Mateo 9
9
Ijnko chojni tsíkꞌen to̱té kuito̱he jína
(Mr. 2:1-12; Lc. 5:17-26)
1Ndá chꞌin Jesús kꞌuíxehen ntabarco la kꞌuatsínka ti íjnko tóhe nda̱ñao la kjuíji ti chjasin tsikꞌánkíxin. 2A̱ndá ntiha kjui̱ka̱o sin ijnko nkexro tsíkꞌen to̱té tjetsínkatákꞌá ijnko kania. Ndá kꞌuíkon chꞌin Jesús kixin chaxín titekaon sin ti jehe chꞌan ndá nixje̱he̱ chꞌan ti si̱níhi, ndáchro chꞌan:
―Xje̱eni nchechéhé a̱sán. Ti ijie̱ chonta la ó kjuixin kjuìin.
3A̱ndá iso ti sin tjako ley tjejó ntiha mé ikjo a̱sén sin, ndáchro sin:
―Ti nkexro i la tꞌándaxíhi̱n Díos kixin xi̱kaha nixja ―ichro sin.
4Ndá chꞌin Jesús kónohe chꞌan nkehe ikjo sin a̱sén sin, la ndáchro chꞌan:
―¿Nkekuènté tjénka̱yáxinra ti nkehe nduáhya? 5¿Xá nkehe a̱ntsí xra̱hya chróndátjan ti nkexro i: “Ti iji̱á la ó kjuixin kjuìin”, o̱ á a̱ntsí xra̱hya chróndátjan chꞌan: “Tꞌínkatjen itjia”? 6A̱ndá ijie tsjáko̱xia̱n kixin ti Xje̱en Díos kꞌóna Chojni mé chónta kjuachaxin ntihi chjasintajni kixin tsjakjìin iji̱é chojni.
Ndá ndáche chꞌan ti si̱níhi:
―Tꞌínkatjen, tjatsían ti ka̱ni̱a̱a la sátjia ndo̱a ―ichro chꞌan.
7Ndá ti nkexro tsíkꞌen to̱té#9:7 tsíkꞌen to̱té paralítico la tuénxín kꞌuínkatjen la sákjuí ndo̱e. 8Ndá ti ó kꞌuíkon kaín ti sin tjejó ntiha kixin xi̱kaha kóhen la imá chrákon sin, la chjéhe sin Díos kjuasáya kixin kjua̱ko̱xi̱n chꞌan ti kjuachaxin kuènté Díos.
Jesús kꞌuéye̱he̱ chꞌin Mateo
(Mr. 2:13-17; Lc. 5:27-32)
9A̱ndá ti ó sákjuixin chꞌin Jesús ntiha la kꞌuíkon chꞌan ijnko nkexro itꞌin Mateo tjetja̱xi̱n nchekjènki̱ la ndáchro chꞌan:
―Chréhé ti janhan.
Ndá chꞌin Mateo tuénxín kꞌuínkatjen la chréhe̱ ti chꞌin Jesús.
10 #
Lc. 15:1, 2. *A̱ndá chrꞌéxi̱n kjuákꞌe chꞌin Jesús ndo̱e chꞌin Mateo, tjenie chꞌan, la itsjé ti sin nchekjènki̱ la ko ti chojni chónta ijie̱ kjuíji ntiha la kja̱xin kjonieko chꞌin Jesús la ko ti sin kꞌuájiko chꞌan. 11A̱ndá ti ó kꞌuíkon ti sin fariseo, la kjuanchankíhi sin ti sin kꞌuájiko chꞌin Jesús, ndáchro sin:
―¿Nkekuènté ti maestro kuèntára la nieko ti sin nchekjènki̱ la ko ti chojni chónta ijie̱? ―ichro sin.
12Ndá ti ó kuíhin chꞌin Jesús nkehe ichro sin, la ndáchro chꞌan:
―Ti sin jína tjejó la tichánxi̱enhña sin nkexro tsjajon xro̱a̱n. Jehó ti sin níhi mé ticháxi̱hin sin nkexro tsjajon xro̱a̱n. 13#Mt. 12:7; Os. 6:6.*Méxra̱ sátjira la tꞌitjára nkehe tꞌaxrjexín ti nkehe ndáchro xroon itén Díos. Ndáchro: “Ti nkehe tjínka̱oan la chrókui̱konoéhéra chojni la tjínka̱konhña kixin chrókꞌoñára iko chrókjuájonra.” Kixin janhan la kꞌuinkakjéyáhya chojni jína. Náhí. Janhan la kꞌuinkakjéyá ti chojni chónta ijie̱ kixin chrókjuinkí sin ti nkehe tjenka̱yáxin sin ―ichro chꞌan.
