TI GƐ́Ɛ́ HAÍTII 7
7
Sitívi yɛpɛí í púni
1Kɛ Ngala sááɣa gula mbélai ti wútuwɔɔ w̃ɔ́ɔ́ walaí i Sitívi w̃ɔɔningá, i ɣɛ ma, “Faí sítii tí pɛlɛngɔ́ í wá, tɔɔỹáá le?”
2Sitívi i ngoo yápoteni, i ɣɛ ta, “Kɛɛɣɛ́ni, í báha náá mu mbálangaitii mba, a wolílo ma! Ngakpá Ngálangi i gulaní a mu kɛ́ɛ́ɣɛ Lébilah̃au yaah̃ú ná h̃u Lébilah̃au í ɣɛ́i nɛ́nɛ ndɔwɔlɔ́i sí h̃u taa naa lolí ngáá Mɛsɛpɔtémiya, ɔ́ɔ́ ɣɛ́a li í héi mbéi tɔ́ɔ́ naa lolí ngáá Hála. 3Ngalá ngí ndení ma, i ɣɛ ma, ‘Gula í lɔ́wɔlɔi sí h̃uu wa, yí híɣe í vóngaitii kpela, yí lí ndɔwɔlɔ́i sí h̃u ngáá naa ɣɛ ngáá í ye.’ 4Faalɔ, i gulaní naa wa, í lí tataí sí h̃u tɔ́ɔ́ naa lolí ngáá Kɔ́diya. I héini taí sí h̃u tɔ́ɔ́ naa lolí ngáá Hála. Ná ngi kɛ́ɛ́ɣɛ haalái í gúlani su, Ngalá ngí tɔvení ndɔwɔlɔ́i sí h̃u mbéi naá wú héini na h̃íi féyaa. 5Ngalá ngáá nuu gɔ́wɔ yá ngílaa kéle tɔ fení Lébilah̃au yaá ngáá ngu maa ɣéle ndɔwɔlɔ́i sí ta fíli sú. Kɛ́ Ngala ngí kuulóni ngáá ndɔwɔlɔ́i sí aa ɣɛ́ faaw̃a taá ngi láála lengáitii kíya bɛ́lɛ ndoú fíli áá nɛ́ɛ́ ɣɛi ngeyá. 6Sí va tɔ Ngalá ngi ndéni Lébilah̃au w̃a, i ɣɛi ma, ‘Í láála lengáitii taá ɣɛ ngáá sotángaa ndɔwɔlɔ́ véka h̃u aáva taá ti ɣɛ ngáá nduwɔ lopóa, ná vólu, tí tí h̃úúhou kíli ỹɔ́u wo fowó hɔ́ndɔ nááningɔ laa lówah̃u.’ 7Ngalá ngí mɔ́ɔ ɣɛi ma, ‘Ngáá faa bá nda ndɔwɔlɔ́i sí w̃a áá ti ɣɛ ngáá nduwɔ lopóa. Ná ná áá gúla su, taá gúla ndɔwɔlɔ́i ná h̃uu wá tí va, ti fɛ́li mbéi.’ 8Ngalá pa i kɛ́lɛ ngeɣéni ti lówah̃u taa Lébilah̃au kɔwɔ́ato tɔve pɛ́lɛ vólu hái wa. Lébilah̃au va tɔ í Áise léni, í tɔ́ve pɛ́lɛ vólu foló ngwáhakpangɔi w̃a ndengɔí w̃a. Áise vá tɔ náa í Jékɔ lení, í tɔ́ve pɛ́lɛ vólu. Jékɔ va tɔ í siỹɛndóu lou púúngɔ maah̃úú félengɔitii ndéni sítii ti ɣɛ́i ngáá kɛɛɣɛ́aitii nde kpambi púúngɔ maah̃úú félengɔitii fááw̃a tí Júsuai ti lɔ́wɔlɔi h̃u aáva í ti lɔ́veni pɛ́lɛ vólu.”
