # Wj 12,6.14‐15.18‐20 Tak nadszedł Dzień Przygotowania#Gr. hemera ton adzymon – dosł. „dzień bezkwasowy” (lub „dzień pozbywania się kwasu”). Czasami jest to tłumaczone jako „Przaśniki”, lecz wydaje się, że włączenie tego dnia do święta Paschy jest nieuzasadnione. Tego dnia kobiety oczyszczały domy z kwasu i piekły chleby zwane przaśnikami. W gregoriańskim systemie liczenia czasu wypadało to w czwartek, a paschę spożywano tego dnia wieczorem (wg żydowskiej rachuby był to już piątek). Według żydowskiego sposobu liczenia czasu, okres od środy wieczorem do czwartkowego wieczoru był Dniem Przygotowania Paschy, sama zaś Pascha (nowa doba w kalendarzu żydowskim) zaczynała się o 18:00 w czwartek czasu gregoriańskiego. Więcej w Wyjaśnieniach metodologicznych → Datowanie w NPD (sekcja: Ostatnie godziny przed ukrzyżowaniem i zmartwychwstanie)., po którym – wieczorem – należało świętować Paschę#Dosł. „ofiarę paschalną”. Pascha jest słowem hebrajskim oznaczającym dosłownie „wyjście”. Świętem Paschy nazywano 7 kolejnych dni rozpoczynających się wieczorem sederowym. Obchodzono je na pamiątkę cudownego wyjścia Izraela z Egiptu. W tym czasie spożywano przaśne pieczywo, tzn. upieczone bez kwasu (macę, niekwaszone podpłomyki itp.). Zwano je przaśnikami i stąd Święto Paschy często określano w zlaicyzowany sposób Świętem Przaśników (podobnie jak obecnie Święto Dziękczynienia w USA coraz częściej niereligijna część społeczeństwa nazywa Świętem Indyka). Święto Paschy rozpoczynano 14. dnia miesiąca nisan (marzec–kwiecień), czyli w dniu pierwszej pełni księżyca po wiosennym zrównaniu dnia z nocą. Rozpoczynano je uroczystą wieczerzą sederową, podczas której spożywano wino, przaśniki i baranka (w całości, z trzewiami). Wieczerza, którą spożywał Jezus wraz z uczniami, odbyła się, zgodnie z naszą rachubą czasu, w czwartek wieczorem 14. dnia nisan (dla Żydów był to już piątek, 15. dzień nisan
8 # Wj 12,8‐11; Łk 8,51 Jezus wysłał wówczas Piotra i Jana z następującym zadaniem:
— Idźcie i przygotujcie nam paschę, abyśmy mogli spożyć ją razem.
9Oni zaś spytali Go:
— Gdzie chciałbyś, byśmy ją przygotowali?
10Wtedy Jezus powiedział:
— Gdy wejdziecie do miasta, spotkacie człowieka, który nosi wodę w dzbanach. Udajcie się za nim. Wejdźcie do domu, do którego on wejdzie, 11i powiedzcie właścicielowi: „Nauczyciel pyta: «Gdzie jest gościnna izba, w której mógłbym spożyć paschę z moimi uczniami?»”. 12Ten zaś pokaże wam dużą salę na piętrze, która powinna być już zasłana#Ówczesne stoły były bardzo niskie (15‐20 cm wysokości). Biesiadnicy nie siedzieli więc, tylko spoczywali przy nich na rozesłanych matach lub poduszkach.. Tam przygotujcie wieczerzę.
13 # Łk 19,32 Uczniowie udali się w drogę i znaleźli wszystko dokładnie tak, jak PAN im powiedział. Przygotowali więc wieczerzę. 14A gdy nadeszła właściwa godzina, Jezus przybył z pozostałymi Apostołami i spoczął przy stole.
