Luku 12

Yeri yìye ciʔige ye fǎga puu jànvaafɔlilɔʔ

(Mat 10.26-27)

1Kire lɛ̀lɛ nī lè, a siɛnniʔɛbobo pi 'pìi pínɛ, pe 'puu nɛ waa siɛnnɛ siramuʔɔyɔ nyuɔ mɛ́, a ki 'nyaa bɛ̀ pe 'niʔɛ bèle, pe pìye tánʔana nɛ tari. A Zezi wi 'séli nɛ nyu nɛ́ wi pìtɛnmɛnɛ ní bèle nɛ́ pe yɛ: «Yeri yìye ciʔige Fariziɛnnɛ sìnvari nɛ̄ dè, kire 'jo jànvaafɔlilɔ fungo gè. 2Kaala láà fáala sì je ga kò fuudɔnnɔʔ, gá laa niì yiri kpànʔanɛʔ; kalarilɛ míɛni sì je ga kò gá siɛn sì ni cɛ́nʔ#12.2 Wéli baa 8.17.. 3Kire nɛ̄ a yeli 'siɛnrɛ ó siɛnrɛ juu yebilige nī gè, pe bága ti lúʔu kpìɛnmɛ nɛ̄, nɛ̀ pínɛ a yeli 'siɛnrɛ palilɛ nɛ̀ juu ngbúʔulo táanni saʔa laamɛ nī, pe bága de ti jáari binyɛ naamɛ.»

Zezi wi 'ki tìɛ siɛn ŋíì nɛ̄ siɛn 'yɛli bèri fìʔɛ́ wè

(Mat 10.28-31)

4«M'bé ki juu yeli mɛ́, yeli bèle mi nàgorilo bèle, ye fǎri fìʔɛ́ʔ bìli nɛ̄ pe sî siɛn kpúu wè nɛ̀ cetinnɛ lire cúʔɔ nɛ̀ yige baa wèʔ. A kire 'kúɔ pe nɛ̌ ní gbɛ̀ yafiɛn kpíʔile cíginiʔ. 5Ŋàa yeli 'yɛli bèri fìʔɛ́ wè, m'bé sí wi tìɛ yeli nɛ̄. Yeri fìʔɛ́ ŋàa wī a muɔ 'kùu wè, wi fànʔa yē bè gbɛ̀ muɔ líɛ bè wáa bànguɔ kàsun nī gè, kányiʔɛ nɛ̄ yeri wire fìʔɛ́ wire wè. 6Pe nɛ̌ dúʔu kàʔasiɛnrɛluʔulo kogunɔ pári gèle tɛmɛnɛ#12.6 Girɛki siɛnrɛ nī dè wali ŋíì nyuɔ pe 'tìɛ gè, dirami kàjaʔa tiɛyɛ kiɛ. siin nɛ̄ ? Nɛ̀ sí ki taa Kulocɛliɛ wiì fìʔɛ nɛ́ ke làa fáala níʔ. 7Bɛ̀ ki yē nɛ̀ pínɛ, yeli nzìire ti mìɛni nyuɔ kiī cɛ́ngɛ. Ye fǎri fìʔɛ́ʔ, yeli 'pɔ́ri kàʔasiɛnrɛluʔulo nìʔɛgɛlɛ nɛ̄.»

A siɛn 'tɛ́ngɛ Zezi nɛ̄ wè wi 'yɛli bè tí siɛnnɛ pe- ki cɛ́n

(Mat 10.32-33; 10.19-20)

8«M'bé sí ki juu yeli mɛ́, siɛn ó siɛn wi 'yéri ki nɛ̄ siɛnnɛ yiʔɛ mɛ́ gè nɛ̀ jo wire yē mi wuu wè, bɛ̀ Siɛn Pùɔ míɛni wi bága siɛn wi wori juu dè Kulocɛliɛ nyìʔɛnɛ tundunminɔ pe yiʔɛ mɛ́ gè bé jo wiī wire wuu. 9A ŋìi sí jo wire sì mi cɛ́n siɛnnɛ yiʔɛ mɛ́ gèʔ, Siɛn Pùɔ míɛni wi bága jo wire sì wi cɛ́nʔ Kulocɛliɛ nyìʔɛnɛ tundunminɔ yiʔɛ mɛ́ gè.

10«A siɛn 'siɛncuʔɔrɔ juu nɛ̀ wáa Siɛn Pùɔ mɛ́ wè, Kulocɛliɛ bé ti yaʔa ti- kúɔ wi nɛ̄. A siɛn ŋíì sí siɛncuʔɔrɔ juu nɛ̀ wáa Kulocɛliɛ Pìle kɔli mɛ́ gè, Kulocɛliɛ wiǐ ga kire yaʔa ki- kúɔ bè nyaaʔ.

