LUKAS 13
13
Boko ta mutobati bou dosa, sarung mawinasa
1Su tempo e'e taumata nuwuke si Yesus hal᷊i u tau Galilea pirangkatau ko nipate ngi Pilatus, su tempo ngi sire kapangonggoe sasumba su Mawu Ruata. 2Nusumimbahi wuke e'e, I Yesus nangul᷊i, “Ual᷊ingu tau Galilea e'e nipate kere'e, sinaung i kumu e'e ko mupakal᷊ahe i sire lebe bardosa bou kaul᷊i u tau Galilea ko wal᷊inge? 3Ta, wal᷊inge kere'e! Kateho putinaungte, boko i kumu ta mutobati bou manga dosa ngi kumu, i kumu kaul᷊ie l᷊ai sarung mate kere i sire. 4Kirapawe l᷊ai dingang i sire mapul᷊owal᷊u ko nate su Siloam, su tempo ngu manara e'e nangumpisi si sire? Su naung i kumu e'e ko manode i sire lebe bardosa bou kaul᷊i u taumata ko wal᷊inge ko natana su Yerusalem? 5Tinga-tingari ta. Sau l᷊ai Daku ihabari: Boko i kumu ta mutobati bou apang dosa ngi kumu, i kumu kaul᷊ie sarung mate l᷊ai kere i sire e'e.”
Papinintu kau ara ko ta nuwua
6Bou e'e I Yesus l᷊ai nuwuke ngu papinintu i'i, “Pia singkatau ko pia kau ara su anseri u anggori. Pia su silou i sie tarai mundea wua ngu kau e'e, kateho ta nakarea sarang simbau. 7Inau, i sie nangul᷊i su mul᷊ahal᷊i anseri, ‘Tuhungete, seng tilu taung ia nusumongo nundea wua ngu kau ara i'i, kateho mang ta nakarea sarang simbau. Mapiang tuwangte kau e'e! I sie kitang manginsue tawa ngu tana!’ 8Kateho mul᷊ahal᷊i anseri e'e nusumimbahi, ‘Walate i sie patuwo sintaung i'i l᷊ai, Tuang. Hindo daku bongkareng tanange pakal᷊iku, dang tahonang u pupuki. 9Pari i sie hindo muwua su taung mai. Arawe boko ta, mbuhue botonge I Tuang mangoro panuwang.’ ”
I Yesus nupakaul᷊e ngu singkatau kowawine ko bongko su l᷊ou ngu Sabati
10Pia su sil᷊ou ngu Sabati, I Yesus nanintiro su simbau wal᷊e pukakal᷊iomanengang. 11Su se'e pia tau kowawine seng mapul᷊owal᷊u su taunge masaki, ual᷊ingu pia roh ko dal᷊ai su badange. Tau kowawine e'e ko bongko dang ta makararisi matei. 12Su tempo I Yesus nakawua si sie, i sie nukui tau kowawine e'e, “Tau, i kau nal᷊iwiri bou sakiu!” 13Bou e'e I Yesus nanimbo l᷊ima-Nge su tau kowawine e'e, dang singkatempo e'e l᷊ai i sie nurumarisi matei, bou e'e nundalo Mawu Ruata.
14 #
Sasu. 20:9-10; Sau. 5:13-14 Tumbonang u wal᷊e pukakal᷊iomaneng e'e nuwawal᷊uang, himoneu I Yesus nupakaul᷊e ngu taumata su l᷊ou ngu Sabati, watu'u e'e i sie nangul᷊i su manga taumata, “Pia nungu l᷊ou guna ngu muhal᷊i; songote su l᷊ou-l᷊ou e'e guna ngu ipakaul᷊e, ariwe su l᷊ou ngu Sabati!”
15Mawu nusumimbahi, “I kumu tal᷊umpangki! Su l᷊ou ngu Sabati apang taumata mamilo sapi arako keledai ngi sire bou kuhung dang mupasuwang guna ngu onggol᷊ang u inung i sire. 16Ho, su si'i, su tempo i'i pia singkatau kowawine hintou ngi Abraham, seng mapul᷊owal᷊u su taunge l᷊iwuenge mal᷊aiki su setang. Apa i sie ta wotonge ipilo bou l᷊aikie e'e su l᷊ou ngu Sabati?” 17Sasimbahi Yesus e'e nakakoa manga roka I Yesus namea kahingang; arawe kaul᷊i u taumata ko wal᷊inge mal᷊uasi nakawua kaul᷊i u ko makal᷊aherang ko nikoa I Yesus.
