Dzieje Apostolskie 2
2
Dzień zesłania Ducha Świętego
1A gdy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy,#Kpł 23:15-21; Pwt 16:9-11; Dz 20:16; 1Kor 16:8#2:1 dzień Pięćdziesiątnicy, ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς, był pięćdziesiątym dniem po szabacie paschalnym (Kpł 23:15-16), przypadał zatem na pierwszy dzień tygodnia. Znany był również pod nazwą Święta Tygodni (Pwt 16:10), Święta Żniw (Wj 23:16) lub Święta Pierwszych Plonów (Lb 28:26). Było to – obok Paschy na wiosnę i Święta Namiotów na jesieni – święto, które Żydzi byli zobowiązani obchodzić w Jerozolimie (Pwt 16:16). O szczegółach dotyczących obchodzenia świąt czytamy w Kpł 23. Wylanie Ducha Świętego tego dnia ma znaczenie symboliczne. Pozyskane tego dnia „pierwociny” były zapowiedzią wielkiego żniwa. byli wszyscy razem na jednym miejscu.#2:1 Wszyscy to być może ludzie wymienieni w Dz 1:13-14; jedno miejsce to być może świątynia (zob. Łk 24:53). 2I nagle#Dz 9:3 stał się z nieba szum, jakby uderzenie potężnego wiatru,#J 3:8 i napełnił cały dom,#Wj 40:34; 1Krl 8:10; Jl 3:1; Ag 2:7; Za 12:10; Dz 4:31 w którym siedzieli. 3I ukazały im się rozdzielające się języki jakby ognia#2:3 Języki jakby ognia pod. jak w przyp. płonącego krzaka (Wj 3:2-5) są znakiem obecności i mocy Bożej. – i usiadł na każdym jednym z nich. 4I napełnieni zostali wszyscy Duchem Świętym,#Mt 3:11; Łk 1:15; 3:16; Dz 4:31; 8:17; 10:44-45; 11:15 i zaczęli mówić innymi językami, #Mk 16:17; Dz 2:11; 10:46; 19:6; 1Kor 12:10, 28, 30; 13:1; 14:4-6, 19 tak jak Duch dawał im się wypowiadać. #Dz 4:20; 1Kor 12:11#2:4 Dar mówienia językami to łaska wypowiadania z natchnienia Ducha Świętego, poza udziałem świadomie podjętego wysiłku myślowego, słów, głównie uwielbienia lub dziękczynienia, składających się na język nie wyuczony przez mówiącego i niekoniecznie dla niego samego zrozumiały, głoszący wielkie dzieła Boże w sposób zrozumiały dla innych lub możliwy do przetłumaczenia (Dz 2:4, 11; 1Kor 14:2). O tym, czy dana wypowiedź jest przypadkiem mówienia językami, decyduje natchnienie wypowiedzi, a nie jej brzmienie.
5A przebywali w Jerozolimie Żydzi, bogobojni mężczyźni#Łk 2:25; Dz 13:26 ze wszystkich narodów pod niebem. 6Gdy więc powstał ten głos, zgromadził się tłum i wpadł w zdumienie, gdyż słyszeli, każdy jeden, jak mówili ich własnym dialektem.#Dz 2:4#2:6 Lub: językiem, zob. Dz 21:40; 26:14. 7Zaskoczeni zaś i zdumieni#Dz 1:11 mówili: Czy oto ci wszyscy, którzy mówią, nie są Galilejczykami?#Dz 2:12 8Jak to więc jest, że my słyszymy, każdy nasz własny dialekt, w którym zostaliśmy urodzeni? 9Partowie i Medowie,#2Krl 17:6 i Elamici,#Rdz 14:1, 9; Dn 8:2#2:9 Partowie, Medowie i Elamici to narody spoza imperium rzym. Partowie nigdy nie zostali przez Rzymian podbici. i mieszkańcy Mezopotamii,#Rdz 24:10; Sdz 3:8; Dz 7:2 Judei i Kapadocji,#1P 1:1#2:9 Kapadocja: kraina w Azji Mn. (wsp. Turcja), od 17 r. po Chr. prowincja Rzymu. Ważny ośrodek chrześcijaństwa. Pontu#Dz 18:2#2:9 Pont: kraina w pn-wsch Azji Mn. nad M. Czarnym. To właśnie po zwycięstwie nad królem Pontu Farnakesem II Juliusz Cezar przesłał do senatu wiadomość: Veni, vidi, vici; prowincja Rzymu włączona w 64 r. po Chr. przez Nerona do Galacji; rodzinne strony Akwili, Dz 18:2. i Azji,#Dz 19:10; 1Kor 16:19#2:9 Azja: w NP rzym. prowincja obejmująca trzecią część zach i pd-zach części dzisiejszej Azji Mn. Leżała ona na zach od Galacji. 10Frygii#Dz 16:6; 18:23#2:10 Frygia: kraina w Azji Mn. (wsp. zach Turcja), od 133 r. p. Chr. w granicach imperium rzym.; słynęła z kopalnii złota i kamieniołomów marmuru. i Pamfilii,#Dz 13:13#2:10 Pamfilia: kraina w pd Azji Mn. (wsp. Turcja) od końca II w. p. Chr. zależna od Rzymu (początkowo prowincja wspólna z Cylicją, od 74 r. p. Chr. samodzielna). Egiptu#Rdz 37:28; Wj 12:51 i tych części Libii,#Dn 11:43 które leżą koło Cyreny,#Mt 27:32; Dz 11:20#2:10 Cyrena: zach część Libii, tzw. Libia Cyrenejska (Dz 2:10L). i przybysze z Rzymu, 11zarówno Żydzi, jak i prozelici,#2:11 prozelici, προσήλυτοι, czyli: ci, którzy przyszli; nawróceni na judaizm, zwani Grekami, którzy obrzezywali się i przestrzegali Prawa Mojżesza. Kreteńczycy#Dz 27:7, 12-13; Tt 1:5, 12 oraz Arabowie#Ga 1:17 – słyszymy ich, jak w naszych językach mówią o wielkich dziełach Boga. 12Wszyscy więc, zaskoczeni#Dz 2:7 i bardzo zmieszani, mówili jeden do drugiego: Co to ma być? 13Inni zaś drwili i utrzymywali: Młodym winem są upici.#Dz 17:32; 1Kor 14:23; Ef 5:18
Wyjaśniająca mowa Piotra
14Wówczas powstał Piotr wraz z jedenastoma, podniósł swój głos i wyraźnie do nich przemówił: Mężowie judzcy i wy wszyscy, którzy mieszkacie w Jerozolimie! Niech to będzie wam wiadome i z uwagą wysłuchajcie moich słów.#2:14 Chrzest w Duchu zmienił przestraszonych uczniów w odważnych świadków. 15Ci ludzie bowiem nie są pijani,#1Ts 5:7 jak podtrzymujecie, gdyż jest trzecia godzina dnia,#2:15 Tj. 9:00 wg wsp. rachuby. W dni świąteczne Żydzi zasiadali do posiłku później. 16ale to jest to, co było powiedziane przez proroka Joela:#Jl 3:1-5#2:16 Powołanie się na Jl ukazuje rolę Pisma w życiu człowieka: określa ono treść wiary, przedmiot nadziei, zakres możliwości i dziedziny twórczości. Wierzyć to ufać słowom Boga (J 4:50). Obraz nakreślony przez Jl spełnia nadzieje wyrażone w Lb 11:29.
