Matiu 5
5
1Yesu na wa nyɛ a nɩyɔɔ, wʊ don tɔ̃ɔ ju, wʊn wa tɩ jɛ̃ baar ka a wʊ poturbo wa a wʊ sɛ̃. 2A wʊ piel wile ba 'yɛrɛ, 3“Pʊpɛl lɛ kʊ a yɩn banyãna na ba tara bon jaa ɛ, tɩ bʊɔrɔ lɛ a Nãaŋmɩn na bʊɔrɔ. Yɩn lɛ so a saaju nãalʊ̃ʊ. 4Pʊpɛl lɛ kʊ a yɩn na kõnõ, Nãaŋmɩn na 'maan a yɩ nyãa. 5Pʊpɛl lɛ kʊ a yɩn na siir a yɩ mãɛ. Nãaŋmɩn na kʊ ban bon jaa na be a wɛr pɔ. 6Pʊpɛl lɛ kʊ banyã kɔ̃ nɩ kɔ̃nyũur na kpɛ yeltorsɩ jũu, ban tɩɩ naa. 7Pʊpɛl lɛ kʊ yɩn banyã na kaara nɩrɛ nɩbaal, Nãaŋmɩn mɩ na kãan a yɩ nɩbaal. 8Pʊpɛl lɛ kʊ banyã na nʊ̃ Nãaŋmɩn sɩrɛ, nɩ a ba nyãa wʊ jaa, bala lɛ na nyɛ Nãaŋmɩn. 9Pʊpɛl lɛ kʊ banyã na bʊɔrɔ nyã'maar, ban bʊɔlɔ ban Nãaŋmɩn bibiir. 10Pʊpɛl lɛ kʊ yɩn bala nɩbɛ na ge yeltorsɩ jũu, yɩn lɛ so a saaju nãalʊ̃ʊ.
11“Pʊpɛl lɛ kʊ yɩn a sɔ̃ɔ 'lɔ nɩbɛ na tʊrɔ yɩ, na ba gere yɩ, tɩ ŋmara jirsɩ 'yɛrɛ 'yɛr dɛbɛ 'yɔ̃ɔnɔ̃ yɩ, a maa jũu. 12Yɩ tara pʊpɛl, a yɩ sãyar bɛrma naa a saaju, lɛ nɩ wʊ ju lɛ ba dɔ̃ɔ ge a Nãaŋmɩn 'yɛ'yɛrbɛ na dɔ̃ɔ be be.
13“Yɩ kaara fɩka nyaar a wɛr pɔ, tɩchɛ a nyaar nʊ̃ɔ wa baar, ŋmɩnɛ ban lɛ ɩ wʊ ka wʊ lɛ nʊ̃mɔ̃ go? A maa lɛ tara tɔ̃nɔ̃ kʊ bon jaa ɛ, ba ma kpaar bar ka nɩbɛ nɛɛrɛ nɩ gbɛɛ.
14“Yɩ kaara fɩka chãa a wɛr pɔ. Yir ban mɛ tɔ̃ɔ ju kʊ̃ tʊ̃ɔ sɔɔl ɛ. 15Nɩrɛ maa chʊm fãtɩn de pɩɛ pɔɔ ɛ tɩchɛ wʊ ma bin a kuorgbe ju kʊ chaar yɔ̃ɔ nɩrɛ jaa a yir pɔ. 16Lɛ nɩ wʊ ju mɩ lɛ, yɩn lɛ ɩ chãa a yɩ taaba sɛ̃, ka ba na nyɛ a yɩ tʊ̃vɩɛlsɩ na ba pɛɛ a yɩ Sãa Nãaŋmɩn na be a saaju.
17“Yɩ ta tɩɛr ɩka n wan ɩka n wa sɔ̃ɔ a nɛbinãa bɩɩ, a Nãaŋmɩn 'yɛ'yɛrbɛ wiilfʊ bar ɛ, n ba wa ɩka n wa sɔ̃ɔ yaa bar ɛ, n wan ɩka n vɛ̃ ka a ɩ yelmãɛ. 18Yelmãɛ lɛ n 'yɛrɛ kʊrɔ yɩ, ɩka a saaju nɩ a wɛr ba wa baar ɛ, a sɛbir bile bʊ̃'yen gba kʊ̃ ir a nɛbinãa pɔ ɛ, tɩ ta a lɛ yele jaa na ɩ yelmãɛ. 19A lɛ jũu, nɩrɛ jaa wa sɔ̃ɔ a nɛbinsɩ anyãna ãsʊɔ jaa tɩ wiil a wʊ taaba ka ba mɩ maala a lɛ, na ɩn a bile a saaju nãalʊ̃ʊ pɔ, tɩchɛ nyã jaa na maala tɩ wile bamɩne ka ba mɩ maala a lɛ, na ɩn kpɛ̃ɛ a saaju nãalʊ̃ʊ pɔ. 20N 'yɛrɛ na kʊrɔ yɩ, a yɩ yeltorsɩ ba wa tɩ gar a nɛɛ wiwiilbe nɩ a Faraseemɩne ɛ, yɩn ba be na wa kpɛ a saaju nãalʊ̃ʊ pɔ ɛ.
