Kutendeka BULONDOLOZI
BULONDOLOZI
Kutendeka i ntendeko ya bintu byonse, kabili i liina lya kitabu kya mambo mu kipingo kya kale mu bitabu byonse bili mu Biblia. Biblia ya mambo ya mu lulimi lwa Kiebrania, twebo tubambiilepo ni “Pa kutendeka.” Kilangile ntuntuko ya bintu byonse ni kukilapo miilo yaabombele Leza ni vyaatendekele bantu. Eno nsiku, balia basambiliile, tebamaninepo bintu bingi palua muntu ao palua bantu baalembele kitabu kya kutendeka ni palua musita ukyaalembeeluepo. Bange baketekeele nangue kili nga kya-ambwilue mu malembo a kale mu myaka ya 500-600 NK mu Babiloni. Bange baketekeele nangue Musa i waalembele kitabu kya Kutendeka, ni kya Kufuma, ni kya Balawi, ni kya Mpendua pamo ni kitabu kya Malanguluzi a Mizilo. Bilibyalingwilua nangue byaalembelue mu mwaka wa 1,300 ao 1,400 NK.
Mu kitabu kya Kutendeka muli mpunda ya mponvu iliyakwasia bazumizi kunvwisia Biblia, Kipingo kya Kale ni Kipingo kya Lenu. Keki kitabu kilikyatulanga kibalo vikyaingiile mu kyalo ni kutulanga bukabilo bwa bantu bwa mupususi. Keki kitabu kilikyafyula mapange akua Leza a kupususia bantu. Kaka keebo kali mu mbiko ya mambo palwakua Yesu (Kutendeka 3.15) ni palua bulayo bwakua Leza kuli Abrahamu bwa kupaala ntundu yonse ya pa kyalo (Kutendeka 12.3).
Bwipi bwa bili mu kitabu kya Kutendeka
1. Leza waalengele kyalo, ni Adamu ni Eva nga vikilandilue mu katue ka 1 ni ka 2.
2. Mu katue ka 3 kwita mu katue ka 5 mulondolwelue palwakua Adamu ni Eva, palua kibalo kyabo ni palua nvyalo yabo.
3. Mu katue ka 6 kwita mu katue ka 9 mulandilue palwakua Noa ni kibunda kikata.
4. Kabili kitabu kya Kutendeka mu katue 10 ni ka 11, mulondolwelue palua belia byaakitikile pa musita wakua Noa ni pa musita wakua Abrahamu pamo ni pa musita wa lupungu lwa Babeli.
5. Mu katue ka 12 kwita mu katue ka 50, mulondolwelue palwakua Abrahamu, palua lupua lwakue, ni palua kutendeka kwa ntundu ya Baizraeli.
A. Bwikazi bwakua Abrahamu ni mukazi wakue Sara bulembelue mu katue ka 12 kwita mu katue ka 25.
B. Bwikazi bwakua Izaaki ni mukazi wakue Rebeka bulondolwelue mu katue 21 kwita mu katue ka 28, ni kufua kwakue kulondolwelue mu katue ka 35.
C. Bwikazi bwakua Yakobo, ni bwa baana bakue pamo ni lwendo lwabo lwa kufuma ku Kanaani kuya ku Misri, bilondolwelue mu katue ka 25 kwita mu katue ka 50.
D. Mu katue ka 37 kwita mu katue ka 50 mulandilue palua bwikazi bwakua Yusufu mwana mtonua mwina Yakobo, ni vya-alukile kateeka mu Misri.
Iliyochaguliwa sasa
Kutendeka BULONDOLOZI: KBTP
Kuonyesha
Shirikisha
Nakili
Je, ungependa vivutio vyako vihifadhiwe kwenye vifaa vyako vyote? Jisajili au ingia
Kitaabua New Testament @The Word For The World Southern Africa. 2023.