Matayo 5
5
Mahinyo ko lugulu
1Yesu eze awone fyo dya wantu niyo akwela kwe lugulu, uko niyo ekala hasi. Wanampina wakwe wambasa, 2niyo akonga kuwahinya.
Chinyemi cha chindedi
Luka 6:20-23
3Nawajimbikwe wadya wachiwa wa chimuye wakumsinya Chohile,
Useuta wa kwembingu ni wawo!
4Nawajimbikwe wadya wata chinyulu,
kwaviya Chohile nawafile mbazi!
5Wajimbikwe ni wahoile,
kwaviya nawalisi isi!
6Chinyemi ni kwa wadya wakungisa kudamanya yawoneke yedi kwa Chohile,
Chohile naweguse!
7Chinyemi ni kwa wadya wakufila mbazi watuhu,
Chohile nawajimbike!
8Chinyemi ni kwa wadya wata moyo ulenguke,
nawamwone Chohile!
9Chinyemi china waivanyi, kwaviya nawetangwe wana wa Chohile.
10Ujimbiko ni kwa wadya wakwihizwa
kwachausa cha kuwoneka wedi,
kwaviya useuta kwembingu ni wawo.
11“Mjimbikwa nyuwe chipindi wantu wakawahulutani na kuwasulumizani na kuwalongani vihiye kwa chausa changu. 12Mtende na chinyemi na kubweda, kwaviya mwikiwa ntunyo nkulu kwembingu. Vino nivyo wawoni wekalaga umo nyuwe hamwinati kusulumizwa.
Munyu na Ulangazi
Mako 9:50; Luka 14:34-35
13“Nyuwe saviya munyu mwe isi. Mna uneva munyu ukaza ulumunyu lwakwe, naudamanywe vivihi munyu vituhu? Haikuwagila kwa chochose, mna udulwe hasi nakujatwa ni wantu.
14“Nyuwe mwi ulangazi mwe isi. Mzi mwe lugulu haukwefisa. 15Naho wantu hawakuwasha taa niyo wazika kwedivungu. Mna wazika mlanga mwe chiya cha kwikiya taa, niyo zalangaza kwa chila yumwenga mwe nyumba. 16Mwe ivyo, ulangazi wenyu na naulangaze mwa meso ya wantu, chani wawone ntendwa zenyu zedi na kumtunya Tati yenyu ywa kwembingu.
Sigilizi ya Musa na Mawandiko ya Wawoni
17“Msekufanyanya siza kuhigana na Sigilizi ya Musa na mahinyo ya wawoni. Sizile kuhigana nayo, mna kutenda mahinyo yawo yachinte. 18Nawagambilani chindedi, kubula uhelo we mbingu ne isi, hachihali chidodo hegu hadodo vitendese ha sigilizi nahauswe kubula chila chintu chichinte. 19Elo, yoyose hekutimila hata umwenga mwe miko ikigwe hata hegu ni mdodo na kuhinya watuhu kudamanya ivyo, natende mdodo mo Useuta wa kwembingu. Vituhu, yoyose akutimila Sigilizi nakuhinya watuhu kudamanya saivyo, natende mkulu mo Uzumbe wa kwembingu. 20Ivyo, nawagambilani kugamba, namdahe kwingila mo Useuta wa kwembingu uneva du hegu mna kuwoneka wedi kuwajinka wahinyi wa Sigilizi na Mafalisayo mwe kudamanya viya Chohile akunga.
Mahinyo mwe maya
Luka 12:57-59
21“Mwiva kugamba aho kale wantu wagambilagwa, ‘Usekukoma, mntu yoyose akudamanya ivyo na akantilwe.’ 22Mna miye nawagambilani kugamba yoyose akumwihiwa mlukolo ywakwe aungwa akantilwe. Naho, yoyose akumgamba mlukolo ywakwe ‘Weye wi ywa bule!’ Negalwe kwe chitala, naho akumgamba mlukolo ywakwe kugamba wi mchilalu nehose kwigalwa kwe bome hedina uhelo. 23Ivyo uneva waunga kumlaviza jeleko Chohile mwe nchanja yo kulaviza ntambiko niyo wakumbuka kugamba kulemana na mlukolo ywako, 24asa idilavyo dyako kulongozi kwe nchanja yo kulaviza ntambiko, hita mkevane na mlukolo ywako, ukaheza uya ukalavywe idilavyo dyako kwa Chohile.