17 I stanie się w dniach ostatecznych#Iz 2:2#2:17 Dni ostateczne: okres między Pięćdziesiątnicą a powrotem Chrystusa (Hbr 1:1-2).
– mówi Bóg –
że wyleję z mego Ducha #
Iz 32:15; 44:3; Ez 36:27; Za 12:10; J 7:37-39; Dz 2:33; 10:45; Rz 5:5; Tt 3:6 # 2:17 z mego Ducha : (1) różne przejawy Ducha (1Kor 12-14); (2) mego Ducha, hbr. אֶת־רוּחִי, bez sugerowania częściowości, jak w G.
na wszelkie ciało # 2:17 W SP napełnienie Duchem było udziałem powołanych do przywództwa.
i prorokować będą wasi synowie
i wasze córki, #
Dz 21:9
i wasi młodzieńcy oglądać będą
widzenia, #
Dz 10:3, 17; 16:10; 2Kor 12:1-2
i wasi starcy śnić będą sny;
18 i nawet na moich niewolników
i niewolnice
wyleję w tych dniach z mego Ducha
i będą prorokować.#Dz 11:28; 21:4, 11; 1Kor 12:10, 28, 29; 13:2; 14:1-25#2:18 i będą prorokować, καὶ προφητεύσουσιν, וְנִבָּאוּ, brak w Jl; o językach nie ma mowy, być może łączone są z prorokowaniem.
19 I sprawię cuda na niebie #
Łk 21:11
– w górze,
oraz znaki na ziemi – na dole,
krew i ogień, i kłęby dymu.
20 Słońce przemieni się w ciemność,
a księżyc w krew, #
Jl 3:4; Am 8:9; Mt 24:29
zanim nadejdzie dzień Pana
wielki i wspaniały. #
So 1:14; 1Ts 5:2; Obj 6:17; 16:14
21 I wówczas każdy, kto wezwie
imienia Pana, #
Rdz 4:26; 26:25; Ps 105:1; Dz 9:14; 2Tm 2:22 będzie zbawiony.#Jl 3:5; Dz 2:47; 4:12; 15:11; 16:31; Rz 10:13
22Mężowie Izraelici! Posłuchajcie tych słów: Jezusa z Nazaretu,#Mt 2:23; J 1:45; Dz 3:6; 4:10; 10:38 męża wskazanego wam przez Boga w dziełach mocy, cudach i znakach,#J 3:2; 6:14; Dz 2:43; 4:30; 5:12; 6:8; Rz 15:19 których Bóg dokonał przez Niego pośród was, jak sami wiecie, 23Tego, wydanego#Mt 20:19; Dz 3:13 z woli#2:23 Lub: postanowienia, βουλῇ, według planu. i [według] uprzedniej wiedzy Boga,#Łk 22:22; Dz 4:28; 1P 1:20 rękami nieprawych przybiwszy [do krzyża], zamordowaliście#Mt 21:39; 27:35, 50; Mk 15:24, 37; Łk 23:33, 46; J 19:18, 30; Dz 3:15; 5:30; 7:52 – 24Jego Bóg wzbudził,#Mt 28:6; Mk 16:6; Łk 24:5; J 20:9; Dz 1:22; 2:32; 3:15; 4:10; 5:30; 10:40; 13:30, 33-34, 37; 17:31; 26:8; Rz 6:4; 8:11; 10:9; 1Kor 6:14; 15:15; 2Kor 4:14; Ef 1:20; Kol 2:12; 1Ts 1:10; Hbr 13:20; 1P 1:21 rozwiązując bóle#2:24 Tj. bóle porodowe, ὠδῖνας, por. 1Ts 5:3. śmierci,#2Sm 22:6; Ps 18:6; 116:3; 1Kor 15:54; 2Tm 1:10#2:24 Lub: zerwał więzy śmierci. gdyż było niemożliwe, aby był On przez nią trzymany. 25Dawid bowiem mówi o Nim:#Ps 16:8-11
Miałem Pana zawsze przed
moim obliczem,
gdyż jest po mojej prawicy,
aby mną nie zachwiano.
26 Dlatego moje serce doznało radości
i rozweselił się mój język,
przy tym zaś moje ciało
mieszkać będzie w nadziei,
27 bo nie zostawisz mojej duszy
w Hadesie #
Dz 2:31; Rz 10:7; Obj 1:18; 20:14 # 2:27 Hades : kraina umarłych, Dz 2:27L.
i nie dopuścisz, aby Twój Święty #
Łk 1:35; Dz 3:14
zobaczył zepsucie.#Dz 13:35
28 Oznajmiłeś mi drogi życia,
napełnisz mnie radością
przed swoim obliczem.#Ps 16:9-11#2:28 Cytat za G.
