Gɔwɔ tɔɔi 24
24
Isaakə nwɔ nɛ̨ą həɠə mɛ̨nį
1Abrahamə pɔlɔɔi kpɔ kɛa kɛ a mɔlɔ, Yai-Laa ə lúwɔ́ too mą mɛ̨nį kəlee hu. 2Abrahamə nwɔ luwɔɠaai nu pɔlɔ laamun kɛ a nwɔ hɛn gɔw mɛ̨ikaamun, hvóló ta, Abrahamə ə dəli, yɛ mą: «Ə́ yee lɔ nwɛ́lɛ mu! 3'Ə́ kwɛla a Yai-Laa laa, yai a yələkɔlɔn da lɔi di pɛli Yálá, yɛ́ mą́ą́: Hvó pai Kanaan lɔi hu nɛ̨ɛ̨nu ta həɠəi, hvó dɛɛ nón bɔ a nɛ̨ą. 4'Ə́ kwɛla, yɛ́ diɛ: Ə́ kaa pai lii ku pɔ lɔi, ə́ ku yəi bɛlɛ́n nɛ̨ɛ̨nu ta həɠə, ə́ dɛɛ nón Isaakə pɔ a nɛ̨ą.»
5Abrahamə nwɔ luwɔi ə nwoo ŋąąpənə, yɛ mą: «Akɛ nɛ̨ɛ̨nu a wala hvaa mą hvo lɛɛ bɔ́ ku hvo pa ɓɛ nɔi, akɛtii mɔɔ, ŋį́ ə́ lon ɉəɠə, ŋį́ li la ka pɔ lɔi?»
6Abrahamə yɛ mą: «Yili ə hvóló yɛ́! 'Hvó kɛ ə́ kaa lii laa a nón. 7Yai-Laa yələkɔlɔn ɉu Yálá, ə gúlɔ ną́n ɲəi bɛlɛ́n, da gáá lɔi hu, mąą Yálái tii ɓə gwɛla, yɛ mą́ą́: ‹Gáá nɔi ŋɛ̨i tɛɛi ə́ pɔ, yɛ́, ka ə́ huwu.› Ɲálái tii kaa pai nwɔ malaka ta tɔɔi ə́ tɔwɔ, əgɛ, ə́ nɛ̨ɛ̨nu ta hɔlɔɓo ku pɔ lɔi, ə́ paa la nón bɔ a nɛ̨ą. 8Akɛ nɛ̨ɛ̨nu a wala hvaa mą hvo lɛɛ ə́ pɔ, gwɛla a həɠə yɛ́. Kɛlaa, mɛ̨nį kəlee ə mą kɛ, və́ kɛ li yɛ́, li laa a nón.» 9Nuwɔi tii ə nɛɛ mą, ə ɲee lɔ nuwɔ nąmu Abrahamə wɛlɛ mu, ə gwɛla, yɛ mą: «Bələi tii ə́ mo la, gáá gɛi tii.»
10Nuwɔi, ə nuwɔ nąmu nwɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ pow həɠə, ə bɛlɛ nuwɔ nąmu yəi hɛn gɔw mɔlɔmun ma. Ə hvilɛn bələ ɓa, yɛ li Nahɔrə pɔ taai, Aramə ɲa hveelɛ lɔwai.
11Ɉəliɛ daa kpala, gbələ ya haɠai, ə ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa pɛlɛ ɲálɔwa kwɛlɛ; ə kɛ a yələwulii ya haɠai lɔwai. 12Ə hee, ə Yálá hvɛli yɛ mą: «Yai-Laa, nwɔ́ mɛ̨ni nąmu Abrahamə nwɔ Yálá, hvaa mą, mɛ̨nįi ŋį́ paala Ə́ ɲąąlɔ. Nɛ̨ɛ̨laai ka nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə ka lɔwai, ɉu mɛ̨inɛ̨ɛ̨ ta kɛ mą́ą́. 13Ɲą́ą́ ka ɓɛ ɲálɔwa kwɛlɛ, daai ŋɛ̨i hu nɛ̨ɛ̨lɛa pa hiɛ ka ya haɠai. 14Gáá pai dɔ̨nɔ̨ hɛŋii ɉu, gɛ́ mą: ‹Ə́ wɔ yáləɠii mąą yɛɛ, ŋį́ gbə́lə› akɛ mą́ą́: ‹Ə́ kpələ!› Yili pulu, gáá ya tɛɛi ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai pɔ di di kpələ, ŋą gɔlɔn, gɛ́ diɛ: Nɛ̨ɛ̨nui tii ɓə yáá gɛ a Yɛ́ tímun Isaakə nɛ̨ą. Ŋą́ gɔlɔn nwɔ̨nɔ̨ gɛ́ diɛ: Yáá mɛ̨inɛ̨ɛ̨ kɛ nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə ɓa.»
