Luka Bi̧i̧tumma
Bi̧i̧tumma
Wa̧y dɛ̧ɛ̧ hɛn da̧a̧ ve ya̧a̧a̧ Lukay nɔ, o dɛ̧ɛ̧ Dɛptɛl itto, Luka moò za̧a̧ oora an nɛy vere Apotərə nɔ ve kɔm von vɛy. Dɛptɛl an ɓəə timmɔ oppo nɔ, Luka de moozaá Kirtiye ve paam zik Yuuda vey yɛ nɔ vey ɛn ve moò yak Gɛrɛkka nɔ vey. Oy moò wat voo moò kɔl təə nɔ vey vere náa Yuuda ve tul von ve gaanɛ nɔ vɛy. Too ɛnɔm vin, náa ve paam náa Yuuda vey yɛ hɛkpa tɛɛ nɔ ve tɛʼ ɛn yɛɛ tɛʼ doo ve gaa Yeesu bo wa̧y de sɔt voo nɔ yɔ. Luka moò za̧a̧ oora an òo yana too moò za̧a̧ oora ve ta̧a̧to ve ɓəə moò nɔm. Ɛnuu Dɛptɛllɔ de moò Yeesu gay luura an Galile takka Zeruzalɛmmɛy zaʼ (9:51; 19:28). Moò oora takki Zeruzalɛm, Yeesu tak vɔ tuu nɔ, Luka de oora hɛn bɔk daa bit an nɔ paam moò za̧a̧ oora zɔʼ nɔ vɛ oppo yɛ nɛy. Too hɛn goozinna vin, Yeesu tak Martə vere Maari toraa (Luk 10:38-42), moò bit wa̧y za̧a̧ zɔʼ hɛk Samari (10:29-37), vere zɔʼ Baa zɔʼ hə kə tan an bɔk ti nɛy (15:11-32). Wa̧y dɛ̧ɛ̧ hɛn nɔ it hɛn sȩȩza ɗəə ɓimmɔ Yeesu moò feeri an nɛy vere kandi an o za̧a̧ne nɛy: Go̧o̧ge yaʼiy Yeesu doo yaa sɔt náa ve san ɓara moò an nɔ vere tɛʼ. Yeesu hi̧i̧ ɗəəsi wɔɔk náa há̧a̧ ve ɓɛɛ vo nɔ vey: Náa kɔl hɛn ɓɛɛ vey, náa ve liin dɔk yɛ nɔ vey, náa gim ak vey, náa ve ho̧o̧ nɔ vey, vere gay nɔ vey. Kirtiye Luka de moot voo nɔ vɛ, bɔk ve ɛ hellɛ ginu. Luka òo kəni moò bit kətkət Yeesu bɔk moò nagate moò nɛy, goozinna an de Luk 12:16-21 vere dən zɔʼ 16. O feeza kaamɔ vɛ doo ve kɔn hel von vɛ Go̧o̧ge kɔm ani vere náa zɔʼ vɛ von sɛw. Yeesu kaam an vɛ vey yanaa vega o daŋ, kaamɔ ve san kandi von filla ma, ve gaa Go̧o̧ge bo o za̧ǎ̧ bo hi̧i̧ há̧a̧ verɛ tɛʼ. Hɛk náa Rɔm ve kan tin nɔ vɛ, náa ve fee: «Ampərɛl bo o Gbɛ̧ɛ̧ kɛŋ yɔ». Ɛn ɗaa, Kirtiye ve fee: «Yeesu kiris o Gbɛ̧ɛ̧ kɛŋ yɔ». De ɛnuu, Go̧o̧ge nìŋzi Yeesu vɔɔ yɛɛre kə poʼo ya̧a̧ hɛn nɔ vɛ tɛʼ buu voo. Luka o moò za̧a̧ oorare nɔ, Yeesu o ya̧a̧ Gbɛ̧ɛ̧ kɛŋ ɗəə moò za̧a̧ oora zɔʼ nɔ o ve porɛ. Luka moò za̧a̧ oora an nɔ tak si̧ʼ Zeruzalɛm (Dən 24), yɛɛ bɔk o bi̧i̧ tin nɔ oppo (Dən 1:2). Yeesu o hən kaam an o ve po za̧a̧na, ɛn ve gbo̧ʼrɛ kpɛŋ. Yɛɛ kandi an bɔk bi̧i̧ há̧a̧ o ve tinza̧a̧re ɓimmɔ, Yeesu kanin vere fəəm yaay Go̧o̧ge oppo nɛy, fəəm dȩȩta (Dən 3 vere 4). Yeesu kaam an vey hakkaa vin sɛw (24:49). Too Yeesu vin, kaa ve faa yakkɛ kaa ve gbəŋ Go̧o̧ge za̧a̧ annɛ.