Wieczerza paschalna i czwarta zapowiedź odkupieńczej ofiary Jezusa
(Mt 26,21‐35; Mk 14,18‐31; J 13,12‐38)
15 # Łk 12,50; 1 Kor 11,23‐26 Wtedy też powiedział:
— Bardzo pragnąłem spożyć tę paschę # Egzegeci spierają się na temat tych słów Jezusa. Jedni są przekonani, że określenie dosłowne występujące w grece „tę Paschę” oznacza, że był to właśnie wieczór paschalny, inni wskazują, że Jezus wyraził tylko swoje pragnienie, które niestety nie mogło się zrealizować, gdyż w czasie Dnia Przygotowania (kiedy w świątyni jerozolimskiej zabijano jagnięta na Paschę) miał On umrzeć na krzyżu na Golgocie. Z wyliczeń przedstawionych w diagramie „Ostatnie godziny Jezusa przed ukrzyżowaniem i czas zmartwychwstania” (zamieszczonym w „Wyjaśnieniach metodologicznych NPD”) jasno wynika, że ostatnia wieczerza Jezusa z uczniami odbyła się na początku Dnia Przygotowania Paschy (wg kalendarza zachodniego był to jeszcze czwartek), a więc przed uroczystym świątecznym sederem, który tego roku wypadał w szabat. Taka konfiguracja oznaczała wielkie święto (por. Mt 27,62; Mk 15,42; J 19,31). Jednak nie jest najistotniejsze, którego dnia Jezus spożył ze swymi uczniami ostatni posiłek, ale to, że jako Baranek Boży oddał swe życie na krzyżu jako ofiarę za grzech świata, co się dokonało w piątek po południu. To była prawdziwa, wieczna Pascha, zapowiadana od setek lat. z wami, zanim będę cierpiał. 16#Mt 8,11; Łk 13,29; Łk 14,15Więcej bowiem nie będę już z wami jej spożywać. Na wspólnej wieczerzy spotkamy się dopiero w Królestwie Bożym.
17A kiedy podano mu dzban#Gr. poterion – słowo to oznacza gliniane naczynie (dzban) służące do przechowywania lub rozdzielania napojów, w tym także wina. Z tego dzbana uczniowie mieli nalewać wino do własnych kubków. Warto zwrócić uwagę, że chociaż Jezus i Apostołowie nie spożywali wieczerzy paschalnej w tradycyjny sposób (gdyż czynili to o jedną dobę wcześniej, niż nakazywała żydowska tradycja), to jednak ich posiłek odbywał się tak, jak podczas typowego sederu. W czasie każdego sederu wznosi się bowiem cztery toasty (które Żydzi nazywają „kielichami”). Pierwszy toast (kielich) „wywiedzenia” (z Egiptu) wznosi się w czasie Kiduszu, czyli modlitwy błogosławieństwa na nadchodzące święto. Drugi toast (kielich) „wyrwania” (z niewoli) wznosi się podczas Hagady, czyli opowiadania o tym, jak Bóg wyzwolił naród Izraela z niewoli egipskiej. Trzeci toast (kielich) „wybawienia” (tzw. Eliaszowy) wznosi się po spożyciu afikomanu, czyli tej części przaśnika (przaśnego pieczywa, macy), który zwyczajowo ukrywano w czasie wieczerzy. Czwarty toast (kielich) „wzięcia – przybrania sobie” (za lud) wznosi się w czasie Hallel na zakończenie wieczerzy, tuż przed odśpiewaniem pieśni wielbiącej Boga (często jakiegoś psalmu). Trudno dziś precyzyjnie ustalić, którym toastem (kielichem) był właśnie ten opisany przez Łukasza. W Łk 22,20 mamy wskazanie także na inny toast (kielich) – prawdopodobnie czwarty wg porządku sederowego, w czasie którego Jezus zapowiedział, że Jego krew (podobnie jak krew baranka paschalnego w noc poprzedzającą wyjście Izraela z Egiptu, gdy poginęło tam wszystko, co pierworodne) stanie się od teraz krwią poświadczającą zawarcie Nowego Przymierza dla Izraela. z winem, wzniósł dziękczynną modlitwę i rzekł:
— Weźcie to wino i rozdzielcie # Gr. diameridzo. między siebie, 18#Mt 26,29; Mk 14,25gdyż już więcej nie będę pił go z wami, aż nadejdzie Boże Królestwo.