15Nuwɔi tii hvo kpɛli kpɛɛ a nwoo laa kulaa, Betuɛlə lon nɛ̨ɛ̨nu Rebeka yɛ pa. Betuɛlə tii kaa a Nahɔrə da Milka di lon ɉulɔnu. Nahɔrə ə ɓo a Abrahamə nəɠə hulɔnu. Rebeka nwɔ yáləɠii ə kɛ heeni galan ŋą. 16Rebeka ə kɛ a nɛ̨ɛ̨non nɛlɛɛ, hvo kɛ hulɔnu mɛ̨nį hu kɔ́lɔn. Ə yɛɛ ɲai, ə nwɔ yáləɠii laahvɛɛ, ə ɉəɠə, yɛ li la. 17Nuwɔ ə gilɛ həɠə, ə li, yɛ Rebeka ɓa: «Néé! Nɛ̨ɛ̨ yɛ́, gɔ́ a ya, ŋį́ gbə́lə́.» 18Rebeka yɛ mą: «Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu, ə́ kpələ.» Rebeka ə ɲa hee ɲee kɔ́nwɔ̨n ɉu, ɉulɔnui tii ə gbələ. 19Yii kɛa ə gbələ, Rebeka ə pənə yɛ mą: «Gáá ya haɠai, ŋį́ dɛɛ ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai pɔ, diɛ kpɛli di di kpələ yɛ bələi di kaa la bɔ.» 20Rebeka ə ya tiɛ̨ daatɛlɛɛɠaa kpələi, ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai tii di di kpələ la yɛ bələi di kɛ la bɔ. 21Ɉulɔnui tii heɛi lɔ kɛ yɛ nąą kaa, yɛ gbɔwɔ mąąnikɛ gwəi pələ, yɛ kɛ mą: «Akɛtii, Yai-Laa aa nwɔ́ hiɛi ŋɛ̨i, nɛ̨ɛ̨ ɓəi; a wala kɛtii gaa ləi?»
22Yii kɛa ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa kəlee di di kpələ, ɉulɔnui tii ə gbono tɛɛ Rebeka pɔ ə ɓo a hɛni, mu wiaa, ɛlɛɛ, da yeeɓa kwɛli hveelɛ di ɓo a hɛni, gəlee hveelɛi mu wiɛ yee ə ɓo tanɔ̨n. 23Ɉulɔnui tii ə Rebeka mąąnikɛ, yɛ mą: «Gbɛɛ lon maa a yɛ́? Nwɛ̨ą laai kaa ə́ nąn bɔɔli, kwa ɲéé pɔ nuą ku yii laa gbinį tɔ̨nɔ̨i ŋɛ̨i yeemu?» 24Rebeka yɛ mą: «Nahɔrə da nɛ̨ą Milka di lon Betuɛlə lon nɛ̨ɛ̨nu ɓaa a ɲą́ą́.» 25Rebeka yɛ nwɔ̨nɔ̨ mą: «Ka laai a pɛli hɔlɔɓoi ku pɔɔli, ə mą kɛ, daatɛlɛɛɠaa kɔ̨nɔ̨n.» 26Ɉulɔnui tii, ə pɛlɛ nɔi ɓa, ə Yai-Laa hɛɠɛɛɓo, 27yɛ mą: «Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə nwɔ Yálá, yai gaa a Yai-Laa, gɛ́ ə́ hɛɠɛ ə́ mąmą, yáá ə́ wɔ mɛ̨inɛ̨ɛ̨ leelee kulɔ pɔ̨nɔ̨ŋą nwɔ́ mɛ̨nį nąmu ɓa, ɉiɛi ŋɛ̨i hu, Yai-Laa, yáá də́nən dɔɔ nwɔ́ mɛ̨nį nąmu pulu nuą diɛ.»
28Rebeka ə gilɛ həɠə, ə li ə nwoo hukulɔ nee ɓa. 29Rebeka mąąhulɔnu ə kɛ laa, diɛ kɛ naa ɓa: Laban. Laban tii ə muhəɠə yɛ li ɉulɔnui tii laakwiɛn ɉii ɲálɔwa la. 30Yii kɛa Laban ə gbono da ɲee ɓa kwɛliɠaa kaa mąąhala yəi, ɛlɛɛ, ə mąąhala woo hukulɔ woo mąn; Laban ə li ə ɉulɔnui tii kaa da nwɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai diɛ ɓo ni ɲálɔwa la. 31Laban yɛ mą: «Hulɔnu! Ə́ nwun na nɛ̨ɛ̨i, hvá pɛli yii ɓɛ yɛnɛ̨ɛ̨, 'pa, ə́ nwɛ̨ą pɛlɛ kaa ɓɛ. Ŋą́ą́ kɛɛnąą ta pɛli ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai mąą mɛ̨nį ɓa.» 32Ɉulɔnui tii ə li nwɛ̨ą pɛlɛ mu. Laban ə mo di diɲɛɠaa kulɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa pulu, di kɔ̨nɔ̨n bu diɛ. Di ya tɛɛ nwɛ̨ąą tii pɔ, di di kɔ́wɔ ɓa waa la. 33Di kɔ̨nɔ̨n dɛɛ di pɔ. Kɛlaa, ɉulɔnui tii yɛ diɛ: «Və́ ni kɔ̨nɔ̨n mįi, akɛ mɛ̨nį gwə́i və́ ni mo li.» Laban yɛ mą: «'Ə́ woo hukulɔ.»