9Kɛ Sitívi i mɔ́ɔ ɣɛa ta, “Kɛ́ kɛɛɣɛí sítiini ti hilíni ngáá ti ndéɣei Joosɛ́ tí maahíya ngáá nduwɔ ndɔwɔlɔ́i sí h̃u taa naa lolí ngáá Íjepi. Kɛ́ Ngalá ngí ɣɛi Joosɛ́ vólu, 10í maa haa lóni ngi háá bɔlundaí kpɛ́lɛɛ sú. Ngalá ngí kele ɣelé féni Joosɛ́ yáá, ná vólu, í hómbongi hé mbɛ ngáá í tuva velé vánda w̃aahɔ́lɔ Íjepi w̃asa ngwalaí yáa. Faalɔ, Íjepi w̃asa ngwalaí i Joosɛ́ ɣɛ́i ngáá ngutuwɔ́ w̃ɔ́ɔ́ wala Íjepi lɔwɔlɔí w̃ááh̃u ɛ́ɣɛ ngi w̃ása pɛlɛ walaí kpɛ́lɛɛ mááh̃u. 11Kɛ ndɔlɛ walá i gulangá Íjepi lɔwɔlɔi h̃u kpɛ́lɛɛ ɛ́ɣɛ ndɔwɔlɔ́i ná h̃u tɔ́ɔ́ naa lolí ngáá Kééna. Ndɔlɛí ná vá i vaaní ngáá maanɔw̃ɔ́ wála. Faalɔ, mu káwalani tɛ́i belé mɛɛní w̃áahɔlɔ tɔɔ́ mɛ. 12Ná Jékɔ í mɛ́nini ngáá kɛ mɛɛní lɔ Íjepi, i mu káwalani tɔ́veni ná ti hésendaa hiyangí w̃a mɛ́ɛ́ni wɔ́li fááw̃a. 13Ná ti lííni na siyangí hele kélei w̃a, Joosɛ́ i bɔwɔ́ ɣɛ́i ngáá ngi ndíyani. Íjepi w̃asa ngwalaí vá i ɣɛi náa faa wɔ́lɔ kɔwɔ́ato Joosɛ́ wólondaitii mba. 14Ná ná í gúlani su, Joosɛ́ vá i woo vílini naá ngi kɛ́ɛ́ɣɛ Jékɔ vomá taá ngi wólondaitii kpɛ́lɛɛ. Aáva ngi wólondaitii ti ɣɛ́i ngáá nuu vúú ngɔ́felangɔ maah̃úú lɔɔlú. 15Kɛ Jékɔ i liingá taa ngi wólondaitii Íjepi lɔwɔlɔí h̃u. Naa lɔ laá taá mu káwalani tí ngápuni na í ló su tí há na. 16Tí vááni ngáá ti vúw̃aitii volú mbéi tɔ́ɔ́ naa lolí ngáá Siyɛ́kɛ, tí tí bɔ́lu kɔtu wokó kámbaitii su Lébilah̃au í ngíyani Hámɔ h̃íỹɛndou lou lengáitii ma.”