19 # Łk 24,30; Dz 27,35; 1 Kor 11,23‐25 Potem wziął chleb i po dziękczynnej modlitwie porozrywał#Gr. klao znaczy „rwać”, „rozrywać”. Chleby (podpłomyki) spożywane przez Żydów w czasie Paschy miały postać cienkich placków (podobnych do arabskiego chleba typu pita). Dzielenie takiego chleba na części polegało na rozrywaniu go. go na kawałki i rozdzielając między uczniów, powiedział:
— Oto moje ciało # Gr. soma – słowo mówiące o fizycznym ciele Chrystusa (Jego powłoki cielesnej). [tak zostanie rozdarte i] za was wydane # Jezus wykorzystywał każdą okazję, by za pomocą prostych do zrozumienia gestów lub obserwacji tłumaczyć uczniom sprawy ważne. Podobnie uczynił tutaj, zapowiadając swoją śmierć na krzyżu. . Wy zaś wydajcie owoc # Inni tłumaczą: „Czyńcie to”. Gr. poieo ma wiele znaczeń. Wszystkie one oscylują jednak wokół pojęcia „wydawanie czegoś z siebie” („wyprodukowanie czegoś”, „sprawienie czegoś”, „doprowadzenie do pewnego stanu”). trwania # Niektórzy tłumaczą całe to zdanie: „Czyńcie to na moją pamiątkę”. Jednak taki przekład jest spłyceniem znaczenia słów Jezusa, nie oddaje bowiem głębokiego sensu Jego wypowiedzi. Komentowane słowo gr. anamnesis składa się z przedrostka dystrybucyjnego ana‐ („w”, „pomiędzy”, „pośród”) oraz rdzenia pochodzącego od słowa meno, które znaczy „trwanie” lub „pozostawanie”. Słowo to jest różne od mnemosynon (pamiątka), które zostało użyte np. w Mt 26,13 oraz Mk 14,9. O ile więc Jezus podczas tamtych wydarzeń mówił o upamiętnieniu czynu kobiety (pamiątce tamtego wydarzenia), o tyle w tej sytuacji mówił o wytrwaniu w Przymierzu zapieczętowanym Jego krwią. we mnie!
20 # Wj 24,8; Jr 31,31‐34; Jr 32,40; Mt 26,28; Hbr 9,14‐18.22 Później – już po wieczerzy – wznosząc toast, powiedział:
— Wznoszę ten toast # Dosł. „kielich”. W tradycji żydowskiego sederu kolejne toasty nazywano kielichami. Miały one identyczne znaczenie jak wznoszenie toastów w polskiej kulturze. za Nowe Przymierze, które zostanie zapieczętowane przelaniem mojej krwi za was # Por. Hbr 11,9‐28. . 21#Ps 41,9‐10; J 13,21‐22Ten zaś, który mnie zdradzi, siedzi tu ze mną przy jednym stole. 22#Dz 2,23; Dz 4,28Wprawdzie wszystko dokonuje się tak, by został zrealizowany plan Boży, lecz straszliwa kara czeka tego, który odstąpi i mnie zdradzi#„Zdradzi i odstąpi” to dynamiczny ekwiwalent gr. paradidomi. Słowo to można również tłumaczyć jako „wydać”..
23 # J 13,22 Wtedy uczniowie zaczęli między sobą dociekać, który z nich mógłby dopuścić się czegoś tak haniebnego. 24#Mt 18,1; Mk 9,34; Łk 9,46Dyskusja ta szybko doprowadziła do sporu o to, który z ich grupy jest ważniejszy. 25#Mt 20,25‐27; Mk 10,42‐45Wtedy Jezus rzekł:
— Zachowujecie się zupełnie jak władcy, którzy – panując nad ludem i sprawując nad nim władzę – chcą, by uważano ich za dobroczyńców narodu. 26#Mt 23,11; Mk 9,35; 1 P 5,5Wy jednak nie powinniście myśleć ani postępować w taki sposób! A jeśli któryś z was chciałby rzeczywiście być kimś wielkim, niech się uniży wobec innych, gdyż ten, kto przewodzi innym, powinien być ich pokornym sługą. 27#J 13,4‐16Wy jednak ciągle jeszcze myślicie w światowy sposób. Nadal uważacie, że większą godność i znaczenie ma człowiek zasiadający przy stole niż ten, który mu usługuje. Ale zobaczcie: czyż ja nie pojawiłem się pośród was jako ten, który usługuje?
