LUKAS 11
11
Tatintiro ngi Yesus hal᷊i u mukal᷊iomaneng
(Mat. 6:9-13, 7:7-11)
1Pia su silou I Yesus nukal᷊iomaneng su tampa simbau. Nasue kal᷊iomanenge, singkatau bou manga tumatuhu-E nangul᷊i, “Mawu, kenangko tintiroi i kami mukal᷊iomaneng kere i Yohanes nanintiro manga tumatuhu-E mukal᷊iomaneng.”
2Kuteu I Yesus nangul᷊i si sire, “Boko i kumu mukal᷊iomaneng, puhabari kiri'i,
‘I Yamang,
I Kau Mawu Ruata mang simbau.
Mal᷊umbako I Kau isumba l᷊au iadateng
I Kau ratu ngi kami.
Mal᷊umbako I Kau mamarenta su dunia.
3Onggoko l᷊ou-l᷊ou
l᷊aidopi ko kanengang i kami.#11:3: l᷊aidopi ko kanengang i kami: arako kang guna ngu dol᷊ou.
4Ampungeko apang dosa ngi kami,
watu'u i kami l᷊ai seng nangonggo u
ampunge su apang taumata ko nunsal᷊a si kami.
Dang kumbahang mamala ngi kami kailangeng u pangangimang su tempo ngi kami isal᷊ukateng.’ ”
5I Yesus nangul᷊i su apang tumatuhu-E, “Boko singkatau bou tal᷊oara i kumu nakoa sarang wal᷊e ngu ghawe'e su huwi l᷊al᷊ung, dang nangul᷊i, ‘Anu, maiko ia mangirang boroti u tilu mbau, 6watu'u ghaweku ko su l᷊al᷊al᷊engang, wuhu-wuhu naotong su wal᷊e dang ia nikasueng u kang guna ngi sie!’ 7Boko ghawe ko nisongongu e'e nusumimbahi bou l᷊al᷊ung u wal᷊enge, kiri'i, ‘Kumbahang mupakasusa ngu ia! Tukari seng makakunsi l᷊au ia dingang u manga anaku seng l᷊awo katikie. Ia seng ta makapuwangung dang mangonggo manga apa si kau.’ ”
8“Inau kirapawe?” angkung I Yesus tuhue. “Ia muhabari, iya! Maningwe i kau ko ghawe'e, i sie mang mandi muwangung dang mangonggo manga apa si kau. Kateho ual᷊ing i kau ta mamea mundo turusi si sie, kuteu i sie mang sarung muwangung dang mangonggo si kau apa ko i kaou. 9Inau, Ia muhabari si kumu: Pundoe, kuteu i kumu sarung onggol᷊ang: pundeae, kuteu i kumu sarung makarea: panengkohite, kuteu tukari sarung iwuka si kumu. 10Watu'u taumata ko mundo sarung manarima: taumata ko mundea sarung makarea, dang taumata ko manengkohi, tukari sarung iwuka. 11Su tal᷊oara i kumu apa pia iyamang ko mangonggo katoang su ana u, boko i sie mundo kina? 12Arako mangonggo maul᷊ipang, boko i sie mundo tul᷊uhi? 13Maning i kumu ko dal᷊ai, i kumu matitong l᷊ai mangonggo ko mapia su anau. Nangilebewe I Yamangu su sorga! I Sie sarung mangonggo u Roh-E si sire ko mundo si Sie!”
I Yesus dingang Beelzebul
(Mat. 12:22-30; Mrk. 3:20-27)
14Pia su silou I Yesus nanguseri roh ko dal᷊ai pasuwang bou singkatau ko bobo. Suapang roh ko dal᷊ai e'e nusumuwang, tau e'e nanita nudidato. Maul᷊i taumata ko naherang, 15#Mat. 9:34, 10:25kateho pia ko nangul᷊i, “I Sie botonge nakauseri roh ko dal᷊ai ual᷊ingu kawasa ngu Beelzebul, tumbonang u roh ko dal᷊ai e'e.”
16 #
Mat. 12:38, 16:1; Mrk. 8:11 Pia l᷊ai manga taumata ko wal᷊inge ko mundea sal᷊a ngi Yesus, inau i sire mundo si Sie pukoa simbau ko makal᷊aherang kere tatia himoneu I Sie nusumongo bou Mawu Ruata. 17Arawe I Yesus matitong pandung i sire. Kuteu I Sie nangul᷊i si sire, “Boko simbau negara mapahia pirang kamonang ko kapurarokae, negara e'e ta maumuri. Dang simbau walagheng ko mapahia dang kapurarokae simbau dingang ko wal᷊inge sarung maghoghahi. 18Kere'e l᷊ai su l᷊al᷊ung u kararatuang u setang; boko komol᷊ang simbau mukakoka dingang u komol᷊ang ko wal᷊inge, kararatuange sarung mahaka. I kumu nangul᷊i uare Ia manguseri roh ko dal᷊ai ual᷊ingu kawasa ngu Beelzebul. 19Boko kere'e, dingang u kawasa ngi sai manga tumatuhu'u manguseri manga roh ko dal᷊ai e'e? Manga tumatuhu'u e'e sisane nupakal᷊ahe himoneu i kumu ko nunsal᷊a! 20Arawe Ia manguseri roh ko dal᷊ai dingang kawasang-U Mawu Ruata, dang e'e mangal᷊enge himoneu Mawu Ruata, seng nanita mamarenta su tal᷊oara i kumu.