11«A pe kɛ́nì yeli cò nɛ waa nɛ́ yeli ní tɛnmɛzaaya mɛ́ yè, á kire 'laa kùlo ni yiɛgininɛ tiɛyɛ nī yè, nɛ́ fànʔafɔlilɔ tiɛyɛ ní yè, ye fǎga ki yaʔa sànviige de yeli wáariʔ, gìi yeli báa juu bé sí suɔ wèʔ, nɛ́ gáa cɛ yeli báa juu wèʔ. 12Ki 'nyaa Kulocɛliɛ Pìle ni bé yeli tìɛ kire lɛ̀lɛ nī lè gìi yeli 'yɛli bè juu gè.»

Lɔrifɔli ledogo kàsiile lè

13A siɛn wáà 'juu baa siɛnniʔɛmɛ sunʔɔmɔ nī bè nɛ́ wi yɛ: «Tɛnmɛfɔli, juu nɛ́ mi siinyɛni ní wè, wi- weli kɔrigɔ tíla gè, wí mi kɛn nɛ́ mi liɛlɛ ní lè.»

14A Zezi wi 'wi yɛ: «Nàguɔ muɔ, ŋáasiɛn wi 'mi tɛ́ngɛ mi de yeli kàyuʔu nyu, á kire 'laa mi- puu yeli yɛrɛ ti liɛlɛfɔli wè ?»

15A wi 'fali nɛ̀ pe yɛ: «Ye- yìye cò fungbuʔɔ feliye yi mìɛni nɛ̄ yè, á kire 'laa wè a siɛn cɛ́nì lɔri taa a ti 'niʔɛ felige ó felige, tire nī bɛ̀ʔ siɛn wi sìi wi yēʔ.»

16A wi 'kàsiile láà wáa pe mɛ́ nɛ́ pe yɛ: «Lɔrifɔli nàguɔ wáà siʔi yafalidɛ ti cé nyuɔ wi mɛ́. 17A wi 'sɔ̀ngi baa wi fungo nī gè nɛ̀ jo: ‹Gáa cɛ m'bé kpíʔile ? Tiʔɛ wè bileʔ baa m'bé mi yaliire tɛ́ngɛ dèʔ.› 18Nɛ́ fali nɛ̀ jo: ‹Mi 'ki 'nyaa gàa m'bé kpíʔile gè. M'bé mi síkaanya cáan yè, bé yàa faan kpoliyo bè mi yaliire ti mìɛni le dè baa nɛ́ mi kɔliyɛrɛ ní dè nɛ̀ pínɛ. 19Píra ŋáà nī wè bé sí nìɛ yɛ: Lɔri tɔ̀ni yē m'mɛ́ tɛ́ngɛrɛ nìʔɛrɛ píra ŋáà nī wè, ti bé yiʔɛlɛ sáa kúɔ. Tɛ́ni mari ŋɔ́gi ! Mári líi ! Mári gbun ! Mari fundaanra kpínʔini !› 20A Kulocɛliɛ wi sí wi yɛ: ‹Ledogo wéli díɛ, pàngɛ pìlige gáà nī gè, m'bé muɔ pìle yige lè muɔ nī. Dàa sí muɔ 'gbòbori nɛ̀ tɛ́ngɛ píi dàa dè, ŋáa mɛ́ ti bé kò ?› »

21A Zezi wi 'fali nɛ̀ jo: «Bɛ̀ ki bága kpíʔile nɛ́ siɛn ó siɛn ní, siɛn ŋáà wi nyɛ́ni lɔri caa dè nɛ gbunʔuni wìi wori dè; wi lɔrifɔligɔ kiì sí cɛ́n Kulocɛliɛ mɛ́ wèʔ.»