28 # J 6,66‐68; J 15,27 Jeśli wytrwacie przy mnie w prześladowaniach, które z mojego powodu spadną na was # Jezusowi nie chodzi jedynie o prześladowania, które wkrótce w Dniu Przygotowania Paschy miały spaść na Niego, ale także o te, które później spotkają Jego uczniów. Wynika to wyraźnie z Jego wypowiedzi cytowanej w Dz 9,4, gdzie określił prześladowania dotykające wierzących jako dotyczące Jego samego. , 29#Łk 12,32; Ap 2,26‐28otrzymacie ode mnie jako dziedzictwo udział w Królestwie Bożym, gdyż Ojciec powierzył je mnie. 30#Mt 19,28; Ap 3,20‐21Tam dopiero odpoczniecie, jedząc i pijąc przy moim stole. Otrzymacie również władzę#Dosł. „zasiądziecie na tronach”., by rozstrzygać w sprawach dotyczących dwunastu rodów Izraela.
31 # Hi 1,6‐12; 2 Kor 2,11 Szymonie, Szymonie # Kontekst, w jakim Jezus zwrócił się do Szymona Piotra, wskazuje, że jednym z najbardziej zaciekłych dyskutantów tematu prymatu w grupie uczniowskiej był właśnie on. , ty szczególnie powinieneś wiedzieć, iż szatan domagał się zgody na przesianie was – z tobą na czele – jak czyni się to z pszenicą # Chodziło o takie „przesianie” uczniów, jak się oddziela ziarna od plew. Judasz okazał się plewą. W Mt 3,12 i Łk 3,17 mamy zapowiedź Sądu Ostatecznego zilustrowanego oddzielaniem ziarna od plew. W połączeniu z komentowanym tu wersetem wnioskujemy, że nawet Apostołowie staną na Sądzie Ostatecznym przed Bożym Tronem, by zdać relację ze swego życia. To przeciwstawia się niewłaściwym interpretacjom literalnych przekładów wersetu J 5,24. . 32#Ps 51,13; Mt 8,10; Mt 16,19; J 17,9.11.15.20; J 21,15‐17Lecz ja wziąłem cię w obronę, aby twoje zaufanie#„(...) twoje do mnie zaufanie” – dosł. „twoja wiara”.do mnie nie zachwiało się i abyś – gdy już się opamiętasz – mógł umacniać braci w wierze.
33 # Łk 22,54; J 11,16; Dz 21,13 Wtedy Piotr powiedział:
— PANIE, jestem gotowy, by iść z Tobą nie tylko do więzienia, ale i na śmierć!
34 # Mt 26,31‐35; Mk 14,27‐31; Łk 22,61; J 13,36‐38 Lecz Jezus tak mu odparł:
— Piotrze, a ja zapewniam cię, że zanim straże odtrąbią tej nocy sygnał zwany pianiem koguta # Wojsko rzymskie oznajmiało zakończenie każdej z nocnych straży (które zmieniały się co trzy godziny) sygnałem trąbki. Sygnał po trzeciej zmianie (a więc o 3:00 rano) zwano po łacinie gallicinum (po grecku alektorofonia), co w obu językach znaczy „pianie koguta”. Takie zrozumienie tekstu o „pianiu koguta” wspierają żydowskie przepisy rytualne, które zakazywały trzymania kogutów w obrębie murów Jerozolimy. Jezus nie mógł więc odnosić się do piania żywych kogutów, których tam nie było. , ty trzy razy wyprzesz się znajomości ze mną.