Papinintu watu ngu Sawi
(Mat. 13:31-32; Mrk. 4:30-32)
18I Yesus nukina, “Boko Mawu Ruata mamarenta, kirapa kakakoae? Dingang u apa Daku ikasul᷊ung? 19Kakakoae musul᷊ung u papinintu i'i. Simbau watu ngu sawi#13:19: sawi: Sawi i'i sasuang ko botonge tumuwo range'e patehang botonge manga tilu meteri. nial᷊a u taumata, bou e'e nisuang su anseri. Watunge e'e nutumuwo, bou e'e nakoa kau, dang manga burung nukoa sal᷊ehi sire su manga lelang u kau e'e.”
Papinintu ragi
(Mat. 13:33)
20Paghisa l᷊ai I Yesus nukina, “Boko Mawu Ruata mamarenta, dingang u apa Daku ikasul᷊ung kakakoae? 21Kakakoae musul᷊ung u ragi ko nial᷊a u singkatau kowawine, bou e'e nil᷊au dingang u tapong paupul᷊o su literi sarang nutumuwo kaul᷊ie.”
Tukari ko mahepo
(Mat. 7:13-14,21-23)
22Su l᷊al᷊al᷊engang sarang Yerusalem, I Yesus nusumahe apang soa l᷊au kampong apiru kapanintironge. 23Bou e'e pia taumata ko nukina si Sie, “Tuang, apa kitang singkodo taumata ko ipakasal᷊amati?”
I Yesus nusumimbahi, 24#Mat. 7:13-14“Putawakal᷊ite sumu bou tukari ko mahepo. Watu'u, putinaung! Maul᷊i taumata mutawakal᷊i sumu, kateho ta makasu. 25Su tempo tataghuang u wal᷊e nuwangung, dang nangunsi tukari, i kumu kararisi su l᷊ikuri dang nanita nanengkohi dingang nangul᷊i, ‘Tuang, wukako tukari si kami!’ I Tuang e'e sarung sumimbahi, ‘Ia wugha ngi kumu e'e ko bou apa!’ 26#Mat. 7:22-23I kumu sarung musumimbahi, ‘I kami seng mbuae nukumang nanginung dingang I Tuang dang I Tuang l᷊ai seng nanintiro su manga l᷊al᷊eng su soa ngi kami!’ 27#Mzm. 6:9Arawe I Tuang e'e sarung muhabari l᷊ai, ‘Ia wugha ngi kumu bou apa! Pangenso bou i'i, i kumu ko nukoa ko dal᷊ai!’ 28#Mat. 22:13, 25:30 #Mat. 8:11-12Su tempo i kumu makawua si Abraham, si Ishak l᷊au i Yakub dang apang nabi kapuhul᷊uasi su Wanua ngu Mawu Ruata ko Wuhu, i kumu sarung mumpal᷊ehe, dang mutatahang u singsara watu'u i kumu ha niuseri sarang l᷊ikuri! 29Apang taumata sarung sumongo bou pung u raki l᷊au wahe, bou pung u sawunahi l᷊au timuhi, dang sarung mahul᷊uasi su l᷊al᷊ung u Dunia ngu Mawu Ruata ko Wuhu. 30#Mat. 19:30, 20:16; Mrk. 10:31Mambeng tingari, pia taumata ko kasamuriange sarung makoa kahimotongange, dang pia taumata ko kahimotongange sarung makoa ko kasamuriange.”
I Yesus nukumindaghi u Yerusalem
(Mat. 23:37-39)
31Su tempo e'e l᷊ai, pia tau Farisi pirangkatau nusumongo sarang koa I Yesus dang nangul᷊i, “Ari katana si'i! Dakote tamai sarang tampa ko wal᷊inge, watu'u i Herodes mamate si Kau.”
32I Yesus nusumimbahi, “Dako tamai habari su taumata ko takoae gunange e'e, ‘Silou i'i l᷊au dol᷊ou Ia manguseri roh ko dal᷊ai dang mupakaul᷊e ngu taumata ko masaki, arawe su l᷊ou katilunge, Ia sarung manginsue hal᷊i-Ku.’ 33Maning kere'e Ia mambeng manurusi l᷊al᷊al᷊engang-Ku su silou i'i, dol᷊ou dang karumaheng, watu'u ko dal᷊ai singkatau nabi pateng su l᷊ikuri Yerusalem.