21Boko singkatau ko matoghasi, dingang u l᷊al᷊utang ko nasuku, mundiaga wal᷊enge sisane, kaul᷊i u rarotonge sarung masal᷊amati. 22Kateho boko singkatau ko nangilebe matoghasi mundoka dang mamata si sie, kuteu taumata ko nangilebe matoghasi e'e sarung muhampasi kaul᷊i u l᷊al᷊utang ko ipangumba ngu tataghuang u wal᷊e e'e, bou e'e mupapahia apang rarotonge.
23 #
Mrk. 9:40
Taumata ko ta manimbuka si Sia, tinga-tingari mundoka si Sia, dang taumata ko ta musumbala si Sia, tinga-tingari mundusa hal᷊i-Ku!”
Pusasul᷊e ngu roh ko dal᷊ai
(Mat. 12:43-45)
24“Boko roh ko dal᷊ai manintang u singkatau, roh e'e l᷊umal᷊eng mul᷊iku apang tampa ko mamara mundea tampa pangindul᷊eng, kateho i sie ta nakarea. Ual᷊ingu e'e i sie nangul᷊i, ‘Ia sau musul᷊e sarang wal᷊e ko seng daku nitintang!’ 25Su tempo ngi sie nurating pai se'e, nikawuange wal᷊e e'e seng mabursi l᷊au naatori. 26Bou e'e i sie natamai dang numbawa si sire pitu roh ko dal᷊ai ko wal᷊inge ko mborong nangilebe kal᷊al᷊aie bo i sie. Bou e'e i sire nusumu su tau e'e mbuhue natana se'e. Dang panginsuenge kakakoa u taumata e'e nangilebe kal᷊al᷊aie bou horo.”
L᷊al᷊iaghi ko kahingang
27Suapang I Yesus bou nangul᷊i kere'e, singkatau kowawine bou tal᷊oara u taumata maul᷊i e'e nangul᷊i si Yesus, “Wal᷊inge gampang l᷊al᷊iaghi kowawine ko nupahinding l᷊au nupasusu si Kau!”
28Arawe I Yesus nusumimbahi, “Mborong nangilebe l᷊ai l᷊al᷊iaghi u taumata ko mundaringihi hengetang u Mawu Ruata l᷊au mukoa e'e!”
Manga taumata mundo si Yesus pukoa ko makal᷊aherang
(Mat. 12:38-42)
29 #
Mat. 16:4; Mrk. 8:12 Tintal᷊a manga taumata kapul᷊ahumbunge si Yesus, I Sie nanurusi didato-Nge, angkung-E, “Wal᷊inge gampang kal᷊al᷊aie manga taumata su tempo i'i. I sire mundo simbau ko makal᷊aherang, tadeau i sire makapangimang si Sia, kateho i sire ta sarung onggol᷊ang ko makal᷊aherang maning simbau, su l᷊ikuri ko makal᷊aherang Nabi Yunus. 30#Yun. 3:4Musul᷊ung Nabi Yunus nakoa kere ko makal᷊aherang su taumata ngu soa ngu Niniwe, kere'e l᷊ai Ahusi Taumata sarung makoa simbau ko makal᷊aherang su manga taumata tempo i'i. 31#1Mar. 10:1-10; 2Taw. 9:1-12Su L᷊ou Kiamati, Ratu bou soa simbuka ngu Timuhi sarung muwangung dingang u manga taumata tempo i'i dang mangantang si sire. Watu'u, guna ngu mundaringihi tintiro ngi Salomo ko pande, Ratu e'e l᷊umal᷊eng marau kahingang bou pondol᷊i u dunia. Arawe su si'i su tempo i'i pia ko nangilebe l᷊aboe bo i Salomo! 32#Yun. 3:5Su L᷊ou Kiamati, ana u kawanua ngu Niniwe sarung muwangung dingang u manga taumata su tempo i'i, dang mangantang si sire, watu'u tau Niniwe e'e seng nutobati bou apang dosa ngi sire, su tempo ngi Yunus nunasi si sire. Arawe su si'i su tempo i'i pia ko nangilebe l᷊abo bo i Yunus!”
Masua l᷊au marundung
(Mat. 5:15, 6:22-23)
33 #
Mat. 5:15; Mrk. 4:21; Luk. 8:16 “Takoae taumata ko mundiko sol᷊o bou e'e manuhi arako manaka dingang u bunsari.#11:33: Su l᷊al᷊ung u pira mbau wohe horo takoae: arako manaka dingang u bunsari. I sie sarung mamilo sol᷊o e'e su tampae, tadeau taumata ko sumu botonge makawua suange. 34Mata ko sol᷊o ngu badang. Boko matau matilang, kaul᷊i u badang u masua-sua. Arawe boko matau marundung, kaul᷊i u badangu makoa ko marundung-rundung. 35Ual᷊ingu e'e, pakatiho, kumbahang sarang sua ko ene si kau e'e makoa ko marundung. 36Boko kaul᷊i u badangu masua, dang takoae sarang simpalang marundung, kuteu kaul᷊i u badangu suminang masua-sua musul᷊ung nisinang u sua ngu sol᷊o.”
