Matiu 5
5
Jisu ko nianiiekimo matuma vaki sopu kale
1Jisu ta o meake matu kubo vaki, nio vota ota kailake sopu kale, ni ota papuake sai. Nio voko disaipeli madu ta ke aramuvake papu vo Jisu. 2Sai nio vota o taniekake nianiiekimo se, ni eri ma kiolake:
Maba ko tuvevo ama zoleilo
(Luke 6:20-23)
3“Keta zoleiva tisoiko se kekai nianiiani seko ozaoza elo seko auvana kale, ako seta o ṉavi Baṉara ko lekasa puo kale amu sole.
4“Keta zoleiva tisoiko se upotuqu ke evani, ako Baṉara ta o patukimou se sole.
5“Keta zoleiva tisoiko seke zarazaraivani, ako seta ke kovou sole ko uri ama quli vo Baṉara oma inainaekema.
6“Keta zoleiva tisoiko se kekai matu zariani ereko vo Baṉara okai zariako quli, ako vo Baṉara ta o tauvemou se matuvole sole.
7“Keta zoleiva tisoiko se keta ma akoekani edolomu ko sarueko, ako vo Baṉara ta ota ma akoekou seko sarueko sole.#5:7 Edolovoa pepelike komi ta eri: Keta zoleiva tisoiko seko roquano kale ke tauvemani edolomu, ako vo Baṉara ta o tauvemou se voko roquano kale sole. 8“Keta zoleiva tisoiko se bulebule ama bulo kale ama zario samu, ako seta ke velou sole vo Baṉara.
9“Keta zoleiva tisoiko se bulezato ko maba madu, ako vo Baṉara ta o ṉaviko meqora poso ma kiovou se sole.
10“Keta zoleiva tisoiko seke naquivani, seko ereko kale avo vo Baṉara oka zariani, ako seta o ṉavi Baṉara ko lekasa puo kale amu sole.
11“Ni meta me zoleilou kiadama taku, so keru maba poso ke mauluemelou keru ni ke naquemelou keru ni ke melai kuirikou keru kiadama lipalipa kama quli kale aṉako luluelo ko kio kale avo. 12Melai meta matu zoleimo, ako meko reketekete aukale ama ta matu ko elou sole. Ako koa omadeuvo inio lulavo ke imevo jari se poropita madu, ni vo Baṉara ta o katimake se poropita madu matuma reketekete, so sole vota mata o katimelou me matuma reketekete.
Jisu ta o mati podetika kava ni zakaremu se vo ke luluevani
(Maka 9:50; Luke 14:34-35)
13“Meta kiadama maba peuru ma peuru kale amu ko soloti mela. Ko soloti ta kota ka mumailou koko kava roquroqu tea, maba pui kopa roveovou mata kava elo. Ni koa soloti ta utube ama, so sole kota ko ṉamuilou kupele ni maba poso ta kekai lojolou.
14Meta kiadama maba peuru ma peuru kale amu ko zakaremu mela. Ko sopu kale ama peuru ta pui kopa mutailou. 15Puliala maba inio o pakeka ko juke ni mola sau o kati opoeka, melai vota o vaekou ko ṉaviko papupapu topi tu kota ko talolou tu zakaremu ko imou se koa pade ko poro kale amu. 16Meta soa talolo emo meko kalo kale maba poso kasi tu seta ke kelo meko uri ama iruruputo ni seta ke ilusivou mevo aukale ala Mama,” ma kiolake.
Jisu mai nianiiekiko vo Mosese ko Bazu
17Ni vo Jisu ta obeta olake bazubazuto, ni eri ma kiolake se, “Pui kerukerueko ta aṉata a queva tu sebiekole vo Mosese ko Bazu ni se poropita madu ko nianiiekato. Aṉata pui a queva tu epezikole ko melai aṉata a queva tu se kikevevo ta tuvevo ko elou. 18Tuvevo avole aṉata a bazuemela me, puliama kama supi vo Mosese ko Bazu kale ama quli ta kopa besiziovou, ti kobeta barolou miduku ni au ko paitopaito ni kiadama quli ko ruvuro. 19Ni kala maba ta pui o zorikou koa bazubazu kikolani ni o saruevou nianiiekivo kala vovo lolo tu vo melai pui o zoriko, omadeuvo se Parese madu ni se Mosese ko Bazu ko nianiiekato ko maba poso ke kavani jari, ta matu zara kala o elou vo Baṉara ko lekasa puo kale. Melai voa maba vo o luluekani vo Mosese ko Bazu kikolani ni o mati nianiiekikani maba poso tu se melai ke lulueke, ta matu raura kala o elou vo Baṉara ko lekasa puo kale. 20Sole aṉata a bazuemela me, meta erekomo ko quli vo Baṉara oka zariako quli tu kai paloasomo se vo Mosese ko Bazu ko nianiiekato ko maba poso ni se Parese madu ke erekako kalo. Ako pui so tea, meta pui meba malezikou tu kai amaqeo vo Baṉara ko lekasa puo,” ma kiolake.