17Kɛ Sitívi i mɔɔ ɣɛa ta, “Ná naa hɔwɔ́ í bɛ́ɛ́ni mba ngáá Ngalángi gúúlongi í hítɛ nga ti lówah̃u taa Lébilah̃au, mu vóngaitii ti ɣɛ́i Íjepi lɔwɔlɔí h̃u tí yangí ɣɛ́i áá ɣɛ́ wɔ́ɔ́lɔ ngwala. 18Kɛ́ masa ngwála vékai sí áá ɣɛ́i faa fíli kɔ́lɔ kɔwɔ́ato Joosɛ́ wa, kɛ i ɣɛa ngáá masa Íjepi w̃ááh̃u. 19I mu vóngaitii ngakpólowani, í tí h̃úúhou kíli ỹɔu wo gíte áá faa bɔ́lu ti la áá mɔ́ɔ́ kɛ ngáá háwu táá ti léngaitii pili vilí kɛinɔɔ́ ti há. 20Ná h̃uu vá Muusé léngɔ i ɣɛi náa la aáva pangɔ́ i ɣɛi lá ngwala. Ngalú sáángɔ hááw̃a, ti ɣɛ́i taá maah̃ú belé ngi kɛ́ɛ́ɣɛ vɛ́lɛ lowaí wú. 21Ná tí Muusé vílini, kɛ masa ngwálai ỹáh̃aloi i ngeɣénga, í kulá su í kɛ ngáá bɔwɔ́ bɔ́wɔ h̃íỹɛndou lou. 22Muusé i Íjepiaitii ti géle ɣelengí kpɛ́lɛɛ kálani aáva ngakpángɔ i ɣɛi lá laa wóó h̃u ɛ́ɣɛ tuva velé h̃u.
23Ná náa Muusé í ɣɛ́i ngáá fowó vúú nááningɔ, i kpatɛní gi ma naá ngáá í lí í laalí ngi mbála Ísulɔ yeláitii ma. 24Kɛ i tɔngá Íjepi w̃ɔɔ yiláá íwaa Ísulɔ w̃ɔɔ yilaá súúhou kíli ỹɔu wo. Faalɔ, i liíni, í mááɣawo, í Íjepi w̃ɔí ná váá ngáá kule gulángi. 25Muusé vá ngi gísiyai i ndení ma ngáá kɛ kpɔwɔ́ bɔ́wɔ vóngaitii tiyá lɔɔ́ ngátɔ mba ngáá kɛ Ngalá tɔɔ yénge lá ti w̃ááɣawo fááw̃a, kɛ́ taá ngatɔ́ni mba h̃íi. 26Foló vékai w̃a, kɛ Muusé i vaangá, í máále Ísulɔ yelaa félengɔ tíwaa kɔ. I yakpaní kɛinɔɔ́ í ndowah̃u batɛ wo ti lówah̃u. Kɛ i ɣɛa ti w̃a, ‘Wáá le, wá lɔ ngáá nuu yílaa kpé. Ndeé le wú lóngɔ wú ỹanda héi bɔwɔ́ wa?’ 27Kɛ́ siỹɛngí sí í ɣɛ́i áá ngi mbálai h̃uuhóu kíli ỹɔu wo, i Muusé lúkpeni, i ɣɛ ma, ‘Ele lɔ í í ɣɛ́ngɔ ngáá masa taá kɔsɔ́ mbááleve mɔ́ɔ ni lówah̃u? 28Í lóngɔɔ le yí páa kɛ kíya bééngii yí Íjepi w̃ɔí vááni?’ 29Ná Muusé í sí ỹɛ́nini, i viliỹɛ́ni í lí ndɔwɔlɔ́i sí h̃u tɔ́ɔ́ naa lolí ngáá Médiya. Ndɔwɔlɔ́i sí h̃uu lɔ́ náa í ɣɛ́i na ngáá sotá. Aáva i siỹɛndóu lou lengaa félengɔ léni na.”
