Matie 5
5
Zezwii yɛ ‑mä ‑gäga ‑bhlʋ 'wlu Lagɔwɛlɩ 'cɩanɩ
1Zezwii 'yɩɛ nɩkpa a ‑bʋbʋ 'ylɩmöö, 'n ɔ yiɛ ‑gäga ‑bhlʋ 'wlu ‑gbälɛ, 'n ɔ yiɛ ‑mä sɛ glɩ. 'N ɔ ‑gänɩwaa yoo yɔwʋ 'dio. 2'N ɔ yuëë Lagɔwɛlɩɩ 'cɩa.
‑Tiamö a ‑jɔlʋʋ
(Lwiikö 6.20-23)
3«‑Wa ‑yiɛ sɛ nɩɩ 'pʋäwa wa glɩnɩ Lagɔ a 'yila 'klʋ a dɔ'wʋʋ, 'wa ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'pɩwʋ mää Lagɔ 'kämanɩɛ, mʋa ‑kälɩɛ ‑mä.
4‑Wa wiɛ zɩ'ɛ 'mɩɔɔ, 'wa ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa Lagɔ yuë 'ylɩ ‑bhlʋ 'mö 'yli yɔwʋ sɩɔ.
5‑Wa yɔnɩɛ dlɩ 'wʋʋ, 'wa ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ bhö nyɩasɛ, ‑maa dʋdʋkpätaa Lagɔ gbä a‑a ɔ 'kʋä 'nyɛɛ, ɔ yuënyɩ 'nyɛ.
6‑Wanyɩɩ dilaa 'yɩbhää tenyii nɩɩ, nɩkpa 'wuë nɩ nʋ 'saa nɛnɩɛ Lagɔ dlɩ yɔwʋʋ, 'wa ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa Lagɔ a 'nglɩ 'mö, wa dilaa yi 'ylɩ ‑bhlʋ 'mö, 'mö yi.
7‑Wa kää wa 'bhɩa a ngäzɩdlɩɩ, 'wa ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa Lagɔ yi wa ngäzɩdlɩ 'pä.
8‑Wanyɩɩ dilaa 'nɩɛ 'mö ‑dlinɩ Lagɔ a dɛɛ, 'wa ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa wa yi Lagɔ 'ylimö 'ylɩmönɩ.
9‑Wa tɛlɩɛ sɛ nɩkpa 'kä ‑wanɩɩ, 'wa ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa Lagɔ yuë ɔ 'yuë la.
10‑Wa zlɔnɩɛ 'mö Lagɔ a 'yila 'klʋ a dɔ'wʋʋ, wa 'yɩa ‑sɩbhä a za 'klɩɩ, 'wa ‑jɔlʋ!
Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'pɩwʋ mää Lagɔ 'kämanɩɛ, mʋa 'kää ‑mä mö.
11Wa ‑kaanyɩ wɛlɩzoku bhïlanɩ, wa ‑kaanyɩ 'klɩ 'yɩa, wa ‑kaanyɩ yiodɩ 'wʋ 'libhïnɩ, wa ‑kaanyɩ 'kïbhïzoku a kii 'wuë ‑gömö 'zʋ, sɛ a glɩnɩɛ na ‑nʋa a za‑a, 12'mäna 'käda nɩ 'lɩbhanyɩ! Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa Lagɔ yeanyɩ ‑mä ɔ yɔwʋ ‑li a ‑li 'kädɩ 'wlu nʋ. Sɛ ‑bhʋlʋ ‑kpɔ 'la, Lagɔ 'a bhla'mö a 'möbhïlanɩwaa ‑wa 'wlʋä a za tɛɛ, ‑sɩbhä wa 'yʋä a‑a 'klɩ.