Kuènté ti niehña chojni
(Mr. 2:18-22; Lc. 5:33-39)
14Ndá iso ti sin kuékꞌajiko chꞌin Juan Bautista mé kóchjinehe sin chꞌin Jesús la kjuanchankí sin, ndáchro sin:
―Nkexrín kixin jeheni la ko ti sin fariseo la nkoya̱xón niehñani kixin chjéheni Díos kjuasáya, a̱ndá ti sin xriko̱a la, ¿nkekuènté xi̱kahña ichꞌe sin?
15Ndá kjuáte̱he chꞌin Jesús, ndáchro:
―¿Xá chrókꞌuává kaín ti sin tsíkꞌéye̱he̱ sin tso̱chjina ijnko kia ti na̱xa̱ tjejóko sin ti nkexro tso̱te̱he, ní? A̱ndá tsixraká ti ña̱o tsotsé sin ti chꞌin tso̱te̱he sátsjiko sin, ndá kaín ti sin tsíkóchjina la tsꞌává sin la siniehña sin.
16’Ninkexró tjakꞌeñéhña ijnko ika ntaxin itꞌo̱ ka ni̱xin kixin ti ika ni̱xin la chrókjui̱xéhe̱ ndá a̱ntsí chrókꞌuichje ti ika ndaxin. 17La kja̱xin xrokjuahya chrókuikia ixran ni̱xin ijnko tjua̱xran ó ndaxin kixin ti ixran ni̱xin la chrókótséchje ti tjua̱xran ndaxin ndá chrókꞌuitjáña ti ixran la ko ti tjua̱xran kja̱xin. Méxra̱ ti ixran ni̱xin la chrókuikia ijnko tjua̱xran ni̱xin, landá xi̱kaha yóí ti nkehe la chrókꞌuitjáñahña.
Xje̱en Jairo tsíkꞌen la ko ijnko tjan níhi
(Mr. 5:21-43; Lc. 8:40-56)
18Ndá na̱xa̱ tjenixja chꞌin Jesús la ikui ijnko chꞌin tꞌe̱to̱an kuènté ti sin judío la kjuákꞌexín tochꞌin nkayakon chꞌin Jesús la chrónòa, ndáchro:
―Xja̱na chjin la na̱ntá ikꞌuén tjan. Kjánchó xrja̱noáhá kixin sáchrókjuini chrókjuakétja itjá ndá chróxechón tjan ―ichro chꞌan.
19Ndá kꞌuínkatjen chꞌin Jesús la sákjuíko ti nkexro a la ko ti sin kꞌuájiko chꞌan kja̱xin. 20A̱ndá ijnko chojnichjin níhi, ó chónta teyó nánó sítji tjan ijni̱, mé kóchjina tjan nóton chꞌin Jesús la kuákóxi̱n tjan iké chꞌan 21kixin kjuénka̱yáxin tjan kixin, kjónté chrínta ti iké chꞌin Jesús tsákóxi̱n tjan, la tsito̱he tjan jína. 22Ndá chꞌin Jesús nkátjíá la kꞌuíkon ti tjan a, la ndáchro chꞌan:
―Xje̱eni, nchechéhé a̱sán, kixin ó kuito̱ha jína kixin kuitekaoan ti janhan.
Landá tuénxín kuíto̱he tjan jína.
23Ndá ti ó kjuíji chꞌin Jesús ndo̱e ti chꞌin judío tꞌe̱to̱an la kꞌuíkon chꞌan kixin ó yaxíhin ti sin itꞌin isón kixin ó sátsjixravá xjan la ko kaín ti chojni tsjánkàma̱ sin xjan. 24La ndáchro chꞌan:
―Tꞌaxrjéxinra ntihi kixin ti xjan i la tsíkꞌenhña; jehó tjejua xjan.