29Mężowie bracia, wolno [mi] wam śmiało powiedzieć o patriarsze#2:29 Grób Dawida znajdował się na Syjonie, jak większość grobów królewskich; Dz 2:29L. Dawidzie, że umarł i został pochowany,#1Krl 2:10; Dz 13:36 a jego grób#Ne 3:16 jest u nas aż do tego dnia. 30Jednak jako prorok, świadom, że Bóg potwierdził mu przysięgą,#Rz 1:3; 2Tm 2:8 iż [jeden] z owocu jego lędźwi#2Sm 7:12-13; Ps 89:3-4; 132:11 zasiądzie na jego tronie, 31wcześniej to widząc, powiedział o zmartwychwstaniu Chrystusa, że ani nie pozostanie [On] w Hadesie, ani Jego ciało nie zobaczy#2:31 Tj. nie doświadczy. rozkładu.#Ps 16:10; Dz 13:37 32Tego to Jezusa wzbudził Bóg,#Dz 2:24; 3:15 czego my wszyscy jesteśmy świadkami.#Łk 24:48; Dz 1:8 33A gdy został wyniesiony na prawicę Boga#Wj 15:6; Ps 98:1; Mk 16:19; Dz 5:31; 7:55-56; Rz 8:34; Flp 2:9; Ef 1:20; Kol 3:1; Hbr 1:3, 13; 8:1; 10:12; 1P 3:22 i otrzymał od Ojca obietnicę Ducha Świętego,#J 14:16-17; 15:26; Dz 1:4; Ga 3:14 rozlał Go,#Dz 2:17-18; 10:45 co wy zarówno widzicie, jak i słyszycie. 34Bo nie Dawid wstąpił na niebiosa,#J 3:13 sam natomiast mówi:#Ps 110:1; Mt 22:44; Mk 12:36; Łk 20:42-43; Hbr 1:13
Pan powiedział mojemu Panu:
Usiądź po mojej prawicy,
35 aż położę Twoich nieprzyjaciół
podnóżkiem Twoich stóp.
36Z pewnością więc niech wie cały dom Izraela, że i Panem,#Dz 10:36; Rz 14:9; 2Kor 4:5; Flp 2:11#2:36 Pan, κύριος, jest G tłum. JHWH oraz Adon (אָדוֹן); ozn. władcę, właściciela, było też zwrotem grzecznościowym. i Chrystusem#Mt 16:16; Łk 2:11; J 1:41; 20:31#2:36 Chrystus, Χριστός, מָשִׁיחַ (maszijach), czyli: pomazaniec; osoba wyznaczona przez Boga do konkretnego dzieła. uczynił Go Bóg, tego Jezusa, którego wy ukrzyżowaliście.#Dz 2:23; 5:30-31
Ewangelizacyjne wskazania Piotra
37Gdy to usłyszeli, byli przeszyci do głębi serca i zwrócili się do Piotra oraz pozostałych apostołów: Co mamy robić,#Łk 3:10, 12, 14; Dz 16:30 mężowie bracia? 38A Piotr do nich: Opamiętajcie się#Jr 36:3; Łk 24:47; Dz 3:19; 5:31; 20:21#2:38 Opamiętajcie się, μετανοήσατε, l. zastanówcie się, zanim będzie za późno; ukórzcie się; zmieńcie zdanie oraz plany. Opamiętanie jest decyzją zerwania z grzechem, do której Bóg, nie pragnąc niczyjej zguby, wzywa wszystkich wszędzie; przekonany przez Ducha i poruszony do głębi grozą własnego grzechu, świadomością Bożej sprawiedliwości i perspektywą nadchodzącego sądu, człowiek przyznaje się do winy, porzuca to, co grzeszne, zadośćczyni wyrządzonym krzywdom i zawierza ewangelii, szukając w ten sposób ratunku u Boga. Pokutującym Bóg przebacza grzechy i pozwala doświadczyć wyzwalającej od zła prawdy. – mówi – i niech każdy z was da się ochrzcić#Dz 2:41; 8:12, 36, 38; 9:18; 10:47-48; 16:15, 33; 19:5#2:38 Lub: niech będzie ochrzczony; chrzcić, βαπτίζω, to zamaczać l. zanurzać (Mt 3:13-17; J 3:23; Dz 8:38-39; Rz 6:4); też o obmywaniu rąk, Mk 7:4; Łk 11:38. Chrzest jest wyrazem, przypieczętowaniem i świadectwem opamiętania się człowieka, który zapierając się siebie, pragnie położyć kres swemu grzesznemu życiu i rozpocząć nowe. Jan Chrzciciel odsyłał takich do Jezusa, o którym mówił, że przychodzi po to, by chrzcić w Duchu Świętym (Mk 1:8). Wg Piotra ci, którzy ochrzczą się, otrzymają Ducha Świętego. Paweł łączy oba zdarzenia w Dz 19:1-6; głosi on, że w chrzcie człowiek jednoczy się przez wiarę z Chrystusem w Jego śmierci i pogrzebie (Rz 6:1-14), by powstać, za sprawą Ducha, do nowego życia (Kol 2:12-14). w imię Jezusa#2:38 w imię Jezusa, ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ, l. ze względu na imię Jezusa, tzn. na mocy Jego posłannictwa, zgodnie z Jego zasadami, w oczekiwaniu na spełnienie się danej przez Niego obietnicy zesłania Ducha. Formuła: W imię Ojca, Syna i Ducha Świętego (Mt 28:19) wyraża zatem to samo. Ponieważ wiara czyni zanurzenie chrztem, nie należy nazywać chrztem zanurzenia bez wiary. Chrystusa dla odpuszczenia#Mk 1:4#2:38 dla odpuszczenia grzechów, εἰς ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν, pod. Mk 1:4; Łk 3:3; tj. (1) dla, na, ku; (2) w związku z. Chodzi raczej o zn. celowe, zob. Dz 3:19-20; 1Kor 2:7, a zatem: Opamiętajcie się i niech każdy wyrazi to przez przyjęcie chrztu w imię Jezusa Chrystusa, byście dostąpili odpuszczenia grzechów, a otrzymacie dar – Ducha Świętego. Wyrażenie: dla odpuszczenia, εἰς ἄφεσιν, pojawia się w Łk częściej niż u pozostałych autorów NP; opisuje ulgę w chorobie; może wyrażać cel lub podstawę (Mt 10:41; 12:41). waszych grzechów,#2:38 Materialna woda nie zmywa moralnego zła, zob. Kol 2:12-14, por. Rz 6:3-4. a otrzymacie dar – Ducha Świętego.