34Ɉulɔnui tii yɛ mą: «Abrahamə nwɔ́ luwɔ ɓaa a ɲą́ą́. 35Yai-Laa aa lúwɔ́ too nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə ɓa, aa gɛ a nu walawala, aa hɛn gɔw kɛnɛ̨ tɛɛ bɔ. Aa taatɛlɛ kpulu kɛnɛ̨ tɛɛ bɔ, gbɛa-kpɛaa da bɛlɛɛ pɛlɛɛ, wali da hɛni, ə mą kɛ, luwɔ hinąą da luwɔ nɛ̨ąą; Ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa da hoohvaalənŋąą. 36Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu nɛ̨ą Sara, pələi mąn bɔlɔɔ la, da yaa di lon ɉɔlɔɓo. Di lon tii ɓə, ə di yəi hɛn gɔwɠaa kəlee tɛɛ bɔ. 37Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu, ə kɛ mą́ą́: ‹Ə́ kwɛla, yɛ́ diɛ, Kanaan lɔi ŋɛ̨i gáá heeni ɉu, hvó pai ɓɛ nɛ̨ɛ̨nu ta həɠəi, hvó dɛɛ nón bɔ a nɛ̨ą.› 38Yɛ nwɔnɔ̨ mą́ą́: ‹'Ə́ kwɛla, yɛ́ diɛ, ə́ kaa li ku pɔ lɔi, ną́n ɲəi bɛlɛ́n, ə́ nɛ̨ɛ̨nu həɠə laa, a nón nɛ̨ą.› 39Ya ɓə ŋį́ kɛ nwɔ́ mɛ̨nį nąmu ɓa: ‹Nɛ̨ɛ̨nu a wala gɛ hvo lɛɛ bɔ́ kwa yaa ku hvo pai, ŋį́ gɛ ləi?› 40Ə nwóó ŋąąpənə, yɛ mą́ą́: ‹Yai-Laa ŋɛ̨i gáá tíi mą, gaa pai nwɔ malaka tɔɔi ə́ tɔwɔ, ya ɓə pai ɉiɛ nɛ̨ɛ̨i ə́ yəi, əgɛ, ə́ nɛ̨ɛ̨nu hɔlɔɓo ku huwuhu, ną́n ɲəi bɛlɛ́n, ə́ paa la a nón nɛ̨ą. 41Akɛ yá li nwɔ́ nuą pɔ, da wala nɛ̨ɛ̨nu tɛɛ ə́ pɔ, hvó paa la, gwɛla a həɠə yɛ́; yá wala li, ə́ kwɛla woo tii kaa mą.› 42Pai ŋį́ mo ɲálɔwa la, ŋį́ kɛ diɛ: ‹Yai-Laa, nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə nwɔ Yálá, gɛ́, ə́ nwɔ́ hiɛi ŋɛ̨i hu nɛ̨ɛ̨, 43ɲą́ą́ ka ɓɛ ɲálɔwa la, nɛ̨ɛ̨lɛai pai pai ya haɠai ŋą kɛ da ɓa: «Gɔ́ a ya, ŋį́ gbə́lə.» 44Akɛ mą́ą́: «Ə́ kpələ! Gáá da haɠai ŋį́ dɛɛ ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai pɔ di di kpələ», akɛtii, nɛ̨ɛ̨nui Yai-Laa aa gɛ a nwɔ́ mɛ́ni nąmu lon nɛ̨ą, yaa li.› 45Və́ kpɛli kpɛɛ a nwóó laa kulaa, gɛ́ Rebeka kaa yɛ pa, nwɔ yáləɠii heɛ galan ŋą, yɛ yɛɛ ɲai, ə nwɔ yai haɠa. Gɛ́ mą: ‹Néé! Gɔ́ a ya, ŋį́ gbələ.› 46Ə nɛɛmą, ə ɲaləɠi həɠə galan ŋą, ə ɉee ɲee kɔ́nwɔ̨n ɉu, yɛ mą́ą́: ‹Ə́ kpələ! Yili pulu, ŋį́ pa a da ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai pɔ, di di kpələ.› Ŋą́ gbə́lə, yili pulu, ə pa a ya, ə dɛɛ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa pɔ, di di kpələ. 47Ya ɓə ŋą́ kɛ mą: ‹Gbɛɛ lon maa a yɛ́?› Yɛ mą́ą́: ‹Betuɛlə lon nɛ̨ɛ̨nu ɓaa a ɲą́ą́, Betuɛlə kaa a Nahɔrə da nɛ̨ą Milka di lon ɉulɔnu.› Nąąlɔwai ɓə ŋą́ kwɛli too la ɉunwɛ̨i, ŋį́ kwɛli too ɲee kwaną. 48Ŋą́ nɛɛmą, ŋį́ pu gbəlin na, ŋį́ kwɛli hvilɛn Yai-Laa ɓa; ŋį́ Yai-Laa hɛɠɛɛɓo, yai a nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə nwɔ Yálá, a yaai tɔɔ ɲɛ̨́i tɔwɔ gɛ́ həli nwɔ́ mɛ̨nį nąmu mąnįn gbɔ-kpɔɔ ɓa, yɛ kɛ a non nɛ̨ą. 49Yili ɓa, ə hɛli kaa. Gáá bɔ ka hvaa mą, ka ka wɔ mɛ̨inɛ̨ɛ̨ kulɔ pɔ̨nɔ̨ŋą nwɔ́ mɛ̨nį nąmu ɓa, akɛ yili hvəi, ŋį́ li pələ takpɛli.»
