Alukasɨ 6

Abítɨ Mbɨ́ʼ Njwi Alaʼ Ŋwi ə

(Mat 12:1-8; Mar 2:23-28)

1Yeso kə́ ngántə́ ntsǎ ayi a mu mɨshwom mɨ nchwi mə tse a Njwi Alaʼ Ŋwi ntsi bo bɨ bɨyɛʼ ɨbyi ɛ. Bɨyɛʼ ɨbyi fágɨ́ nchwi, nkwitɨ nkfurə. 2Bə Farisao bə tse bítɨ́ ngə́, “Nɨ ghɨ̌ ɨnu tsa Nyɔngɔŋ ɨwɨgɨnə se diʼ ngə́ á bɨ ghɨ a Njwi Alaʼ Ŋwi lá ngə́ ke le?”#6:2 Ditronomi 23:25

3Yeso a chwɨ́gɨ́ ngə́, “Njingə nɨ bvurɨ tɨ tɔŋ anu za Devidɨ a ghɨ́nɨ́ a nkfu za nji ɨ gháʼnɨ́ ayi bo bɨ ɨbɛn ɨbyi lá le?#6:3 1Samwɛrɨ 21:1-6 4A kón ngɛn a mu ndá za a nɨ zɨ Ŋwi ndɔgɨ abán za bɨ ghánɨ́ ngúʼsɨ́ a Ŋwi nɨ zɛrə, nkfurɨ, nkɨ́ nga nɨ ɨbɛn ɨbyi ɛ. Le buŋ a nɨ afənu a mu Nyɔngɔŋ ɨwɨgɨnə ngə́ á ŋwɔn adaŋədaŋə, tɨ be ntumshe, á kfurɨ abán məza.” #6:4 Levitɨkɔsɨ 24:9

5Yeso a tíʼ ndwɨgɨnɨ ngə́, “Mɔn Ŋwɔn a nɨ Maʼmbyí Njwi Alaʼ Ŋwi ə.”

Yeso a Tsuʼ a Ŋwɔn Tse wa a Tsínɨ́ nɨ Akfo Abó ə

(Mat 12:9-14; Mar 3:1-6)

6A bənə mbe a Njwi Alaʼ Ŋwi za zɨ mɔʼɔ Yeso a kon a mu ndáŋwi bə Yuda, ndiʼ anu a Ŋwi ə. Ŋwɔn tse a tsi ɨwu wa abó azhi zə maʼə a kfónə́. 7Ngaŋ ndiʼ Nyɔngɔŋ tsɨ tse abɔʼnɨ bə Farisao bə tse kə́ ndǒ mɨndómɨnji a nchyɛ́ nɨ anu za bo mɨ tsa ɨwu ɨ kaŋ a Yeso ngə́ a fə anu ə. Bo kɨ chi ntíʼə nɔ́gə́ ngə́ wɛrə a mɨ tsuʼ ɨbɛn a Njwi Alaʼ Ŋwi ə. 8Lá Yeso a zhí ɨnu tsa tsɨ tsínɨ́ a mɨntəm bo, ntiʼ soŋ a mbó akfo abó wa ngə́, “Lo atɨ́ ngyen a ɨshi ɨghə.” Ŋwɔn wa a ló atɨ́ ngɛn ntɛm ɨwu ə. 9Yeso a sóŋ a mbó bo ngə́, “Ma bítə́ awən ngə́: Nyɔngɔŋ ɨwɨgɨnə a nyɛʼtɨ ngə́ á bɨgɨnə ghɨ lá ɨdzaŋ ɨnu ɨke a Njwi Alaʼ Ŋwi le? Ngə́ á bɨ nkwátɨ́ ɨbɛn kə ngɨ̌ ɨbvu le? Ngə́ bɨ ntsúʼə a ŋwɔn kə mbáŋnə́ njwítə́ ayi le?” 10A lén awa bɨtsum nkarɨsɨ; ntiʼ soŋ a mbó akfo abó wa ngə́, “Shiŋ abó azo ə.” A kɨ́ ngɨ tsɛʼ ndəŋndəŋ, abó azhi a bə shwetɨ ayi wədiʼ ə.