Siɛn 'yɛli bè tɛ́ngɛ Kulocɛliɛ nɛ̄

(Mat 6.25-34)

22Kire kàduʔumɛ gè, a Zezi wi 'wi pìtɛnmɛnɛ yɛ bèle: «M'bé ki juu yeli mɛ́, ye fǎri sɔ̀ngí yeli sìi wori nɛ̄ dèʔ bé jo gáa yeli bága káaʔ, nɛ̀ pínɛ ye fǎri yobilo gáa yeli bága leʔ. 23Sìi woli niì kpúʔɔ nɛ̀ fáala lé yaliire wuʔu nɛ̄ gè, a siɛn cetinnɛ wuʔu míɛni ki 'kpúʔɔ bururo lege nɛ̄ gè lé ? 24Ye- kàrinyiɛyɛ kɛnmɛ sɔ̀ngi bè; yi wè yatanʔara táriʔ, yi wè yaliire líi nɛ tɛ́ngiʔ; yaliire tɛ́ngɛdiʔɛ wè ti mɛ́ʔ, bé nɛ́ ga jo síkaanyaʔ. Nɛ̀ sí ki taa Kulocɛliɛ wiī nɛ ti kanʔa ti- líi. Yeli 'tóri sínjiɛnrɛ nɛ̄ dè nɛ̀ fáala. 25Ŋáasiɛn wī yeli nī bèle wi 'jo wire nɛ́ wire sɔ̀ngirɔ ti mìɛni ní dè, wire bé gbɛ̀ jáa bè kàa taʔa wire sìi yiʔɛlɛ nɛ̄ gèle ? 26A ki sí nyaa yeli sǐ gbɛ̀ yafiɛn kpíʔile kaala náà nyùʔɔnɔ koligo nī gèʔ, gíi nɛ̄ yeli kire 'sɔ̀ngirɔ líɛ dè nɛ̀ le yeli funyɔ nī yè, nɛ sɔ̀ngí kasɛngɛlɛ ke wori nɛ̄ dè ?

27«Ye- nyàʔa fiɛnrɛ wéli dè bɛ̀ ti sî yɛ̀ dè, ti wè baara kúuʔ, ti wè kɔ̀rirɔ càanná nɛ bururo tìínʔ. Nɛ̀ sí ki taa kùlofɔli Sulomani wè nɛ́ wi nàbuɔrɔ ti mìɛni ní dè, wiì kɛ́nì bururo le a ti 'nyuɔ nɛ̀ nyàʔa fiɛnrɛ dáà ti làa nigbe kúɔʔ. 28Nyàʔa gáà gī baa sìnbirige nī gè pàngɛ gè, a Kulocɛliɛ wiī nɛ ki fèrí kire kɛnmɛ nɛ̄ bè, nɛ̀ sí ki taa mbànʔa kàsun bága ki sórigo gè, wiǐ yeli nàbuɔrɔ yaʔa dè ti- ga nyuɔ bè tóri nyàʔa wori nɛ̄ dè lé ? Yeli tɛ́ngɛlɛ ni 'cɛ́ri.

29«Kire nɛ̄ ye fǎga yeli sɔ̀ngirɔ yaʔa dè ti de nyaʔamiʔ, yeli de caa de mári gáa yeli bága káaʔ ? Gáa yeli bága gbuɔʔ ? 30Duniya siɛnnɛ bílì piyè Kulocɛliɛ cɛ́n wèʔ, peli bīɛlɛ pe fé ti kúrugu; yeli Tuu wi 'ki cɛ́n yeli màakuu yē ti nɛ̄. 31Gìi wuʔu ki 'kpúʔɔ gè, yeri Kulocɛliɛ Kùlofɔligɔ kire caa, bɛ̀ Kulocɛliɛ wi bé tire dáà fàri dè baa yeli mɛ́.»

Weri lɔri caa nyìʔɛnɛkaʔa wori

(Mat 6.19-21)

32«Fǎri fìʔɛ́ʔ, sìnbatogo píle muɔ wèʔ. Ki 'nyaa ki 'yeli Tuu dɛ́ni wè wi- Kùlofɔligɔ kɛn gè yeli mɛ́. 33Ye- yeli kɔliyɛrɛ pári dè ye- kpuʔɔrɔ kpíʔile nɛ́ ti ní. Yé sí pàtiɛlɛ kpíʔile, bàli piyè ga cúʔɔ bè nyaa bèleʔ. Ye- lɔri caa ye tɛ́ngɛ nyìʔɛnɛ nī lè, dàa tiǐ ga kúɔ bè nyaa dèʔ. Kire tiʔɛ nī gè, kàyuuwo sǐ gbɛ̀ nɔ̀ baaʔ, dɔnwɔ míɛni sǐ gbɛ̀ yɛgɛ cúʔɔ baaʔ. 34Nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄, a yeli lɔri tiī tiʔɛ gíì nī gè, baa yeli funyɔ yi nɛ̂ puu kire tiʔɛ nī.»