35 # Mt 10,9‐10; Mk 6,8‐9; Łk 9,3; Łk 10,4 Następnie zwrócił się do uczniów z pytaniem:
— Czy brakowało wam czegoś, gdy posyłałem was bez pieniędzy, bez bagaży i zapasowych sandałów # Por. Mt 10,5‐16; Mk 6,8‐11; Łk 9,2‐5; Łk 10,1‐12. ?
Oni zaś odpowiedzieli:
— Niczego!
36 # Łk 22,49 Wtedy rzekł im:
— Teraz jednak mówię wam: jeśli ktoś z was ma jakieś pieniądze, niech je weźmie, niech weźmie też swą torbę i pójdzie kupić miecz. A jeśliby ktoś nie miał pieniędzy, niech sprzeda swój płaszcz, by nabyć broń. 37#Iz 53,12; Mt 10,34; Łk 12,50‐51; Łk 22,52Musi bowiem spełnić się to, co zostało o mnie napisane w Piśmie: Został zaliczony do grona złoczyńców#Por. Iz 53,12..
38 # Łk 23,32 Wtedy oni powiedzieli:
— PANIE, przecież mamy dwa miecze#Dwa miecze były standardowym wyposażeniem żołnierza tamtych czasów. Jeden był długi, a drugi krótki. Prawdopodobnie oba należały do krewkiego Piotra, który później użył jednego z nich w Getsemani..
Na to Jezus stwierdził:
— Dobrze, to wystarczy!
Modlitwa w Getsemani
(Mt 26,36‐46; Mk 14,32‐42)
39 # Łk 21,37; J 18,1 Następnie Jezus, zgodnie ze swym zwyczajem, udał się na Górę Oliwną, a uczniowie podążyli za Nim. 40#Mt 6,13; Łk 21,37; Łk 22,46; J 18,2Gdy byli już na miejscu, powiedział:
— Módlcie się, abyście mogli przetrwać tę próbę # Użyte w tekście słowo peirasmos oznacza „doświadczenie'' („próbę'') lub „pokusę'' – w zależności od tego, o czyje działanie chodzi. Jezus, jak zwykle, bardziej troszczy się o stan duchowy uczniów niż o samego siebie. W praktyczny więc sposób nawiązuje do nauczania o służeniu innym, które przed chwilą zakończył (wersety 25‐27). .
41 # Łk 3,21; J 12,27‐29 Sam zaś oddalił się na odległość rzutu kamieniem, padł na kolana i modlił się 42#Mt 6,10takimi słowami#Skoro nie było świadków tej modlitwy, którzy mogliby ją zanotować, to najwyraźniej Jezus sam zrelacjonował ją uczniom już po swoim zmartwychwstaniu (być może w czasie rozmowy w drodze do Emaus).:
— Abba, Kochany Ojcze # Łukasz w swej relacji używa tylko greckiego słowa „Ojcze”, które ma dość chłodny i oficjalny charakter. Jednak z relacji Marka (Mk 14,36) wiemy, że Jezus modlił się po aramejsku, używając słowa Abba, które ma znacznie bardziej czułe zabarwienie i zawiera większe pokłady miłości i zaufania. Bliższe w charakterze byłyby polskie określenia „Tato!” lub nawet „Tatusiu!”. Dlatego Redakcja NPD zdecydowała się tu na cieplejsze rozwinięcie tego zapisu. , jeśli chcesz, to oddal ode mnie puchar swego gniewu # W całej Biblii (por. Ps 11,6; Ps 60,5; Ps 75,9; Iz 51,17; Jr 25,15‐29; Ez 23,31‐34; Ab 16; Za 12,2, a także Ap 14,10) puchar napełniony winem Bożego gniewu był zawsze symbolem zapłaty za grzech i wiązał się z odrzuceniem przez Boga, cierpieniem i śmiercią z powodu grzechu. Teraz Jezus stanął wobec perspektywy osobistego doświadczenia skutków Bożego gniewu, ponieważ – choć sam bez grzechu – zdecydował się wziąć grzech ludzkości na siebie. Męka fizyczna, jaka Go czekała, nie była najgorszą częścią tego doświadczenia. Podczas ukrzyżowania Jezus, w swej ludzkiej postaci, miał być przez pewien czas oddzielony od Ojca, co nigdy wcześniej nie miało miejsca. To właśnie było dla Niego największym cierpieniem. . Jednak nie moja wola, lecz Twoja niech się dokonuje.