11Mɨntɔŋ ɨma lwínɨ́, ɨmɨgɨ ɨma kɔʼ mbaŋnɨ, bo tiʼə nkə́mnə́ bo nɨbo anu za be bo ghɨ a nye Yeso ghe.

Yeso a Tsɔʼ Ntóm Yeso tsa Nɨghúm Ntsɔb Bá ghe

(Mat 10:1-4; Mar 3:13-19)

12A bé a nkfu məwa lá, Yeso a kɔ́ʼ ngɛn atú a ntáʼ a ntsaʼtɨ Ŋwi, ndye ɨwu a ntsaʼtɨ Ŋwi ə. 13Njwi lanə, a tɔŋ bɨyɛʼ ɨbyi, bɨ yen a zarɨ awa nɨghúm ntsɔb bá, ntiʼ nchwi awa nɨ ntóm Yeso ghe: 14Samɔn (mbáʼ a chwínɨ́ nɨ Bita) nkwiʼtɨ a mɨma ɨyi wu mbáŋnɨ́ Andɨrɨya; Jemsɨ bo Yoane, Firɨbɔ bo Batəloma, 15Matyo bo Tɔməshi, Jemsɨ mɔn Afasɨ, abɔʼnɨ Samɔn (mbáʼ bɨ kɨ́nə́ ntɔ́ŋə́ ngə́ Nkɔŋəlaʼ),#6:15 Bɨ Zilɔtɨ bé ngǒtə ɨbɛn zɨ tse za bo kɔ́ŋnɨ́ alaʼ aza be tɨsɨŋə 16Yudasɨ mɔn Jemsɨ, abɔʼnɨ Yudasɨ Iskario wa a ghɨ́nɨ́ fen a Yeso ghe.

Yeso a Diʼ Anu a Ŋwi nkɨ Ntsuʼ Ɨbɛn ə

(Mat 4:23-25)

17Yeso a ghɨnə ndó atú a ntáʼ wa ɨ shiʼ bo bɨ ntóm Yeso tsa, ntɛm a mu nɨbɔrɨ bo bɨ ɨnɔ bɨyɛʼ ɨbyi ɛ. Ɨnɔ ɨbɛn ɨ yén ɨwu ba bɨ lónɨ́ a mu Yudiya tsum, abɔʼnɨ Yerosalɛm ndzɔŋ nkwiʼtɨ ntáʼmbagə Taya bo Saidɔn tsa tsɨ tsínɨ́ a ngə́rɨ́ nkyi; 18bo yén lá a ndzúʼə wə ntsu á kɨ ntsuʼ mɨghɔ ɨma ghe. Ba ɨzhwi tsɨ tɔmnɨnɨ kɨ́nə́ ngágə́ awa zɔ́ŋ ngyen bɨ kɨ ntsuʼ awa ghe. 19Ŋwɔn tsum a kə́ ndǒ mɔmtɨ wɛrə, mbɨ́ʼ ngə́ mɨtən kə́ fúə wə ɨnye ntsúʼə awa bɨtsum ə.

Nɨdorɨ abɔʼnɨ Adzə́ŋnɨ ə

(Mat 5:1-12)

20Yeso a líŋ bɨyɛʼ ɨbyi ɨ soŋ ngə́, “Nɨdorɨ tsi a mbó bɨŋ, ɨfúm;

mbɨ́ʼ ngə́ Nɨfɔ nɨ Ŋwi nɨ ɨnɨŋ ə!

21Nɨdorɨ tsi a mbó bən wa nji záŋnə́ awən tɨtsɔŋnɨ; nɨ ghɨ dzɨ́ ɨ zhwurɨ ə!

Nɨdorɨ tsi a mbó bən wa nɨ búgɨ́nə́ tɨtsɔŋnɨ; nɨ ghɨ wetə!”