Zezi 'jo we- puu gbòboriyaʔala

35«Ye- yìye puɔ ye yìye gbòbori ye yaʔa baara ti kɛnmɛ nɛ̄ bè. Yeli fètingele ke- puu de nyíi. 36Ye- puu majo bàli pe nyɛ́ni pe kàfɔli siri wè, dí wi ga kɔ́n baa cepɔrigɔ mɛ́ gè bè pa kɔ̀ri kóli gè dí peli sí ki múgu wi mɛ́ wè. 37Kire baakuɔlɔ bálì pe wuʔu kiī tànʔa, bìli bīɛlɛ a pe kàfɔli wi kɛ́nì pɛn nɛ́ pɛ́nì pe nyaa nyɛminɛ bèle. M'bé ki juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄, wi bé wi baakuɔyɛrɛ líɛ dè bè le, bé sí tí pe- tɛ́ni, béri tòrí de pe kanʔa nɛ́ yaliire ní peri líi. 38A ki cɛ yē nyìjaliɛlɛ nɛ̄ wi 'pɛn yo, á kire 'laa gòpɔpeliwe nyɛni lɛ̀lɛ nī yo, nɛ́ pɛ́nì pe nyaa nyɛminɛ bèle, ki bé pɔ́ri ki baakuɔlɔ bálì mɛ́ bèle díɛ !

39«Ye- sí dàa lúʔu dè: a ki yē saʔafɔli wi 'ki cɛ́n lɛ̀lɛ níì nī kàyuuwo wi bé pɛn wire tiʔɛ nī gè, wi bé wi saʔa yaʔa gè pe pa ki kaa bè jíin lé ? 40Kire sí gī, yeli míɛni bèle ye- puu gbòboriyaʔala, nɛ̀ taʔa gíi nɛ̄, lɛ̀lɛ níì yeli wè sɔ̀ngí lèʔ, kire lɛ̀lɛ lire nī Siɛn Pùɔ wi bága pɛn.»

Baakuɔsinwɛ wè nɛ́ ŋàa ní wi wè sínwɛ wèʔ

(Mat 24.45-51)

41A Piɛri wi 'wi yɛ: «Kàfɔli, weli yákuɔ mɛ́ muɔ kàsiile náà wáa lè lé, dí siɛnnɛ pe mìɛni mɛ́ wī ?»

42A Kàfɔli wi 'wi yɛ: «Saʔa baakuɔwɔ ŋíi cɛ siɛn bé taa wi- puu tɛ́ngɛmɛ siɛn wè, bé sí puu síciliwe, dí wi kàfɔli wi- sí wi tɛ́ngɛ wi- puu wi baakuɔlɔ pe yiɛginiwɛ wè, bèri pe yaliire kanʔa dè pe mɛ́ ti kɛn lɛ̀lɛ nī lè ? 43Kire baakuɔwɔ wi wuʔu kiī tànʔa, a wi kàfɔli wi kɛ́nì pɛn nɛ́ pɛ́nì wi nyaa wi kire kpínʔini gè. 44M'bé ki juu yeli mɛ́ kányiʔɛ nɛ̄, wi bé wi tɛ́ngɛ wi kɔliyɛrɛ ti mìɛni nyùgo nɛ̄.

45«Dùʔɔ baakuɔwɔ ŋáà wi bé ki sɔ̀ngi wi fungo nī gè bé jo: ‹Mi kàfɔli wi kɛ́ni mɔgi baa, wiì je wári bɛnʔ›, bé tuu wi baakuɔnyɛninɛ nɛ̄ bèle, nàguɔlɔ nɛ́ cɛlilɛ ní bèle, de pe kpúɔn, bèri líi béri sunmɔ gbun nɛ tun. 46A kire baakuɔwɔ ŋáà wi kàfɔli wi kɛ́nì pɛ́nì yiri wè, nɛ̀ ki yaʔa baakuɔwɔ wiì puu nɛ kire cɛngɛ sɔ̀ngí gèʔ nɛ́ ki lɛ̀lɛ ní lè wè, wi kàfɔli wi bé tún nɛ́ wi ní, bé wi wàli bè wáa wi sa puu nɛ́ siɛnkolilo ní bèle. 47A baakuɔwɔ ŋíì 'ki cɛ́n gìi wire kàfɔli wi caa gè, nɛ́ sí kò wiì ki kpíʔile gèʔ, ki baakuɔwɔ wi bé kpuɔnniʔɛrɛ suɔ díɛ ! 48A ŋìi sì sí ki cɛ́nʔ nɛ́ kakpuɔnnɔ kpíʔile lè, pe bé wi kpúɔn bè yɛli.

