<div class="version vid3334 iso6393szv" data-vid="3334" data-iso6393="szv">
   <div class="book bkJHN">
      <div class="chapter chINTRO1" data-usfm="JHN.INTRO1">
         <div class="imt"><span class="content">Ay&#601; y&#601; a d&#601; n&#601;niy an&#601; &#331;w&#224;&#700;&#224; k&#601;&#768;</span></div><div class="im"><span class="content">Ntw&#249;m &#236;dz&#242;&#331;&#601;&#768; y&#601;&#768; Dzwan k&#601; tw&#226; &#236; d&#232; n&#601;&#768; Yes&#249; d&#601;&#780; Dz&#601;&#768; &#601;&#768; K&#601;&#768;z&#601;&#768; &#236; d&#242;&#700;&#242; t&#601;&#331; n&#601;niy, &#249; k&#601; &#8220;f&#601;&#768;d b&#601;&#768; w&#249;, m&#249;&#601;&#768; b&#601;&#768; an&#601; fwumi k&#601; &#331;g&#224;&#331;.&#8221; Igh&#601;d y&#601;&#601; &#331;w&#224;&#700;&#224; k&#601; gh&#224; k&#601;&#768; dz&#236;y n&#601;niy n&#601;&#768;, ghu k&#601; tw&#224; na ts&#601; Ntw&#249;m &#236;dz&#242;&#331;&#601;&#768; y&#601;&#768; ani z&#601;&#331;i ts&#601; n&#601;&#768; agh&#251; y&#601;&#768; ghu tyo&#331;&#601; ghu n&#236; d&#601; ani b&#603;m&#601; k&#601; n&#601;&#768; Yes&#249; d&#601;&#780; W&#224; K&#601;&#768;z&#601;&#768; w&#601;&#768; Z&#601;&#768;k&#236;y k&#601; t&#603;b na n&#601;&#768; &#249; b&#249; bii fyi agh&#251;, n&#601;&#768; abu ghu k&#601;li ts&#601; ib&#603;m&#601; yiy azo&#331;&#601;&#768; we ghu d&#601; ani k&#601;li imu&#601;&#768; its&#224; 20.31.</span></div><div class="ip"><span class="content">Y&#601;&#601; &#331;w&#224;&#700;&#224; k&#601;&#768; d&#232; ts&#601; n&#601;niy Dz&#601;&#768; &#601;&#768; K&#601;&#768;z&#601;&#768; y&#601;&#768; &#236; d&#242;&#700;&#242; t&#601;&#331; n&#601;niy, n&#601;&#768; Yes&#249;, k&#601;&#770;m k&#601; s&#601;s&#601; k&#601; Ntw&#249;m &#236;dz&#242;&#331;&#601;&#768; k&#601;&#768; d&#232; nd&#601;&#768;m&#601;&#768; mali t&#601;yi&#601; t&#601; t&#601; d&#234; b&#601;&#770; n&#601;niy n&#601;&#768; Yes&#249; d&#601; w&#249; w&#601;&#768; ghu t&#603;b na n&#601;&#768; &#249; b&#249; bii fyi agh&#251;, d&#601;&#768; s&#242;&#700;o W&#224; K&#601;&#768;z&#601;&#768;. Ayi&#601; y&#601; a dzwum&#601;&#768; y&#601;&#770; n&#601;niy, a tyi dz&#236;y b&#601;&#768; fyi&#601; k&#601; mali t&#601; yi&#601; t&#601; gh&#224; t&#601;&#768; d&#232; n&#601;niy. K&#601;&#770;m k-a-&#331;w&#224;&#700;&#224; k&#601;&#768; dz&#236;y b&#601;&#768; y&#601;&#601; agh&#234; &#224;liy k&#601; b&#603;m&#601; k&#601; n&#601;niy