21“Yɩ wõn ban dɔ̃ɔ 'yɛr kʊ a sɩ sãakpãmɩne, ‘Ta kʊ nɩrɛ ɛ,’ (A Yifʊ Gãn 20:13) nɩrɛ nyã na kʊ nɩrɛ na nyɛn 'yɛr tɔɔrfʊ. 22Tɩchɛ n 'yɛrɛ na kʊrɔ yɩ, ala ɩ fʊ nyɛn na yɛbɛ suur, wʊn nyɛn 'yɛr tɔɔrfʊ, ala ɩ fʊ tʊ̃n yɛbɛ na nyɛn 'yɛr tɔɔrfʊ a nɩbɛrɛ niem, fʊ̃ʊ wa 'yɛr nɩrɛ ɩka, jɔl nyã, na kpɛ̃n a bũu dagel 'lɔ pɔ.
23“Ala wa ɩ fʊ waara nɩ naa a fʊ kʊfʊ, a Nãaŋmɩn bɔɔr lofʊ jie na fʊ wa tɩɛr tɔ ɩka fʊ̃ʊ nɩ a yɛbɛ tara na 'yɛr, 24bar a fʊ bon a Nãaŋmɩn bɔɔr lofʊ jie tɩ lɩɛb chen tɩ 'maal a fʊ yɛbɛ tɩ pãa wa de a fʊ bon kʊ a Nãaŋmɩn.
25“An ɩ yɩn nɩ a yɩ sãn sʊɔ lɛ chiine a 'yɛr tɔɔrfʊ jie, yɩ mʊlɔ wʊ a sɔr pɔ, ka lɛ ba lɛ ɛ, wʊn de yɩn 'yɔ̃ɔ a 'yɛr tɔɔrɔ nũu pɔ, ka wʊ de yɩ kʊ a nɩpɔɔraa ka wʊ mɩ pɔɔ yɩ bar. 26Ala be a lɛ, faa be na wa yi ka fʊ̃ʊ ba wa yab a sãn baar ɛ.
27“Yɩ dɔ̃ɔ wõ ban 'yɛr ɩka ta gãn nɩrɛ pɔɔ bɩɩ sɩrɛ ɛ. (A Yifʊ Gãn 20:14) 28Tɩchɛ n 'yɛrɛ na kʊrɔ yɩ, nɩrɛ nyã jaa na wa kaa pɔɔ jaa tãɩɩ tɩ bʊɔrɔ na gãn wʊ, a nɩrɛ 'lɔ gãn wʊ naa a wʊ tɩɛr pɔ. 29Ala ɩ a fʊ nũsʊ̃ɔ nɩbir vɛ̃ naa ka fʊ ɩ yelbier, 'loo wʊ bar, a fʊ ãgãn lõboor ãsʊɔ na ba be be ɛ, sa naa a fʊ ãgãn wʊ jaa na kpɛ bũu pɔ. 30Ala ɩ a fʊ nũsʊ̃ɔ nũu mɩ lɛ vɛ̃ ka fʊ ɩ yelbier ɛ, ŋmaa wʊ 'lɔ bar, a fʊ ãgãn lõboor ãsʊɔ na ba be be ɛ, sa naa a fʊ ãgãn wʊ jaa na kpɛ bũu pɔ.
31“A mɩ dɔ̃ɔ 'yɛr ɩka, nɩrɛ nyã jaa na tɔr a wʊ pɔɔ bar, wʊ kʊ wʊ a pɔɔ bar gãn. (Mosesɩ Gãma Na Tu Anũu 24:1) 32Tɩchɛ n 'yɛrɛ na kʊrɔ yɩ ɩka, nɩrɛ nyã jaa na tɔr a wʊ pɔɔ bar, ala baa ɩ wʊ sɛ̃nɛ naa ɛ, vɛ̃n kʊ ɩ sɛ̃sɛ̃nɛ, nɩrɛ nyã jaa na kul a pɔɔ 'lɔ mɩ ɩn sɛ̃sɛ̃nɛ.
