Luku 22
22
Zudaasi n yui Yezu gialaa
(MAT 26.1-5,14-16; MAR 14.1-2,10-11; ZAÃ 11.45-53)
1 #
BBN 12.1-27. Zuifun *yɔ bùbaã buuru zɔ́n nə die. Maǹ bɛa zɔ́n lɛ bíi *kiɛ̃mala ǹ zɔ́n. 2Wúlu-bɔlen goledɛnan nɛ ka landa sii-daraalin man nə́ goã giɛ li ǹ Yezu kũ ka durii ni ǹ dɛ, a giala, maǹ nə́ goã nyɛ́ɛ biɛ zaman lɛ nɛ. 3Zudaasi mɛn bɛ́ á goã kun ka Yezu a kialandɛnan lɛn nɛ, ǹ nə́ bíi Kariyɔtin giĩ, *Sɛtaan wɔ bɛ foo ne. 4Á kiɛ̃ á woo kɔn yɛ ka wúlu-bɔlen goledɛnan nɛ, ka Lawa a kion a garadin goledɛnan nɛ Yezu kũ ǹ gɔn boo ganaa. 5Yǎa bɛn nə n nyɛnyɛɛ, ǹ nə́ lɛ kɔ mà ǹsɛn tá wɔrɔ koe la. 6Zudaasi lɛ kɔ bɛ ganaa. Á yoo á giɛ biikoo sonbore li, màn mɛn bɛ́ toɛ, a Yezu wɔ ǹ gɔn bɛ̀ zaman lɛ wɔlɔ ná a ba kunu wa.
Yezu minin dia ǹ nə́ woo zɔ́n màn-bii zɛnaa
(MAT 26.17-20; MAR 14.12-16)
7Zɔ́n kɛ lɛ Zuifun nə́ zɛnɛɛ, yɔ bù ná a ba buuru li wa, ǹ bɛ́ wúlu sèren dii lɛawaa mɛn li, ǹ kiɛ̃mala ǹ zɔ́n lɛ a zɛnaa ǹ wɔn lɛa, bɛa pinaa dɔ. 8Yezu Piɛrɛ laanka ZAÃ dia, á pɛ ǹ nɛ mà ǹ wo kiɛ̃mala ǹ zɔ́n lɛ a màn-bii zɛnaa, ǹsɛn nə da bii.
9Bɛa min paa lɛ tɔ́n nɔ̀n da la mà a n giɛ li ǹsɛn nə wo màn-bii lɛ zɛnaa maa?
10Yezu nə́ ǹ lɛ si kɛnɛn: «Bɛ̀ ka tá re we kiwi, giĩ goon tá re die n diɛ ka lɛ, mu dɔ́n ná a mìi ni. Ka kɔ a kio lɛ, a bɛ́ re we kion mɛn nɛ, ka wɔ walan. 11Ka pɛ kion lɛ a dɛnaa-n mà mìinaa mà asɛ laanka a kialandɛnan bɛ́ re kiɛ̃mala ǹ zɔ́n màn bii bǎã mɛn nɛ, mà bɛ á maa? 12Bɛa giĩ lɛ á re kion gole goon nyɛɛ ka nɛ lon ǹ miã lalan, ka laadoo màn din tumaa ná a nɛ. Ka zɔ́n mànan lɛn yɔrɔ bɔ walan.»
13Ǹ nə́ woo, Yezu sii lɛ yɔrɔ pɛ ǹ nɛ lɔn, ǹ nə́ woo a din tumaa yaa miɛ̃. Ǹ nə́ kiɛ̃mala ǹ zɔ́n lɛ a màn-bii zɛnaa.
Kiɛ̃mala ǹ zɔ́n lɛ a bɔyaa a zɔ́n dii baa boo
(MAT 26.26-30; MAR 14.22-26; KOR1 11.23-25)
14Biikoo bɛ́ á dɔ, Yezu daa giã tán màn-bii la, a dia dí-a wolen lɛn nə́ kun ni. 15Yǎa a pɛ nɛ kɛnɛn: «Masɛ foo na á goã mu mii taãn-taãn kiɛ̃mala ǹ zɔ́n kɛ li, ma bii kun ka nɛ ma tɔn fuu yɛ. 16A giala, masɛ n pii ka nɛ: Masɛ a re kɛ miã kɔsɔ bii doo duduu wa, yǎa a zɛnaa ǹ mìi taãn-taãn kɛ a lɛ pã pinaa, *Lawa a kiibaa ǹ bǎã nɛ.»