I Yesus nupunsal᷊a ngu manga taumata ngu Farisi l᷊au manga meteri agama
(Mat. 23:1-36; Mrk. 12:38-40)
37Suapang I Yesus nasue didatonge, singkatau Farisi nunoti si Sie nukumang su wal᷊enge. Kuteu I Yesus natamai nukumang su se'e. 38Tau Farisi e'e naherang nakawua si Yesus nukumang ta nanguhasi l᷊ima-Nge horo tumuhu atorang u agama. 39Watu'u e'e Mawu nangul᷊i si Sie, “Tingari i kumu apang tau Farisi nae nanarang manguhasi wohosi dang pinggang kitang su l᷊ikuri, arawe su l᷊al᷊ung u badang i kumu napene u kitihi l᷊au ko dal᷊ai. 40I kumu ko bodoki! Wal᷊ingewe Mawu Ruata ko nukoa l᷊ikuri e'e, seng nukoa l᷊ai l᷊al᷊unge? 41Ko su l᷊al᷊ung u wohosi l᷊au pinggangu e'e, ko e'e mambeng ionggo i kumu suapang tau ko susa. Dingang l᷊al᷊eng e'e, kaul᷊ie sarung mabursi guna ngi kumu.
42 #
Im. 27:30
Kasasilaka si kumu, apang tau Farisi! L᷊uang u sasuang i kumu kere manga salasi l᷊au inggu l᷊au manga rampa ko wal᷊inge, i kumu mangonggo u simbahageang mapul᷊o su Mawu Ruata, kateho kal᷊aadili l᷊au kakindaghi su Mawu Ruata ta ipandungang i kumu. Sumbal᷊i ko e'e mambeng koateng i kumu, dang ta mamala ngu ko wal᷊inge l᷊ai.
43Kasasilaka si kumu, apang tau Farisi! I kumu mo manga tampa ko il᷊uadateng su l᷊al᷊ung u wal᷊e pukakal᷊iomanengang, dang mo iadateng su manga pasari. 44Kasasilaka si kumu! I kumu musul᷊ung u kubul᷊i ko takoae arenge, ko nikawughaneng nakoa tatotokang u taumata.”
45Singkatau bou manga meteri agama nangul᷊i si Yesus, “Tuang Guru, dingang u wisara e'e, I Tuang nuhinakang l᷊ai si kami!”
46I Yesus nusumimbahi, “Kasasilaka l᷊ai si kumu, manga meteri agama! I kumu manuntu apang hal᷊i ko masusa, dang munggile manga atorang ko mababuha, kateho sarang singkodo i kumu mandi mutul᷊ung u taumata pukoa e'e. 47Kasasilaka si kumu! I kumu mukoa kubul᷊i u manga nabi, ko l᷊inau nipate ngi i upung i kumu. 48Inau i kumu sisane nangaku ngu apang ko nikoa i upung i kumu; watu'u mang i sire namate manga nabi e'e, dang i kumu nukoa kubul᷊i. 49E'e sabapie Kapapilesa ngu Mawu Ruata nangul᷊i, ‘Ia sarung mundoho sarang koa i sire manga nabi l᷊au manga raroi-Ku; singga sarung pateng dang singga l᷊ai pahangeng!’ 50Mawu Ruata nukoa e'e tadeau apang taumata su tempo i'i ihukung ual᷊ingu pamamate ko nikoa su kaul᷊i u nabi mangki bou karariadi ngu dunia, 51#Kar. 4:8; 2Taw. 24:20-21nanita bou pamamate si Habel sarang pamamate si Zakharia, ko nariadi su tal᷊oara u mesba l᷊au Wal᷊e ngu Mawu. Pangimangte: Apang taumata su tempo i'i nal᷊ahe sarung ihukung ual᷊ingu kaul᷊i u e'e.
52Kasasilaka si kumu, manga meteri agama! Kakunsi guna ngu pamuka pangangina nireso si kumu, kateho i kumu sisane mandi sumu su l᷊al᷊unge guna ngu mundea pangangina e'e. Su simbukange i kumu muhumping apang taumata ko mutawakal᷊i sumu sarang l᷊al᷊unge!”
53Su tempo ngi Yesus nanintang u tampa e'e, manga meteri agama l᷊au manga tau Farisi nuheang mauha si Yesus. I sire nanita manaung si Sie tadeau i Sie mo mudidato hal᷊i maul᷊i. 54Dang tintal᷊a e'e i sire kaputuhunge si Sie mapia-pia guna ngu maname apang didato-Nge ko nunsal᷊a.