A̱ndá kaín ti chojni tjejó ntiha la kjuanoá sin chꞌin Jesús. 25Ndá ti ó kꞌuaxrje kaín ti chojni tjejó ntiha, ndá chꞌin Jesús kꞌuíxehen la itsé itja ti xjan chjin la tuénxín kꞌuínkatjen tjan. 26La kuenté chjasin kuíhin sin kixin xi̱kaha kóhen.
Jesús kjuínchekito̱he jína yaá sin tꞌikonhña
27Ndá ti ó sákjuixin chꞌin Jesús ntiha la yaá chojni tꞌikonhña chréhe̱ sin ti jehe chꞌan, la kꞌuéye̱he̱ sin chꞌan, ndáchro sin:
―Ti̱konoéhéni, jaha tsíkꞌaxrjeníxian David.
28Ndá ti ó kꞌuíxehen chꞌin Jesús ijnko nchia la kóchjina ti sin tꞌikonhña la chꞌin Jesús kjuanchankí, ndáchro:
―¿Á titekáonra kixin tsjácha si̱ntaki̱tohara jína ní?
Ndá kjuáte̱he sin, ndáchro sin:
―Jeén, titekaoni.
29Ndá chꞌin Jesús kjuakꞌetja tja ti ikon sin la ndáchro:
―Ti xi̱kaha kuitekáonra la tsoxiteyá.
30Ndá tuénxín kuito̱he jína ti ikon sin. Ndá chꞌin Jesús kꞌue̱to̱an, ndáchro:
―Ninkexró chenkahyara tíhi.
31Kjánchó jehe sin la tuénxín sákjuí sin la chrónka sin nkuíxín ti kjuaxroan kjuasin chꞌin Jesús.
Jesús kjuínchekito̱he jína ijnko chꞌin nósin
32Ndá na̱ntá sákjuí ti sin kuékꞌikonhña, la iso chojni kjui̱ka̱o ijnko chojni nósin chónta ncha̱kuén jínahña. 33Ndá chꞌin Jesús kuakitsje ncha̱kuén ti jínahña la ti chꞌin nósin la kjuankíxin nixja. Ndá kaín ti chojni tjejó ntiha la chrákon sin ti kꞌuíkon sin xi̱kaha la ndáchro sin:
―Tꞌikonhñéni ijnko kjuaxroan xi̱kaha kuenté ti nación Israel ―ichro sin.
34 #
Mt. 10:25; 12:24; Mr. 3:22; Lc. 11:15. *A̱ndá ti sin fariseo la ndáchro:
―Ti Jínahña tꞌe̱tue̱hen kaín ncha̱kuén jínahña mé tsíkjajon kjuachaxin kixin xi̱kaha takitsje ti chꞌin i, ncha̱kuén jínahña ―ichro sin.
Jesús kui̱konoéhe̱ chojni
35 #
Mt. 4:23; Mr. 1:39; Lc. 4:44. *Ndá chꞌin Jesús kꞌuáji itsjé chjasin ijié la ko chjasin intsí la kjua̱ko̱xi̱n chꞌan nkojnko ti nchia xrakue̱xin ti sin judío. La chrónka chꞌan ti itan jína nkexrín itjen ti kjuachaxin kuènté Díos la ko kjuínchekito̱he chꞌan jína chojni níhi chónta kaín ichin la ko chojni chónta kjuatjoté. 36#Nm. 27:17; 1Rs. 22:17; 2Cr. 18:16; Ez. 34:5; Mr. 6:34.*Ndá ti ó kꞌuíkon chꞌan kixin itsjé chojni siín, la kui̱konoéhe̱ chꞌan sin la imá tóxakohen chꞌan kixin kꞌuejó sin éxi kolélo chóntahya nkexro tsꞌayakohen. 37#Lc. 10:2.*Ndá ndáche chꞌan ti sin kꞌuájiko chꞌan:
―Chaxín ndáxrja̱n kixin imá tsíkꞌóna, kjánchó tsjéhya chojni sichꞌe ixra̱ siín. 38Tjanchehéra ìnché ti nonte kixin tsochrꞌán chꞌan itsjé chojni sichꞌe ixra̱ ―ichro chꞌin Jesús.
Atualmente selecionado:
Mateo 9: poeNTplus
Destaque
Partilhar
Copiar
Quer salvar os seus destaques em todos os seus dispositivos? Faça o seu registo ou inicie sessão
© 2016, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.