17Á tɔ́n paan si, a bɛ́ á barka da Lawa nɛ a ganaa á nya, á pɛ: «Ka kɛ si, ka mi ka kɔ kɔn la. 18A giala masɛ n pii ka nɛ: Ma a re *rezɛ̃ da nɛ mu mii doo wa, yǎa Lawa a kiibaa kɛ doe.»
19Bɛ kio á buuru saa, a bɛ́ á barka da Lawa nɛ a ganaa á nya, á yiyiɛ kɔn á kɔ ǹ la, bɛ̀ a n pii: «Masɛ din gɔ̀nɔn nə ka kɛ nɛ, ma á koe kaa lɛa. Ka die ka bɛa sii kɛ lɛ zɛnaa masɛ kio, ka n yiri gisĩ masɛ nɛ.»
20 #
ZER 31.31-34. Màn-bii lɛ á nya kio, á duvɛ̃ dɔ saa paan nɛ á kɔ ǹ la, á pɛ: «Paan ke, masɛ din mà na a nɛ, á kaa kaa lɛa, a n lɛ kɔ kɔn la dii lɛa.»
Yezu na a kɔ zɔ́ɔn la lɛ boo diɛ
(MAT 26.21-25; MAR 14.17-21; ZAÃ 13.21-30)
21 #
LOE 41.9. Yezu pɛ: «Sɛnɛ, á ke, min mɛn bɛ́ re masɛ koe maa zɔ́ɔn la, bɛa dɛnaa á ke n gɔn we màn-bii-n kun masɛ nɛ. 22Sonbore ne, Min a Nɛgiĩ n die giɛ̃, a kɔnpɛ ka Lawa a sii yɔrɔ bɔ nɛ, sɛnɛ, min mɛn bɛ́ re we a zɔ́ɔn gɔn, bɛa dɛnaa wɔ n ka bɔ̀n nɛ.»
23A kialandɛnan lɛn nə́ yoo ǹ nə́ nɔ̀n diɛ kɔn la, mà ǹsɛn die n die bɛa sii kɛ zɛnɛɛ?
Yezu nə n gɔn waa a kialandɛnan man lɔn ga golebaa li wɔ gɔn la
24 #
MAT 18.1; MAR 9.34; LUK 9.46. Kialandɛnaa fulupaa lɛ yoo, ǹ nə́ liere koe, mà ǹsɛn man giɛ li, ǹ dɔ̃ mà die n siĩni a goã gole ǹsɛn bii. 25#MAT 20.25-27; MAR 10.42-44. Yezu pɛ ǹ nɛ: «Gánan kiin man nɔmaa diɛ ǹ mìi ni. Min mɛnɛn bɛ́ pàã nyɛɛ ǹ nɛ, bɛn lɛn man wusii doo ǹ nə́ pii, mà ǹ nə ǹsɛn bíi "bǐɛ̃-zɛnaalin". 26#MAT 23.11; MAR 9.35. Sɛnɛ, kaa wɔ ba miɛ̃ wa. A yɔrɔ n ka kɛ nɛ, ka tumaa a gole lɛ nə n baa ka kaa kiɛɛrɛdɛnaa bɛ́ lɔn. Kaa nyɛɛnaandɛnaa nə n baa kaa dí-nyali lɛa. 27#ZAÃ 13.12-15. Ka dinin kánaa, man nɔ̀n diɛ ka la, min paa kɛ bii die n gole: Min mɛn bɛ́ tán màn bii, hinlaa min mɛn bɛ́ màn lɛ siɛ koe a biili la? Giã tán a màn-biili lɛ bie gole wa? Sɛnɛ, masɛ n ka bii, ka dí-nyali bɛ́ lɔn! 28Ka dinin lɛn man ka nɔmaa si ka ganaa kun ka masɛ nɛ, maa fuu yɛ biikoon li. 29Maa Díi Lawa bɛ́ á kiibaa kɔ ma la lɔn, ma dɔ n die kiibaa koe ka la miɛ̃. 30#MAT 19.28. Ka á re màn bii ka màn mi kun ka masɛ nɛ, maa kiibaa ǹ bǎã kɛ nɛ, ka á re giɛ̃ kii dankanan la, ka goã Izirayeli tɔrɔ fulupaa kɛ mìi la kun ka masɛ nɛ.»