#Dz 10:45#2:38 W tym przyp. nie chodzi o jeden z darów Ducha Świętego, ale o to, że sam Duch jest darem. Dar Ducha Świętego (DŚ) – tj. zanurzenie bądź chrzest w DŚ, obietnica DŚ, narodzenie z DŚ, zstąpienie DŚ, obdarzenie DŚ, otrzymanie DŚ, zakosztowanie Żywej Wody, przyobleczenie mocą z wysokości, odnowienie przez DŚ – jest wszczepieniem Ducha Świętego w istotę człowieka, przeobrażeniem jego kamiennego serca w mięsiste. Obdarowanie DŚ jest wydarzeniem różnym od nawrócenia, uwierzenia i chrztu, nie odrębnym od nowego narodzenia, lecz – obok opamiętania – należącym do jego istoty, dającym o sobie wyraźnie znać przez: (1) wzbudzoną w człowieku świadomość, że właśnie stał się dzieckiem Boga; (2) spontaniczne opowiadanie o Jego wielkich dziełach słowami, które wzbudza Duch; (3) owoce i dary Ducha. DŚ jest darem dla wszystkich wierzących, Iz 57:19; Mt 28:18-20; J 10:16; Ef 2:13-17, jest budulcem, który tworzy nowego człowieka (Rz 8:9-11; 1Kor 12:13). 39Dla was bowiem jest ta obietnica i dla waszych dzieci,#2:39 Tj. potomków; chrzest niemowląt nie ma potwierdzenia w NP; Dz 2:38L. i dla wszystkich, którzy są z dala,#Iz 57:19; Ef 2:13, 17#2:39 z dala, τοῖς εἰς μακράν, וּלְכָל־הָרְחוֹקִים, tj. z narodów, Iz 49:1; 57:19; Ef 2:13, 17. ilu ich Pan, Bóg nasz, powoła.#Jl 3:5; Rz 1:7; 8:30; 1Kor 1:2
40Innymi też liczniejszymi słowami poświadczał i doradzał#J 15:27; Dz 4:33; 8:25; 10:42; 14:3; 18:5; 20:21, 24; 22:18; 23:11; 26:22; 28:23#2:40 Lub hend.: mocno zachęcał. im, mówiąc: Dajcie się zbawić#2:40 Dajcie się zbawićl. uratować, por. Dz 2:38: Niech każdy zostanie ochrzczony, βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν. od tego spaczonego#2:40 spaczonego, σκολιός, l. przewrotnego. pokolenia.#Pwt 32:5; Ps 78:8; Flp 2:15 41Ci więc, którzy przyjęli jego słowo, zostali ochrzczeni i dodanych#2:41 Dodanych do stu dwudziestu już stanowiących wspólnotę: Dz 1:15. zostało tego dnia około trzech tysięcy dusz.#Dz 2:47; 4:4; 5:14; 6:7; 11:21, 24; 14:1; 21:20#2:41 Zatem: (1) chrzczono tych, którzy uwierzyli dobrej nowinie; (2) ochrzczonych uważano za pozyskanych dla Kościoła.
Życie pierwszego Kościoła
42Trwali#2:42 Tj. z oddaniem, uporczywie, Ἦσαν δὲ προσκαρτεροῦντες. zaś w nauce apostołów,#2:42 w nauce apostołów, τῇ διδαχῇ τῶν ἀποστόλων, l. w pouczeniach apostołów; było to przekazywanie pouczeń Jezusa (Mt 7:28), składanie o Nim świadectwa (zob. Dz 2:23-24; 3:15; 4:10; 1Kor 15:1-4; 2Kor 13:10; 1Ts 4:2). Didache ozn. wiedzę praktyczną, w rodzaju nauki języka czy sztuki walki. Terminem didaskalos określano dyrygenta chóru i reżysera sztuki; por. 1Tm 1:5-6. we wspólnocie,#2:42 Wspólnota, κοινωνία, ozn.: (1) więź połączoną z dzieleniem własności: współudział, wspólność (1Kor 10:16; 1J 1:3), (2) udział we wsparciu: składka, wkład, dar (Rz 15:26; 2Kor 8:4; 9:13; Flp 2:1; być może Dz 2:44); (3) wspólny udział w głoszeniu ewangelii (Flp 1:5); (4) jedność ducha w czasie Wieczerzy Pańskiej (1Kor 10:16). w łamaniu chleba#Łk 24:35; Dz 2:46; 20:7; 1Kor 10:16#2:42 Łamanie chleba określa sam posiłek (Mk 8:6-8), ale także społeczność przy stole (Łk 24:29-31; J 13:23; 1Kor 11:17-34; Jd 12). Przy okazji posiłków Jezus uczył (Łk 10:38; 14:7; 19:1), a także wygłaszał najpiękniejsze mowy (J 13-17); por. Obj 3:20. To samo wyrażenie odnosiło się do Wieczerzy Pańskiej, która była częścią większego posiłku (Mk 14:12-31; 1Kor 10:16; 11:20). i w modlitwach.#Dz 1:14; Ef 6:18; Kol 4:2; 1Ts 5:17#2:42 Wierzący byli ludźmi modlitwy: Dz 1:14; 3:1; 6:4; 10:4, 31; 12:5; 16:13, 16. 43A każdą duszę ogarniała bojaźń,#Dz 5:5, 11; 19:17#2:43 W Prz 1:7 (G) φόβος ozn. szacunek l. respekt. gdyż za sprawą apostołów#Mk 16:17-18; Dz 5:12; 6:8; 14:3; 15:12 działo się wiele cudów i znaków. 44Wszyscy zaś wierzący byli razem i mieli wszystko wspólne,#Dz 4:32; 2Kor 8:14-15 45i sprzedawali posiadłości oraz mienie i rozdzielali je wszystkim, zgodnie z tym, jaką ktoś miał potrzebę.#Iz 58:7; Dz 4:34-35, 37#2:45 Wspólnota dóbr była wyrazem spontaniczności, zob. Dz 5:3-4. 46Codziennie też jednomyślnie#Dz 1:14 trwali w świątyni,#Łk 24:53; Dz 5:42 a łamiąc chleb po domach,#Dz 2:42; 20:7, 20 przyjmowali pokarm z [wielką] radością i w prostocie serca, 47wielbiąc Boga i mając łaskę u całego ludu. Pan natomiast codziennie przydawał im tych, którzy dostępowali zbawienia.#Dz 2:41; 3:8; 4:4; 5:14; 6:7; 11:21, 24; 14:1; 16:5; 21:20
Obecnie wybrane:
Dzieje Apostolskie 2: SNPD4
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
Polish Bible © Ewangeliczny Instytut Biblijny, 2018
Wydanie cyfrowe przy współpracy z Platformą SzukajacBoga.pl. Dodatkowe informacje o SNP oraz wykaz skrótów użytych w przypisach znajdziesz klikając poniżej
Dzieje Apostolskie 2
2
Dzień zesłania Ducha Świętego