Mateo 9
9
Ijnko chojni tsíkꞌen to̱té kuito̱he jína
(Mr. 2:1-12; Lc. 5:17-26)
1Ndá chꞌin Jesús kꞌuíxehen ntabarco la kꞌuatsínka ti íjnko tóhe nda̱ñao la kjuíji ti chjasin tsikꞌánkíxin. 2A̱ndá ntiha kjui̱ka̱o sin ijnko nkexro tsíkꞌen to̱té tjetsínkatákꞌá ijnko kania. Ndá kꞌuíkon chꞌin Jesús kixin chaxín titekaon sin ti jehe chꞌan ndá nixje̱he̱ chꞌan ti si̱níhi, ndáchro chꞌan:
―Xje̱eni nchechéhé a̱sán. Ti ijie̱ chonta la ó kjuixin kjuìin.
3A̱ndá iso ti sin tjako ley tjejó ntiha mé ikjo a̱sén sin, ndáchro sin:
―Ti nkexro i la tꞌándaxíhi̱n Díos kixin xi̱kaha nixja ―ichro sin.
4Ndá chꞌin Jesús kónohe chꞌan nkehe ikjo sin a̱sén sin, la ndáchro chꞌan:
―¿Nkekuènté tjénka̱yáxinra ti nkehe nduáhya? 5¿Xá nkehe a̱ntsí xra̱hya chróndátjan ti nkexro i: “Ti iji̱á la ó kjuixin kjuìin”, o̱ á a̱ntsí xra̱hya chróndátjan chꞌan: “Tꞌínkatjen itjia”? 6A̱ndá ijie tsjáko̱xia̱n kixin ti Xje̱en Díos kꞌóna Chojni mé chónta kjuachaxin ntihi chjasintajni kixin tsjakjìin iji̱é chojni.
Ndá ndáche chꞌan ti si̱níhi:
―Tꞌínkatjen, tjatsían ti ka̱ni̱a̱a la sátjia ndo̱a ―ichro chꞌan.
7Ndá ti nkexro tsíkꞌen to̱té#9:7 tsíkꞌen to̱té paralítico la tuénxín kꞌuínkatjen la sákjuí ndo̱e. 8Ndá ti ó kꞌuíkon kaín ti sin tjejó ntiha kixin xi̱kaha kóhen la imá chrákon sin, la chjéhe sin Díos kjuasáya kixin kjua̱ko̱xi̱n chꞌan ti kjuachaxin kuènté Díos.
Jesús kꞌuéye̱he̱ chꞌin Mateo
(Mr. 2:13-17; Lc. 5:27-32)
9A̱ndá ti ó sákjuixin chꞌin Jesús ntiha la kꞌuíkon chꞌan ijnko nkexro itꞌin Mateo tjetja̱xi̱n nchekjènki̱ la ndáchro chꞌan:
―Chréhé ti janhan.
Ndá chꞌin Mateo tuénxín kꞌuínkatjen la chréhe̱ ti chꞌin Jesús.
10 #
Lc. 15:1, 2. *A̱ndá chrꞌéxi̱n kjuákꞌe chꞌin Jesús ndo̱e chꞌin Mateo, tjenie chꞌan, la itsjé ti sin nchekjènki̱ la ko ti chojni chónta ijie̱ kjuíji ntiha la kja̱xin kjonieko chꞌin Jesús la ko ti sin kꞌuájiko chꞌan. 11A̱ndá ti ó kꞌuíkon ti sin fariseo, la kjuanchankíhi sin ti sin kꞌuájiko chꞌin Jesús, ndáchro sin:
―¿Nkekuènté ti maestro kuèntára la nieko ti sin nchekjènki̱ la ko ti chojni chónta ijie̱? ―ichro sin.
12Ndá ti ó kuíhin chꞌin Jesús nkehe ichro sin, la ndáchro chꞌan:
―Ti sin jína tjejó la tichánxi̱enhña sin nkexro tsjajon xro̱a̱n. Jehó ti sin níhi mé ticháxi̱hin sin nkexro tsjajon xro̱a̱n. 13#Mt. 12:7; Os. 6:6.*Méxra̱ sátjira la tꞌitjára nkehe tꞌaxrjexín ti nkehe ndáchro xroon itén Díos. Ndáchro: “Ti nkehe tjínka̱oan la chrókui̱konoéhéra chojni la tjínka̱konhña kixin chrókꞌoñára iko chrókjuájonra.” Kixin janhan la kꞌuinkakjéyáhya chojni jína. Náhí. Janhan la kꞌuinkakjéyá ti chojni chónta ijie̱ kixin chrókjuinkí sin ti nkehe tjenka̱yáxin sin ―ichro chꞌan.