25“Uneva mntu akulaha ivanani hemwinati kabula kwechitala, chani mlahi ywako anasekukwinkiza kwa mkanta, akunga akwinkize kwa mndima mnkondo, nawe naujelwe mndani. 26Chindedi nakugambila, uko nawikale kubula aho nobinde kuliha maliho ya nkomelezo.
Mahinyo mwe ugonyi
27“Mwiva kugamba navilongwa, ‘Msekugonya.’ 28Mna nawagambilani yoyose akumsinya mvyele na kummeila mate kamgonya kale naye mo moyo wakwe. 29Elo uneva ziso dyako dya kulume dyakuhosa ukole masa, ding'ole udidule! Ni vitana vidala waze hantu ho umwili wako kuleka umwili wako mjima kudulwe kwe dibome hedina uhelo. 30Uneva mkono wako wakulume wakuhosa ukole masa, ukante uudule! Ni vitana vidala waze hantu he vitago vyako kuleka umwili wako mjima kudulwa mwe dibome hedina uhelo.
Mahinyo mwe Kwasa mvyele
Matayo 19:9; Mako 10:11-12; Luka 16:18
31“Naho vilongwa, ‘Yoyose akumwasa mkaziwe amwinke mawandiko ya kumwasa.’ 32Mna nawagambilani kugamba yoyose akumwasa mkaziwe, mna siyo kwachausa cha chilanga, amtenda mkaziwe yudya agonywa uneva ana solwa vituhu. Naho akumsola uyo asigwe naye ni mgonyi.
Kwelisa
33“Naho mwiva kugamba aho kale navilongwa, ‘Msekwelisa udanti, mna mdamanye viya mungile mumdamanyize Zumbe.’ 34Mna miye nagamba, msekwelisa ng'o, hata kwembingu, kwaviya nicho chigoda cho uzumbe mazuwa yose cha Chohile, 35hegu mwe isi, kwaviya ni hantu hakwikiya viga vyakwe, hegu mwe Yelusalemu, kwaviya nuwo mzi wa Seuta mkulu. 36Naho usekwelisa kwa mtwi wako, kwaviya hukudaha kudamanya hata luvili lumwenga lutende lung'aile hegu lutitu. 37Mna ‘Nivyo’ itende ‘Nivyo’ hegu ‘Bule’ itende ‘Bule.’ Vituhu vikujinka aho vyalawa kwa Mwavu.
Mahinyo mwe kuvuziza
Luka 6:29-30
38“Mwiva kugamba vilongwa, ‘Ziso kwa ziso, naho zino kwa zino.’ 39Mna miye nawagambilani, msekuhigana na mntu mwavu, uneva mntu akakuhuta mwe funda ya kulume, mhitwile intuhu nayo. 40Naho mntu akakwigala kwe chitala kukulaha kwa nkazu yako, mlekeile ne dijoho nadyo. 41Naho mntu anakunga ujende maili imwenga, jenda naye mbili. 42Mwinke akukulombeza, naho usekumlemeila akukulombeza.
Kunga Wankondo
Luka 6:27-28, 32-36
43“Mwiva kugamba navilongwa, ‘Waunge wambuyazo, wehiwe wankondo wako.’ 44Mna miye nawagambilani, waungeni wankondo wenyu naho walombezezeni wadya wakuwasulumizani, 45chani mkatende wana wa Tate ywa kwembingu. Kwaviya alangaziza zuwa dyakwe kwa wantu wavu na wantu wedi, naho anyesa fula kwa wadya wakuwoneka wedi na hewekuwagila. 46Namwinkigwe jeleko dyani kulaila kwa Chohile uneva mkawaunga wadya wakuwaungani? Hata wachisanya kodi wadamanya saivyo! 47Naho uneva mwasimwila na walukolo wenyu du, mdamanya vihi vitendese? Hata hewemzumile Chohile wadamanya saivyo! 48Mwaungwa mchinte, saviya Tati yenyu wa kwembingu achintile!