Yezu a gɔn-waa Piɛrɛ nɛ ǹ boo
(MAT 26.31-35; MAR 14.27-31; ZAÃ 13.36-38)
31Dɛnaa pɛ: «Simɔn, Simɔn, n too kɔ. Sɛtaan na á nɔ̀n da mà Lawa zii kɔ asɛ la, asɛ nə ǹ duwəə ka ǹ bɛ́ wii duwii lɔn. 32Sɛnɛ, masɛ Lawa nyankɔ n lɛa, màn mɛn bɛ́ toɛ, n golee Lawa li baran papaã wa. Bɛ̀ n wusoo ń daa masɛ ganaa ǹ mɛn waáraa, n dɔ n dɔɔ̃nɔn lɛ ǹ pàã yɛ.»
33Piɛrɛ mà a ganaa: «Dɛnaa, masɛ bii yiimaa-n kunun n ni, ta ma wo kòso-n kunun n ni hinlaa ma gã kunun n ni.»
34Yezu pɛ: «Piɛrɛ, masɛ n pii n ni, koo laan bɛ̀ a n wuu pii pelo kɛ lɛ din ni, bɛ̀ n nə́ piã ka masɛ nɛ gunyin sɔɔ.»
Yezu a fuu yɛ lɛ diri ka foɛɛ̃
35 #
MAT 10.9-10; MAR 6.8-9; LUK 9.3; 10.4. Yezu pɛ ǹ nɛ: «Masɛ bɛ́ má ka dia biikoo mɛn waáraa, má pɛ ka nɛ máa ka baran wɔrɔ saa wa, boroo ne ka kɔsɔn nɛ, màn nyaabaa ka ganaa?»
Ǹ ná a lɛ si mà màn kɔ́n nyaabaa ǹsɛn-a wa.
36Á pɛ ǹ nɛ:
– Sɛnɛ sisia, masɛ n pii ka nɛ, bɛ̀ wɔrɔ tá min mɛn lon, ǹ dɛnaa saa, bɛ̀ boroo tá min mɛn lon, bɛ dɔ a dɛnaa na a wɔ saa. Bɛ̀ gɔya ba min mɛn lon wa, ǹ dɛnaa na a dɔnkɛ gole sã a gɔya goon pii. 37#IZA 53.12. A giala, masɛ n pii ka nɛ, Lawa a boo bɛ́ màn mɛn pii, yǎa bɛ lɛ piɛ̃ masɛ ganaa: «Ǹ nə́ da kun ka basaã-kɔlen ne.» Sonbore dɔ nɛ, màn mɛn bɛ́ á n pɛ masɛ wɔ gɔn la, bɛ n die n zɛnɛɛ a lɛ pã.
38Ǹ nə́ pɛ nɛ mà Dɛnaa, mà gɔya màn paa á ke.
Á ǹ lɛ si: «Á siĩn kɛnɛn.»
Yezu Lawa nyan mɛn kɔ Olivie dan kele la
(MAT 26.36-46; MAR 14.32-42)
39Yezu soo á woo *Olivie dan kele la, ka a bɛ́ nɛn bɛ̀ a zɛnaa lɔn. A kialandɛnan nə́ kɔ lɛ ǹ nə́ woo. 40Yezu bɛ́ á dɔ walan á pɛ ǹ nɛ mà ǹ Lawa nyankɔ, màn mɛn bɛ́ toɛ, ǹ nyan mɛnaa damagɔ́ɔ̃li ǹ sii gɔ́ɔ̃-n wa.
41A din nə́ tɔ́n nə n zɔ̃ á n bɔ ǹ ganaa, á woo tiãlɛa sɔsɔɔ ka kɔlɔ zũ a mɛ tán-a ǹ bǎã bɛ́ lɔn. A bɛ́ á kaa tán, á Lawa nyankɔ á pɛ: 42«Maa Díi, bɛ̀ n tá li, là-paparɛɛ kɛ wɔlɔ lui masɛ ganaa. Sɛnɛ, masɛ foo sii baran n zɛnaa wa, n din wɔ nə n zɛnaa.»