1A gdy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy,#Kpł 23:15-21; Pwt 16:9-11; Dz 20:16; 1Kor 16:8#2:1 dzień Pięćdziesiątnicy, ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς, był pięćdziesiątym dniem po szabacie paschalnym (Kpł 23:15-16), przypadał zatem na pierwszy dzień tygodnia. Znany był również pod nazwą Święta Tygodni (Pwt 16:10), Święta Żniw (Wj 23:16) lub Święta Pierwszych Plonów (Lb 28:26). Było to – obok Paschy na wiosnę i Święta Namiotów na jesieni – święto, które Żydzi byli zobowiązani obchodzić w Jerozolimie (Pwt 16:16). O szczegółach dotyczących obchodzenia świąt czytamy w Kpł 23. Wylanie Ducha Świętego tego dnia ma znaczenie symboliczne. Pozyskane tego dnia „pierwociny” były zapowiedzią wielkiego żniwa. byli wszyscy razem na jednym miejscu.#2:1 Wszyscy to być może ludzie wymienieni w Dz 1:13-14; jedno miejsce to być może świątynia (zob. Łk 24:53). 2I nagle#Dz 9:3 stał się z nieba szum, jakby uderzenie potężnego wiatru,#J 3:8 i napełnił cały dom,#Wj 40:34; 1Krl 8:10; Jl 3:1; Ag 2:7; Za 12:10; Dz 4:31 w którym siedzieli. 3I ukazały im się rozdzielające się języki jakby ognia#2:3 Języki jakby ognia pod. jak w przyp. płonącego krzaka (Wj 3:2-5) są znakiem obecności i mocy Bożej. – i usiadł na każdym jednym z nich. 4I napełnieni zostali wszyscy Duchem Świętym,#Mt 3:11; Łk 1:15; 3:16; Dz 4:31; 8:17; 10:44-45; 11:15 i zaczęli mówić innymi językami, #Mk 16:17; Dz 2:11; 10:46; 19:6; 1Kor 12:10, 28, 30; 13:1; 14:4-6, 19 tak jak Duch dawał im się wypowiadać. #Dz 4:20; 1Kor 12:11#2:4 Dar mówienia językami to łaska wypowiadania z natchnienia Ducha Świętego, poza udziałem świadomie podjętego wysiłku myślowego, słów, głównie uwielbienia lub dziękczynienia, składających się na język nie wyuczony przez mówiącego i niekoniecznie dla niego samego zrozumiały, głoszący wielkie dzieła Boże w sposób zrozumiały dla innych lub możliwy do przetłumaczenia (Dz 2:4, 11; 1Kor 14:2). O tym, czy dana wypowiedź jest przypadkiem mówienia językami, decyduje natchnienie wypowiedzi, a nie jej brzmienie.
5A przebywali w Jerozolimie Żydzi, bogobojni mężczyźni#Łk 2:25; Dz 13:26 ze wszystkich narodów pod niebem. 6Gdy więc powstał ten głos, zgromadził się tłum i wpadł w zdumienie, gdyż słyszeli, każdy jeden, jak mówili ich własnym dialektem.#Dz 2:4#2:6 Lub: językiem, zob. Dz 21:40; 26:14. 7Zaskoczeni zaś i zdumieni#Dz 1:11 mówili: Czy oto ci wszyscy, którzy mówią, nie są Galilejczykami?#Dz 2:12 8Jak to więc jest, że my słyszymy, każdy nasz własny dialekt, w którym zostaliśmy urodzeni? 9Partowie i Medowie,#2Krl 17:6 i Elamici,#Rdz 14:1, 9; Dn 8:2#2:9 Partowie, Medowie i Elamici to narody spoza imperium rzym. Partowie nigdy nie zostali przez Rzymian podbici. i mieszkańcy Mezopotamii,#Rdz 24:10; Sdz 3:8; Dz 7:2 Judei i Kapadocji,#1P 1:1#2:9 Kapadocja: kraina w Azji Mn. (wsp. Turcja), od 17 r. po Chr. prowincja Rzymu. Ważny ośrodek chrześcijaństwa. Pontu#Dz 18:2#2:9 Pont: kraina w pn-wsch Azji Mn. nad M. Czarnym. To właśnie po zwycięstwie nad królem Pontu Farnakesem II Juliusz Cezar przesłał do senatu wiadomość: Veni, vidi, vici; prowincja Rzymu włączona w 64 r. po Chr. przez Nerona do Galacji; rodzinne strony Akwili, Dz 18:2. i Azji,#Dz 19:10; 1Kor 16:19#2:9 Azja: w NP rzym. prowincja obejmująca trzecią część zach i pd-zach części dzisiejszej Azji Mn. Leżała ona na zach od Galacji. 10Frygii#Dz 16:6; 18:23#2:10 Frygia: kraina w Azji Mn. (wsp. zach Turcja), od 133 r. p. Chr. w granicach imperium rzym.; słynęła z kopalnii złota i kamieniołomów marmuru. i Pamfilii,#Dz 13:13#2:10 Pamfilia: kraina w pd Azji Mn. (wsp. Turcja) od końca II w. p. Chr. zależna od Rzymu (początkowo prowincja wspólna z Cylicją, od 74 r. p. Chr. samodzielna). Egiptu#Rdz 37:28; Wj 12:51 i tych części Libii,#Dn 11:43 które leżą koło Cyreny,#Mt 27:32; Dz 11:20#2:10 Cyrena: zach część Libii, tzw. Libia Cyrenejska (Dz 2:10L). i przybysze z Rzymu, 11zarówno Żydzi, jak i prozelici,#2:11 prozelici, προσήλυτοι, czyli: ci, którzy przyszli; nawróceni na judaizm, zwani Grekami, którzy obrzezywali się i przestrzegali Prawa Mojżesza. Kreteńczycy#Dz 27:7, 12-13; Tt 1:5, 12 oraz Arabowie#Ga 1:17 – słyszymy ich, jak w naszych językach mówią o wielkich dziełach Boga. 12Wszyscy więc, zaskoczeni#Dz 2:7 i bardzo zmieszani, mówili jeden do drugiego: Co to ma być? 13Inni zaś drwili i utrzymywali: Młodym winem są upici.#Dz 17:32; 1Kor 14:23; Ef 5:18
Wyjaśniająca mowa Piotra
14Wówczas powstał Piotr wraz z jedenastoma, podniósł swój głos i wyraźnie do nich przemówił: Mężowie judzcy i wy wszyscy, którzy mieszkacie w Jerozolimie! Niech to będzie wam wiadome i z uwagą wysłuchajcie moich słów.#2:14 Chrzest w Duchu zmienił przestraszonych uczniów w odważnych świadków. 15Ci ludzie bowiem nie są pijani,#1Ts 5:7 jak podtrzymujecie, gdyż jest trzecia godzina dnia,#2:15 Tj. 9:00 wg wsp. rachuby. W dni świąteczne Żydzi zasiadali do posiłku później. 16ale to jest to, co było powiedziane przez proroka Joela:#Jl 3:1-5#2:16 Powołanie się na Jl ukazuje rolę Pisma w życiu człowieka: określa ono treść wiary, przedmiot nadziei, zakres możliwości i dziedziny twórczości. Wierzyć to ufać słowom Boga (J 4:50). Obraz nakreślony przez Jl spełnia nadzieje wyrażone w Lb 11:29.