1. Bi̧i̧tumma 1:1-56
2. Zâŋ Batis vere Yeesu ɓɔɔri voni (1:57–2:40)
3. Yeesu o ɛ vɛll boʼ zoo itto: O samme nɛy vere aŋ gbɛɛm an vey (2:41–3:38)
4. Sɛɛɗan goo Yeesurɛ; Ɛn Yessu kɔm an hɛk Galile (4:1–9:50)
5. Yeesu kɔm an o vuk hɛk Galile nɔ opporɛ ɛn o tak yana tɔŋ Zeruzalɛm (9:51–19:28)
6. Yeesu dɔri an Zeruzalɛm, kɔm an ituu nɛy, vɔɔ ani, niŋzi kəy an nɛy vere hiŋ dɔk an bɛlba nɛy (19:29–24:53)
Luka izin gɔɔ Yeesu bo yaani ka sɔŋga náa Islayɛl vey zaʼ yɛ ɛn vey náa hɛkpa ve sɛw tɛʼ.
Moò za̧a̧ Luka de oora Yeesu oppo nɔ, de Go̧o̧ge hi̧i̧zin an náa ve gaa ɓɛɛ vonnɛ, ve kə fil si̧i̧ vonnɛ nɔ o ve po.
Luka it moò za̧a̧ oora Yeesu oppo nɔ, o wɛɛ hɛn yɔ̧fit Yeesu kɔ nɔ vɛ vere moò bɛmm o moò nɔ vɛy, moò kpinn liizinga nɔ, moò bɛmm tan bɔk tirɛ kə hən kəy nɛy 15:11-32 de hɛn goozinna so si̧i̧, sɛ̧ɛ̧ há̧a̧ kaa waʼ kaa kə waʼ zɔʼɔ zɔʼɔ; Go̧o̧ge hi̧i̧zin an nɔ liizinga oy.
Nii Luka nɔ de itta há̧a̧ ɛnɔ bɔk o há̧a̧ gìmma bɔk o paam náa Yuuda Go̧o̧ge wə vo nɔ o ve zikke yɛ, o fil kəy si̧i̧ an Kiris oppo. Kolosi 4:14, bɔk o dokta kɛŋŋa ɛn bɔk o ɛmgaa Apotərə Pôlli (vo to Filemɔŋ oppo 24; 2Ti 4:11; Aktə 16:10-17; 20:5-21; 27:1-28).