Zezwii yɛ ɔ ‑nʋa gïbhï ‑nyɛ 'napɛ 'sɔ 'wʋ pälɩ
(Maakö 9.50; Lwiikö 14.34-35)
13Abhʋa na ‑nʋa, gïbhï a sɛ a ‑wʋä mä'ä 'pɩwʋ. ‑Maa gïbhïï ‑kä 'lʋngli bhɩɛɛ, 'saa wa 'kɩ bhä 'mö 'zʋ yɩ 'kä 'sɔ mɛnɩmanɩ 'nɩ? Yɩ'ɩa'a dɛsɛ ‑kä. 'Kwlɛ 'mö wa 'kɩɛ 'pä nɩkpa 'kɩ ‑gömö nɛmänɩ. 14Sɛɛ 'napɛ lɩ'ɛ 'n ɛ ngla'ɛ nɩkpa 'wʋʋ, ‑sɩbhä a ‑wʋä mä'ä 'pɩwʋ a nɩkpaa a dɔ'wʋ. A'bhï a ‑yi sɛ nɩɩ, ‑gäga 'wlu a glɔ, wʋ'ʋä ziza‑a. 15Wa'a ‑dɩ 'napɛ 'yi 'wë 'n wa 'kɛ ‑käka 'wlumö ‑gbïli. ‑Maa wa ‑kɛɛ 'yi ‑dɩ 'wëë, ghäyɩ wa bizee 'n ɛ ngälaa ‑mä ‑budu 'mö a ‑nʋa 'wuë 'wʋ. 16Sɛ ‑bhʋlʋ ‑kpɔ 'la, ‑sɩbhä 'a ‑wʋwʋsaa nɩ ngäla 'napɛ a sɛ nɩkpa 'wuë 'wʋ, nzɩɩ wa ‑kä 'a ‑li a ‑lii a nʋä 'wʋ yɩlɩɩ, wa 'kä a dɩba Lagɔ ‑ɔ ‑wʋä ‑mä ghäyɩ a 'nglɩ 'ghlimanɩ.
Sɛ'ɛ Zezwii gbää Moyizɩ 'a Gböö a dɔ'wʋ
17A nɩ tɩ ‑tɔnɩ nɩɩ, Moyizɩ 'a Gböö ‑nyɛ Lagɔ 'a 'möbhïlanɩwaa 'sɔ 'a 'cɩawɛlɩɩ, n 'kɩ sɛ ‑sɛ a za nza n yi mä'ä 'pɩwʋ, n'nn, ‑maa n 'kɩ 'klʋ yie a za nza n yiɛ. 18‑Tiamö n nyanyɩɛ 'dɩ nɩɩ, 'n zlɩɩ ‑nyɛ dʋdʋʋ 'sɔ ‑kä ‑bhlɛ ‑bhölɩɩ, Moyizɩ 'a Gböö a gla'mö a 'ylɩlɩyeyike ‑bhlʋ a'bhë 'naa 'kä sɛ ylɛ. ‑Këë yɩ 'wuë 'n yɩ 'kää 'klʋ yie. 19Nza n gbää nɩɩ, ‑ɔ ‑kä Moyizɩ 'a Gböö 'wuë gla'mö a 'tikëyi ‑bhlʋ a'bhë 'klʋkpamö ‑sɛ, 'n ‑ɔ ‑kä'ɛ ‑sɩbhä nɩkpa 'cɩa wa 'kɔ 'klʋkpamö ‑sɛmö, ‑lɛ a nɩkpɛ 'la, 'pɩwʋ mää Lagɔ 'kämanɩɛ, 'tikëyi wa 'kɔɔ ‑mä la. ‑Maa ‑ɔ ‑kä yɩ 'wuë a dɔ'wʋ Lagɔ 'klʋkpamö zʋ, 'n ɔ ‑kä ‑sɩbhä nɩkpa 'cɩa wa 'kä Lagɔ 'klʋkpamö 'zʋmöö, ‑lɛ a nɩkpɛ 'la mɔɔ 'kää ‑mä 'pɩwʋ mää Lagɔ 'kämanɩɛ a dɔ'wʋ dɛsɛ ‑kä. 20'Dɩ n nyanyɩɛ dɛ'ɛ nɩɩ: Sɛɛ Lagɔ yɩbhää, a 'nɩ sasɛ ‑sɩbhä 'klʋkpamö zʋʋ, Moyizɩ 'a Gböö a 'cɩawaa ‑nyɛ Falizɩɛwaa 'sɔ, a 'kä 'wa 'zʋzʋsaa 'wʋ zii, 'pɩwʋ mää Lagɔ 'kämanɩɛ, a 'naa 'kä ‑mä 'bhle ghlɩ 'lɩlɩlɩ.