Kuènté ti niehña chojni
(Mr. 2:18-22; Lc. 5:33-39)
14Ndá iso ti sin kuékꞌajiko chꞌin Juan Bautista mé kóchjinehe sin chꞌin Jesús la kjuanchankí sin, ndáchro sin:
―Nkexrín kixin jeheni la ko ti sin fariseo la nkoya̱xón niehñani kixin chjéheni Díos kjuasáya, a̱ndá ti sin xriko̱a la, ¿nkekuènté xi̱kahña ichꞌe sin?
15Ndá kjuáte̱he chꞌin Jesús, ndáchro:
―¿Xá chrókꞌuává kaín ti sin tsíkꞌéye̱he̱ sin tso̱chjina ijnko kia ti na̱xa̱ tjejóko sin ti nkexro tso̱te̱he, ní? A̱ndá tsixraká ti ña̱o tsotsé sin ti chꞌin tso̱te̱he sátsjiko sin, ndá kaín ti sin tsíkóchjina la tsꞌává sin la siniehña sin.
16’Ninkexró tjakꞌeñéhña ijnko ika ntaxin itꞌo̱ ka ni̱xin kixin ti ika ni̱xin la chrókjui̱xéhe̱ ndá a̱ntsí chrókꞌuichje ti ika ndaxin. 17La kja̱xin xrokjuahya chrókuikia ixran ni̱xin ijnko tjua̱xran ó ndaxin kixin ti ixran ni̱xin la chrókótséchje ti tjua̱xran ndaxin ndá chrókꞌuitjáña ti ixran la ko ti tjua̱xran kja̱xin. Méxra̱ ti ixran ni̱xin la chrókuikia ijnko tjua̱xran ni̱xin, landá xi̱kaha yóí ti nkehe la chrókꞌuitjáñahña.
Xje̱en Jairo tsíkꞌen la ko ijnko tjan níhi
(Mr. 5:21-43; Lc. 8:40-56)
18Ndá na̱xa̱ tjenixja chꞌin Jesús la ikui ijnko chꞌin tꞌe̱to̱an kuènté ti sin judío la kjuákꞌexín tochꞌin nkayakon chꞌin Jesús la chrónòa, ndáchro:
―Xja̱na chjin la na̱ntá ikꞌuén tjan. Kjánchó xrja̱noáhá kixin sáchrókjuini chrókjuakétja itjá ndá chróxechón tjan ―ichro chꞌan.
19Ndá kꞌuínkatjen chꞌin Jesús la sákjuíko ti nkexro a la ko ti sin kꞌuájiko chꞌan kja̱xin. 20A̱ndá ijnko chojnichjin níhi, ó chónta teyó nánó sítji tjan ijni̱, mé kóchjina tjan nóton chꞌin Jesús la kuákóxi̱n tjan iké chꞌan 21kixin kjuénka̱yáxin tjan kixin, kjónté chrínta ti iké chꞌin Jesús tsákóxi̱n tjan, la tsito̱he tjan jína. 22Ndá chꞌin Jesús nkátjíá la kꞌuíkon ti tjan a, la ndáchro chꞌan:
―Xje̱eni, nchechéhé a̱sán, kixin ó kuito̱ha jína kixin kuitekaoan ti janhan.
Landá tuénxín kuíto̱he tjan jína.
23Ndá ti ó kjuíji chꞌin Jesús ndo̱e ti chꞌin judío tꞌe̱to̱an la kꞌuíkon chꞌan kixin ó yaxíhin ti sin itꞌin isón kixin ó sátsjixravá xjan la ko kaín ti chojni tsjánkàma̱ sin xjan. 24La ndáchro chꞌan:
―Tꞌaxrjéxinra ntihi kixin ti xjan i la tsíkꞌenhña; jehó tjejua xjan.