© The Word For The World and Pioneer Bible Translators, 2014
Matayo 5
5
Mahinyo ko lugulu
1Yesu eze awone fyo dya wantu niyo akwela kwe lugulu, uko niyo ekala hasi. Wanampina wakwe wambasa, 2niyo akonga kuwahinya.
Chinyemi cha chindedi
Luka 6:20-23
3Nawajimbikwe wadya wachiwa wa chimuye wakumsinya Chohile,
Useuta wa kwembingu ni wawo!
4Nawajimbikwe wadya wata chinyulu,
kwaviya Chohile nawafile mbazi!
5Wajimbikwe ni wahoile,
kwaviya nawalisi isi!
6Chinyemi ni kwa wadya wakungisa kudamanya yawoneke yedi kwa Chohile,
Chohile naweguse!
7Chinyemi ni kwa wadya wakufila mbazi watuhu,
Chohile nawajimbike!
8Chinyemi ni kwa wadya wata moyo ulenguke,
nawamwone Chohile!
9Chinyemi china waivanyi, kwaviya nawetangwe wana wa Chohile.
10Ujimbiko ni kwa wadya wakwihizwa
kwachausa cha kuwoneka wedi,
kwaviya useuta kwembingu ni wawo.
11“Mjimbikwa nyuwe chipindi wantu wakawahulutani na kuwasulumizani na kuwalongani vihiye kwa chausa changu. 12Mtende na chinyemi na kubweda, kwaviya mwikiwa ntunyo nkulu kwembingu. Vino nivyo wawoni wekalaga umo nyuwe hamwinati kusulumizwa.
Munyu na Ulangazi
Mako 9:50; Luka 14:34-35
13“Nyuwe saviya munyu mwe isi. Mna uneva munyu ukaza ulumunyu lwakwe, naudamanywe vivihi munyu vituhu? Haikuwagila kwa chochose, mna udulwe hasi nakujatwa ni wantu.
14“Nyuwe mwi ulangazi mwe isi. Mzi mwe lugulu haukwefisa. 15Naho wantu hawakuwasha taa niyo wazika kwedivungu. Mna wazika mlanga mwe chiya cha kwikiya taa, niyo zalangaza kwa chila yumwenga mwe nyumba. 16Mwe ivyo, ulangazi wenyu na naulangaze mwa meso ya wantu, chani wawone ntendwa zenyu zedi na kumtunya Tati yenyu ywa kwembingu.
Sigilizi ya Musa na Mawandiko ya Wawoni
17“Msekufanyanya siza kuhigana na Sigilizi ya Musa na mahinyo ya wawoni. Sizile kuhigana nayo, mna kutenda mahinyo yawo yachinte. 18Nawagambilani chindedi, kubula uhelo we mbingu ne isi, hachihali chidodo hegu hadodo vitendese ha sigilizi nahauswe kubula chila chintu chichinte. 19Elo, yoyose hekutimila hata umwenga mwe miko ikigwe hata hegu ni mdodo na kuhinya watuhu kudamanya ivyo, natende mdodo mo Useuta wa kwembingu. Vituhu, yoyose akutimila Sigilizi nakuhinya watuhu kudamanya saivyo, natende mkulu mo Uzumbe wa kwembingu. 20Ivyo, nawagambilani kugamba, namdahe kwingila mo Useuta wa kwembingu uneva du hegu mna kuwoneka wedi kuwajinka wahinyi wa Sigilizi na Mafalisayo mwe kudamanya viya Chohile akunga.
Mahinyo mwe maya
Luka 12:57-59
21“Mwiva kugamba aho kale wantu wagambilagwa, ‘Usekukoma, mntu yoyose akudamanya ivyo na akantilwe.’ 22Mna miye nawagambilani kugamba yoyose akumwihiwa mlukolo ywakwe aungwa akantilwe. Naho, yoyose akumgamba mlukolo ywakwe ‘Weye wi ywa bule!’ Negalwe kwe chitala, naho akumgamba mlukolo ywakwe kugamba wi mchilalu nehose kwigalwa kwe bome hedina uhelo. 23Ivyo uneva waunga kumlaviza jeleko Chohile mwe nchanja yo kulaviza ntambiko niyo wakumbuka kugamba kulemana na mlukolo ywako, 24asa idilavyo dyako kulongozi kwe nchanja yo kulaviza ntambiko, hita mkevane na mlukolo ywako, ukaheza uya ukalavywe idilavyo dyako kwa Chohile.