Sɛ'ɛ Zezwii gbää 'klɛpäpʋ a dɛ
21Sɛɛ Moyizɩ 'nyɛ a‑a ‑aa dɩbawa a dɩbawaa 'dɩɩ, a'bhï a ‑yi ‑sɩbhä. Sɛ'ɛ ɔ gbä a‑a nɩɩ: Tɩ 'ku 'lɩbhä.#5.21 Ɛzoodɩ 20.13; Detlenɔɔmö 5.17. Nɩkpɛ ‑mɔɔ ‑kä 'ku 'lɩbhää, ‑zijlituwaa yo gbʋ köbha. 22‑Maa ‑amö na a, sɛ'ɛ n nyanyɩɛ 'dɩ nɩɩ: Nɩkpɛ ‑mɔɔ ‑kä ɔ 'lilɛ 'klɛ yɔwʋ 'pänɩɩ, wa kä wa 'kɔ ‑zijle 'nyɛ. ‑Ɔ ‑kä ɔ 'lilɛ 'ylimö yɩlɩ, ‑ɔ ‑kä nɩɩ: ‑Nn 'wlumö ‑kä nʋʋ, ‑lɛ a nɩkpɛ 'la, wa kä wa 'kɔ ‑mä ‑zijlituwa 'kädɩɩ a 'yila 'klʋ kwä, wa 'kɔ ‑zijle tu. ‑Ɔ ‑kä'ɛ ɔ 'lilɛ 'ylimö yɩlɩ ‑ɔ ‑kä nɩɩ: 'Kwlɛ 'mö a nɩmɛ ‑n glɩnɩɛ nʋʋ, 'kïbhë a ‑maa 'kää 'nglɩ ‑kä, ɔ 'kä ‑kosu 'mö möö, 'mö ɔ yɛɛ da'a bhïla. 23Sɛ'ɛ n gbää nɩɩ, ‑n ‑kä ‑n 'kä Lagɔ bʋbɔ ‑n 'kɔ ‑lu 'nyɛ, ‑n yi ‑mä Lagɔbudu 'mö a dɛ wa bʋbɔnɩɛ Lagɔ ghlɛ 'wë ‑kë, n‑n ‑kä ligba nɩɩ, ‑na 'lilɛ kä ‑na 'kïbhë 'mlɩɩ, ‑na'a 'saa ‑n yi a‑a Lagɔ 'nyɛɛɛ, 24'zu ‑bhlɛ ‑lɛ sɛ, ‑n 'kä mö, ‑n ‑nyɛ ‑na 'lilɛ 'la 'sɔ a 'kä wamanɩ 'wë, ‑n 'kä bhäla Lagɔ 'nyɛɛ yi. 25‑N ‑nyɛ nɩkpɛ 'sɔ, 'n wɛlɩ ‑kaanyɩ jijo'wʋ ‑wʋʋ, bhälɛ wɛlɩ 'la 'nɩɛ ‑bhlɛ ‑zijlitunyɔɔ a 'yila 'klʋ ghlɛɛ, bhibhe nɩkpɛ 'la yɔwʋ, a 'kä wamanɩ. Ɛ'ɛ ‑bhö fʋ, ‑maa n‑n 'nɩ ‑sɩbhä 'zʋ, 'n yɩ ‑kä ‑zijlitunyɔɔ 'yila 'klʋ ghlɛɛ, ɔ yi gbä 'slʋja ‑yimö 'wʋ 'libhï, wa ‑yimö ‑jie 'mö 'pä. 26N nyɩamö 'dɩ nɩɩ, ‑mä ‑jie 'la 'mö a dɔ'wʋ, n‑n 'nɩ monii 'wuë 'pɛnɩ 'wëë, ‑naa 'kä ‑mä 'wlʋ 'lɩlɩlɩ.
Nglʋsɛtɛlɩtɛlɛ ‑nyɛ gbɩsɛtɛlɩtɛlɛ 'sɔ a wɛlɩɩ
27Sɛɛ Moyizɩ gbä a 'yɛɛ, a'bhï a ‑yi ‑sɩbhä. Sɛ'ɛ ɔ gbä a‑a nɩɩ: Tɩ ‑na 'li a 'nglɔ sɛ tɛlɩ, tɩ ‑na 'li a 'luwli sɛ tɛlɩ.#5.27 Ɛzoodɩ 20.14; Detlenɔɔmö 5.18. 28‑Maa ‑amö na a, sɛ'ɛ n nyanyɩɛ 'dɩ nɩɩ: Nɩkpɛ a ‑mɔɔ ‑kä ɔ 'li a 'nglɔ 'wʋ yɩlɩ 'n ɔ sɛtɛlɩtʋ ‑kɔɔ 'lɩbhää, ɔ kɔ da'a sɛ tɛlɩ 'wë. 29N nɛ naa: 'N ‑na'a ‑luukɛyilii ‑kämö 'nyinyloli 'mö kwää yii, ‑sɛɛ ‑mä ‑n 'kɛ 'klwɛ 'mö 'pä. N‑n ‑kä ‑na'a kpökpaa a 'kïbhë ‑bhlʋ tɩɩ, mɩɩ nɛnɩɛ mɩɩ ziɛ a 'kä 'wʋ ‑tlunɔ, ‑n ‑nyaa 'kä ‑kosu 'mö mö 'wʋ. ‑Kosu 'la, wʋ 'naa 'kä 'kwädlɩ 'wʋ 'ngïmo. 30'N ‑na'a luukɛkätɩkpaa ‑kamö'ɛ 'nyinyloli 'mö kwää yii, ‑daa 'wʋ, ‑n 'ka 'kwlɛ 'mö pä. N‑n ‑kä ‑na'a kpökpaa a 'kïbhë ‑bhlʋ tɩɩ, mɩɩ nɛnɩɛ mɩɩ ziɛ a 'kä 'wʋ ‑tlunɔ, ‑n ‑nyaa 'kä ‑kosu 'mö mö 'wʋ. ‑Kosu 'la, wʋ 'naa 'kä 'kwädlɩ 'wʋ 'ngïmo.