33“Yɩ mɩ lɛ wõn ban dɔ̃ɔ 'yɛr kʊ a sɩ sãakpãmɩne, ‘Yɩ taa sɔ̃ɔnɔ̃ a nɛɛ 'lɔ yɩn põl 'yɔ̃ɔ a yɩ mãɛ ɛ, tɩchɛ yɩ tara a lɛ yɩn põl 'yɔ̃ɔ a sɩ Soro.’ 34Tɩchɛ n 'yɛrɛ na kʊrɔ yɩ, yɩ ta pɔ jaa ɛ, yɩ ta pɔn a saaju gba ɛ, bojũu Nãaŋmɩn jaa jie lɛ, 35bɩɩ a wɛr ju, a wʊ gbɛr dɔɔlfʊ jie lɛ bɩɩ Jerusalɛm ɛ, bojũu be lɛ a Nãkpɛ̃ɛ kpɩɛrɛ. 36Ta pɔn a fʊ ju ɛ, fʊ kʊ̃ tʊ̃ɔ vɛ̃ ka a fʊ jukɔɔl ãsʊɔ pɛl bɩɩ sɔb ɛ. 37Yɩ vɛ̃ ka a yɩ ɔ̃ɔ ɩ ɔ̃ɔ ka a yɩ kai ɩ kai, bon 'lɔ na gar a nɩtɔ̃ yin a dɛɛr sʊɔ sɛ̃.
38“Yɩ dɔ̃ɔ wõ ban 'yɛr ɩka nɩbir na yãan nɩbir sãn, ka nyɩm mɩ yaa nyɩm sãn. (A Yifʊ Gãn 21:24) 39Tɩchɛ maa 'yɛrɛ na kʊrɔ yɩ, ta pii a nɩrɛ 'lɔ na sɔ̃ɔ fʊ sɔr ɛ. Tɩchɛ nɩrɛ wa 'ma fʊ a tʊkpal nyã pɔ, lɩɛb a nyã lɛ 'yɔ̃ɔ wʊ. 40Ka nɩrɛ wa bʊɔrɔ ɩka wʊ sɛb fʊ nãa yir tɩ de a fʊ fuu, kʊ wʊ a 'lɔ fʊn su, na fʊ yaa a pʊɔm bon pʊɔ wʊ. 41Nɩkpɛ̃ɛ wa fɩr fʊ ɩka fʊ de a wʊ tuor tuo chiin niem bãlãa, tuo chiin tɛɛr jaa. 42Kʊ nɩrɛ jaa na sʊɔr fʊ, ta mɔ̃ɔ nɩrɛ nyã mɩ na bʊɔrɔ ɩka wʊ pɛ̃ɛ a fʊ bon ɛ.
43“Yɩ wõn ban dɔ̃ɔ 'yɛr ɩka, yɩ nʊ̃ a yɩ tɔ sʊɔ tɩ 'laar a yɩ dɔ̃sʊɔ. (Mosesɩ Gãma Na Tu Ata 19:18) 44Tɩchɛ maa 'lɔ 'yɛrɛ na kʊrɔ yɩ, nʊ̃ a yɩ dɔ̃dẽme tɩ sʊɔrɔ Nãaŋmɩn kʊrɔ a bala na gere yɩ, 45ka yɩ na ɩ Nãaŋmɩn bibiir bojũu 'lɔ lɛ ma vɛ̃ ka a mɔ̃tɔ̃ɔ pur 'yɔ̃ɔ a nɩdɛbɛ nɩ a nɩsʊ̃n tɩ na wʊ ma vɛ̃ ka saa wa 'yɔ̃ɔ a bala na tor nɩ a bala na ba tor ɛ. 46Yɩn nʊ̃ a bala na nʊ̃ yɩ tɛɛ, bo sãyar lɛ yɩn nyɛ? A lõpodierbe maa mɩ ɩ a lɛ bɩɩ? 47Yɩn ma puoro a bala tɛɛ na ɩ a yɩ nɩbɛ, bo tɔ̃nɔ̃ lɛ be be? A bala na ba ɩ a Juu nɩbɛ ɛ, maa mɩ ɩ a lɛ bɩɩ? 48Yɩ ɩ nɩmɩn a lɛ a yɩ sãa Nãaŋmɩn na be a saaju kaar.
© Wycliffe Bible Translators, 2006