25“Uneva mntu akulaha ivanani hemwinati kabula kwechitala, chani mlahi ywako anasekukwinkiza kwa mkanta, akunga akwinkize kwa mndima mnkondo, nawe naujelwe mndani. 26Chindedi nakugambila, uko nawikale kubula aho nobinde kuliha maliho ya nkomelezo.
Mahinyo mwe ugonyi
27“Mwiva kugamba navilongwa, ‘Msekugonya.’ 28Mna nawagambilani yoyose akumsinya mvyele na kummeila mate kamgonya kale naye mo moyo wakwe. 29Elo uneva ziso dyako dya kulume dyakuhosa ukole masa, ding'ole udidule! Ni vitana vidala waze hantu ho umwili wako kuleka umwili wako mjima kudulwe kwe dibome hedina uhelo. 30Uneva mkono wako wakulume wakuhosa ukole masa, ukante uudule! Ni vitana vidala waze hantu he vitago vyako kuleka umwili wako mjima kudulwa mwe dibome hedina uhelo.
Mahinyo mwe Kwasa mvyele
Matayo 19:9; Mako 10:11-12; Luka 16:18
31“Naho vilongwa, ‘Yoyose akumwasa mkaziwe amwinke mawandiko ya kumwasa.’ 32Mna nawagambilani kugamba yoyose akumwasa mkaziwe, mna siyo kwachausa cha chilanga, amtenda mkaziwe yudya agonywa uneva ana solwa vituhu. Naho akumsola uyo asigwe naye ni mgonyi.
Kwelisa
33“Naho mwiva kugamba aho kale navilongwa, ‘Msekwelisa udanti, mna mdamanye viya mungile mumdamanyize Zumbe.’ 34Mna miye nagamba, msekwelisa ng'o, hata kwembingu, kwaviya nicho chigoda cho uzumbe mazuwa yose cha Chohile, 35hegu mwe isi, kwaviya ni hantu hakwikiya viga vyakwe, hegu mwe Yelusalemu, kwaviya nuwo mzi wa Seuta mkulu. 36Naho usekwelisa kwa mtwi wako, kwaviya hukudaha kudamanya hata luvili lumwenga lutende lung'aile hegu lutitu. 37Mna ‘Nivyo’ itende ‘Nivyo’ hegu ‘Bule’ itende ‘Bule.’ Vituhu vikujinka aho vyalawa kwa Mwavu.
Mahinyo mwe kuvuziza
Luka 6:29-30
38“Mwiva kugamba vilongwa, ‘Ziso kwa ziso, naho zino kwa zino.’ 39Mna miye nawagambilani, msekuhigana na mntu mwavu, uneva mntu akakuhuta mwe funda ya kulume, mhitwile intuhu nayo. 40Naho mntu akakwigala kwe chitala kukulaha kwa nkazu yako, mlekeile ne dijoho nadyo. 41Naho mntu anakunga ujende maili imwenga, jenda naye mbili. 42Mwinke akukulombeza, naho usekumlemeila akukulombeza.
Kunga Wankondo
Luka 6:27-28, 32-36
43“Mwiva kugamba navilongwa, ‘Waunge wambuyazo, wehiwe wankondo wako.’ 44Mna miye nawagambilani, waungeni wankondo wenyu naho walombezezeni wadya wakuwasulumizani, 45chani mkatende wana wa Tate ywa kwembingu. Kwaviya alangaziza zuwa dyakwe kwa wantu wavu na wantu wedi, naho anyesa fula kwa wadya wakuwoneka wedi na hewekuwagila. 46Namwinkigwe jeleko dyani kulaila kwa Chohile uneva mkawaunga wadya wakuwaungani? Hata wachisanya kodi wadamanya saivyo! 47Naho uneva mwasimwila na walukolo wenyu du, mdamanya vihi vitendese? Hata hewemzumile Chohile wadamanya saivyo! 48Mwaungwa mchinte, saviya Tati yenyu wa kwembingu achintile!
© The Word For The World and Pioneer Bible Translators, 2014