Achi Rabinal - 2009 Edition (Traditional) (NT) Drama

Chupa taq k'u ri' la' la q'ij pa jun q'ij re uxlanib'al, ri Jesús kuk' rutijo'n e ri' keb'ik'ow pa taq tiko'n re trigo. Ek'u rutijo'n, ruma lik kenumik, xkijeq kakich'upila' b'i ri trigo; tek'uchiri', kakiqil ruk' ri kiq'ab' y kakitijo.
Echiri' ri fariseos xkil wa', xkib'i'ij che ri Jesús:
—Chilape la, ri e tijo'n la kaki'an ri na taqal taj ka'ani' chupa ri q'ij re uxlanib'al —xecha'.
Ek'u ri Jesús xuk'ul uwach:
—¿Na ajilam ta neb'a alaq ri xu'an ri David julaj echiri' rire kuk' ri rachb'i'il xenumik? Xok k'u chupa ri Rocho Dios y junam kuk' ri rachb'i'il xkitij ri pam ya'tal chi puq'ab' ri Dios; tob' na taqal ta chike rike kakitijo, ma wa' xew taqal chike raj chakunel pa Rocho Dios.
»¿Na iwajilam ta neb'a ri tz'ib'ital kan ruma ri Moisés chupa ri Tzij Pixab'? Ma kub'i'ij e raj chakunel pa Rocho Dios na keb'uxlan ta chupa ri q'ij re uxlanib'al; na ruk' ta k'u ri', wa' na mak ta chike.
»Kamb'i'ij k'u ri'in chiwe: K'o jun wara más nim uq'ij chwa ri Rocho Dios. We ta ri'ix imajom usuk' sa' ke'elawi ri kub'i'ij ri Dios chupa Ruch'a'tem:
Ri lik kuaj Ri'in chiwe e ri k'utub'al re ri k'axna'b'al k'u'xaj,
na e ta ri kakamisax awaj re qasa'n chinuwach
kacha'; we ta k'u lik kimaj usuk' wa', ri' na kiq'at ta tzij pakiwi ri na jinta mak ki'anom. Ma Ralaxel Chikixo'l Tikawex e rajaw ri q'ij re uxlanib'al —xcha'.


Echiri' xel ri Jesús chiri', xok chupa ri sinagoga re ri tinamit. K'o k'u jun achi chiri' chaqijinaq jun uq'ab'. Yey e taq ri lik kakitzukuj su'anik kakitz'aq uchi' ri Jesús, xkitz'onoj che:
—¿Ub'e nawi kakunax juna yewa' chupa ri q'ij re uxlanib'al? —xecha'.
Ri Jesús xuk'ul uwach:
—¿K'o nawi junoq che alaq we pa ri q'ij re uxlanib'al tzaqinaq juna ub'exex pa siwan, na ke'resaj tuloq? ¿China k'u ri más k'o uwach, e rachi o e ri b'exex? Ruma k'u ri', taqalik ka'an ri utz chupa ri q'ij re uxlanib'al —xcha'.
Ek'uchiri', xub'i'ij ri Jesús che rachi chaqijinaq uq'ab':
—Chasuk'upij raq'ab' —xcha'.
Ek'u rachi xuyuq ruq'ab' y wa' xutzirik, ruq'ab' xu'an tanchi jela' pacha' ri jun chik.
Xeb'el k'u b'i ri fariseos y xkich'a'tib'ej chikiwach su'anik kakisach uwach ri Jesús.

Ri Jesús reta'am sa' ri kakaj kaki'an che; ruma k'u la', xel b'i chiri' y lik e k'i ri winaq xeterej b'i chirij. Ek'u Rire xeb'ukunaj konoje ri yewa'ib' yey lik xeb'upixab'aj cha' na kakiq'alajisaj taj china Rire. Xu'an taq wa' cha' e xu'ana rub'i'im ri Dios ruma ri q'alajisanel Isaías:
E waj chak wa', ri Jun nucha'om loq.
Ri'in lik k'ax kanna'o y lik kinki'kot ruk'.
Kanya k'u ri Wuxlab'ixel puwi Rire
cha' kutzijoj ri lik usuk' kan'an Ri'in
chikiwach konoje taq ri tinamit che ruwachulew.
Na ruk' ta yaj, na ruk' ta sik' ku'an wa';
Na jinta k'u junoq ri' kataw re kayajanik o kasik'in pa taq b'e.
Yey Rire na kusach tane uwach ri xa ch'itil chik.
E pacha' junoq na ke'ek ta che uq'epik juna su' kotokik y na kuyub'ij tane juna mecha xa kab'utzutz chik;
ma kuk'ut ri rutzil uk'u'x
chike taq ri paxinaq kik'u'x
y ri na jinta chi kichuq'ab'.
Jek'uri'la' ku'ano kopon na ri q'ij
echiri' na jinta chi junoq kach'ijow uchuq'ab' ri lik usuk' kan'an Ri'in.
Konoje taq k'u ri' ri tinamit che ruwachulew
lik kakikub'a' pan kik'u'x ruk' Rire
xcha'.