34Yerusalem, Yerusalem! Manga nabi seng nipateu! Manga raroi u Mawu Ruata nipal᷊o i kumu dingang u watu sarang nate! Seng pakapira Ia mo mangomol᷊i kaul᷊i u kawanuangu, kere ma u manu mundiaga manga anae su al᷊ung u tatilae, kateho i kau mandi! 35#Mzm. 118:26Ual᷊ingu e'e Mawu Ruata seng ta mahundingang i kumu. Katitongte, manita bou tempo i'i i kau sarung ta makawua si Sia sau, sarang i kau muhabari, ‘Al᷊amati si Sie ko ruminta su areng u Mawu.’ ”
LUKAS 13
13
Boko ta mutobati bou dosa, sarung mawinasa
1Su tempo e'e taumata nuwuke si Yesus hal᷊i u tau Galilea pirangkatau ko nipate ngi Pilatus, su tempo ngi sire kapangonggoe sasumba su Mawu Ruata. 2Nusumimbahi wuke e'e, I Yesus nangul᷊i, “Ual᷊ingu tau Galilea e'e nipate kere'e, sinaung i kumu e'e ko mupakal᷊ahe i sire lebe bardosa bou kaul᷊i u tau Galilea ko wal᷊inge? 3Ta, wal᷊inge kere'e! Kateho putinaungte, boko i kumu ta mutobati bou manga dosa ngi kumu, i kumu kaul᷊ie l᷊ai sarung mate kere i sire. 4Kirapawe l᷊ai dingang i sire mapul᷊owal᷊u ko nate su Siloam, su tempo ngu manara e'e nangumpisi si sire? Su naung i kumu e'e ko manode i sire lebe bardosa bou kaul᷊i u taumata ko wal᷊inge ko natana su Yerusalem? 5Tinga-tingari ta. Sau l᷊ai Daku ihabari: Boko i kumu ta mutobati bou apang dosa ngi kumu, i kumu kaul᷊ie sarung mate l᷊ai kere i sire e'e.”
Papinintu kau ara ko ta nuwua
6Bou e'e I Yesus l᷊ai nuwuke ngu papinintu i'i, “Pia singkatau ko pia kau ara su anseri u anggori. Pia su silou i sie tarai mundea wua ngu kau e'e, kateho ta nakarea sarang simbau. 7Inau, i sie nangul᷊i su mul᷊ahal᷊i anseri, ‘Tuhungete, seng tilu taung ia nusumongo nundea wua ngu kau ara i'i, kateho mang ta nakarea sarang simbau. Mapiang tuwangte kau e'e! I sie kitang manginsue tawa ngu tana!’ 8Kateho mul᷊ahal᷊i anseri e'e nusumimbahi, ‘Walate i sie patuwo sintaung i'i l᷊ai, Tuang. Hindo daku bongkareng tanange pakal᷊iku, dang tahonang u pupuki. 9Pari i sie hindo muwua su taung mai. Arawe boko ta, mbuhue botonge I Tuang mangoro panuwang.’ ”
I Yesus nupakaul᷊e ngu singkatau kowawine ko bongko su l᷊ou ngu Sabati
10Pia su sil᷊ou ngu Sabati, I Yesus nanintiro su simbau wal᷊e pukakal᷊iomanengang. 11Su se'e pia tau kowawine seng mapul᷊owal᷊u su taunge masaki, ual᷊ingu pia roh ko dal᷊ai su badange. Tau kowawine e'e ko bongko dang ta makararisi matei. 12Su tempo I Yesus nakawua si sie, i sie nukui tau kowawine e'e, “Tau, i kau nal᷊iwiri bou sakiu!” 13Bou e'e I Yesus nanimbo l᷊ima-Nge su tau kowawine e'e, dang singkatempo e'e l᷊ai i sie nurumarisi matei, bou e'e nundalo Mawu Ruata.
14 #
Sasu. 20:9-10; Sau. 5:13-14 Tumbonang u wal᷊e pukakal᷊iomaneng e'e nuwawal᷊uang, himoneu I Yesus nupakaul᷊e ngu taumata su l᷊ou ngu Sabati, watu'u e'e i sie nangul᷊i su manga taumata, “Pia nungu l᷊ou guna ngu muhal᷊i; songote su l᷊ou-l᷊ou e'e guna ngu ipakaul᷊e, ariwe su l᷊ou ngu Sabati!”
15Mawu nusumimbahi, “I kumu tal᷊umpangki! Su l᷊ou ngu Sabati apang taumata mamilo sapi arako keledai ngi sire bou kuhung dang mupasuwang guna ngu onggol᷊ang u inung i sire. 16Ho, su si'i, su tempo i'i pia singkatau kowawine hintou ngi Abraham, seng mapul᷊owal᷊u su taunge l᷊iwuenge mal᷊aiki su setang. Apa i sie ta wotonge ipilo bou l᷊aikie e'e su l᷊ou ngu Sabati?” 17Sasimbahi Yesus e'e nakakoa manga roka I Yesus namea kahingang; arawe kaul᷊i u taumata ko wal᷊inge mal᷊uasi nakawua kaul᷊i u ko makal᷊aherang ko nikoa I Yesus.