22“Nɨdorɨ tsi a mbó bən wa ɨbɛn banə awən, ntánə́ awən ɨ nyɛ́ʼnə́, ndzɔ́mə́ awən, ɨ sóŋə́ ngə́ nɨ nɨ ɨbɛn bɨ ngɨ ɨnu tsɨ tɔmnɨnɨ, ɨtsum tsɛʼ mbɨ́ʼ a Mɔn ŋwɔn!#6:22 1Bita 4:14 23A nɨ ndórɨ́kə́ mbáʼ be mətsa ɨnu ɨ fúə, mbɨ́ŋə́ a mu nɨdorɨ, mbɨ́ʼ ngə́ mɨkyaŋnɨ mə wi tsi a mbó bən a fɔməbvurə ghe. Mbɨ́ʼ ngə́ bɨta ɨba bə kɔ́ʼɔ́nguʼ kɨ́ ngɨ ndəŋndəŋ ɨnu mətsen a nye Ntóm Ŋwi ə.

24Lá ngɨ́ʼ ɨ tsi a mbó bən be tɨ́sə́n ba nɨ nɨ ngaŋ nkáb tɨtsɔŋnɨ ə;

nɨ kwɛnə ndzɨ nɨləbɨ ɨnɨŋ ə!

25Ngɨ́ʼ ɨ tsi a mbó bən be tɨ́sə́n ba bɨ zhwurɨnɨ tɨtsɔŋnɨ;

nɨ ghɨ kfó nji ɛ!

Ngɨ́ʼ ɨ tsi a mbó bən be tɨ́sə́n ba nɨ wetɨnə tɨtsɔŋnɨ;

nɨ ghɨ búgɨ́ ɨ dɨŋnɨ ɨwu ə!

26Ngɨ́ʼ ɨ tsi a mbó bən be tɨ́sə́n mbáʼ be ŋwɔn tsum a ngǎm ɨ shiʼnɨ mbɨ́ʼ awən; bɨtarɨ bə kɔ́ʼɔ́nguʼ ɨba kɨ́ sóŋ ndəŋndəŋ ɨnu mətsen mbɨ́ʼ ntóm Ŋwi ɨchwenu ə.”

Nkɔŋ Ngaŋ Kɨban ɨtso

(Mat 5:38-48; 7:12a)

27“Lá ma soŋ a mbó bən ba nɨ zúʼnə́ aghan lá ngə́: kɔŋnə ngaŋ kɨban ɨtsɨŋ ə, ngɨ̌ ɨbɔŋ a nye ɨbɛn ba bɨ banə awɨŋ ə, 28ɨ fɔ́gə́ ɨbɛn ba bɨ lɔʼnə awən, ntsáʼtə́ a Ŋwi a mbó ɨbɛn ba bɨ ghɨnɨ ɨnu tɨbɔŋ a nye bɨŋ ə. 29Be ŋwɔn tse a lubɨ a táʼ nɨghagɨ ɨgho, bəŋ a nə mɔʼɔ á mɛtɨ ndubə; be ŋwɔn tse a lɔgɨ atsɛʼ azo, tsɔʼ a za a tsinɨ wə mu njwɛmtɨ wəbɔʼ ə. 30Gha azúm atsum za ŋwɔn a lɔntɨnɨ a mbó gho, ŋwɔn a lɔ́gɨ́ azúm azo, koʼ bə mbitɨ nkwárɨ́ wədiʼ ə. 31A ngɨə a nye ɨbɛn bə daŋ ndəŋndəŋ ɨnu tsa o kɔŋnə ngə́ á bɨ ngɨə a nye gho ghe.#6:31 Matyo 7:12