17 I stanie się w dniach ostatecznych#Iz 2:2#2:17 Dni ostateczne: okres między Pięćdziesiątnicą a powrotem Chrystusa (Hbr 1:1-2).
– mówi Bóg –
że wyleję z mego Ducha #
Iz 32:15; 44:3; Ez 36:27; Za 12:10; J 7:37-39; Dz 2:33; 10:45; Rz 5:5; Tt 3:6 # 2:17 z mego Ducha : (1) różne przejawy Ducha (1Kor 12-14); (2) mego Ducha, hbr. אֶת־רוּחִי, bez sugerowania częściowości, jak w G.
na wszelkie ciało # 2:17 W SP napełnienie Duchem było udziałem powołanych do przywództwa.
i prorokować będą wasi synowie
i wasze córki, #
Dz 21:9
i wasi młodzieńcy oglądać będą
widzenia, #
Dz 10:3, 17; 16:10; 2Kor 12:1-2
i wasi starcy śnić będą sny;
18 i nawet na moich niewolników
i niewolnice
wyleję w tych dniach z mego Ducha
i będą prorokować.#Dz 11:28; 21:4, 11; 1Kor 12:10, 28, 29; 13:2; 14:1-25#2:18 i będą prorokować, καὶ προφητεύσουσιν, וְנִבָּאוּ, brak w Jl; o językach nie ma mowy, być może łączone są z prorokowaniem.
19 I sprawię cuda na niebie #
Łk 21:11
– w górze,
oraz znaki na ziemi – na dole,
krew i ogień, i kłęby dymu.
20 Słońce przemieni się w ciemność,
a księżyc w krew, #
Jl 3:4; Am 8:9; Mt 24:29
zanim nadejdzie dzień Pana
wielki i wspaniały. #
So 1:14; 1Ts 5:2; Obj 6:17; 16:14
21 I wówczas każdy, kto wezwie
imienia Pana, #
Rdz 4:26; 26:25; Ps 105:1; Dz 9:14; 2Tm 2:22 będzie zbawiony.#Jl 3:5; Dz 2:47; 4:12; 15:11; 16:31; Rz 10:13
22Mężowie Izraelici! Posłuchajcie tych słów: Jezusa z Nazaretu,#Mt 2:23; J 1:45; Dz 3:6; 4:10; 10:38 męża wskazanego wam przez Boga w dziełach mocy, cudach i znakach,#J 3:2; 6:14; Dz 2:43; 4:30; 5:12; 6:8; Rz 15:19 których Bóg dokonał przez Niego pośród was, jak sami wiecie, 23Tego, wydanego#Mt 20:19; Dz 3:13 z woli#2:23 Lub: postanowienia, βουλῇ, według planu. i [według] uprzedniej wiedzy Boga,#Łk 22:22; Dz 4:28; 1P 1:20 rękami nieprawych przybiwszy [do krzyża], zamordowaliście#Mt 21:39; 27:35, 50; Mk 15:24, 37; Łk 23:33, 46; J 19:18, 30; Dz 3:15; 5:30; 7:52 – 24Jego Bóg wzbudził,#Mt 28:6; Mk 16:6; Łk 24:5; J 20:9; Dz 1:22; 2:32; 3:15; 4:10; 5:30; 10:40; 13:30, 33-34, 37; 17:31; 26:8; Rz 6:4; 8:11; 10:9; 1Kor 6:14; 15:15; 2Kor 4:14; Ef 1:20; Kol 2:12; 1Ts 1:10; Hbr 13:20; 1P 1:21 rozwiązując bóle#2:24 Tj. bóle porodowe, ὠδῖνας, por. 1Ts 5:3. śmierci,#2Sm 22:6; Ps 18:6; 116:3; 1Kor 15:54; 2Tm 1:10#2:24 Lub: zerwał więzy śmierci. gdyż było niemożliwe, aby był On przez nią trzymany. 25Dawid bowiem mówi o Nim:#Ps 16:8-11
Miałem Pana zawsze przed
moim obliczem,
gdyż jest po mojej prawicy,
aby mną nie zachwiano.
26 Dlatego moje serce doznało radości
i rozweselił się mój język,
przy tym zaś moje ciało
mieszkać będzie w nadziei,
27 bo nie zostawisz mojej duszy
w Hadesie #
Dz 2:31; Rz 10:7; Obj 1:18; 20:14 # 2:27 Hades : kraina umarłych, Dz 2:27L.
i nie dopuścisz, aby Twój Święty #
Łk 1:35; Dz 3:14
zobaczył zepsucie.#Dz 13:35
28 Oznajmiłeś mi drogi życia,
napełnisz mnie radością
przed swoim obliczem.#Ps 16:9-11#2:28 Cytat za G.