50Betuɛlə da non ɉulɔnu Laban di nwoo ŋąąpənə, diɛ mą: «Yai-Laa kpinįi ɓə aa pələ laa mɛ̨nį ŋɛ̨i hu, ku hva kpɛli yili ɉeatooi. 51Rebeka ka ŋɛ̨i heeni ə lííla, ka yaa ka li. Ə kɛ a ə́ wɔ mɛ̨nį nąmu lon nɛ̨ą, yɛ bələi Yai-Laa ə bɛli la.» 52Ɓɛlɔwai Abrahamə nwɔ luwɔi ə nwooɠaai tii mɛ̨n na, ə pɛlɛ nɔi ɓa, ə kwɛli hvilɛn kpɔ a ɉu kwɛaa Yai-Laa ɓa, ə ɉɛɠɛɛɓo. 53Yili pulu, ə nwɔ tiɛ̨ɠaai laa hvólóon, mąąyili hɛnŋąą di kɛ ɉu a wali kwɛli, hɛni ɛlɛɛ, da həɠəɠaa; ə gəlee tɛɛ Rebeka pɔ. Ə hɛn gɔw kɛnɛ̨ tɛɛ Rebeka nee da niɛ hulɔnu di pɔ. 54Mɛ̨nį kəlee kpɛɛ pulu ɓə Abrahamə nwɔ luwɔi da bɔ nuą di kɔ̨nɔ̨n mį́i la, di di kpələ, diɛ li laai.
Mąą yələ laa ɓoɔ, ɉulɔnui tii yɛ Rebeka nwɔ nuą diɛ: «Gɛ́ ka hvaa mą, ku ku pulu pənə kwəli nwɔ́ mɛ̨nį nąmu pɔ.» 55Nu hveelɛi tii diɛ Abrahamə nwɔ luwɔi ɓa: «Kuɔ nɛ̨ɛ̨non ə lɛɛ ɓɛ, hvóló pow a tɛɛ, yɛ tɛɠa li.» 56Abrahamə nwɔ luwɔi ə pənə yɛ diɛ: «Ka hvo gɛ tii a ɲą́ą́, Yai-Laa aa gbɛa hvaa mą, aa nwɔ́ hiɛi nɛ̨ɛ̨, ka nɛɛ laa, ku pənə kwəli nwɔ́ mɛ̨nį nąmu pɔ.» 57Nuąi tii diɛ mą: «Ka gu nɛ̨ɛ̨non təli, gu nwoo mɛ̨n.» 58Di nɛɛmą di Rebeka təli, diɛ mą: «Ə həli yɛ́! Ka ɉulɔnui ŋɛ̨i ka káá li?» Yɛ diɛ: «Ée, váá mą, kwə li.» 59-60Moɔ tii, Rebeka mąąhinąą di lúwɔ́ too mą, diɛ mą:
«Yɛ́i ɓaa a Rebeka, ə́ kwəi ə nwun, ə́ lon gbulu tamąą kaa;
Ə́ kwəi lonnii yee ə tɛɛ di yowoɠaa diɛ, kɛi a mo tii Yálá ə kɛ!»
Di kpɛɛ a núwɔ́ toɔ, di di mąąhala Rebeka tɔɔ bələi da nɛ̨ɛ̨nui gulɔ ɉu, di bɛlɛ gee ɓa da Abrahamə nwɔ luwɔi ni, da bɔ nuą, diɛ li.
61Rebeka da nwɔ luwɔ nɛ̨ąąi di tɛ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa mɛ̨i, di hvilɛn Abrahamə nwɔ luwɔi pulu, da diɛni diɛ li.
62Hvóló tooi lɔwai, Isaakə aa kɛ həɠə Lahai-Roi ɲálɔwa la. Ə kɛ heeni Negɛvə lɔi hu. 63Yələwulii ta, Isaakə ə həɠə yɛ li gɔwɔ hu hiɛi ɲɛɛ kɔ́wɔ hu, ə nwun muhəɠə lɔ, yɛ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa kaa, diɛ pa. 64Ɓɛlɔwai Rebeka ə Isaakə ka la, ə hvilɛn nɔi ɓa. 65Yɛ Abrahamə nwɔ luwɔi ɓa: «Ɉulɔnu nɛlɛ ɓə tii pai gu laakwiɛn ɉii?» Yili yɛ mą: «Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu ka tii.» Ɲąąɓa, Rebeka ə nwɔ ɓɔlɔi yɛɛ a nwun. 66Nuwɔi tii ə tɔɔ nwoo ɓa ə ɉukulɔ Isaakə ɓa. 67Isaakə da nɛ̨ą Rebeka di lɔ nee Sara yəi bɛlɛ́n. Isaakə ə nɛ̨ą Rebeka wɛlilakɛ. Da yaa di di kee liilaa Isaakə nee Sara haa pulu.