Jisu mai nianiiekiko pui korakorailo ko kalo
(Luke 12:57-59)
21Ni vo Jisu ta obeta olake bazubazuto, ni eri kiolake sekasi, “Meta lula me viqe lulamu animeko taite poso ke melai bazuekema bazu ko eri kikovema, ‘Meta pui me vouvatou meko pazoko kale ko bazu, ako voa maba vo o vouvato ala ta ke vati ziovou titizikinio kale sole.’ 22Melai aṉata a bazuemela me, kala ta ovai korakorailou vovo lolo ta vo Baṉara inio o titizivou vo, ni kala ta o ruqe kasevou vovo lolo ta vota o titiziovou vo Baṉara ko matu raura kama titizato kale. Melai kala ta ovai korakorailou vovo lolo, ni vota ovai kuirikou ta vota kutumana kala, ta vo o korakoraivani ta o male tu ko qoloevou ko heli ko uza. 23Esa ṉota ṉo qati ziovou ṉoko siqasiqa siqato ko sara kasi tu ṉo jiqatou vo Baṉara kasi, ni sai nio ṉota ṉo qerukeruekou ta kala ṉovo lolo ta obe ṉai korakoraiva ṉo, 24ta ṉota ṉo vaekou ṉoko siqasiqa sai siqasiqa ko sara kasi ni ṉoba vati odouvikiniou ṉovo lolo, sai kazo inio ṉo jiqatou Baṉara kasi tu vota ota ṉa akoekou ṉoko sarueko.
25“Ni ṉovo kana ta oka zariovou ṉati zio titizikinio kale tu o titiziṉou ṉo kiovou, ta uri tu korotiko saita koa tapata qe ṉavio kude puliako qe kai amaqeo ko titizikinio. Ako pui ko male sole tu vota o ṉati ziovou ṉo titizato ko maba kasi tu o titiziṉou. Ako titizikinio ko tova ta vo o titizatani ta o vaeṉou ṉo pulisi madu kasi tu seta ke amaqiṉou ṉo pirito pade kale. 26Ni aṉata a bazueṉa ṉo, ṉota ṉo elou sai ni pui ṉoba saqorou ti kobeta barolou koa taku ṉoṉo okotikou keru tabariko ṉoko ronu,” kiolake.
Jisu kai pesipesito ko zave
27Ni vo Jisu ta obeta olake bazubazuto, ni eri kiolake sekasi, “Meta lula me viqa ko bazu kikovevo, ‘Meta pui me zavematou.’ 28Melai aṉata a bazuemela me, kala ta okai pazapazailou kama edoloma reko, ta vota lula ota zavemata voko kerukeru kale. 29-30Ni kama quli ṉoko saevo kale ama ta sarueko saṉa ko iṉou ṉo, ta ṉota ṉo ṉamukou ko. Kota tapata tu ṉamuko ko, melai uri tu ṉamuka, ako matu tapata kio tu ṉoko pado ama saevo ta ko ṉamuilou heli kale sole. Omadeuvo ṉota ṉo ṉamuka jari ṉoko palo rana vilu, ko ruqe ama zario saṉa ko iṉako ṉo, ma ṉota ṉo ṉamuka jari ṉoko palo rana ṉase ko ruqe ama kalo saṉa ko iṉako ṉo. Ako pui uri tu kiadama ṉoko saevo ta ko ṉamuilou heli kale omadeu pado ṉoko ruqe ama kalo ko saruilo kale.”
Vaekinio ko bazu
(Matiu 19:9; Maka 10:11-12; Luke 16:18)
31Nio vo Jisu ta obeta olake voko bazubazuto kale, ni eri ma kiolake se, “Meta lula me viqa koa bazu kikovevo, ‘Kala maba ta o butueko kiovou voko reko ta vota o katikou koa reko vaekinio ko pepa saita inio vota o butuekou ko.’ 32Melai aṉata a bazuemela me, kala ta o butuekou voko reko, melai koa reko ta pulia quli ko pauvekako ikio, ni kota mata ko tova rorotou, ta kota kota zavemata inio kovo lasive ko butueko ko kio kale avo. Ni kala o tova raeko ala koa reko melai ota zavemata.”