Hɛn yɔ̧fit Yeesu bɔk kɔ nɔ vɛ Luka òo kəni nɔ vɛy nɛ:
1. Yeesu poozi há̧a̧ gap dɔza fɔn 4:33-36
2. Yeesu pooza Piyɛr a̧kii ho̧o̧ ani, 4:38-39
3. Dut solla kɔ yella 5:1-11
4. Yeesu poozi há̧a̧ guni akka 5:12-15
5. Yeesu poozi há̧a̧ kɔkrɔk akka 5: 17-26
6. Yeesu poozi há̧a̧ naak vɔɔri akka 6:6-11
7. Yeesu poozi wa̧a̧ vɛɛ kɛŋ zɔʼ kɔm ak an ho̧ǒ̧ 7:1-19
8. Kep kuu zɔʼ kap Nayiŋ tan wa̧p an niŋzi vɔɔ yɛɛre 7:11-16
9. Yeesu dii yamma 8:22-25
10. Yeesu vuksa há̧a̧ zɔʼ fəəm ɓɛɛ o fɔn 8:26-39
11. Zayrus tan kep an niŋzi vɔɔ yɛɛre 8:41-56
12. Yeesu poozi waa kep zɔʼ bɔk o ho̧ǒ̧ vɛll boʼzoo itto 8:43-48
13. Nan yeppaa 9:12-17
14. Yeesu vuksa tan wa̧p zɔʼ fəəm ɓɛɛ o fɔn 9:37-42
15. Yeesu poozi há̧a̧ kemmɛte ak munna 11:14
16. Yeesu poozi waa kep zɔʼ o kpella 13:10-17
17. Yeesu pooza wa̧y zɔʼ fo̧o̧ an hɔ̧llɛ 14:1-6
18. Yeesu poozi guni ak ve boʼ 17:11-19
19. Yeesu kɛʼza yə̧ə̧ zɔʼ nɔt ani 18:35-43
20. Yeesu poozi kɔ kɔm ak zɔʼ kɔʼ ani 22:49-51
Moò bɛmm Yeesu bɔk moò Luka òo kəniy nɔ vɛy nɛ:
1. Ka̧a̧ yo̧o̧ pînn ba 6:48-49
2. Náa dȩȩ ɓɔl ve itto 7:41-43
3. Wa̧y ba hɛn luk akka 8:5-15
4. Wa̧y za̧a̧ zɔʼ hɛk samari 10:30-37
5. Gbaare zɔnn yak akka 11:5-8
6. Wa̧y nagate ak vəʼərin moò gaanɛ 12:16-21
7. Náa kɔ kɔm ak za̧a̧ nɔt vey laa kɛŋ voni 12:41-48
8. Yɛm zɔʼ kan leenɛ 13:6-9
9. Saŋŋ noʼ yenna 13:18-19
10. Waaka 13:20-21
11. Lɛm ɓooza̧a̧ 14:16-24
12. Tɛ̧ɛ̧ waa ti yanaa 15:2-7
13. Sann waa tirɛ 15:8-10
14. Tann gippa akka 15:11-32
15. Ha̧a̧ buu hel namate akka 16:1-9
16. Ha̧a̧ nagate ak ɓɛɛ vere Laazaari 16:19-31
17. Ha̧a̧ yȩʼ moò akka vere waa kuu zɔnn yak akka 18:1-8
18. Wa̧y Farize zɔʼ vere wa̧y sɔŋ zɔmɔgɔl akka 18:9-14
19. Sann zɔŋŋa 19:11-27
20. Náa baa haŋ vi̧i̧yə̧ vey 20:9-16
21. Gbaksee 21:29
Si̧ʼtum ba nɔ, hɛn wə Luka moò za̧a̧ oora an o da̧a̧re nɔ de moò oora an, Go̧o̧ge hi̧i̧zin an náa yɔʼ zee vo; Náa farize vɛ vere náa Yuuda kɔ hɛn za̧a̧ ak lik faa yakke nɔ vɛ, ve wɛɛ vo, ve ɗeʼen vo nɔ vɛ, o ve po. Yeesu ɓa an náa gimm ak vɛ vere náa kɔll hɛn ɓɛɛ ak verɛ za̧a̧za̧̧a̧. Ɛn Luka moò kep ve oora Yeesu nɔ vɛ moò von tin sɛw. Luka o da̧a̧re zaʼ o it gɔɔ kep ɛn ve bɔk bo ve sɔŋ ɛmgaa Yeesu daŋ too wa̧ppɔ ve vin (Luka 8:1-3).
Luka
Iliyochaguliwa sasa
Luka Bi̧i̧tumma: Luk
Kuonyesha
Shirikisha
Nakili
Je, ungependa vivutio vyako vihifadhiwe kwenye vifaa vyako vyote? Jisajili au ingia