MATIU 12

Ndɛvu Volei Yeendablei

(Mak 2.23-28; Luk 6.1-5)

1 # Deu 23.25 Hu ii guhani na wooma Yesu yɛlɔ jiama a pelei nyɔ-gbalɛisia hu Ndɛvu Volei ma. Ndɔlei yɛlɔ ngi gaalopoisia ma kɛ ti tɔtonga a nyɔi yalilaa ta mɛ. 2Kia Farisiisia ti ji hulɔni, ti ndeilɔ Yesu ma tɛɛ, “Tɔ lɛɛ, bi gaalopoisia lɔ Ndɛvu Volei yeesawei nyanima!”

3 # 1Sam 21.1-6 Yesu kpɛmboilɔ yɛ, “Wuii yaa kaani lɛ gbɔɔ Devidi pieni ji ndɔlei i ngi lɔni kɛɛ nasia ti yɛ ngi ma, 4#Lɛv 24.9 ji i wuaani Ngewɔ Veli bafɛi bu tia ngi mableisia ti bledii na mɛ fengɔ Ngewɔ wɛ, kia bɛɛ sawa nyanila le yɛla ti va yee bledii na mɛva kɛ lekee Saagbuablɛisia? 5#Nɔm 28.9-10 ɔɔ wuii yaa kaani Mojisi jawei hu ji Saagbuablɛi nasia ta yɛ Ngewɔ wɛlei bu ta Ndɛvu Volei jawei nyani kɛɛ njia gbii ti ma? 6Ngi hugɛ a wue kɛ hani lɔ mbei tewengɔ Ngewɔ wɛlei ma. 7#Hos 6.6 Ngewɔ Gɔlɛi ndeilɔ yɛ, ‘Nya longɔ a kpekpeya wiela lɔ nungaa wekeisia gama, ngii gbeweni tohanii nasia va wa kpua a saa.’ Ina wu yɛ ji yeembui gɔɔlɔ, wuii yɛ nasia lɛɛ njia gbii ti ma. 8Ajifa nya Nuuvu Hindoloi a nge nya lɔ Ndemɔ a nge Ndɛvu Volei maahu.”

Taamɔ Loko Haangɔi

(Mak 3.1-6; Luk 6.6-11)

9Yesu i gbuailɔ mia i wuaa ti hɛɛ wɛlei bu. 10Taamɔ yila yɛlɔ na ngi lokoi haangɔ. Nungaa lɛɛnga ti yɛlɔ na ti longɔ ti njia wɛlɛ Yesu ma, faale ti ngi mɔlilɔ tɛɛ, “Sawa nyanila le numu bawova Ndɛvu Volei ma?”

11Yesu i kpɛmboilɔ yɛ, “Ina mbala yila lɔ wu yilaye yeya, yeembalɛi i gula ndowa hubɔngɔ hu Ndɛvu Volei ma, ɛɛ li aa kpua hu? 12Nuuvu jɔngɔ i leweni poloŋ mbala ma. Faale mu jawei lumangɔe mu wɛ kpekpe wieva a nuuvu Ndɛvu Volei ma!” 13Kɛ i ndenga taamɔ loko haangɔi ma yɛ, “Bi lokoi lambo.”

Kɛ i taambonga mbawongɔ kia yeepekei na. 14Kɛ Farisiisia ti gbuanga ti wuhitɛ ngi waava.

Bɔilopoi Na Ngewɔ I Mbumbuni

15Kia Yesu i kɔɔni kɛ tiaa ngi mavɛɛma, i gbuailɔ yeehindei na tawao faha waa ti toilɔ ngi ma kɛ i nasia kpɛlɛɛ bawonga ti heegbɛngɔ yɛla, 16i ti laahii yɛ taa ngi hinda hugɛ a numu gbi. 17I ji wieilɔ aako na la i hou Ngewɔ puni ngi lutui Aisaya laa yɛ:

18 # Ais 42.1-4 “Nya bɔilopoi gbelɛ ngi mbumbunga,

nya liimamɔi na ngi hinda i nya liilɛlingɔ waa.

Nga nya yafei yeilɔ ngi ma, tawao a nya liima hindei

hugɛlɔ a nasia Juublaa yaa tie.