43Wtedy ukazał się Mu posłaniec#Gr. angelos (anioł). z Niebios, by Go wzmocnić. 44Tymczasem Jezus, przeżywając straszliwą udrękę, modlił się jeszcze żarliwiej. Z twarzy spływał Mu pot, który, kapiąc na ziemię, zastygał jak skrzepy krwi#Wersetów 43‐44 nie ma w najważniejszych kodeksach NT. Podawane są jedynie przez nisko ceniony uncjalny Codex Athous Dionysius datowany na koniec IX w. Znajduje się on w klasztorze św. Dionizego na górze Atos. Ikonografia średniowieczna i późniejsza wyraźnie nadinterpretowała komentowaną glosę.. 45Po modlitwie wstał i podszedł do uczniów, lecz oni – złożeni smutkiem i przygnębieniem – spali. 46#Łk 22,40Wówczas Jezus powiedział:
— Dlaczego śpicie? Wstańcie i módlcie się, abyście nie polegli w czasie nadchodzącej próby # Gr. peirasmos – patrz przypis do Łk 22,40. .
Zdrada Judasza i aresztowanie Jezusa
(Mt 26,47‐56; Mk 14,43‐52; J 18,2‐11)
47W chwili gdy wypowiadał te słowa, nadciągnęła liczna gromada ludzi, a z nią jeden z Dwunastu, którego zwali Judaszem. Ten podszedł do Jezusa i powitał Go po przyjacielsku#Gr. filemati – w tamtej kulturze było to określenie pocałunku wyrażającego przyjaźń (od czasownika fileo). Słowo to w innych kulturach może oznaczać inne rodzaje zachowania wyrażające przyjaźń.. 48Wtedy Jezus powiedział do niego:
— Judaszu, a więc to gestem przyjaźni # Gr. filema – od czasownika fileo. postanowiłeś wydać mnie, Syna człowieczego?
49 # Łk 22,36 Gdy uczniowie towarzyszący Jezusowi zorientowali się, na co się zanosi, spytali:
— PANIE, czy już teraz mamy zbrojnie atakować#To pytanie jest świadectwem tego, że uczniowie – nawet w takiej chwili – ciągle nie rozumieli misji Jezusa i nadal upatrywali w Nim Mesjasza, jakiego przedstawiała im tradycja żydowska. Według tej tradycji Mesjasz miał pojawić się jako wyzwoliciel narodowo‐polityczny, który wyswobodzi Izrael spod wszelkiej okupacji i wprowadzi go w nową epokę wielkiej prosperity gospodarczej i hegemonii politycznej.?
50 # J 18,26 Jeden z nich, wcale nie czekając na odpowiedź, ciął mieczem pachołka arcykapłana, pozbawiając go prawego ucha#Por. J 18,10. Z Dobrej Wiadomości o ratunku w Chrystusie w relacji Jana (J 18,10) wiemy, że uczniem, który użył miecza, był Piotr. Zapisy ewangeliczne ukazują go jako człowieka niezwykle krewkiego.. 51Wtedy Jezus zawołał:
— Nie! Uspokójcie się i przestańcie...
Zaraz potem przyłożył okaleczonemu odcięte ucho i uleczył go.
52 # Łk 22,37 Do dowódców straży świątynnej, którzy z ramienia arcykapłanów oraz starszych ludu przyszli po Niego, Jezus rzekł:
— Przyszliście po mnie niczym po bandytę – z mieczami i włóczniami – 53#Łk 4,13; Łk 19,47‐48; J 7,30; J 8,12.20; Kol 1,13a przecież codziennie widywaliście mnie w świątyni. Dlaczego wówczas nie zatrzymaliście mnie?! Niech jednak będzie i tak. Teraz jest wasz czas – czas ciemności.