30Sitívi i ndiiní ngú ma, i ɣɛ ta, “Ná fówo vúú nááningɔ í gúlani su, kɛ maléka i gulangá Muusé yááh̃u ngɔmbu hó su ngulú yímbangɔi h̃u ngaalaí h̃u ngihéi sí wu béla táa tóli ngáá Sáinai. 31Ná í sí ŋál̃a lɔní, i gɔɔlaní mba ngwala. Ná í lííni na ngáá í náa belé ngáá pangɔ́, i Ndemɔí Ngála ngoo ỹɛ́nini, ná i ɣɛ ma, 32‘Nyá lɔ ngí ngáá Ngalángi wú káwalani fááw̃a tɔ́ɔ́ ɣɛ́ ti w̃a Lébilah̃au ɛ́ɣɛ Áise ɛ́ɣɛ Jékɔ.’ Muusé h̃úú í ɣɛ́i áá bɛlí ngáá nduwái í ɣɛ́i su aáva aa mɔ́ɔ kɛí ɔ́ɔ́ wɔ́lɛ na. 33Kɛ Ndemɔí Ngalá ngí mɔ́ɔ ɣɛa ma, ‘Í gɔ́ɔ́vaitii kula gɔwɔ́ yá, sífaa múl̃ɔnda yí lóóni na aá lɔ ngáá hɛ́ɛ́ma lɔ́wɔlɔ. 34Tɔɔỹáá hááw̃a, ngí ní vóngaitii ti háá bamaí lɔ́nga sí áá lá ti w̃a Íjepi lɔwɔlɔí h̃u. Ngí ti wɔlɔ́ wói ỹɛ́ninga, aáva ngí váa ngáá ngí ti wumááwo. Faalɔ, vá mbéi! Nyáá ngaa í yángaima Íjepi.’ ”
35Sitívi i ndiiní ngu ma, i ɣɛ ta, “Muuséi sí vá tɔ Ísulɔ yélaitii ti bééleni mba. Tí mɔɔnií, ti ɣɛ́ ma, ‘Ele lɔ í í ɣɛ́ngɔ ngáá masa taá kɔ́sɔ mbááleve mɔ́ɔ ni lówah̃u?’ Laá va tɔ Ngalá ngí tɔvení ngáá ngutuwɔ́ w̃ɔ́i ɛ́ɣɛ ngumaawó mɔ́i maléka bɔ́mba h̃ú í gúlani ngaah̃ú ngɔmbuí í ɣɛ́i áá hó maa ngulú yímbangi wa. 36I ti gúlani Íjepi lɔwɔlɔí h̃úu wa laáva i káámaa haani ngaa kindaa vilí faa bih̃íw̃aa ɣɛ́ni Íjepi lɔwɔlɔí ná h̃u, Yívo Bíỹangi la, ɛ́ɣɛ ngaalaí h̃u fowó vúú nááningɔ laa lówah̃u. 37Muuséi sí lɔ í ndéni Ísulɔ yeláitii ma, i ɣɛ ta, ‘Ngalá tɔɔ vá laa háá lé mɔ́ɔ́ gulamá wú bɔ́wɔ bɔ́wɔ vóngaitii ndiiwáá wú yɛ́ kíya nɔ́ɔ ngí na.’ 38Laá vá tɔ i ɣɛ́i Ísulɔ yeláitii ndiiwáá ngaalái h̃ú tiyɛ́i ti ɣɛi ngáá a mu káwalani ɛ́ɣɛ Ngalángi w̃álekai sí í yɛ́pɛni ngelé ngihéi sí wa taa tolí ngáá Sáinai. Aáva i Ngalá ndaa wói w̃ááhɔlɔni na í fé a mu yaá. Ngalá ndaa wói sí vá tɔ áá ndi ngu ma kúnafɔ.