Leveleveo ko bazu
33Ni vo Jisu ta obeta olake voko bazubazuto kale, ni eri kiolake sekasi, “Meta lula me viqa meko taite poso ko bazu ko eri kikovema, ‘Meta pui utube iko meko leveleveo melai kiadama quli ko me leveleveo me ikako quli vo Baṉara ko ṉikale ta me erekou muli,’ kikovema. 34Melai aṉata a bazuemela me, so keru me leveleveo me erekou keru meta pui maulu me bikou. Meta pui maulu kai piko ko au, ako ko au ta vo Baṉara ko papupapu sole. 35Ni pui maulu kai piko ko miduku, ako kota vo Baṉara ko kiti iviivi sole. Ni pui maulu kai piko ko Jerusalema, ako koa matu peuru ta Baṉara ko sole, vo raura kala lekasa. 36Ni meta pui maulu kai piko meko lezu, ako meta pui meba roveovou vozo ni sibi iko meko tou poso sole. Ako vo Baṉara o kiada inio o podetikani meko saevo sole. 37‘Uri’ kimevou ti ‘Uri’ pala kiomo, ‘Pui’ kimevou ti ‘Pui’ pala kiomo, melai meta pui me qasekou mata kama quli, ako kama quli maulu meqai pikou, ta kota vo Setani kasi azo ko kuevako ikio sole.”
Pui besito ko kalo ko bazu
(Luke 6:29-30)
38Ni vo Jisu ta obeta olake voko bazubazuto kale, ni eri kiolake sekasi, “Meta lula me viqa ko bazu ko eri kikovema, ‘Kala maba ta ota ṉa pazokou kama rana ṉoko vilu, ta mata tava pazoka voko vilu kama rana, ni kala maba ta ota ṉa lopaekou kama pado ṉoko taka, ta mata tava lopaeka kama pado voko taka,’ kikovema. 39Melai aṉata a bazuemela me, meta pui me besiekou ko ruqe ruqe kale, sole kala maba ta ota ṉa pazokou ṉoko palo rana ari tu o quratiṉo ubutiania, ta mata kativa ṉoko made rana ari tu ota ṉa pazoko. 40Ni kala ta o ṉati ziovou ṉo titizikinio kale tu ota ṉa kovo ṉoko rosia sabosabo, ta uri tu kativa ṉoko rosia sabosabo, ni mata ṉota va zarieka ṉoko puju ama sabosabo tu o kovo.#5:40 Se Jiu mu ta kekai saboini rosia topia sabosabo puju ama sabosabo ni kitia sabosabo ko topi, so sole nea maba ta pui doredore opa elou. 41Ni kala solodia ta o zuruzurueṉou ṉo tu ṉota ṉo borikou voko lomaloma puju ama talio kale, ta uri tu ṉota borika ko rosi ama talio kale. 42Ni kala olaquala ta oṉai pasekou kama lomaloma, ta uri tu kativa, ni kala ta ota ṉa zariovou ṉoko lomaloma tu okai iruruputou saita kiovou, ta uri tu va zarie.”
Kana madu ko roquemo ko bazu
(Luke 6:27-28,32-36)
43Ni vo Jisu ta obeta olake voko bazubazuto kale, ni eri kiolake sekasi, “Meta lula me viqa ko bazu ko eri kikovema, ‘Meta me roquemou meko baerebaere poso ni memai kideipou meko kana madu,’ kikovema. 44Melai aṉata a bazuemela me, meta me roquevou mevo kana ni me mati vararaitou seke naquemelani me. 45Koa kalo ikio ko kasa puemelou ta meta mevo aukale ala Mama ko meqora poso mela, ako vo Baṉara ta omadeu taloekiko omai eva voko ṉaniu ko zakaremu se uri amu ni se ruqe ama maba poso, ni vota omadeu katimo o eva ko nioro ko mauruto se sidopu ke erekani ni se ruqe ke erekani. 46So sole meta me roquemou pala seke roquemelani me, ta pui ko male tu vo Baṉara ta reketekete saṉa o imelo me, ako se ruqe amu se takisi ke koani melai keta rovea ereko sole so jari. 47Ni meta me mati baeremuilou meko baerebaere poso ke kiada kimevou, melai kota pulia quli jari, ako se kutumana kamu melai keta rovea ereko sole so jari. 48Melai meta uria sidopu emo, ni roquemomo kiadama maba poso meko pado ama bulo kale, omadeuvo jari mevo aukale ala Mama ta sidopu ala ni vota soa roquemo inio o evani sea kiadamu.”
Markert nå:
Matiu 5: BLBNT
Marker
Del
Kopier
Vil du ha høydepunktene lagret på alle enhetene dine? Registrer deg eller logg på
The New Testament in the Bilua language, Solomon Islands © The Bible Society of the South Pacific, 1995.