[ 43Lon a dia dí-a wole goon tɔ́n bɔ lon, á daa n dɔ lɛ, á pàã kɔ la. 44Yiri lɔlɔkɔn baraa Yezu kũ, á wusoo á màn da a Lawa nyankɔ li. Á tɛ̀fuu pã, bɛ n kiɛ ka mà bɛ́ doɛ tán lɔn.]
45Bɛa Lawa nyankɔ kɛ lɛ kio, a bɛ́ á yoo, á daa a kialandɛnan lɛn bǎã nɛ, á daa yaa yɔrɔ-kɔsiɛ nə́ ǹ gù dɛ, ǹ nə́ nyuù wɔ. 46Á pɛ ǹ nɛ: «Wàa na á baa ka á nyuù we? Ka yoo ka Lawa nyankɔ, màn mɛn bɛ́ toɛ, ka nyan mɛnaa damagɔ́ɔ̃li ǹ sii-n wa.»
Yezu kũ boo
(MAT 26.47-56; MAR 14.43-50; ZAÃ 18.3-11)
47Yezu bɛ́ boo diɛ miɛ̃, zaman kɔ́n nə́ dɔ ǹ li. Min mɛn bɛ́ ǹ nə́ bíi Zudaasi, á n Yezu a dia dí-a wole fulupaa lɛ a goon lɛa, bɛ na á goã tɔ we zaman lɛ nyɛɛnɛ. Á n mɔrɔ Yezu ganaa mà a nə n soɛ a nɛ, á fòo diɛ nɛ. 48Yezu pɛ nɛ: «Zudaasi, táa n nə n Min a Nɛgiĩ lɛ we zɔ́ɔn gɔn ka fòo diɛ nɛ!»
49Sii mɛn bɛ́ re n zɛnɛɛ, ǹ bɛ́ ǹ nə́ bɛ yɛ, Yezu a tá kun wolen lɛn nə́ nɔ̀n da la mà Dɛnaa ganaa, mà ǹsɛn nə ǹ dɛ ka gɔyan nɛ?
50Yǎa ǹ goon wúlu-bɔlen kiã a dí-nyali a gusin a too sɛlɛ á bɔ a ganaa. 51Sɛnɛ, Yezu boo saa á pɛ kɛnɛn: «Ka golee ka kiĩni.»
Á n gɔn da giĩ lɛ too lɛ ganaa, á da a bǎã nɛ. 52Wúlu-bɔlen goledɛnan nɛ ka Lawa a kion-lɛduə̃li dadaran laanka min golen mɛnɛn bɛ́ giɛ li ǹ Yezu kũ, Yezu pɛ bɛn manɛ: «Ka n ka gɔya san laanka bàbàlan goa, ka daa masɛ gialaa, ka masɛ n mɛnaa minin la wole lɛa? 53#LUK 19.47; 21.37. Ma bɛ́ kun ka nɛ baraabaraa Lawa a kion ka ma kũ wa. Sɛnɛ sisia, biikoo kɛ na á n koa ka nɛ, a na á n koa wɔlɔ tì goledɛnaa Sɛtaan dɔ nɛ.»
Sɔraasin Yezu kũ laanka Piɛrɛ a piã ka Yezu-n boo
(MAT 26.57-58,69-75; MAR 14.53-54,66-72; ZAÃ 18.12-18,25-27)
54Ǹ nə́ Yezu kũ, ǹ nə́ woo wɔ nɛ wúlu-bɔlen kiã a kion. Piɛrɛ na á goã wɔlɔ sɔsɔɔ nɛ, á n koe a kio lɛ. 55Minin bɛ́ ǹ nə́ tɛ koa sumu lɛ bii, ǹ nə́ giã-n tán kun, Piɛrɛ woo giã tán kunun ǹ ni. 56Dí-nyalin lɔ goon bɛ́ á yɛ giã-n tán tɛ lɛ a fúlu li, á n yii doa la, á pɛ: «Kɛ dɔ́ goã kun ka giĩ lɛ nɛ.»