19Ɛɛ ndablaa wie tawao ɛɛ yele gula, tawao ɛɛ njia

gboto-gboto le ngeleya pele waawaisia ma.

20Ɛɛ konipɔwa lɛkpɛngɔ yali aa nyimi nasia ma ti mayeingɔ,

A nɔɔlɔ ngi yengei ma haaŋ numui gbi

ti golo Ngewɔ jaweisia bu;

21tawao kɛnyɛi gbi ta lii valalɔ ngi ma

ti bawova.”

Yesu Kɛɛ Biɛlsibu

(Mak 3.20-30; Luk 11.14-23)

22Kɛ nungaa lɛɛnga ti wanga ngi gama a taamɔ yila ngi wumungɔ, tawao ɛɛ gu aa yɛpɛ, ajifa ngafa nyamu i ngi hu. Yesu i ngi bawoilɔ na hii i gu a hinda lɔla, a yɛpɛ. 23Fahii gbi ti wuhu i wuilɔ, kɛ tia ndema tɛɛ, “Ji lɔ Devidi Hindoloi le baa?”

24Kia Farisiisia ti ji humɛnini, ti ndeilɔ tɛɛ, “Ngafa nyamuisia ti mahɛi Biɛlsibu mia a kpayei na ve ngi wɛ ngafa nyamuisia gbuava nungaa hu.”

25Yesu i kilii na gɔɛilɔ ti yɛ pie, faale i ndeilɔ ti ma yɛ, “Ndɔlɔ gbi yeehubleisia ti blangaa, ta gɔ a ti nyɔunyɔ a nyanilɔ, tawao mbonda gbi ɔɔ taa gbi ti blangaadia, ta gɔ luahu, yeembondei ɔɔ tei na ɛɛ gbekpe. 26Ina Seitana mia i Seitana gbuama nungaa hu, na a kɛlɔ kɛ ngi mableisia ti blangɔe, ta gɔ luahu; ngi mahayɛi a yee na gbekpe? 27Wuaa ndema wɛɛ Biɛlsibu mia a kpayei na ve nya wɛ nga ngafa nyamuisia gbua la nungaa hu. Ye lɔ hɔɔ i kpayei na veni wu gaalopoisia wɛ ta ti gbua la? Faale wu gaalopoisia vulii lɔ ta wu lɛɛ. 28Kɛɛ Ngewɔ Yafei lɔ a kpayei na ve nya wɛ nga ngafa nyamuisia gbua nungaa hu, faale Ngewɔ Mahayɛi i wilanga a walaa wu lia.

29“Numu gbi ɛɛ gu aa wili kpayamɔi wɛlei bu aa ngi haakeisia gapu kɛlee a kpayamɔi yili pɛiŋ; na lɔ a wie i yaa gu i pɛlei bu gapu.

30“Numui na ii nya va i gɔmalɔ a nge; numui na ɛɛ gbɔ nya ma nungaa lɛva ma, a ti vayalɔ. 31Sabui ji va lɔ nga nde wu ma ngɛɛ Ngewɔ a manulɔ nungaa ma jumbu gbi va ta pie kɛɛ njia nyamu gbi ta nde, kɛɛ numu gbi lekee a njia nyamu le Ngewɔ Yafei ma, Ngewɔ ɛɛ manu ngi ma gbi. 32Numu gbi lekee a njia nyamu le Nuuvu Hindoloi ma a manuma jɔlɔ; kɛɛ numu gbi lekee a njia nyamu le Ngewɔ Yafei ma ɛɛ manuma jɔɔ kunafɔ.

Ngulii Kɛɛ Ngi Wɛi

(Luk 6.43-45)

33“Ngulu yekpei a wua a nguluwa yekpe lɔ tawao ngulu nyamui a wua a nguluwa nyamu lɔ. Numu a ngulii gɔɔ ngi wɛi ma lɔ. 34Wu kaalingɛi jisia! Ji wu nyamungɔ, wa yee gu a njɛpɛ yekpe lela? Ajifa na a yɛ numu lii lavengɔ tamia a gbua ngi laa. 35Numu yekpei a hani yekpengaa lɔ gbua hani yekpei nasia lia ta yɛ ngi hu, kɛɛ numu nyamui a hani nyamungaa lɔ gbua hani nyamui nasia lia ta yɛ ngi hu.