Currently Selected:
Gɔwɔ tɔɔi 24: BKPG
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Gɔwɔ tɔɔi 24
24
Isaakə nwɔ nɛ̨ą həɠə mɛ̨nį
1Abrahamə pɔlɔɔi kpɔ kɛa kɛ a mɔlɔ, Yai-Laa ə lúwɔ́ too mą mɛ̨nį kəlee hu. 2Abrahamə nwɔ luwɔɠaai nu pɔlɔ laamun kɛ a nwɔ hɛn gɔw mɛ̨ikaamun, hvóló ta, Abrahamə ə dəli, yɛ mą: «Ə́ yee lɔ nwɛ́lɛ mu! 3'Ə́ kwɛla a Yai-Laa laa, yai a yələkɔlɔn da lɔi di pɛli Yálá, yɛ́ mą́ą́: Hvó pai Kanaan lɔi hu nɛ̨ɛ̨nu ta həɠəi, hvó dɛɛ nón bɔ a nɛ̨ą. 4'Ə́ kwɛla, yɛ́ diɛ: Ə́ kaa pai lii ku pɔ lɔi, ə́ ku yəi bɛlɛ́n nɛ̨ɛ̨nu ta həɠə, ə́ dɛɛ nón Isaakə pɔ a nɛ̨ą.»
5Abrahamə nwɔ luwɔi ə nwoo ŋąąpənə, yɛ mą: «Akɛ nɛ̨ɛ̨nu a wala hvaa mą hvo lɛɛ bɔ́ ku hvo pa ɓɛ nɔi, akɛtii mɔɔ, ŋį́ ə́ lon ɉəɠə, ŋį́ li la ka pɔ lɔi?»
6Abrahamə yɛ mą: «Yili ə hvóló yɛ́! 'Hvó kɛ ə́ kaa lii laa a nón. 7Yai-Laa yələkɔlɔn ɉu Yálá, ə gúlɔ ną́n ɲəi bɛlɛ́n, da gáá lɔi hu, mąą Yálái tii ɓə gwɛla, yɛ mą́ą́: ‹Gáá nɔi ŋɛ̨i tɛɛi ə́ pɔ, yɛ́, ka ə́ huwu.› Ɲálái tii kaa pai nwɔ malaka ta tɔɔi ə́ tɔwɔ, əgɛ, ə́ nɛ̨ɛ̨nu ta hɔlɔɓo ku pɔ lɔi, ə́ paa la nón bɔ a nɛ̨ą. 8Akɛ nɛ̨ɛ̨nu a wala hvaa mą hvo lɛɛ ə́ pɔ, gwɛla a həɠə yɛ́. Kɛlaa, mɛ̨nį kəlee ə mą kɛ, və́ kɛ li yɛ́, li laa a nón.» 9Nuwɔi tii ə nɛɛ mą, ə ɲee lɔ nuwɔ nąmu Abrahamə wɛlɛ mu, ə gwɛla, yɛ mą: «Bələi tii ə́ mo la, gáá gɛi tii.»
10Nuwɔi, ə nuwɔ nąmu nwɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ pow həɠə, ə bɛlɛ nuwɔ nąmu yəi hɛn gɔw mɔlɔmun ma. Ə hvilɛn bələ ɓa, yɛ li Nahɔrə pɔ taai, Aramə ɲa hveelɛ lɔwai.
11Ɉəliɛ daa kpala, gbələ ya haɠai, ə ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa pɛlɛ ɲálɔwa kwɛlɛ; ə kɛ a yələwulii ya haɠai lɔwai. 12Ə hee, ə Yálá hvɛli yɛ mą: «Yai-Laa, nwɔ́ mɛ̨ni nąmu Abrahamə nwɔ Yálá, hvaa mą, mɛ̨nįi ŋį́ paala Ə́ ɲąąlɔ. Nɛ̨ɛ̨laai ka nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə ka lɔwai, ɉu mɛ̨inɛ̨ɛ̨ ta kɛ mą́ą́. 13Ɲą́ą́ ka ɓɛ ɲálɔwa kwɛlɛ, daai ŋɛ̨i hu nɛ̨ɛ̨lɛa pa hiɛ ka ya haɠai. 14Gáá pai dɔ̨nɔ̨ hɛŋii ɉu, gɛ́ mą: ‹Ə́ wɔ yáləɠii mąą yɛɛ, ŋį́ gbə́lə› akɛ mą́ą́: ‹Ə́ kpələ!› Yili pulu, gáá ya tɛɛi ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai pɔ di di kpələ, ŋą gɔlɔn, gɛ́ diɛ: Nɛ̨ɛ̨nui tii ɓə yáá gɛ a Yɛ́ tímun Isaakə nɛ̨ą. Ŋą́ gɔlɔn nwɔ̨nɔ̨ gɛ́ diɛ: Yáá mɛ̨inɛ̨ɛ̨ kɛ nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə ɓa.»