Yes&#249; d&#242;&#700;&#242; b&#601; agh&#249; y&#601;&#768; ghu dzwum&#601;&#768; n&#601;niy we, agh&#234; &#224; liy k&#601; kwuni twe m&#224;&#700;&#224; k&#601;&#768; b&#603;m&#601; we. Ub&#601;&#770;d 13-17 nd&#601;&#331; dz&#224;y ts&#601; ayi&#601; y&#601; Yes&#249; k&#601; d&#601; fwumi n&#601;niy ate n&#601;&#768; ts&#601;&#768;t&#601;ndii t&#601; we tiy z&#249; kw&#249;m an&#601; s&#242;&#331;&#601; f&#601; ghu k&#601; b&#251; kwi k&#601; n&#601;niy we ate, n&#601;&#768; y&#601;&#601; &#249; k&#601; dz&#226;y n&#601;&#768; ghu byay na ts&#601; iwee, kwe s&#242;&#700;&#242; f&#242;&#331; t&#601; ghu. B&#601;&#770;d k&#601;&#768; k&#601; k&#601;d ts&#601; n&#601;niy k&#601; dz&#238;y b&#601;&#768; &#224;yi&#601; y&#601; ghu k&#601; kwi n&#601;niy Yes&#249; ate n&#236;y z&#249; sa&#700; we, n&#601;&#768; &#224;yi&#601; y&#601; ghu k&#601; ba wiy we ate an&#601; k&#224;&#700; f&#601; t&#601;z&#601;d, n&#601;&#768; &#224;yi&#601; y&#601; &#249; k&#601; z&#603;m&#601;&#768; dzwo&#331;i n&#601;niy ani ipf&#601;, n&#601;&#768; &#224;yi&#601; y&#601; &#249; k&#601; b&#251; d&#234; b&#601;&#770; n&#601;niy uwee wiy aw&#242; ts&#601;&#768;t&#601;ndii t&#601; we y&#601;&#601; &#249; z&#603;&#768;m&#601;&#768; k&#601; n&#601;niy.</span></div><div class="ip"><span class="content">Z&#601;&#768;z&#601;&#780; f&#601; w&#236;y&#601;&#331;i w&#601; ghu k&#601; kwi n&#601;niy we n&#601;&#768; mw&#224;&#331;. &#217;&#331;w&#224;&#700;&#224; &#249; liy wiy kwu dz&#601;&#768; way 8.1-11, &#224; liy yiy kwuni kwe na ts&#601; a l&#242;&#700;o t&#601;&#768; &#331;w&#244; t&#236;y.</span></div><div class="ip"><span class="content">Dzwan ts&#601;&#331;&#601;&#768; dz&#236;y kw&#249;n&#601;&#768; k&#601; &#224;yi&#601; k&#249;m&#601;&#768; y&#601;&#768; n&#601;&#768; &#236;m&#249;&#601;&#768; its&#224; y&#601;&#768; Z&#601;&#768;k&#236;y nyi&#601;&#768; n&#601;niy abidz&#601;m&#601;&#768; K&#601;&#768;lit&#242;. Imu&#601;&#768; its&#224; igh&#232; y&#601;&#768; d&#601;&#768; k&#601;nam&#601; aw&#242; &#224;gh&#249; y&#601;&#768; ghu b&#603;m&#601; k&#601; n&#601;niy n&#601;&#768; Yes&#249; d&#601;&#780; dz&#601;d, d&#601;&#768; ayi&#601; &#224;so&#331;&#601;&#768; y&#236;y d&#601;&#768; s&#242;&#700;o imu&#601;&#768;. Kwab k&#601; iyi&#601; k&#601; k&#601; d&#601; n&#601;niy an&#601; &#331;w&#224;&#700;&#224; k&#601; Dzwan k&#601; &#224; d&#601;&#768; y&#601;&#601; &#249; n&#236;y k&#601; n&#601;niy ufyi&#601; w&#601; &#331;g&#224; k&#242;&#700;&#242; z&#601;l&#601; n&#601;niy