Ek'uchiri', xkik'am b'i chwach ri Jesús jun achi potz' y me't yey k'o puq'ab' jun itzel uxlab'ixel. Ek'u ri Jesús xukunaj y jek'ula' wa'chi xtzu'nik y xujeq kach'a'tik. Konoje k'u ri winaq lik xkam kanima' che y xkib'i'ij: «¿K'axtaj e rire ri Ralk'o'al kan ri rey David?» xecha'.
Ek'u ri fariseos echiri' xkita wa', xkib'i'ij: «Wa' wa jun achi keb'eresaj b'i ri itzel uxlab'ixel ruma ruchuq'ab' ri Beelzebú, ri kajawal ri itzel uxlab'ixel» xecha'.
Ri Jesús reta'am sa' ri kakich'ob'o; ruma k'u ri', xub'i'ij chike:
«We ri taqanelab' re juna tinamit kijachom kipa ruma kech'o'jin chikiwach, ri' na kanajtir ta ri kitaqanik. Yey we ri ejeqelel pa juna tinamit o pa juna ja kijachom kipa ruma kech'o'jin chikiwach, ri' na ketiki' ta chi utz. Jek'ula', we ta ri Satanás karesaj b'i ri Satanás chike ri winaq, ri' e pacha' kach'o'jin chirib'il rib' y utukel kujach upa rutaqanik. ¿Sa' k'u u'anik ri' kanajtir rutaqanik?
»Ralaq kab'i'ij alaq ri'in keb'enuwesaj b'i taq ri itzel uxlab'ixel ruk' ruchuq'ab' ri Beelzebú. We ta e ri', ¿china k'u kaya'w kichuq'ab' ri' ri e tijo'n alaq cha' kekesaj b'i taq ri itzel uxlab'ixel? ¿Ruk' nawi ruchuq'ab' ritzel winaq kaki'ano? Tz'onoj k'u alaq ri' chike ri e tijo'n alaq we e u'anom ri'. Pero we ri'in keb'enuwesaj b'i taq ri itzel uxlab'ixel ruk' ruchuq'ab' ri Ruxlab'ixel ri Dios, wa' e k'utub'al re k'uninaq chi rutaqanik ri Dios chixo'lib'al alaq.
»Tape alaq: ¿Su'anik kok juna eleq'om pa rocho junoq lik k'o uchuq'ab' yey kareleq'aj k'u lo rub'itaq re pa ja, we na kuyut ta nab'e ri rajaw ja? Ma we releq'om uyutum chi ri rajaw ja, k'a ek'uchiri' utz kareleq'aj b'i ronoje la k'o pa ri ja.
»China k'u ri na u'anom ta re wuk' ri'in, ri' aj ch'a'oj chwij. Yey china ri na kato'b' ta wuk' ri'in che kik'amik lo jujun chik, ri' e kuwulij wa chak kan'ano.
»E uwari'che kamb'i'ij che alaq: K'o puq'ab' ri Dios kukuy ronoje taq ri mak ke ri tikawex ruk' ronoje taq ri na utz taj kakib'i'ij, no'j na kukuy ta umak ri kach'a't chirij ri Ruxlab'ixel ri Dios. China ri tzel kach'a't chirij Ralaxel Chikixo'l Tikawex, ri' kakuytaj umak we kutzelej utzij. No'j ri tzel kach'a't chirij ri Santowilaj Ruxlab'ixel ri Dios, ri' na kakuytaj ta k'ana umak che wa' wa q'ij oj k'o wi y na kakuytaj tane k'ana umak tob' ne che ruq'ijol ri k'aslemal katajin loq.