15Nuwɔi tii hvo kpɛli kpɛɛ a nwoo laa kulaa, Betuɛlə lon nɛ̨ɛ̨nu Rebeka yɛ pa. Betuɛlə tii kaa a Nahɔrə da Milka di lon ɉulɔnu. Nahɔrə ə ɓo a Abrahamə nəɠə hulɔnu. Rebeka nwɔ yáləɠii ə kɛ heeni galan ŋą. 16Rebeka ə kɛ a nɛ̨ɛ̨non nɛlɛɛ, hvo kɛ hulɔnu mɛ̨nį hu kɔ́lɔn. Ə yɛɛ ɲai, ə nwɔ yáləɠii laahvɛɛ, ə ɉəɠə, yɛ li la. 17Nuwɔ ə gilɛ həɠə, ə li, yɛ Rebeka ɓa: «Néé! Nɛ̨ɛ̨ yɛ́, gɔ́ a ya, ŋį́ gbə́lə́.» 18Rebeka yɛ mą: «Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu, ə́ kpələ.» Rebeka ə ɲa hee ɲee kɔ́nwɔ̨n ɉu, ɉulɔnui tii ə gbələ. 19Yii kɛa ə gbələ, Rebeka ə pənə yɛ mą: «Gáá ya haɠai, ŋį́ dɛɛ ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai pɔ, diɛ kpɛli di di kpələ yɛ bələi di kaa la bɔ.» 20Rebeka ə ya tiɛ̨ daatɛlɛɛɠaa kpələi, ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai tii di di kpələ la yɛ bələi di kɛ la bɔ. 21Ɉulɔnui tii heɛi lɔ kɛ yɛ nąą kaa, yɛ gbɔwɔ mąąnikɛ gwəi pələ, yɛ kɛ mą: «Akɛtii, Yai-Laa aa nwɔ́ hiɛi ŋɛ̨i, nɛ̨ɛ̨ ɓəi; a wala kɛtii gaa ləi?»
22Yii kɛa ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa kəlee di di kpələ, ɉulɔnui tii ə gbono tɛɛ Rebeka pɔ ə ɓo a hɛni, mu wiaa, ɛlɛɛ, da yeeɓa kwɛli hveelɛ di ɓo a hɛni, gəlee hveelɛi mu wiɛ yee ə ɓo tanɔ̨n. 23Ɉulɔnui tii ə Rebeka mąąnikɛ, yɛ mą: «Gbɛɛ lon maa a yɛ́? Nwɛ̨ą laai kaa ə́ nąn bɔɔli, kwa ɲéé pɔ nuą ku yii laa gbinį tɔ̨nɔ̨i ŋɛ̨i yeemu?» 24Rebeka yɛ mą: «Nahɔrə da nɛ̨ą Milka di lon Betuɛlə lon nɛ̨ɛ̨nu ɓaa a ɲą́ą́.» 25Rebeka yɛ nwɔ̨nɔ̨ mą: «Ka laai a pɛli hɔlɔɓoi ku pɔɔli, ə mą kɛ, daatɛlɛɛɠaa kɔ̨nɔ̨n.» 26Ɉulɔnui tii, ə pɛlɛ nɔi ɓa, ə Yai-Laa hɛɠɛɛɓo, 27yɛ mą: «Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə nwɔ Yálá, yai gaa a Yai-Laa, gɛ́ ə́ hɛɠɛ ə́ mąmą, yáá ə́ wɔ mɛ̨inɛ̨ɛ̨ leelee kulɔ pɔ̨nɔ̨ŋą nwɔ́ mɛ̨nį nąmu ɓa, ɉiɛi ŋɛ̨i hu, Yai-Laa, yáá də́nən dɔɔ nwɔ́ mɛ̨nį nąmu pulu nuą diɛ.»
28Rebeka ə gilɛ həɠə, ə li ə nwoo hukulɔ nee ɓa. 29Rebeka mąąhulɔnu ə kɛ laa, diɛ kɛ naa ɓa: Laban. Laban tii ə muhəɠə yɛ li ɉulɔnui tii laakwiɛn ɉii ɲálɔwa la. 30Yii kɛa Laban ə gbono da ɲee ɓa kwɛliɠaa kaa mąąhala yəi, ɛlɛɛ, ə mąąhala woo hukulɔ woo mąn; Laban ə li ə ɉulɔnui tii kaa da nwɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai diɛ ɓo ni ɲálɔwa la. 31Laban yɛ mą: «Hulɔnu! Ə́ nwun na nɛ̨ɛ̨i, hvá pɛli yii ɓɛ yɛnɛ̨ɛ̨, 'pa, ə́ nwɛ̨ą pɛlɛ kaa ɓɛ. Ŋą́ą́ kɛɛnąą ta pɛli ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai mąą mɛ̨nį ɓa.» 32Ɉulɔnui tii ə li nwɛ̨ą pɛlɛ mu. Laban ə mo di diɲɛɠaa kulɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa pulu, di kɔ̨nɔ̨n bu diɛ. Di ya tɛɛ nwɛ̨ąą tii pɔ, di di kɔ́wɔ ɓa waa la. 33Di kɔ̨nɔ̨n dɛɛ di pɔ. Kɛlaa, ɉulɔnui tii yɛ diɛ: «Və́ ni kɔ̨nɔ̨n mįi, akɛ mɛ̨nį gwə́i və́ ni mo li.» Laban yɛ mą: «'Ə́ woo hukulɔ.»