ani d&#232; ts&#601; ts&#601;e an&#601; yi&#601; y&#601; a d&#601; n&#601;niy &#224;so&#331;&#601;&#768; y&#236;y an&#601; ayi&#601; K&#601;z&#601;&#768; y&#601;&#768; a d&#601; k&#242;&#700;&#242; w&#224;y, u n&#236;y b&#601;&#768; ufyi&#601; y&#601;&#601; &#224; d&#601; mwi, n&#601;&#768; ba kiy, n&#601;&#768; as&#601; &#224;zwe yiy, n&#601;&#768; &#224;b&#224;&#700;&#224;t&#601;&#768;ndz&#249; n&#601;&#768; ndzu t&#601; we tiy, n&#601;&#768; k&#224;&#700; f&#601; utam fiy n&#601;&#768; &#249;tam u we wiy.</span></div><div class="iot"><span class="content">Y&#601;&#601; ayi&#601; byay do&#700;&#242; n&#601;niy ate f&#601;&#601; an&#601; &#331;w&#224;&#700;&#224; k&#601;&#768;</span></div><div class="io1"><span class="content">Ayi&#601; y&#601; &#331;w&#224;&#700;&#224; k&#601;&#768; fwuk&#601; ts&#601; n&#601;niy ate 1.1-18</span></div><div class="io1"><span class="content">Dzwan w&#601; &#249; k&#601; nyi&#601;&#768; n&#601;niy wiy m-&#224;-z&#601;&#768; m&#236;y n&#601;&#768; ts&#601;&#768;t&#601;ndii t&#601; Yes&#249; t&#601; s&#601;s&#601; tiy 1.19-51</span></div><div class="io1"><span class="content">F&#224;&#700; k&#601; Yes&#249; an-a-ne 2.1&#8211;12.50</span></div><div class="io1"><span class="content">Ntsuk&#601; m&#601; &#249; k&#601; do&#700;&#242; gw&#249;&#331;&#236; ts&#601; n&#601;niy ate a k&#601;&#768;l&#601; Y&#232;lusal&#232;m n&#601;&#768; an&#601; ina&#700; i Y&#232;lusal&#232;m 13.1&#8211;19.42</span></div><div class="io1"><span class="content">Y&#601;&#601; Mwe &#601;&#768; mbyi k&#601; z&#603;m&#601;&#768; dzwo&#331;i n&#601;niy ate n&#601;&#768; y&#601;&#601; &#249; k&#601; b&#251; d&#232; n&#601;niy uwee wiy ate 20.1-31</span></div><div class="io1"><span class="content">Ayi&#601; y&#601; a do&#700;&#242; gw&#249;&#331;&#236; ts&#601; n&#601;&#768; Y&#601;&#601; &#249; k&#601; k&#226;m d&#234; fyi fwuli b&#601;&#770; &#249;wee wiy a Gal&#236;l&#238; 21.1-25</span></div>
      </div>
   </div>
</div>

Ayə yə a də nəniy anə ŋwàʼà kə̀
Ntwùm ìdzòŋə̀ yə̀ Dzwan kə twâ ì dè nə̀ Yesù də̌ Dzə̀ ə̀ Kə̀zə̀ ì dòʼò təŋ nəniy, ù kə “fə̀d bə̀ wù, mùə̀ bə̀ anə fwumi kə ŋgàŋ.” Ighəd yəə ŋwàʼà kə ghà kə̀ dzìy nəniy nə̀, ghu kə twà na tsə Ntwùm ìdzòŋə̀ yə̀ ani zəŋi tsə nə̀ aghû yə̀ ghu tyoŋə ghu nì də ani bɛmə kə nə̀ Yesù də̌ Wà Kə̀zə̀ wə̀ Zə̀kìy kə tɛb na nə̀ ù bù bii fyi aghû, nə̀ abu ghu kəli tsə ibɛmə yiy azoŋə̀ we ghu də ani kəli imuə̀ itsà 20.31.