29Mężowie bracia, wolno [mi] wam śmiało powiedzieć o patriarsze#2:29 Grób Dawida znajdował się na Syjonie, jak większość grobów królewskich; Dz 2:29L. Dawidzie, że umarł i został pochowany,#1Krl 2:10; Dz 13:36 a jego grób#Ne 3:16 jest u nas aż do tego dnia. 30Jednak jako prorok, świadom, że Bóg potwierdził mu przysięgą,#Rz 1:3; 2Tm 2:8 iż [jeden] z owocu jego lędźwi#2Sm 7:12-13; Ps 89:3-4; 132:11 zasiądzie na jego tronie, 31wcześniej to widząc, powiedział o zmartwychwstaniu Chrystusa, że ani nie pozostanie [On] w Hadesie, ani Jego ciało nie zobaczy#2:31 Tj. nie doświadczy. rozkładu.#Ps 16:10; Dz 13:37 32Tego to Jezusa wzbudził Bóg,#Dz 2:24; 3:15 czego my wszyscy jesteśmy świadkami.#Łk 24:48; Dz 1:8 33A gdy został wyniesiony na prawicę Boga#Wj 15:6; Ps 98:1; Mk 16:19; Dz 5:31; 7:55-56; Rz 8:34; Flp 2:9; Ef 1:20; Kol 3:1; Hbr 1:3, 13; 8:1; 10:12; 1P 3:22 i otrzymał od Ojca obietnicę Ducha Świętego,#J 14:16-17; 15:26; Dz 1:4; Ga 3:14 rozlał Go,#Dz 2:17-18; 10:45 co wy zarówno widzicie, jak i słyszycie. 34Bo nie Dawid wstąpił na niebiosa,#J 3:13 sam natomiast mówi:#Ps 110:1; Mt 22:44; Mk 12:36; Łk 20:42-43; Hbr 1:13
Pan powiedział mojemu Panu:
Usiądź po mojej prawicy,
35 aż położę Twoich nieprzyjaciół
podnóżkiem Twoich stóp.
36Z pewnością więc niech wie cały dom Izraela, że i Panem,#Dz 10:36; Rz 14:9; 2Kor 4:5; Flp 2:11#2:36 Pan, κύριος, jest G tłum. JHWH oraz Adon (אָדוֹן); ozn. władcę, właściciela, było też zwrotem grzecznościowym. i Chrystusem#Mt 16:16; Łk 2:11; J 1:41; 20:31#2:36 Chrystus, Χριστός, מָשִׁיחַ (maszijach), czyli: pomazaniec; osoba wyznaczona przez Boga do konkretnego dzieła. uczynił Go Bóg, tego Jezusa, którego wy ukrzyżowaliście.#Dz 2:23; 5:30-31
Ewangelizacyjne wskazania Piotra
37Gdy to usłyszeli, byli przeszyci do głębi serca i zwrócili się do Piotra oraz pozostałych apostołów: Co mamy robić,#Łk 3:10, 12, 14; Dz 16:30 mężowie bracia? 38A Piotr do nich: Opamiętajcie się#Jr 36:3; Łk 24:47; Dz 3:19; 5:31; 20:21#2:38 Opamiętajcie się, μετανοήσατε, l. zastanówcie się, zanim będzie za późno; ukórzcie się; zmieńcie zdanie oraz plany. Opamiętanie jest decyzją zerwania z grzechem, do której Bóg, nie pragnąc niczyjej zguby, wzywa wszystkich wszędzie; przekonany przez Ducha i poruszony do głębi grozą własnego grzechu, świadomością Bożej sprawiedliwości i perspektywą nadchodzącego sądu, człowiek przyznaje się do winy, porzuca to, co grzeszne, zadośćczyni wyrządzonym krzywdom i zawierza ewangelii, szukając w ten sposób ratunku u Boga. Pokutującym Bóg przebacza grzechy i pozwala doświadczyć wyzwalającej od zła prawdy. – mówi – i niech każdy z was da się ochrzcić#Dz 2:41; 8:12, 36, 38; 9:18; 10:47-48; 16:15, 33; 19:5#2:38 Lub: niech będzie ochrzczony; chrzcić, βαπτίζω, to zamaczać l. zanurzać (Mt 3:13-17; J 3:23; Dz 8:38-39; Rz 6:4); też o obmywaniu rąk, Mk 7:4; Łk 11:38. Chrzest jest wyrazem, przypieczętowaniem i świadectwem opamiętania się człowieka, który zapierając się siebie, pragnie położyć kres swemu grzesznemu życiu i rozpocząć nowe. Jan Chrzciciel odsyłał takich do Jezusa, o którym mówił, że przychodzi po to, by chrzcić w Duchu Świętym (Mk 1:8). Wg Piotra ci, którzy ochrzczą się, otrzymają Ducha Świętego. Paweł łączy oba zdarzenia w Dz 19:1-6; głosi on, że w chrzcie człowiek jednoczy się przez wiarę z Chrystusem w Jego śmierci i pogrzebie (Rz 6:1-14), by powstać, za sprawą Ducha, do nowego życia (Kol 2:12-14). w imię Jezusa#2:38 w imię Jezusa, ἐπὶ τῷ ὀνόματι Ἰησοῦ, l. ze względu na imię Jezusa, tzn. na mocy Jego posłannictwa, zgodnie z Jego zasadami, w oczekiwaniu na spełnienie się danej przez Niego obietnicy zesłania Ducha. Formuła: W imię Ojca, Syna i Ducha Świętego (Mt 28:19) wyraża zatem to samo. Ponieważ wiara czyni zanurzenie chrztem, nie należy nazywać chrztem zanurzenia bez wiary. Chrystusa dla odpuszczenia#Mk 1:4#2:38 dla odpuszczenia grzechów, εἰς ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν, pod. Mk 1:4; Łk 3:3; tj. (1) dla, na, ku; (2) w związku z. Chodzi raczej o zn. celowe, zob. Dz 3:19-20; 1Kor 2:7, a zatem: Opamiętajcie się i niech każdy wyrazi to przez przyjęcie chrztu w imię Jezusa Chrystusa, byście dostąpili odpuszczenia grzechów, a otrzymacie dar – Ducha Świętego. Wyrażenie: dla odpuszczenia, εἰς ἄφεσιν, pojawia się w Łk częściej niż u pozostałych autorów NP; opisuje ulgę w chorobie; może wyrażać cel lub podstawę (Mt 10:41; 12:41). waszych grzechów,#2:38 Materialna woda nie zmywa moralnego zła, zob. Kol 2:12-14, por. Rz 6:3-4. a otrzymacie dar – Ducha Świętego.