34Ɉulɔnui tii yɛ mą: «Abrahamə nwɔ́ luwɔ ɓaa a ɲą́ą́. 35Yai-Laa aa lúwɔ́ too nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə ɓa, aa gɛ a nu walawala, aa hɛn gɔw kɛnɛ̨ tɛɛ bɔ. Aa taatɛlɛ kpulu kɛnɛ̨ tɛɛ bɔ, gbɛa-kpɛaa da bɛlɛɛ pɛlɛɛ, wali da hɛni, ə mą kɛ, luwɔ hinąą da luwɔ nɛ̨ąą; Ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa da hoohvaalənŋąą. 36Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu nɛ̨ą Sara, pələi mąn bɔlɔɔ la, da yaa di lon ɉɔlɔɓo. Di lon tii ɓə, ə di yəi hɛn gɔwɠaa kəlee tɛɛ bɔ. 37Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu, ə kɛ mą́ą́: ‹Ə́ kwɛla, yɛ́ diɛ, Kanaan lɔi ŋɛ̨i gáá heeni ɉu, hvó pai ɓɛ nɛ̨ɛ̨nu ta həɠəi, hvó dɛɛ nón bɔ a nɛ̨ą.› 38Yɛ nwɔnɔ̨ mą́ą́: ‹'Ə́ kwɛla, yɛ́ diɛ, ə́ kaa li ku pɔ lɔi, ną́n ɲəi bɛlɛ́n, ə́ nɛ̨ɛ̨nu həɠə laa, a nón nɛ̨ą.› 39Ya ɓə ŋį́ kɛ nwɔ́ mɛ̨nį nąmu ɓa: ‹Nɛ̨ɛ̨nu a wala gɛ hvo lɛɛ bɔ́ kwa yaa ku hvo pai, ŋį́ gɛ ləi?› 40Ə nwóó ŋąąpənə, yɛ mą́ą́: ‹Yai-Laa ŋɛ̨i gáá tíi mą, gaa pai nwɔ malaka tɔɔi ə́ tɔwɔ, ya ɓə pai ɉiɛ nɛ̨ɛ̨i ə́ yəi, əgɛ, ə́ nɛ̨ɛ̨nu hɔlɔɓo ku huwuhu, ną́n ɲəi bɛlɛ́n, ə́ paa la a nón nɛ̨ą. 41Akɛ yá li nwɔ́ nuą pɔ, da wala nɛ̨ɛ̨nu tɛɛ ə́ pɔ, hvó paa la, gwɛla a həɠə yɛ́; yá wala li, ə́ kwɛla woo tii kaa mą.› 42Pai ŋį́ mo ɲálɔwa la, ŋį́ kɛ diɛ: ‹Yai-Laa, nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə nwɔ Yálá, gɛ́, ə́ nwɔ́ hiɛi ŋɛ̨i hu nɛ̨ɛ̨, 43ɲą́ą́ ka ɓɛ ɲálɔwa la, nɛ̨ɛ̨lɛai pai pai ya haɠai ŋą kɛ da ɓa: «Gɔ́ a ya, ŋį́ gbə́lə.» 44Akɛ mą́ą́: «Ə́ kpələ! Gáá da haɠai ŋį́ dɛɛ ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai pɔ di di kpələ», akɛtii, nɛ̨ɛ̨nui Yai-Laa aa gɛ a nwɔ́ mɛ́ni nąmu lon nɛ̨ą, yaa li.› 45Və́ kpɛli kpɛɛ a nwóó laa kulaa, gɛ́ Rebeka kaa yɛ pa, nwɔ yáləɠii heɛ galan ŋą, yɛ yɛɛ ɲai, ə nwɔ yai haɠa. Gɛ́ mą: ‹Néé! Gɔ́ a ya, ŋį́ gbələ.› 46Ə nɛɛmą, ə ɲaləɠi həɠə galan ŋą, ə ɉee ɲee kɔ́nwɔ̨n ɉu, yɛ mą́ą́: ‹Ə́ kpələ! Yili pulu, ŋį́ pa a da ə́ wɔ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaai pɔ, di di kpələ.› Ŋą́ gbə́lə, yili pulu, ə pa a ya, ə dɛɛ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa pɔ, di di kpələ. 47Ya ɓə ŋą́ kɛ mą: ‹Gbɛɛ lon maa a yɛ́?› Yɛ mą́ą́: ‹Betuɛlə lon nɛ̨ɛ̨nu ɓaa a ɲą́ą́, Betuɛlə kaa a Nahɔrə da nɛ̨ą Milka di lon ɉulɔnu.› Nąąlɔwai ɓə ŋą́ kwɛli too la ɉunwɛ̨i, ŋį́ kwɛli too ɲee kwaną. 48Ŋą́ nɛɛmą, ŋį́ pu gbəlin na, ŋį́ kwɛli hvilɛn Yai-Laa ɓa; ŋį́ Yai-Laa hɛɠɛɛɓo, yai a nwɔ́ mɛ̨nį nąmu Abrahamə nwɔ Yálá, a yaai tɔɔ ɲɛ̨́i tɔwɔ gɛ́ həli nwɔ́ mɛ̨nį nąmu mąnįn gbɔ-kpɔɔ ɓa, yɛ kɛ a non nɛ̨ą. 49Yili ɓa, ə hɛli kaa. Gáá bɔ ka hvaa mą, ka ka wɔ mɛ̨inɛ̨ɛ̨ kulɔ pɔ̨nɔ̨ŋą nwɔ́ mɛ̨nį nąmu ɓa, akɛ yili hvəi, ŋį́ li pələ takpɛli.»