36“A lala kɛ kpɛmbo volei ma, baaba yɛpɛ gbi nuuvungaa ti ndenga wɔɔ wa kona wielɔ fa. 37Wu layieisia va lɔ Ngewɔ a wu lemu tawao gbɔma wu laayiɛisia va lɔ Ngewɔ a wu lɛɛ.”

Nungaa Lɔ Wɔɔma Kabande Va

(Mak 8.11-12; Luk 11.29-32)

38Na wooma Sawei Yeekaamɔisia lɛɛnga kɛɛ Farisiisia ti ndeilɔ Yesu ma tɛɛ, “Kaamɔ, mu longɔ bi kabande hinda wie mu tɔ.”

39Kɛɛ i poteilɔ ti ma yɛ, “Wu haablaa nyamui jisia tawao wuii lɔnyani a Ngewɔ! Wuaa nya mɔlima kabande hinda va kɛɛ ngɛɛ pie. Kabande hindei na lekee a ve wu wɛ tamia a na wɔɔ i Ngewɔ lutui Jona wieni. 40#Jon 1.17 Kia lekee wɔɔ Jona i yɛ nyɛɛ wai goohu folo sawa kɛɛ kpindi sawa va, hii lɔɔ nya nya Nuuvu Hindoloi a yɛ ndɔwu folo sawa kɛɛ kpindi sawa va. 41#Jon 3.5 Kpɛmbo volei ma kɛyila Ninivɛblɛisia ta hiyelɔ ti wu lɛɛ ajifa ti wounveilɔ ti jumbuisia ma ji Jona i Ngewɔ yiɛi lɛni ti ma; tawao gbɛɛ ngi hugɛ a wue, hani lɔ mbei tewengɔ Jona ma. 42#1Mah 10.1-10; 2Klo 9.1-12 Kpɛmbo volei ma kɛyila Siiba yeenyaha-mahɛi a hiyelɔ i wu lɛɛ ajifa i gbuailɔ ngi lɔlei hu, i jia huguhangɔ waa wolovaa nɛmahulewe gaa na ma Mahɛi Sɔlɔmɔn i yɛ kɛ, tawao gbɛɛ ngi hugɛ a wue, hani lɔ mbei tewengɔ Sɔlɔmɔn ma.”

Ngafa Nyamui Yamalɛi

(Luk 11.24-26)

43“Ngafa nyamui i gbuangalɔ numui hu, a lewetewelɔ ndɔlɔ hubengɔi hu a heima gɔkɔli kɛɛ ɛɛ tɔ. 44A ndelɔ nɛmahu yɛ, ‘Nga yamalɔ nya wɛlei na bu ngi gbuani na.’ I yamangalɔ, a male popongɔ, na yilangɔ, na gbatɛngɔ pandaa. 45A gbualɔ, i li, i wa a ngafa wɔfla wekangaa, ti nyamungɔ tewengɔ ta vulii ma, tia tieni ti hei na. Numui na gɛlɛmɛi a yɛ nyamuni i lewe tɔtomɛi ma. Namia a numu nyamui nasia wie ti na a foloi ji.”

Yesu Ngi Nje Kɛɛ Ngi Ndewehingeisia

(Mak 3.31-35; Luk 8.19-21)

46Yesu i loni yɛpɛmaa nungeisia gama kɛ ngi nje kɛɛ ngi ndewehingeisia ti wanga, ti lo ngitii ya, ti longɔ tia tieni ti yɛpɛ. 47Faale nungei nasia ti yɛ na yeengila i ndeilɔ ngi ma yɛ, “Kafai lɛ, bi nje tia bi ndewehingeisia lɔ looni ngitii ya ti longɔ wua tieni wu yɛpɛ.”

48Kɛɛ Yesu i poteilɔ yeenumui na ma yɛ, “Ye lɔ nya nje le? Yeeni lɔ nya ndewehingeisia a tie?” 49Kɛ i loko longa ngi gaalopoisia ma yɛ, “Nya nje gbe kɛɛ nya ndewehingeisia! 50Numui na lekee a nya Kɛkɛ na i ngelegoohu ngi liima hindei wie ta lɔ nya ndewehindoi le kɛɛ nya ndewenyahaloi kɛɛ nya nje.”

Currently Selected:

MATIU 12: MENNT

Highlight

Copy