32Be o nkɔ́ŋə́ tsɛʼ ɨbɛn ba bɨ kɔŋnə agho, o ghɨ tíʼ kwárɨ́ ɨfɔgɨ Ŋwi lá ngə́ ke le? Tsɛʼ ngaŋ ngɨ mɨbvu kɨ nkɔŋ ɨbɛn ba bɨ kɔŋnɨ awa ghe! 33Be o ngɨ̌ ɨbɔŋ tsɛʼ a mbó ɨbɛn ba bɨ ghɨnɨ ɨbɔŋ a mbó gho, o tsi nɨ nkwarɨ ɨfɔgɨ Ŋwi lá mbɨ́ʼ ake le? Tsɛʼ ngaŋ ngɨ mɨbvu kə́ ngɨə mə lá! 34Be o ngǎ a tətsɔʼnɨ tsɛʼ a mbó ɨbɛn ba o ntsenə nɨ ntəm ɨtsum ngə́ bɨ ghɨ byigɨ, o tsi nɨ nkwarɨ ɨfɔgɨ Ŋwi lá mbɨ́ʼ ake le? Tsɛʼ ngaŋ ngɨ mɨbvu kə́ ngǎ a tətsɔʼnɨ a mbó ngaŋ ngɨ mɨbvu, taŋ ɨ bə kwarɨ ndvuŋ məwa wədiʼ ə! 35Ngáŋ! Kɔŋ ngaŋ kɨban ɨtso, ngɨ̌ ɨbɔŋ a nye bo ghe; gha a tətsɔʼnɨ koʼ ntsíŋə́ ngə́ á bɨ bə́ mbyigɨ azúm zə tsɛrə ghe. Nɨ mɨ tiʼ tsi nɨ mɨkyaŋnɨ mə wi, ɨ tiʼ be ɨbɔ bɨ Ŋwi Akɔ́ʼɔ́ntsɨrə ghe. Mbɨ́ʼ ngə́ wɛrə a bɔŋ a mbó bɨtɨbemtɨ anu zə shiʼnɨ bo bɨ bə abɨgəntəm ə. 36A nkónə́ a mɨlɨŋnɨ tsɛʼ adzaŋ za Ta ɨwən a kónə́ a mɨlɨŋnɨ ə.”

Nkuŋə a mu Ɨnu Ɨbɛn bə Mɔʼɔ Taŋ ɨ Sáʼ awa ghe

(Mat 7:1-5)

37“Koʼ ɨbɛn bə mɔʼɔ sáʼə, Ŋwi a mɨ keʼ agho kɨ sáʼə; koʼ soŋ ngə́ ŋwɔn wu mɔʼɔ a vwo ɨsáʼə, Ŋwi a mɨ keʼ kɨ soŋ ngə́ o vwo ɨsáʼə; lɨgɨnɨ ɨfənu ɨbɛn bə mɔʼɔ ghe, Ŋwi a mɨ kɨ lɨgɨnɨ ɨfənu ɨtsɨŋ ə. 38Ghanə a mbó ɨbɛn bə mɔʼɔ, Ŋwi a mɨ kɨ gha a mbó bɨŋ ə. Tsɛʼ a nkənu, nɨ ghɨ kwárɨ́ á lon nkɔʼ ndzabtɨ, á bɨ nyəmtɨ á kɔʼ ndon ntiʼə nchwínə́ — ndvuŋ wa nɨ chinɨ chwa ɨ tiʼtə. Ɨfɨʼ za o lɔgɨnɨ nga a mbó ɨbɛn bə mɔʼɔ lá, Ŋwi a mɨ kɨ fɨʼ tsɛʼ nɨ zɛrə a mbó gho ghe.”