Przesłuchania i proces Jezusa
(Mt 26,57‐27,31; Mk 14,53‐15,20; J 18,12‐19,16)
54 # Łk 22,33 Wtedy oni pojmali Go i zaprowadzili do urzędującego arcykapłana#Był nim Kajfasz – wg Jewish Encyclopedia (publ. 1906 r.) jego pełne imię to Józef syn Kajafy. Kajfasz, zięć Annasza (syna Setiego), jest wymieniony jako 67. na liście 82 uznanych arcykapłanów, którzy funkcjonowali od czasów Aarona (brata Mojżesza) do powstania Bar Kochby (lata 132‐135 n.e.). W czasach Jezusa arcykapłanami zostawali ludzie głównie ze stronnictwa saduceuszy, a więc religijni liberałowie, dla których sprawy narodowe miały priorytet nad świętością życia czy posłuszeństwem Bożemu Słowu. Musieli oni otrzymać nominację rzymską, co dla saduceuszy nie stanowiło żadnego problemu.. Piotr zaś, zachowując znaczną odległość, towarzyszył Jezusowi aż do rezydencji arcykapłańskiej. 55Kiedy zaś słudzy Kajfasza rozpalili na środku dziedzińca ognisko i zgromadzili się wokół niego, Piotr przysiadł się do nich#W tym czasie Jezus, trzymany pod strażą, również znajdował się na dziedzińcu.. 56W jakimś momencie jedna ze służących, widząc go w świetle ogniska, stwierdziła:
— Ten człowiek również chodził z tamtym!
57Jednak Piotr wyparł się tego, twierdząc:
— Nie znam Go, kobieto!
58Po chwili ktoś inny rozpoznał Piotra i rzekł:
— Ty też jesteś jednym z nich!
Lecz Piotr odparł:
— Coś ty, człowieku! Wcale nie jestem!
59Mniej więcej po upływie godziny jeszcze inny człowiek stwierdził:
— Z pewnością i ten był z tamtym. Przecież jest Galilejczykiem.
60I tym razem Piotr powiedział:
— Człowieku! Zupełnie nie wiem, o czym mówisz!
Gdy słowa te ledwo wybrzmiały w jego ustach, rozległ się sygnał trąbki rzymskiej warty zwany pianiem koguta#Por. Łk 22,34 wraz z przypisem., 61#Łk 7,13; Łk 22,34a PAN odwrócił się i spojrzał na Piotra. Ten zaś przypomniał sobie słowa Jezusa: „Zanim dzisiaj straże odtrąbią sygnał zwany pianiem koguta, ty trzy razy wyprzesz się znajomości ze mną” 62Szybko więc wyszedł na zewnątrz i tam gorzko zapłakał.
63Tymczasem ludzie pilnujący Jezusa naśmiewali się z Niego. Bili Go 64i, zasłaniając Mu oczy, szydzili:
— No, teraz nam prorokuj, kto cię uderzył!#To zdanie potwierdza, że nie tylko żołnierze rzymscy bili Jezusa, robiła to także straż świątynna. Najprawdopodobniej czynili to w podziemiach pałacu Kajfasza. Tam bowiem był zlokalizowany loch z miejscem do biczowania więźniów. W tym samym miejscu później Piotr i Jan byli przesłuchiwani przed Sanhedrynem (por. Dz 5,40)..
65Obrzucali Go również licznymi obelgami.