'Nglɔ ‑nyɛ 'luwli 'sɔ 'kä 'ylimö ‑sɛnɩ a wɛlɩɩ
(Matie 19.9; Maakö 10.11-12; Lwiikö 16.18)
31Moyizɩ lɛ naa: Nɩkpɛ ‑kä ɔ 'lɛnglɛ 'suë 'mö ‑sɛɛ, ɔ nɩ 'nyɔ 'suëmösɛbɔgʋ.#5.31 Detlenɔɔmö 24.1. 32‑Maa ‑amö na a, sɛ'ɛ n nyanyɩɛ 'dɩ nɩɩ: Nɩkpɛ ‑mɔɔ ɔnyɩɩ nglɔɔ 'nɩ gbɩ sɛ tɛlɩ 'n ɔ ‑kɔɔ 'suë 'mö ‑sɛ, 'n nglɔ 'la ‑kä käböghlɩ möö, ‑ɔ ‑sɔɔɔ da'a 'suë 'mö mɔɔ ‑jlinɔɔ gbɩsɛtɛlɩtɛlɛ 'wʋ. Nɩkpɛ a ‑mɔɔ kwää 'nglɔ ɔ 'luwli ‑sɛɛ 'suë 'möö, ɔ 'li a 'nglɔ ɔ tɛlɩɛ sɛ.
Sɛ'ɛ Zezwii gbää zligozligu a dɛ
33Sɛɛ Moyizɩ 'nyɛ a 'yɛɛ ‑aa dɩbawa a dɩbawaa 'dɩɩ, a'bhï a ‑yi ‑sɩbhä. Sɛ'ɛ ɔ gbä a‑a nɩɩ: Tɩ nyɩasɛ Lagɔ 'mö zligonɩ. ‑N ‑kä Lagɔ 'mö zligonɩ 'wëë, 'saa ‑n gbä a‑a ‑n 'kä nʋ, ‑nn yoo 'mö zligonɩ, tu nimï ‑sɛ, ‑maa nu klɩpaa.#5.33 Levitiikö 19.12; Nɔblɩ 30.3; Detlenɔɔmö 23.22-24. 34‑Maa ‑amö na a sɛ'ɛ n nyanyɩɛ 'dɩ nɩɩ: Tɩ tɛkäsɛ a'bhë zligo 'lɩlɩlɩ. Tɩ zlɩ 'mö zligonɩ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa ‑mä zlɩ 'mö, ‑mä Lagɔ ‑wʋä. 35Tɩ'ɛ dʋdʋkpäta 'mö zligonɩ, ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa ‑lɛ a ‑gömö ‑lɛ Lagɔ zʋä 'ɔ kplɩɩ. Zeluzalɛɛmö a ‑glɔɔ tu'ɛ 'mö zligonɩ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa 'kämanɩnyɔ 'kɔdɔɔ Lagɔ, mɔɔ ‑këluu'ɛɛ. 36Tɩ'ɛ ‑na'a 'wukpëlea 'mö zligonɩ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa ‑na'a 'wlu a nyukwëa ‑a ‑wʋä ‑mä, a gla'mö a 'yeyi ‑bhlʋ a'bhë, ‑nn‑ä bhɛnɩ ‑n 'kɛ buu päla, ‑nn‑ä'ɛ bhɛnɩ ‑n 'kɛ ylumanɩ. 37Nza n gbää nɩɩ, ‑n ‑kä 'mö ‑sɛnɩ, nn ‑n ‑kä nʋä yii, ‑n ‑nɛɛ: Nn. N'nn ‑n ‑kä nʋä yii, ‑n ‑nɛɛ: N'nn. Nʋ sa'a ‑n 'kä ‑lɛ 'bhlenɩ. ‑Maa 'saa ‑n 'käa'a ‑lɛ ‑gömö 'zʋʋ, Sataa 'mö yɩ 'bhöönɩɛ 'mö.
