تعارف
متّی دی راہِیں اِنجِیل نویںعہدنامہ دی پہلی کتاب ہے۔ ایہ اِنجِیل سنہ 55 کنُوں 65 عیسوی دے وِچ وِچ شہر انطاکیہ اِچ لکھی ڳئی۔ اِیں اِنجِیل کُوں متّی دی راہِیں اِنجِیل اِیں کیتے اَہدِن جو ایہ یِسُوع مسِیح دے ہِک شاگِرد متّی لکھی ہَئی جیرھے یِسُوع مسِیح دے ٻارھاں رسُولیں اِچوں ہِک رسُول ہَن اَتے اُنہیں دا ناں ”لاوی“ وی ہا۔ اِیں اِنجِیل اِچ خُوشخبری دا پیغام ایہ ہے جو خُدا دُنیاں دی بخشش کیتے جیرھے بچاوَݨ آلے دا وعدہ کیتے او یِسُوع مسِیح ہِن۔ ایہ وعدہ تورات شریف، زبور شریف اَتے انبیاءکرام دے صحیفئیں اِچ مِلدے۔ اِیں اِنجِیل کُوں لکھݨ دا مقصد بنی اِسرائیل کُوں ایہ ݙساوَݨ ہا جو او جیرھے ”مسِیحا“ یعنی خُدا وَلوں مسح کیتے بادشاہ دے بھالے اِچ ہَن او آ ڳئے جیرھے یِسُوع مسِیح ہِن۔ بھانویں جو ایہ اِنجِیل بنیاِسرائیل کیتے لکھی ڳئی وَل وی ایہ ساری دُنیاں کیتے خُوشخبری ہے۔ ایہ اِنجِیل ٻَہُوں ترتیب نال یِسُوع مسِیح دی مُعجِزانہ پیدایش، اُنہیں دے بپتِسمہ اَتے اَزمائشیں دے بارے فرمیندی ہے۔ اِنہیں اَزمائشیں دے بعد اُنہیں دی خدمتداری شروع تھِیندی ہے اَتے او صوبہ گلِیل اِچ خُدا دی بادشاہی دا پرچار کریندِن، تعلیم ݙیندِن اَتے شفائیں ݙیندِن۔ اِیندے بعد اُنہیں دا صوبہ گلِیل کنُوں شہر یروشلم دو سفر شروع تھِیندے۔ شہر یروشلم اِچ یِسُوع مسِیح کُوں سُولی اُتے چڑھا ݙِتا ویندے اَتے او تریجھے ݙینہہ زندہ تھی ویندِن۔ سُولی اُتے اپݨی جان ݙیوَݨ کنُوں ہِک ہفتہ پہلے ٻَہُوں خاص واقعئیں دا ذِکر وی اِیں اِنجِیل اِچ ہے پِیا۔
یِسُوع مسِیح جیرھی تعلیم ݙِتی اُونکُوں پنج حصئیں اِچ وَنݙ سڳدے ہَئیں۔ (1) یِسُوع مسِیح ہِک پہاڑی اُتے ٻَہہ کرائیں لوکیں کُوں تعلیم ݙِتی جَینکُوں پہاڑی وعظ اَہدِن۔ اُنہیں سکھائے جو جیرھے خُدا دی بادشاہی اِچ ہوندِن اُنہیں دا کردار کینجھا ہوندے اَتے اُنہیں دیاں ذمہواریاں کیرھیاں کیرھیاں ہوندِن۔ مزید ایہ جو اُنہیں کُوں کینجھیاں برکتاں مِلدِن اَتے اُنہیں دی چھیکڑی منزل کِتھاں ہوندی ہے۔ (2) یِسُوع مسِیح اپݨے ٻارھاں خاص شاگِردئیں کُوں تعلیم ݙِتی جو اُوندے رسُول بݨن۔ (3) یِسُوع مسِیح خُدا دی بادشاہی کُوں مثالیں نال بیان فرمایا اَتے تعلیم ݙِتی۔ (4) یِسُوع مسِیح سِکھایا جو حقیقی شاگِردی کیا ہوندی ہے اَتے کُوئی سچّا شاگِرد کیویں بݨ سڳدے۔ (5) یِسُوع مسِیح اِیں دَور دے خاتمے اَتے خُدا دی بادشاہی دی آمد بارے تعلیم ݙِتی۔
خاکہ
یِسُوع مسِیح دا شجرہ اَتے پیدایش (1:1—2:23)
یُوحنّا بپتِسمہ ݙیوَݨ آلے دا پرچار (3:1-12)
یِسُوع مسِیح دا بپتِسمہ اَتے اَزمائشیں (3:13—4:11)
یِسُوع مسِیح دا صوبہ گلِیل اِچ پرچار(4:12—18:35)
صوبہ گلِیل کنُوں شہر یروشلم دو سفر (19:1—20:34)
شہر یروشلم اِچ اَتے چودھاروں چھیکڑی ہفتے دے واقعات (21:1—27:66)
یِسُوع مسِیح زندہ تھِیوَن دے بعد ظاہر تھِیندِن(28:1-20)