39Yeso a tíʼ na nɨgham nen a mbó bo ngə́, “Ɨfɨgɨ chi keʼ a zɨ mɔʼɔ tsagɨnə; be ɨ zhwəŋtɨ, bo bɨbá bɨ vwokɨ a mu abɨ́ ə.#6:39 Matyo 15:14 40Ka ngyɛʼ a tsa ayi a ndiʼ ɨyi ɛ; lá nkfu tsum za ngyɛʼ a mɛtɨnɨ ngyɛʼ a mɨ be tso ndiʼ ɨyi ɛ.#6:40 Matyo 10:24-25; Yoane 13:16, 15:20

41O liŋə a mə ɨshɛntɨ azúm a nɨdɨgɨ mɨma ɨgho lá ɨ nə́, mbáʼ ka o ndzě agho a kúmnə́ wa a tsinɨ a nɨdɨgɨ gho lá le? 42O chi soŋ a mbó mɨma ɨgho lá ɨ nə́ ngə́, ‹Mɨma, tɛm á ma fɨgɨ ɨshɛntɨ za a nɨdɨgɨ gho ghe,› lá mbáʼ ka o ndzě agho a kúmnə́ wa a tsinɨ a nɨdɨgɨ gho lá le? Gho ŋwɔn ngɨ ɨtsi! Fom fɨgɨ a kúmnə́ wa a nɨdɨgɨ gho, bɔŋ ɨ chi tiʼ ze ɨdiʼ ɨ shiʼnɨ, ɨ fɨgɨ ɨshɛntɨ za a nɨdɨgɨ mɨma ɨgho ghe.”

Atɨ Bo Mɨntam ɨmyi ɛ

(Mat 7:16-20; 12:33-35)

43“Atɨ zə shiʼnɨ ka a nkónə́ ayi mɨntam mə tɨbɔŋ ə, atɨ a tɨbɔŋ a keʼ mɨntam mə shiʼnɨ a nkə́ nkónə́ ghe. 44Bɨ zhyɛ̌ abə́ŋ atɨ atsum lá a nye mɨntam ma mɨ kónɨ́nə́ ɨwu ə; o chi koʼ a figɨ sɛʼ a mu zagəzagə kə ɨ byɛn a lamsɨ a shwúrɨ́ mambɔʼɔnɨ ə. 45Ŋwɔn wu shiʼnɨ a ghɨ̌ ɨnu tsɨ shiʼnɨ ndzɔŋə a nye ɨnu tsɨ shiʼnɨ tsa a kyɛnɨ nkáʼtɨ́ a mu ntəm zɨə; ntɔmnɨnɨ a fɨgɨnɨ ntɔm tsɛʼ a mu ntɔm za a kyɛnɨ nkáʼtə́. Mbɨ́ʼ ngə́ ntsu ɨ fɨ́gə́ lá a za a lonɨ a mu ntəm ngamə ghe.”

Bɨvwu bɨ Ndá bi Bɨbá ghe

(Mat 7:24-27)

46“Nɨ tɔ́ŋə́ aghan ngə́, ‹Maʼmbyí, Maʼmbyí,› lá nkeʼ ɨnu tsa ma sóŋnə́ a mbó bən a ngɨə lá ngə́ ke le? 47Ŋwɔn tsum wa a yenə a mbó me, njwíʼtə́ mɨgham ɨman ndzɔ́ŋə́ a mɛrə — ma mɨ diʼ awən nɨ abə́ŋ a ŋwɔn za a benɨ zɛrə ghe. 48A fi a ŋwɔn wa a ghɛnɨ a ngvwu ndá ɨzhi, ntoŋ atsé ndá a shwi ndɨʼ nɨ ngɔʼ ə. Mɨzam a lon ɨfaʼkɨ ngyen ntum ndá za lá ɨ keʼ chiʼnɨ, mbɨ́ʼ ngə́ bɨ vwu a zɛrə ɨ shiʼnɨ ə. 49Lá ŋwɔn tsum wa a zuʼnɨ mɨgham ɨman nkeʼ a mɛrə zúʼnɨ́, a fi a ŋwɔn wa a korɨnɨ ndá ɨzhi tɨ lɨʼtɨ atsé; mɨzam a ghɨnə ndón ɨfaʼkɨ ntum ndá za, ɨ byi nkumnɨ táʼ nkfu ə — a bé byé wu ngwi adzaŋ za ndá za kúmnɨ́nə́!”

Currently Selected:

Alukasɨ 6: MNT

Highlight

Copy