Zezwii yɛ kpasɛsʋ a dɛ bhïlaa
(Lwiikö 6.29-30)
38A 'nʋ nɩɩ: 'Yli ‑nyɛ 'yli nɩ bhli. Gleyi ‑nyɛ gleyi nɩ bhli.#5.38 Ɛzoodɩ 21.24; Levitiikö 24.19-20; Detlenɔɔmö 19.21. 39‑Maa ‑amö na a, sɛ'ɛ n nyanyɩɛ 'dɩ nɩɩ: Nɩkpɛ ‑kamö ‑lizoku 'wlu nʋʋ, tɩ yɩ kpa ‑sɛ. Nɩkpɛ ‑kä ‑na'a luukɛyukwli 'mö 'pää, tuloo kɔpɛnɛɛ ɔ 'kɛ 'mö 'pämö. 40Nɩkpɛ ‑kamö ‑zijle ‑dɩnɩ ɔ 'kä ‑na'a ‑bänaa 'wʋ 'libhï a za‑a, 'nyɛmɔ ‑na'a 'wʋpälekwii yowʋ. 41Nɩkpɛ ‑kamö 'wlumö köbhänɩ, ‑n 'kä ɔ 'gblukwë ‑su ‑këë 'kilo ‑bhlʋ 'wʋʋ, 'gblukwë 'la, ‑soaa ‑këë, a 'kä 'kwili 'sɔ 'wʋ ghlɛ. 42Nɩkpɛ ‑kamö ‑lu zɛlaa, 'nyɔnyɩ. ‑Ɔ ‑kamö ‑lu bhʋʋ, tɩ nimï ‑sɛ.
A nɩ ‑wa 'a ‑gblɩwaa
(Lwiikö 6.27-28,32-36)
43A 'nʋ nɩɩ: ‑Wa na 'lilɛ.#5.43 Levitiikö 19.18. ‑Maa ‑gblɩ, ‑na'a ‑gblɩnyɔɔ. 44‑Maa ‑amö na a, sɛ'ɛ n nyanyɩɛ 'dɩ nɩɩ: ‑A nɩ ‑wa 'a ‑gblɩwaa. ‑Ɔ 'yɩamöä 'klɩɩ, bhibhe ɔ 'wlumö Lagɔ. 45‑Sɩbhä a dɔ'wʋ, ‑na dɩba Lagɔ ‑ɔ ‑wʋ ‑mä ghäyɩ 'wʋ, ɔ ‑yimö ɔ 'yu 'la. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa Lagɔ, ɔ ‑kä ylʋʋ 'pʋa, ‑n yi dlɩ zɛmö nɛnɩ oo, ‑n 'nɩ dlɩ zɛmö nɛnɩ oo, ɔ 'pʋʋ ‑na za. Ɔ ‑kä nyuu lɩbhaa, ‑n yi 'mö zlɔnɩ oo, ‑n 'nɩ 'mö zlɔnɩ oo, ɔ lɩbhʋ ‑na za. 46Zaa, nɩkpaa ‑wa ‑wamöä a 'yize, mö ‑n ‑kä ‑waa, tɩ ‑tɔnɩ nɩɩ Lagɔ ‑yimö yɩ 'ylimö a ‑lu 'nyɛ. Ɛ'ɛ ‑bhö nyɩasɛ, ‑maa lapoomoni a 'wʋbhliwaa a'bhï, ‑sɩbhä wa 'zʋmöä. 47Wa glɩnɩɛ ‑na ‑daayuë a 'yize, mö ‑n ‑kä bhälɩ, ɛ'ɛ ‑bhö da'a käböli. Ɛ'ɛ bhö nyɩasɛ, ‑maa nɩkpaa ‑waaa Lagɔ ‑yi a'bhï, ‑sɩbhä wa 'zʋmöä. 48‑Sɩbhä a za n gbää nɩɩ abhʋa na ‑nʋa, sɛɛ a dɩba Lagɔ ‑ɔ ‑wʋ ‑mä ghäyɩ 'wʋ zlɔnɩɛ 'möö, a nɩ ‑wʋmö ‑sɩbhä.
Voafantina amin'izao fotoana izao:
Matie 5: bet
Asongadina
Hizara
Dika mitovy
Tianao hovoatahiry amin'ireo fitaovana ampiasainao rehetra ve ireo nasongadina? Hisoratra na Hiditra
© (Active), Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.