Matayo 5
5
Machilo gha mghondini
1Nao Jesu aghenda aona makoghano, kajoka mghondini, kakala kitembo, wairimi wake wakamghendela. 2Naye kadyowa kuwafundisa keghamba.
Maboelo gha fulo
(Luka 6:20-23)
3“Baha awa wekuonagha wakiwa wa roho;
kwani uzuri ghwa Mlungu ni ghwawe!
4Baha awa walila;
kwani wejesaruso!
5Baha awa weo wa mbole,
kwani wejepata ufwa ghwa isanga!
6Baha weo na njala na kau ya kudea uhachi;
kwani weghutisogho ni Mlungu!
7Baha awa wefwilagha wandu waya;
kwani wefwilogho waya wo!
8Baha awa waelile ngoloni;
kwani wemonagha Mlungu!
9Baha awa weletagha sere;
kwani wejeito wana wa Mlungu!
10Baha awa wetirirogho kwa uhachi;
kwani uzuri ghwa Mlungu ni ghwawe!
11“Baha inyo mutukanogho ni wandu na kugusoguso na kughoro laghelaghe kwa undu ghwangu. 12Boeloni na museke, kwani inosi lyenyu ni ibwaa mlunguni, kwani niko kwenyi wandu wawatirire wana tondolo weluo hambiri yenyu.
Wairimi sa kisherere na mlangazi
(Marko 9:50; Luka 14:34-35)
13“Inyo ninyo sa kisherere kwa undu ghwa urumengu, ela kisherere chikasowa kusinga kwake chideogho ije chisinge? Sichifwanagha kindu chingi sala kutagho shighati na kulatilo ni wandu.
14“Inyo ninyo sa mlangazi kwa undu ghwa urumengu. Muzi ghuo mughondini sighuvisikagha. 15Hata wandu siwawashagha taa na kuiika isi ya pishi, ela waiika andu kwa ighulu andu idimagha kuwalangazila wandu wose weo kele nyumba. 16Nenyo hung'u kwenyi mlangazi ghwenyu ghulangaze hambiri ya wandu, hata waone madeo ghenyu ghaloli na wamlike tatio ewo mlunguni.
Mafundiso ighulu ya Sheria
17“Simwaririkanye kamba nanajile kuvunja Sheria ya Musa na mafundiso gha wana tondolo. Sijile kuvunja kungi, ela kuzikatisa. 18Fulo namuza, mlunguni na isanga viitagha, ela hata kachache ka Sheria siketagho, ni mpaka vose vakatila. 19Kwa hung'u ngera mundungi avunja moju ya sheria njache na kuwafundisa wazima kudea hungo, uyu ujekala mchache kele Uzuri ghwa Mlungu. Ela uyu edeagha gha Sheria na efundisagha wazima kughadea, ujekala mubwaa kele Uzuri ghwa Mlungu. 20Fulo namuza, ngera hachi yenyu siyechumbagha ya Walimu wa Sheria na Wafarisayo, simungilagha kamare kele Uzuri ghwa Mlungu.
Mafundiso ighulu ya hare
21“Mwanasikile selyi wandu wa kale wauzilo, ‘Swaulaghe na uyu aulagha yanamfweni kutaghanyo.’ 22Ela imi namuza uwo wose emudeilagha wakwawe hare bule, yanamfweni kutaghanyo; na uwo wose emutukanagha wakwawe yanafweni aghenzo kele Baraza na uwo wose emwitagha wakwawe ‘Mpumbavu uwe’ yanamfweni kungizo motoni ghwa Jehanamu. 23Kwa hung'u ngera ondeshaya kufunya sadaka yako kele mazabahu na ukumbuke kamba wakwenyu uwo na ilagho newe, 24sigha sadaka yako kele mazabahu, ughende jako upatane na wakwenyu, nao ima uje ufunye sadaka yako.
25“Patana na mshitaki wako shoshowa ngelo muo ngileni, eri sejekughenza kwa mtaghanyi, na mtaghanyi sejekuhawana askari akungize kifungoni. 26Fulo nakuza, sufumagha aho hata wamalila kulipa senti ya kudua.
Mafundiso ighulu ya kuzinga
27“Mwanasikile selyi ighoriro, ‘Swazinge.’ 28Ela imi namuza, Kila mundu emulolagha muke kwa tamaa, wamalila kuzinga naye ngoloni kwake. 29Kwa hung'u ngera iziso lyako lya kijo lyakushekerera kudea kaung'a, lyikule ulyitaghe noko; kwani ni baha kwako kusowa kiungo kimojori kuchumba muli ghwako ghose kukumbo motoni. 30Na ngera mkonu ghwako ghwa kijo ghwakushekerera kudea kaung'a, ghupase na ughutaghe noko, kwani ni baha kwako kusowa kiungo kimojori kuchumba muli ghwako ghose kughenzo motoni.
Mafundiso ighulu ya kuleghana
(Matayo 19:9; Marko 10:11-12; Luka 16:18)
31“Na sena yanaghoriro, ‘Mundu uwo wose emuleghagha mkwake amuhawe barua yemlegha.’ 32Ela imi namuza, uwo wose emuleghagha mkwake sala kwa kuzinga wamudea mzingi; na uwo wose emuusagha wazinga.
Mafundiso ighulu ya kughema
33“Na sena mwanasikile selyi ighoriro kwa wandu wa kale, ‘Swagheme ndimi, ela ukatise maghemi ghako kwa Bwana.’ 34Ela imi namuza, Simwagheme kamare. Simwagheme na mlunguni, kwani ni kifumbi cha Mlungu cha uzuri. 35Hata na msangeni, kwani ni andu kwake koika maghulu, ango na Jerusalemu, kwani ni muzi ghwa mzuri mubwaa. 36Hata swagheme na chongo chako, kwani sudimagha kughalula sisiri yako mojori kukala ya mnyange ango ya nyilu. 37Ela ghoreni ‘Ee’ ango ‘Hata’ Agho ghaisile agho ghafuma kwa ulya Mlaghelaghe.
Mafundiso ighulu ya kulwanila
(Luka 6:29-30)
38“Mwanasikile selyi ighoriro, ‘Iziso kwa Iziso na ijegho kwa ijegho.’ 39Ela imi namuza, simwalwanile ulaghelaghe. Ela mundungi kakubahala idumbu lya kijo mghalulile lya kimosho na lyose. 40Na ngera mundungi akushitaki na kukusoka shati yako, mhawe ikoti na lyose. 41Na ngera mundungi akufunganyizila umghenze kilomita mojori, mghenze kilomita mbili. 42Muhawe uyu ekulombagha na swamwime uyu ashaile kukukopa.
Kushaya wamaiza
(Luka 6:27-28,32-36)
43“Mwanasikile selyi ighoriro, ‘Mshaye mumbenyu na umumenye mumaiza wako.’ 44Ela imi namuza, Washaeni wamaiza wenyu na muwalombele walye wemutiriragha, 45eri mukale wana wa Tatio wenyu ewo mlunguni, kwani iye wanawahawagha ijuwa lyake wandu waloli na wawase, na wanawanyeselagha mvula wahachi na siweo wahachi. 46Ilyi mwawashaya walye wamushaile mupatagha inosi muni? Ije wafunyi kodi nawose siwadeagha sa hung'o? 47Na ilyi mwawaroghowa wana wakwenyu, mwadea kimuni kuchumba wazima? Ado hata wandu wa mbari nzima nawose siwadeagha sa hung'o. 48Ndamu ni suti mukale waloli kamare selyi Tatio ewo mlunguni ewo waloli.
(C) The Bible Society of Kenya, 1993