»E juna chomilaj che', lik chom rujiq'ob'alil kuya'o; yey ri che' na chom taj, na chom ta rujiq'ob'alil kuya'o. Ma ri che' keta'max uwach ruma rujiq'ob'alil. ¡Ralaq pacha' alaq jupuq chi kumatz! ¿Su'anik k'u ri' kach'a'tib'ej alaq ri utz we itzel k'u'x alaq? Ma ruk' ruch'a'tem ri tikawex kaq'alajin ronoje ri uk'olom chupa ri ranima'. Jek'ula' e junoq utz uk'u'x, echiri' kach'a'tik, e karesaj lo ri chom uk'olom chupa ri ranima'. Yey e junoq itzel uk'u'x, echiri' kach'a'tik, e karesaj lo ri na chom taj uk'olom chupa ri ranima'.
»Ri'in kamb'i'ij k'u che alaq: Chupa ri q'ij re ri q'atb'al tzij, chikijujunal ri tikawex kata' kichi' ruma ronoje ri ch'ulilaj ch'a'tem kel lo chwa ke'. Ma chijujunal alaq, we utz ri ch'a'tem alaq, ri' kaq'alajinik alaq jusuk'; no'j we na chom ta ri ch'a'tem alaq, ri' kaq'at tzij pawi' alaq» xcha'.


Ek'uchiri', jujun chike ri fariseos y raj k'utunel re ri tzijpixab', xkib'i'ij che ri Jesús:
—Lal tijonel, ri'oj kaqaj kaqilo ka'an la juna k'utub'al re ri chuq'ab' la chiqawach —xecha'.
Ri Jesús xuk'ul uwach:
—Ri kakitz'onoj k'utub'al re ruchuq'ab' ri Dios e ri winaq re waq'ij ora, ri itzel kik'u'x y na jusuk' ta ri kanima' chwach ri Dios. No'j na kaya'taj ta k'u wa' chike, ma xew kaya'taj ri k'utub'al x'ani' ojertan ruk' ri q'alajisanel Jonás. Ma jela' pacha' ri Jonás xk'oji' oxib' q'ij y oxib' aq'ab' chupa ri nimalaj kar, jek'ula' Ralaxel Chikixo'l Tikawex oxib' q'ij y oxib' aq'ab' kamuqi' pulew.
»Ri winaq aj Nínive re ojertan keyaktaj chupa ri q'ij re q'atb'al tzij y kakikoj kimak ri tikawex re waq'ij ora. Ma rike xkitzelej kitzij chwach ri Dios ruma ri tzijonik xu'an ri Jonás chikiwach. No'j ri tikawex re waq'ij ora, k'o jun chikixo'l más k'o uwach chwa ri Jonás, yey na keb'ok tane il che.
»Jek'ula' echiri' kopon ri q'ij re ri q'atb'al tzij, kayaktaj lo ri reina re pa sur y kukoj kimak ri tikawex re waq'ij ora. Ma rojertan lik naj petinaq wi rire cha' kolu'xikinaj runa'oj ri rey Salomón. No'j ri tikawex re waq'ij ora, k'o jun chikixo'l más k'o uwach chwa ri Salomón, yey na keb'ok tane il che.


»Echiri' juna itzelilaj uxlab'ixel kel b'i che juna tikawex, ri ku'ano e kasutin pa taq luwar katz'intz'otik, kutzukuj pa kajeqi' wi. Yey we na kuriq taj, kub'i'ij k'u chirib'il rib': “Kintzelej pe chupa ri wocho pa xinel lo wi” kacha'. Ek'uchiri' koponik, ku'riqa rachi pacha' juna ja k'a jinta rajaw, mesom upa y yijb'ital chi utz. Ke'ek k'ut, keb'u'k'ama chi lo wuqub' rach itzelilaj uxlab'ixel más itzel kiwachlib'al chwa rire; y konoje k'u ri' keb'okik y kejeqi' chiri'. Jek'uri'la', rub'inik rachi más kayojtaj chwa ri petinaq loq. Ek'u kakik'ulumaj wa' ri winaq itzel kik'u'x waq'ij ora —xcha ri Jesús.


Ek'u ruchu y taq ruchaq' ri Jesús xek'un loq echiri' Rire k'a kach'a't ne kuk' ri winaq. Xek'oji' k'u lo pa b'e yey lik kakaj kech'a't ruk'.
K'o k'u jun xub'i'ij pan che ri Jesús:
—Ri chu la y taq ri chaq' la e k'o pa b'e yey lik kakaj kech'a't uk' la —xcha'.
Ek'u ri Jesús xub'i'ij che ri xb'i'n pan che:
—Chawach ri'at, ¿china k'u ri nuchu y china taq ri nuchaq'? —xcha'.
Ek'uchiri', ruk' ruq'ab' xeb'uk'ut rutijo'n y xub'i'ij:
—Wa e k'o wara e nuchu y e taq nuchaq' ri'. Ma china ri ku'an janipa ri karaj ri Nuqaw k'o chila' chikaj, wa' e nuchaq', e wanab' y e nuchu ri' —xcha'.

Mihaino ny Mateo 12