66Z nastaniem poranka zebrani u arcykapłana przywódcy ludu oraz uczeni w Piśmie#Było to prawdopodobnie drugie posiedzenie Sanhedrynu jerozolimskiego (Najwyższej Rady) w sprawie Jezusa. Pierwsze (patrz Mt 26,57‐68) odbyło się nielegalnie w rezydencji arcykapłana Kajfasza, i to w nocy. Obydwa te fakty (miejsce i czas) naruszały żydowskie prawo procesowe. zabrali Jezusa na miejsce swych oficjalnych posiedzeń#Oficjalne posiedzenia Sanhedrynu mogły odbywać się tylko w ciągu dnia, a miejscem obrad musiała być sala z ciosanego/gładzonego kamienia, która znajdowała się na terenie świątyni. To oznacza, że Jezusa przeprowadzono z rezydencji arcykapłana do świątyni jerozolimskiej. Nocne posiedzenie Sanhedrynu w pałacu arcykapłana nie miało żadnej legitymizacji prawnej.. 67#J 3,12; J 8,45; J 10,24‐25Tam zaś dalej przesłuchiwali Go:
— Powiedz nam – czy jesteś Mesjaszem#Dosł. „Chrystusem”. Słowo „Mesjasz” pochodzi z języka hebrajskiego (ha‐Maszi'ach) i jest odpowiednikiem greckiego Christos. Oba słowa znaczą: „Pomazaniec”. W tekście oryginalnym występuje słowo „Chrystus”, jednak w celu oddania żydowskiego klimatu tego przesłuchania Redakcja NPD zdecydowała się użyć tu słowa „Mesjasz”.? Jezus zaś tak im odparł:
— Jeśli wam powiem, to i tak mi nie uwierzycie. 68Ale nawet gdybyście mnie spokojnie wysłuchali#Gr. erotao – słowo to najczęściej jest tłumaczone jako „pytać”, lecz znaczy ono również „przesłuchiwać”, „wysłuchiwać”, „indagować”., i tak nie osądzicie#Gr. apokrinomai – czasownik ten jest złożeniem przyimka apo‐ (sugerującego oddzielenie) oraz krino (osądzanie).mnie sprawiedliwie. 69#Ps 110,1; Dn 7,13; Dz 7,56W związku z tym powiem tylko jedno: już niedługo – tak jak widzicie mnie tutaj, w człowieczej postaci#Dosł. „mnie, Syna człowieczego”. Określenie „Syn człowieczy” to klasyczny hebraizm, którego sens sprowadza się do słowa „człowiek”. Jednak proroctwa Ezechiela oraz Daniela przydały temu określeniu szczególnego znaczenia przez użycie go do zapowiedzi przyjścia Boskiego Mesjasza w człowieczej postaci.– zasiądę na Tronie Bożej Mocy#Por. Ps 110,1 oraz Hbr 1,3. Grecki tekst używa tu określenia dynameos tu Theu, które jest równoważnikiem ważnego pojęcia hebrajskiego Ha‐Gwura oznaczającego Bożą potęgę i moc, którymi dysponuje El Szaddaj (Bóg Wszechmogący) – por. Ap 1,5‐8; Ap 1,17‐18; Ap 5.w pełni Majestatu#Dosł. „po prawicy”..
70 # Mt 4,3.6; Łk 4,3.9; J 10,30‐33 Wtedy wszyscy, jeden przez drugiego, zaczęli krzyczeć:
— A zatem twierdzisz, że jesteś Synem Boga?
Jezus zaś odparł:
— W końcu sami doszliście do tego, że Nim jestem!
71Wtedy zawołali:
— Czy w tej sytuacji potrzebujemy jeszcze jakichkolwiek świadków#Procedura postępowania procesowego przed Sanhedrynem wymagała w każdej sprawie wysłuchania minimum dwóch świadków przesłuchiwanych oddzielnie. Orzeczony wyrok śmierci nigdy nie mógł być wykonany tego samego dnia. Musiała zawsze upłynąć noc, by sędziowie mogli powtórnie rozważyć wyrok w swoich sumieniach. W procesie Jezusa zasady te złamano. Z wielu powodów proces ten był nielegalny.?! Przecież wszystko, co chcieliśmy usłyszeć, właśnie potwierdził!
اکنون انتخاب شده:
Łukasza 22: NT NPD
هایلایت
به اشتراک گذاشتن
کپی
می خواهید نکات برجسته خود را در همه دستگاه های خود ذخیره کنید؟ برای ورودثبت نام کنید یا اگر ثبت نام کرده اید وارد شوید
Copyright ©️ 2021, 2022, 2023 by Wydawnictwo NPD.