#Dz 10:45#2:38 W tym przyp. nie chodzi o jeden z darów Ducha Świętego, ale o to, że sam Duch jest darem. Dar Ducha Świętego (DŚ) – tj. zanurzenie bądź chrzest w DŚ, obietnica DŚ, narodzenie z DŚ, zstąpienie DŚ, obdarzenie DŚ, otrzymanie DŚ, zakosztowanie Żywej Wody, przyobleczenie mocą z wysokości, odnowienie przez DŚ – jest wszczepieniem Ducha Świętego w istotę człowieka, przeobrażeniem jego kamiennego serca w mięsiste. Obdarowanie DŚ jest wydarzeniem różnym od nawrócenia, uwierzenia i chrztu, nie odrębnym od nowego narodzenia, lecz – obok opamiętania – należącym do jego istoty, dającym o sobie wyraźnie znać przez: (1) wzbudzoną w człowieku świadomość, że właśnie stał się dzieckiem Boga; (2) spontaniczne opowiadanie o Jego wielkich dziełach słowami, które wzbudza Duch; (3) owoce i dary Ducha. DŚ jest darem dla wszystkich wierzących, Iz 57:19; Mt 28:18-20; J 10:16; Ef 2:13-17, jest budulcem, który tworzy nowego człowieka (Rz 8:9-11; 1Kor 12:13). 39Dla was bowiem jest ta obietnica i dla waszych dzieci,#2:39 Tj. potomków; chrzest niemowląt nie ma potwierdzenia w NP; Dz 2:38L. i dla wszystkich, którzy są z dala,#Iz 57:19; Ef 2:13, 17#2:39 z dala, τοῖς εἰς μακράν, וּלְכָל־הָרְחוֹקִים, tj. z narodów, Iz 49:1; 57:19; Ef 2:13, 17. ilu ich Pan, Bóg nasz, powoła.#Jl 3:5; Rz 1:7; 8:30; 1Kor 1:2
40Innymi też liczniejszymi słowami poświadczał i doradzał#J 15:27; Dz 4:33; 8:25; 10:42; 14:3; 18:5; 20:21, 24; 22:18; 23:11; 26:22; 28:23#2:40 Lub hend.: mocno zachęcał. im, mówiąc: Dajcie się zbawić#2:40 Dajcie się zbawićl. uratować, por. Dz 2:38: Niech każdy zostanie ochrzczony, βαπτισθήτω ἕκαστος ὑμῶν. od tego spaczonego#2:40 spaczonego, σκολιός, l. przewrotnego. pokolenia.#Pwt 32:5; Ps 78:8; Flp 2:15 41Ci więc, którzy przyjęli jego słowo, zostali ochrzczeni i dodanych#2:41 Dodanych do stu dwudziestu już stanowiących wspólnotę: Dz 1:15. zostało tego dnia około trzech tysięcy dusz.#Dz 2:47; 4:4; 5:14; 6:7; 11:21, 24; 14:1; 21:20#2:41 Zatem: (1) chrzczono tych, którzy uwierzyli dobrej nowinie; (2) ochrzczonych uważano za pozyskanych dla Kościoła.
Życie pierwszego Kościoła
42Trwali#2:42 Tj. z oddaniem, uporczywie, Ἦσαν δὲ προσκαρτεροῦντες. zaś w nauce apostołów,#2:42 w nauce apostołów, τῇ διδαχῇ τῶν ἀποστόλων, l. w pouczeniach apostołów; było to przekazywanie pouczeń Jezusa (Mt 7:28), składanie o Nim świadectwa (zob. Dz 2:23-24; 3:15; 4:10; 1Kor 15:1-4; 2Kor 13:10; 1Ts 4:2). Didache ozn. wiedzę praktyczną, w rodzaju nauki języka czy sztuki walki. Terminem didaskalos określano dyrygenta chóru i reżysera sztuki; por. 1Tm 1:5-6. we wspólnocie,#2:42 Wspólnota, κοινωνία, ozn.: (1) więź połączoną z dzieleniem własności: współudział, wspólność (1Kor 10:16; 1J 1:3), (2) udział we wsparciu: składka, wkład, dar (Rz 15:26; 2Kor 8:4; 9:13; Flp 2:1; być może Dz 2:44); (3) wspólny udział w głoszeniu ewangelii (Flp 1:5); (4) jedność ducha w czasie Wieczerzy Pańskiej (1Kor 10:16). w łamaniu chleba#Łk 24:35; Dz 2:46; 20:7; 1Kor 10:16#2:42 Łamanie chleba określa sam posiłek (Mk 8:6-8), ale także społeczność przy stole (Łk 24:29-31; J 13:23; 1Kor 11:17-34; Jd 12). Przy okazji posiłków Jezus uczył (Łk 10:38; 14:7; 19:1), a także wygłaszał najpiękniejsze mowy (J 13-17); por. Obj 3:20. To samo wyrażenie odnosiło się do Wieczerzy Pańskiej, która była częścią większego posiłku (Mk 14:12-31; 1Kor 10:16; 11:20). i w modlitwach.#Dz 1:14; Ef 6:18; Kol 4:2; 1Ts 5:17#2:42 Wierzący byli ludźmi modlitwy: Dz 1:14; 3:1; 6:4; 10:4, 31; 12:5; 16:13, 16. 43A każdą duszę ogarniała bojaźń,#Dz 5:5, 11; 19:17#2:43 W Prz 1:7 (G) φόβος ozn. szacunek l. respekt. gdyż za sprawą apostołów#Mk 16:17-18; Dz 5:12; 6:8; 14:3; 15:12 działo się wiele cudów i znaków. 44Wszyscy zaś wierzący byli razem i mieli wszystko wspólne,#Dz 4:32; 2Kor 8:14-15 45i sprzedawali posiadłości oraz mienie i rozdzielali je wszystkim, zgodnie z tym, jaką ktoś miał potrzebę.#Iz 58:7; Dz 4:34-35, 37#2:45 Wspólnota dóbr była wyrazem spontaniczności, zob. Dz 5:3-4. 46Codziennie też jednomyślnie#Dz 1:14 trwali w świątyni,#Łk 24:53; Dz 5:42 a łamiąc chleb po domach,#Dz 2:42; 20:7, 20 przyjmowali pokarm z [wielką] radością i w prostocie serca, 47wielbiąc Boga i mając łaskę u całego ludu. Pan natomiast codziennie przydawał im tych, którzy dostępowali zbawienia.#Dz 2:41; 3:8; 4:4; 5:14; 6:7; 11:21, 24; 14:1; 16:5; 21:20
Obecnie wybrane:
:
Podkreślenie
Udostępnij
Kopiuj
Chcesz, aby twoje zakreślenia były zapisywane na wszystkich twoich urządzeniach? Zarejestruj się lub zaloguj
Polish Bible © Ewangeliczny Instytut Biblijny, 2018
Wydanie cyfrowe przy współpracy z Platformą SzukajacBoga.pl. Dodatkowe informacje o SNP oraz wykaz skrótów użytych w przypisach znajdziesz klikając poniżej