Papinintu watu ngu Sawi
(Mat. 13:31-32; Mrk. 4:30-32)
18I Yesus nukina, “Boko Mawu Ruata mamarenta, kirapa kakakoae? Dingang u apa Daku ikasul᷊ung? 19Kakakoae musul᷊ung u papinintu i'i. Simbau watu ngu sawi#13:19: sawi: Sawi i'i sasuang ko botonge tumuwo range'e patehang botonge manga tilu meteri. nial᷊a u taumata, bou e'e nisuang su anseri. Watunge e'e nutumuwo, bou e'e nakoa kau, dang manga burung nukoa sal᷊ehi sire su manga lelang u kau e'e.”
Papinintu ragi
(Mat. 13:33)
20Paghisa l᷊ai I Yesus nukina, “Boko Mawu Ruata mamarenta, dingang u apa Daku ikasul᷊ung kakakoae? 21Kakakoae musul᷊ung u ragi ko nial᷊a u singkatau kowawine, bou e'e nil᷊au dingang u tapong paupul᷊o su literi sarang nutumuwo kaul᷊ie.”
Tukari ko mahepo
(Mat. 7:13-14,21-23)
22Su l᷊al᷊al᷊engang sarang Yerusalem, I Yesus nusumahe apang soa l᷊au kampong apiru kapanintironge. 23Bou e'e pia taumata ko nukina si Sie, “Tuang, apa kitang singkodo taumata ko ipakasal᷊amati?”
I Yesus nusumimbahi, 24#Mat. 7:13-14“Putawakal᷊ite sumu bou tukari ko mahepo. Watu'u, putinaung! Maul᷊i taumata mutawakal᷊i sumu, kateho ta makasu. 25Su tempo tataghuang u wal᷊e nuwangung, dang nangunsi tukari, i kumu kararisi su l᷊ikuri dang nanita nanengkohi dingang nangul᷊i, ‘Tuang, wukako tukari si kami!’ I Tuang e'e sarung sumimbahi, ‘Ia wugha ngi kumu e'e ko bou apa!’ 26#Mat. 7:22-23I kumu sarung musumimbahi, ‘I kami seng mbuae nukumang nanginung dingang I Tuang dang I Tuang l᷊ai seng nanintiro su manga l᷊al᷊eng su soa ngi kami!’ 27#Mzm. 6:9Arawe I Tuang e'e sarung muhabari l᷊ai, ‘Ia wugha ngi kumu bou apa! Pangenso bou i'i, i kumu ko nukoa ko dal᷊ai!’ 28#Mat. 22:13, 25:30 #Mat. 8:11-12Su tempo i kumu makawua si Abraham, si Ishak l᷊au i Yakub dang apang nabi kapuhul᷊uasi su Wanua ngu Mawu Ruata ko Wuhu, i kumu sarung mumpal᷊ehe, dang mutatahang u singsara watu'u i kumu ha niuseri sarang l᷊ikuri! 29Apang taumata sarung sumongo bou pung u raki l᷊au wahe, bou pung u sawunahi l᷊au timuhi, dang sarung mahul᷊uasi su l᷊al᷊ung u Dunia ngu Mawu Ruata ko Wuhu. 30#Mat. 19:30, 20:16; Mrk. 10:31Mambeng tingari, pia taumata ko kasamuriange sarung makoa kahimotongange, dang pia taumata ko kahimotongange sarung makoa ko kasamuriange.”
I Yesus nukumindaghi u Yerusalem
(Mat. 23:37-39)
31Su tempo e'e l᷊ai, pia tau Farisi pirangkatau nusumongo sarang koa I Yesus dang nangul᷊i, “Ari katana si'i! Dakote tamai sarang tampa ko wal᷊inge, watu'u i Herodes mamate si Kau.”
32I Yesus nusumimbahi, “Dako tamai habari su taumata ko takoae gunange e'e, ‘Silou i'i l᷊au dol᷊ou Ia manguseri roh ko dal᷊ai dang mupakaul᷊e ngu taumata ko masaki, arawe su l᷊ou katilunge, Ia sarung manginsue hal᷊i-Ku.’ 33Maning kere'e Ia mambeng manurusi l᷊al᷊al᷊engang-Ku su silou i'i, dol᷊ou dang karumaheng, watu'u ko dal᷊ai singkatau nabi pateng su l᷊ikuri Yerusalem.
34Yerusalem, Yerusalem! Manga nabi seng nipateu! Manga raroi u Mawu Ruata nipal᷊o i kumu dingang u watu sarang nate! Seng pakapira Ia mo mangomol᷊i kaul᷊i u kawanuangu, kere ma u manu mundiaga manga anae su al᷊ung u tatilae, kateho i kau mandi! 35#Mzm. 118:26Ual᷊ingu e'e Mawu Ruata seng ta mahundingang i kumu. Katitongte, manita bou tempo i'i i kau sarung ta makawua si Sia sau, sarang i kau muhabari, ‘Al᷊amati si Sie ko ruminta su areng u Mawu.’ ”