57Sɛnɛ, Piɛrɛ ná a liere kɔ. Mà lɔ lɛ ganaa, mà asɛ a giĩ lɛ doɛ̃ wa.
58Boɛɛn nɛ bɛ kio, min kɔsɔ Piɛrɛ lɛ yɛ, yǎa bɛ dɔ́ pɛ mà táa a dɔ n kun ka giĩ kɛ lɛ a minin ni.
Piɛrɛ ná a lɛ si mà haayii, mà asɛ a kunun ǹ ni wa!
59Biikoo goon bɛ kio, min kɔsɔ wusoo á laa doo mà liere din ba a-n wa, mà kɛ goã kun ka giĩ lɛ nɛ, mà ka bɛ dɔ nɛ, mà Galilee gána min ni.
60Piɛrɛ ná a lɛ si: «N bɛ́ bɔlɔ mɛn pii ke masɛ a bɛ miɛ wa.»
A din bǎã-n gɔrɔ, a bɛ́ bɛa boo lɛ diɛ koo sà wuu pɛ. 61Dɛnaa nə́ n yɔrɔ bɔyaa á ga Piɛrɛ ganaa. Yǎa Piɛrɛ yiri da ka Dɛnaa a boo lɛ nɛ, a bɛ́ á n mɛn lɛ pɛ nɛ: «Koo laan bɛ̀ a n wuu pii pelo, bɛ̀ n nə́ n piã ka masɛ nɛ yǎa gunyin sɔɔ.» 62Piɛrɛ soo kanaa á wuu pɛ parsiini.
Ǹ Yezu nɔmaa lɔn
(MAT 26.67-68; MAR 14.65)
63-64Min mɛnɛn nə goã Yezu lɛduĩ, bɛn nə́ màn yii a yii ganaa. Maǹ nə́ goã yaa we a ganaa, ǹ nə́ dii bɛ̀ ǹ nə́ pii ni: «Haya, min mɛn bɛ́ á n dɛ, bɛa dɛnaa pɛ kəni!»
65Ǹ nə́ goã sɔ tɔrɔ gigiã kɔsɔn koe a ganaa.
Yezu a wo Zuifun kiri wɔ ǹ bǎã-n boo
(MAT 26.59-66; MAR 14.55-64; ZAÃ 18.19-24)
66Lɛ̀ bɛ́ á waa, Lawa a wúlu-bɔlen goledɛnan laanka landa sii-daraalin mɛnɛn bɛ́ kiri-kurulin kuru lɛa, bɛn nə́ n lɛ sɔkɔn, ǹ nə́ woo ka Yezu ni ǹ kiri wɔ ǹ bǎã nɛ.
67Ǹ nə́ pɛ Yezu ni: «Bɛ̀ Minin Nyin-sili lɛ n ka n din ni, n pɛ wɔsɛn manɛ.»
Á ǹ lɛ si: «Bɛ̀ má pɛ ka nɛ, ka a re golee maa boo li wa. 68Bɛ̀ má nɔ̀n da ka la dɔn, ka a re ma lɛ sii wa. 69Sɛnɛ, a kũ sisia ganaa, Min a Nɛgiĩ tá re giɛ̃ Lawa Pàãdɛnaa gusin.»
70Ǹ tumaa pɛ nɛ mà a bɛ́ míɛ̃ mà a n Lawa a Nɛ lɛa?
Á ǹ lɛ si mà ǹ dinin dɔn man pii mà asɛ na a lɛa dɔn!
71Ǹ nə́ tɔ́n nə n toa mà ǹsɛn manə n yii diɛ wàa mɛn siére kɔsɔ la doo? Mà ǹsɛn bɛ́ ǹ nə́ ma a dinmaa lɛ-n.
Pilati n kiri kuri Yezu la
(MAT 27.1-2,11-14; MAR 15.1-5; ZAÃ 18.28-38)
Iliyochaguliwa sasa
Luku 22: SCE2013
Kuonyesha
Shirikisha
Nakili
Je, ungependa vivutio vyako vihifadhiwe kwenye vifaa vyako vyote? Jisajili au ingia
San Catholic Edition Bible © Bible Society of Burkina Faso, 2013.