«Ki 'nyaa a pe 'siɛn ó siɛn kɛn nìʔɛgɛ wè, pe míɛni bága de nìʔɛgɛ caa ki siɛn mɛ́ wè de pínɛ. A pe sí siɛn ŋíì tɛ́ngɛ kele nìʔɛgɛlɛ nyùgo nɛ̄ wè, pe bága wi yúgo nɛ́ nìʔɛgɛ ní.»

Pàli bága de túngu Zezi kɛnmɛ nɛ̄ bè

(Mat 10.34-36)

49«Kàsun mi 'pɛn bè pa le dàala nɛ̄ lè. Mi sí nɛ ki caa ki kàsun ki- cò bɛ̀ ki yē ŋɔ̀ wè. 50Batɛmi wáà yē baa, mi 'yɛli bè wire kpíʔile. Mi laamɛ pi sí yē náʔa mi nī cúʔɔbɔ fúɔ bè taa ki batɛmi wi pa kpíʔile ! 51Yeli nɛ ki sɔ̀ngí lé yanyige mi 'pɛn bè pa nyɔ́gɔ dàala nɛ̄ lè ? ʔéʔe díɛʔ ! Mi pɛn bè pa wàlimɛ nyɔ́gɔ siɛnnɛ nī bèle. 52Bà ki láʔa píra ŋáà nī wè, a siɛnnɛ kogunɔ yē narigɛ nī, pàli taanri béri túngu nɛ́ siin ní, dí siin sí puu de túngu nɛ́ taanri ní. 53Pùɔ tuu béri túngu nɛ́ wi pùɔ ní wè; pùɔ míɛni béri túngu nɛ́ wi tuu ní wè. Nuufɔli béri túngu nɛ́ wi póri ní; pórifɔli míɛni béri túngu nɛ́ wi yàa ní wè. Cɛliwɛ béri túngu nɛ́ wi jaa cuɔ ní; jaafɔli wi cuɔ míɛni wi béri túngu nɛ́ wi pɔnuu ní wè#12.53 Wéli baa Mis 7.6..»

Siɛn 'yɛli wiri sɔ̀ngí lɛ̀gɛlɛ nɛ̄ gèle

(Mat 16.2-3)

54A Zezi wi 'ki juu siɛnniʔɛmɛ mɛ́ bè nɛ́ pe yɛ: «Je a yeli gbɛ́nɛ̀ nyìʔɛnɛ nyaa lè a ni 'wúɔ cɛngɛnyɛnijiinmɛ mɛ́ bè, yeli nɛ̂ jo dí kàsaʔa bé pɛn, bà sí ki nɛ̂ kpíʔile. 55A yeli kɛ́nì káfaligɛ nyaa gè ki 'kɔ́n cɛngɛnyɛnifolimɛ kàliige mɛ́ gè, yeli nɛ̂ jo dí káfugo bé nyíʔɛri, bà sí ki nɛ̂ kpíʔile. 56Jànvaafɔlilɔ bīɛlɛ yeli bèle ! Dàala kɛnmɛ bè nɛ́ nyìʔɛnɛ kɛnmɛ ní bè, yeli nɛ jàʔá nɛ ti kele wéli gèle nɛ ke cɛ́ngi, mɛni sí yeli wè jàʔáʔ bè gbɛ̀ lɛ̀lɛ náà ni kɛnmɛ wéli bè, bè pi cɛ́n wè#12.56 Wéli baa Mat 16.2-3. ?

Tí ye- juu ye lúʔu yìye mɛ́ nɛ́ muɔ kàsiitunnyɛni ní wè

(Mat 5.25-26)

57«Gìi sí ki 'sìɛn nɛ̀ yɛli gè, gáa nɛ̄ yeli wè gbɛ̀nɛ kire cuɔnri yeli tíimɛ bèleʔ ? 58A ye waa kàyuʔujuufɔli tiʔɛ nī gè muɔ nɛ́ ŋàa ní ye túngu wè, ma ŋàʔana ma tí ye- ti juu ye lúʔu yìye mɛ́ koligo nɛ̄ gè. A kire 'laa wi bága sa muɔ kɛn kàyuʔujuufɔli mɛ́ wè, wire bé muɔ tórigo kasuusaʔa kàfɔli mɛ́ wè wi- muɔ cò bè tɔ́n. 59M'bé sí ki juu yeli mɛ́, muɔ sǐ ga tíi bé yiri baa tiʔɛ gáà nī gèʔ, ka laa muɔ sì ki mìɛni sàri nɛ̀ pɛ́nì ki láʔa wèʔ.»

वर्तमान में चयनित:

Luku 12: sev

हाइलाइट

कॉपी