39Kɛ́ mu káwalani taá kɛ́ni tɔ́ɔ gólo mbɛ, kɛ́ laá ɣéle, ti bééleni mba. Aáva ti liítii su, ti ɣɛ́i lói tí bɔ́wɔ lɔ múl̃ɔ Íjepi. 40Faalɔ, tí ndení Éél̃ɔ w̃a, ti ɣɛ́ ma, ‘Ngalángaa lɛingáá bátɛ ni yɛ tiyɛ́i taá peleí ɣɛ́ náa ngáá ni ye, sífaa Muuséi sí láa í gúlangɔ ngáá ni ye Íjepi wa naá kɔ́lɔ sí í ɣɛ́a la.’ 41Táingi ná h̃uu lɔ́ tí kɔɔ kɔɔ́ ŋáni bátɛni ngáá ti yála kulangɔ́ í ɣɛ́i lá ngáá nika yivói. Ti vá ngáá saáɣaitii ti bátɛ ngeya yalangí ná yéle, tí maa góóh̃unɛɛ gula ti bɔwɔ́ yáa wɔli kpatɛngɔ́i hááw̃a. 42Kɛ́ Ngalá ngí volú yafení ti wa, í tí lókoleve temúleɣaitii ma ti ngeléi ya ngáá ti nátii ngéɣe ngáá ti yálangaa taayáá tí hɛ́li. Sí va Ngalá ndaa háá lé mbélaitii tí pɔnɛngɔ́ ti gɔ́lɔi h̃u, aá lɔ í hitɛní nga ngáá sí Ngalá ngi ndéni, í ɣɛ́i ta,
‘Ísulɔ yeláitii, nápa wú vááni ngáá sááɣa wɔlingáá ɛ́ɣɛ fembɛ wɔ́lingaa ngéle ngaalaí h̃u fowó vúú nááningɔi laa lówah̃u wú kɛ́ni ná?
43Wú bátɛ ngéya yalangí sí wáá tolí ngáá Mólɔ, ngi ỹɛ́pɛl̃ɛngi lɔ í ɣɛ́i wú yáá wáá líí la
taa wú yálangi sí í ɣɛ́i ngáá temúleɣai wáá tolí ngáá Lɛ́fa ngi hótoi.
Tiyá vá tɔ wú ti bátɛngɔ ngáá waa yáá ti hɛ́li.
Faalɔ, nyáá ngáá wú lɔ́ve ndɔwɔlɔ́ véka h̃u, Babél̃ɔ volú véle.’ ”
44Sitívi í mɔ́ɔ́ ɣɛ ta, “A mu káwalani, Ngala fɛ́li kúla ỹɛpɛ́l̃ɛngi i ɣɛi ti yaá ngaalaí h̃u, sí í ngakɛ́ni ngáá kɛ Ngalá tɔ ti volú. Kpatɛngɔ́ i ɣɛi lá kíya Ngalá ngi kpátɛ gíli ɣɛí ngáá Muusé ngáá í kpátɛ. 45Ná mú káwalani tí Ngala fɛ́li kúla ỹɛpɛ́l̃ɛngi sí w̃ááhɔlɔni, i loní ti yaá í ló sú ná Jásuwa í ɣɛ́i ngáá ti wutúwɔɔ w̃ɔ́i, ti hítɛ polú, tí liilá ndɔwɔlɔ́itii su Ngalángi nungáitii kpɛí na ti wutúwɔ, tí náa yeɣé. Aáva i loní na kpóloo í ló su í foló Masangí Deevé ndá yéteyangi h̃úu w̃á. 46Masangí Deevé vá i liivó kɛ́ni ngáá Ngalángi lóngi aáva i Ngalá mɔɔniní ngáá ná í lúw̃a ma í pɛlɛ́ ló laá Ngalá mbɛ lɛ́i í ngáá Jékɔ Yalangí. 47Kɛ́ ngi h̃íỹɛndou loí Sɔ́lɔmɔ lɔ náa í pɛ́lɛi loní Ngála mbɛ.
48Ná fíli sú, Ngutuwɔ́ Yála Ngwálai ɛ́i ɣɛ pɛlɛ́i sítii mbu nuu búsa áá to kíya Ngalá ndaa háá lé mɔ́i í ndéni ngáá kɛ Ngalá ngí ndení, i ɣɛ ta,
49‘Ngelegóóh̃u lɔ́ í ngáá ní héiw̃ai.
Ngelewu vá tɔ í ngáá kɔ́wɔ lóów̃ai.
Pɛlɛ́i híí bɛɛ́ lɔ wáá tó mbɛ́?