Yəə ŋwàʼà kə̀ dè tsə nəniy Dzə̀ ə̀ Kə̀zə̀ yə̀ ì dòʼò təŋ nəniy, nə̀ Yesù, kə̂m kə səsə kə Ntwùm ìdzòŋə̀ kə̀ dè ndə̀mə̀ mali təyiə tə tə dê bə̂ nəniy nə̀ Yesù də wù wə̀ ghu tɛb na nə̀ ù bù bii fyi aghû, də̀ sòʼo Wà Kə̀zə̀. Ayiə yə a dzwumə̀ yə̂ nəniy, a tyi dzìy bə̀ fyiə kə mali tə yiə tə ghà tə̀ dè nəniy. Kə̂m k-a-ŋwàʼà kə̀ dzìy bə̀ yəə aghê àliy kə bɛmə kə nəniy Yesù dòʼò bə aghù yə̀ ghu dzwumə̀ nəniy we, aghê à liy kə kwuni twe màʼà kə̀ bɛmə we. Ubə̂d 13-17 ndəŋ dzày tsə ayiə yə Yesù kə də fwumi nəniy ate nə̀ tsə̀təndii tə we tiy zù kwùm anə sòŋə fə ghu kə bû kwi kə nəniy we ate, nə̀ yəə ù kə dzây nə̀ ghu byay na tsə iwee, kwe sòʼò fòŋ tə ghu. Bə̂d kə̀ kə kəd tsə nəniy kə dzîy bə̀ àyiə yə ghu kə kwi nəniy Yesù ate nìy zù saʼ we, nə̀ àyiə yə ghu kə ba wiy we ate anə kàʼ fə təzəd, nə̀ àyiə yə ù kə zɛmə̀ dzwoŋi nəniy ani ipfə, nə̀ àyiə yə ù kə bû dê bə̂ nəniy uwee wiy awò tsə̀təndii tə we yəə ù zɛ̀mə̀ kə nəniy.
Zə̀zə̌ fə wìyəŋi wə ghu kə kwi nəniy we nə̀ mwàŋ. Ùŋwàʼà ù liy wiy kwu dzə̀ way 8.1-11, à liy yiy kwuni kwe na tsə a lòʼo tə̀ ŋwô tìy.
Dzwan tsəŋə̀ dzìy kwùnə̀ kə àyiə kùmə̀ yə̀ nə̀ ìmùə̀ itsà yə̀ Zə̀kìy nyiə̀ nəniy abidzəmə̀ Kə̀litò. Imuə̀ itsà ighè yə̀ də̀ kənamə awò àghù yə̀ ghu bɛmə kə nəniy nə̀ Yesù də̌ dzəd, də̀ ayiə àsoŋə̀ yìy də̀ sòʼo imuə̀. Kwab kə iyiə kə kə də nəniy anə ŋwàʼà kə Dzwan kə à də̀ yəə ù nìy kə nəniy ufyiə wə ŋgà kòʼò zələ nəniy ani dè tsə tsəe anə yiə yə a də nəniy àsoŋə̀ yìy anə ayiə Kəzə̀ yə̀ a də kòʼò wày, u nìy bə̀ ufyiə yəə à də mwi, nə̀ ba kiy, nə̀ asə àzwe yiy, nə̀ àbàʼàtə̀ndzù nə̀ ndzu tə we tiy, nə̀ kàʼ fə utam fiy nə̀ ùtam u we wiy.
Yəə ayiə byay doʼò nəniy ate fəə anə ŋwàʼà kə̀
Ayiə yə ŋwàʼà kə̀ fwukə tsə nəniy ate 1.1-18
Dzwan wə ù kə nyiə̀ nəniy wiy m-à-zə̀ mìy nə̀ tsə̀təndii tə Yesù tə səsə tiy 1.19-51
Fàʼ kə Yesù an-a-ne 2.1–12.50
Ntsukə mə ù kə doʼò gwùŋì tsə nəniy ate a kə̀lə Yèlusalèm nə̀ anə inaʼ i Yèlusalèm 13.1–19.42
Yəə Mwe ə̀ mbyi kə zɛmə̀ dzwoŋi nəniy ate nə̀ yəə ù kə bû dè nəniy uwee wiy ate 20.1-31
Ayiə yə a doʼò gwùŋì tsə nə̀ Yəə ù kə kâm dê fyi fwuli bə̂ ùwee wiy a Galìlî 21.1-25

Lalela Dzwan Ayə yə a də nəniy anə ŋwàʼà kə̀