50Betuɛlə da non ɉulɔnu Laban di nwoo ŋąąpənə, diɛ mą: «Yai-Laa kpinįi ɓə aa pələ laa mɛ̨nį ŋɛ̨i hu, ku hva kpɛli yili ɉeatooi. 51Rebeka ka ŋɛ̨i heeni ə lííla, ka yaa ka li. Ə kɛ a ə́ wɔ mɛ̨nį nąmu lon nɛ̨ą, yɛ bələi Yai-Laa ə bɛli la.» 52Ɓɛlɔwai Abrahamə nwɔ luwɔi ə nwooɠaai tii mɛ̨n na, ə pɛlɛ nɔi ɓa, ə kwɛli hvilɛn kpɔ a ɉu kwɛaa Yai-Laa ɓa, ə ɉɛɠɛɛɓo. 53Yili pulu, ə nwɔ tiɛ̨ɠaai laa hvólóon, mąąyili hɛnŋąą di kɛ ɉu a wali kwɛli, hɛni ɛlɛɛ, da həɠəɠaa; ə gəlee tɛɛ Rebeka pɔ. Ə hɛn gɔw kɛnɛ̨ tɛɛ Rebeka nee da niɛ hulɔnu di pɔ. 54Mɛ̨nį kəlee kpɛɛ pulu ɓə Abrahamə nwɔ luwɔi da bɔ nuą di kɔ̨nɔ̨n mį́i la, di di kpələ, diɛ li laai.
Mąą yələ laa ɓoɔ, ɉulɔnui tii yɛ Rebeka nwɔ nuą diɛ: «Gɛ́ ka hvaa mą, ku ku pulu pənə kwəli nwɔ́ mɛ̨nį nąmu pɔ.» 55Nu hveelɛi tii diɛ Abrahamə nwɔ luwɔi ɓa: «Kuɔ nɛ̨ɛ̨non ə lɛɛ ɓɛ, hvóló pow a tɛɛ, yɛ tɛɠa li.» 56Abrahamə nwɔ luwɔi ə pənə yɛ diɛ: «Ka hvo gɛ tii a ɲą́ą́, Yai-Laa aa gbɛa hvaa mą, aa nwɔ́ hiɛi nɛ̨ɛ̨, ka nɛɛ laa, ku pənə kwəli nwɔ́ mɛ̨nį nąmu pɔ.» 57Nuąi tii diɛ mą: «Ka gu nɛ̨ɛ̨non təli, gu nwoo mɛ̨n.» 58Di nɛɛmą di Rebeka təli, diɛ mą: «Ə həli yɛ́! Ka ɉulɔnui ŋɛ̨i ka káá li?» Yɛ diɛ: «Ée, váá mą, kwə li.» 59-60Moɔ tii, Rebeka mąąhinąą di lúwɔ́ too mą, diɛ mą:
«Yɛ́i ɓaa a Rebeka, ə́ kwəi ə nwun, ə́ lon gbulu tamąą kaa;
Ə́ kwəi lonnii yee ə tɛɛ di yowoɠaa diɛ, kɛi a mo tii Yálá ə kɛ!»
Di kpɛɛ a núwɔ́ toɔ, di di mąąhala Rebeka tɔɔ bələi da nɛ̨ɛ̨nui gulɔ ɉu, di bɛlɛ gee ɓa da Abrahamə nwɔ luwɔi ni, da bɔ nuą, diɛ li.
61Rebeka da nwɔ luwɔ nɛ̨ąąi di tɛ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa mɛ̨i, di hvilɛn Abrahamə nwɔ luwɔi pulu, da diɛni diɛ li.
62Hvóló tooi lɔwai, Isaakə aa kɛ həɠə Lahai-Roi ɲálɔwa la. Ə kɛ heeni Negɛvə lɔi hu. 63Yələwulii ta, Isaakə ə həɠə yɛ li gɔwɔ hu hiɛi ɲɛɛ kɔ́wɔ hu, ə nwun muhəɠə lɔ, yɛ ɲɔ̨nwɔ̨mɛ̨ɛ̨ɠaa kaa, diɛ pa. 64Ɓɛlɔwai Rebeka ə Isaakə ka la, ə hvilɛn nɔi ɓa. 65Yɛ Abrahamə nwɔ luwɔi ɓa: «Ɉulɔnu nɛlɛ ɓə tii pai gu laakwiɛn ɉii?» Yili yɛ mą: «Nwɔ́ mɛ̨nį nąmu ka tii.» Ɲąąɓa, Rebeka ə nwɔ ɓɔlɔi yɛɛ a nwun. 66Nuwɔi tii ə tɔɔ nwoo ɓa ə ɉukulɔ Isaakə ɓa. 67Isaakə da nɛ̨ą Rebeka di lɔ nee Sara yəi bɛlɛ́n. Isaakə ə nɛ̨ą Rebeka wɛlilakɛ. Da yaa di di kee liilaa Isaakə nee Sara haa pulu.
Currently Selected:
:
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in