Míl̃inda lɔ náa áá ɣɛ́ ngáá ní lɛ́ɛ́lɛmbo maa?
50Tókoi láa le ngɔ́ɔ́ ŋanií sítii kpɛ́lɛɛ kpátɛ lá?’ ”
51Faalɔ, Sitívi i ndení ti w̃a, i ɣɛ ta, “Wú wóli h̃u bɔ́lɔngɔɔ lé. Ná vólu, wáá vɔɔnái Ngalá ngéya! Ná vólu, wú wóli h̃úitii sitɛngɔ́ nga. Wú gúlangɔɔ le nɔ́ɔ ngáá wú káwalani. Hɔ́wɔ fíli tɔ́ wáá gólo lála Hɛ́ɛ́ma Ỹínangi yɛ́. 52Ngalá ndaa háá lé mɔ́ɔ fíli aa ɣɛi na yɔ́ɔ́ ɣɛ́ wú káwalani taá faa bá ndáni ma. Ti sítii kele tɔ paaní ti yɛ́pɛni kɔwɔ́ato nuí sí wa í ɣɛ́i áá vá vaamá lɛ́i faa ỹɔ́u fíli áá su. Aáva wá bútei va wú wálanga maa wóya h̃ú wú páa. 53Wú Ngala sávaitii maahɔ́lɔnga í féngɔ malékaitii ngeyá ngáá tí váá lá wú yéle, kɛ́ wáá golóngɔ ti wu.”
Sitívi vaani ngáá sɔɔndáá
54Ná Júsuai tí Háá H̃uu Haa Lé Mbélaitii tí fái sí ỹɛ́nini, ti liiyáw̃al̃angɔ i ɣɛi lá ngwala. Aáva ti yaah̃úitii sítɛngɔ i ɣɛi lá nga. 55Kɛ́ Hɛ́ɛ́ma Ỹínangi i ɣɛi Sitívi volú, aáva Sitívi i wɔlɛní ngelegóóh̃u, í Ngalángi múw̃a muw̃angí lɔ. Ná vólu, i Jísu lɔní lóóni naa béla. 56Kɛ i ndengá, i ɣɛ ta, “A wɔlɛ lɛ́ɛ! Ngí ngelegóóh̃u lɔngɔ́ ndaawóngɔ, nuí síí w̃ɔ́i taa ɣɛ́ ma Nuu Búsa Góó H̃ú Loí i lóóni ngufema ỹándai Ngalá kpéla masandáá h̃u!”
57Ná nungái sítii ti sí ỹɛ́nini, tí lokoítii pɛlɛí wolíítii nda, tí woo gúla gbél̃eiŋ, tí lí Sitívi w̃a gálaa. 58Kɛ tí soungá, tí kpokpó, ti gúla lá taa walái ná wa, tí pɛlɛ sɔɔmá ngáá kɔtuí. Naa laa lówah̃ú, sítii ti Sitívi vaani ti ngáá maa héélea tí tí lóma maah̃u gúlaitii ndoní siỹɛndópo yiláa tóko h̃u tɔ́ɔ́ tóli ngáá Sɔ́ɔ. 59Ná ti ɣɛ́i taá Sitívi hɔɔ ngáá kɔtuí, Sitívi i Ngala fɛ́lini, i ɣɛ ta, “Kɛɛɣɛí Jísu, lokohéi kái ní yáfuw̃angi wu.” 60Kɛ Sitívi i hitɛngá wúmbu yá, í woo gúla gbél̃eiŋ, i ɣɛ ta, “Kɛɛɣɛ́, yaá sítii kpaalɛ hóu kái ti háá ỹɔí sí hááw̃a.” Ná í sí léni, ndií í gúlani náa.
Currently Selected:
TI GƐ́Ɛ́ HAÍTII 7: KNNT
Highlight
Share
Copy
Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in
Bandi New Testament © Bible Society in Liberia, 2000