A̱ndá kaín ti chojni tjejó ntiha la kjuanoá sin chꞌin Jesús. 25Ndá ti ó kꞌuaxrje kaín ti chojni tjejó ntiha, ndá chꞌin Jesús kꞌuíxehen la itsé itja ti xjan chjin la tuénxín kꞌuínkatjen tjan. 26La kuenté chjasin kuíhin sin kixin xi̱kaha kóhen.
Jesús kjuínchekito̱he jína yaá sin tꞌikonhña
27Ndá ti ó sákjuixin chꞌin Jesús ntiha la yaá chojni tꞌikonhña chréhe̱ sin ti jehe chꞌan, la kꞌuéye̱he̱ sin chꞌan, ndáchro sin:
―Ti̱konoéhéni, jaha tsíkꞌaxrjeníxian David.
28Ndá ti ó kꞌuíxehen chꞌin Jesús ijnko nchia la kóchjina ti sin tꞌikonhña la chꞌin Jesús kjuanchankí, ndáchro:
―¿Á titekáonra kixin tsjácha si̱ntaki̱tohara jína ní?
Ndá kjuáte̱he sin, ndáchro sin:
―Jeén, titekaoni.
29Ndá chꞌin Jesús kjuakꞌetja tja ti ikon sin la ndáchro:
―Ti xi̱kaha kuitekáonra la tsoxiteyá.
30Ndá tuénxín kuito̱he jína ti ikon sin. Ndá chꞌin Jesús kꞌue̱to̱an, ndáchro:
―Ninkexró chenkahyara tíhi.
31Kjánchó jehe sin la tuénxín sákjuí sin la chrónka sin nkuíxín ti kjuaxroan kjuasin chꞌin Jesús.
Jesús kjuínchekito̱he jína ijnko chꞌin nósin
32Ndá na̱ntá sákjuí ti sin kuékꞌikonhña, la iso chojni kjui̱ka̱o ijnko chojni nósin chónta ncha̱kuén jínahña. 33Ndá chꞌin Jesús kuakitsje ncha̱kuén ti jínahña la ti chꞌin nósin la kjuankíxin nixja. Ndá kaín ti chojni tjejó ntiha la chrákon sin ti kꞌuíkon sin xi̱kaha la ndáchro sin:
―Tꞌikonhñéni ijnko kjuaxroan xi̱kaha kuenté ti nación Israel ―ichro sin.
34 #
Mt. 10:25; 12:24; Mr. 3:22; Lc. 11:15. *A̱ndá ti sin fariseo la ndáchro:
―Ti Jínahña tꞌe̱tue̱hen kaín ncha̱kuén jínahña mé tsíkjajon kjuachaxin kixin xi̱kaha takitsje ti chꞌin i, ncha̱kuén jínahña ―ichro sin.
Jesús kui̱konoéhe̱ chojni
35 #
Mt. 4:23; Mr. 1:39; Lc. 4:44. *Ndá chꞌin Jesús kꞌuáji itsjé chjasin ijié la ko chjasin intsí la kjua̱ko̱xi̱n chꞌan nkojnko ti nchia xrakue̱xin ti sin judío. La chrónka chꞌan ti itan jína nkexrín itjen ti kjuachaxin kuènté Díos la ko kjuínchekito̱he chꞌan jína chojni níhi chónta kaín ichin la ko chojni chónta kjuatjoté. 36#Nm. 27:17; 1Rs. 22:17; 2Cr. 18:16; Ez. 34:5; Mr. 6:34.*Ndá ti ó kꞌuíkon chꞌan kixin itsjé chojni siín, la kui̱konoéhe̱ chꞌan sin la imá tóxakohen chꞌan kixin kꞌuejó sin éxi kolélo chóntahya nkexro tsꞌayakohen. 37#Lc. 10:2.*Ndá ndáche chꞌan ti sin kꞌuájiko chꞌan:
―Chaxín ndáxrja̱n kixin imá tsíkꞌóna, kjánchó tsjéhya chojni sichꞌe ixra̱ siín. 38Tjanchehéra ìnché ti nonte kixin tsochrꞌán chꞌan itsjé chojni sichꞌe ixra̱ ―ichro chꞌin Jesús.
Atualmente selecionado:
:
Destaque
Partilhar
Copiar
Quer salvar os seus destaques em todos os seus dispositivos? Faça o seu registo ou inicie sessão
© 2016, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.