YouVersion Logo
Search Icon

San Lucas 6

6
Ndi̱xaꞌnu nda ítaꞌan xiꞌin Jesús yoko trigo xáxi nda kivi i̱í ya ndíkundee na
(Mt. 12:1-8; Mr. 2:23-28)
1Iin kivi sábado, kivi ndíkundee na xíka Jesús kuaꞌan ra xiꞌin nda ítaꞌan xiꞌin ra. Ndi̱yaꞌa nda iin ñaꞌñu nuu íyo trigo, ta ikán ndi̱xaꞌnu nda ítaꞌan xiꞌin ra yoko trigo, ñaa xa̱á nda síkoyo nda ya xáxi nda. 2Ta saa ndi̱kaꞌan sava nda fariseo xiꞌin Jesús, káchi nda saa:
―¿Ndachu kua íkan ndo saa? ¿Ndachu xáa chiñu nda ítaꞌan xiꞌin un síkoyo nda nuni sata trigo xáxi nda, ta kivi i̱í kua vitin? ―káchi nda.
3Saa ndi̱kuiin Jesús ndi̱kaꞌan ra xiꞌin nda, káchi ra saa:
―¿Án täꞌan kaꞌvi ndo unkua i̱kan ra David tá ndi̱kaꞌun ini ra xiꞌin nda taꞌan ra? 4Tá ndi̱kaꞌun ini ra ta ndi̱kiꞌvi ra ini veꞌe ñuꞌu ndúku ra ñaꞌa kuxi ra xiꞌin nda taꞌan ra. Saa ki̱ꞌin ra xita vaꞌa ya ndi̱soko naꞌa nuu Ndioxi xi̱xi ra, ta köo ichí ra kuxi ra ya ndisaa nda sutu ku nda xíxi ya ikán. Saa xi̱xi ra ya ta ta̱xi tu ra ya xi̱xi nda taꞌan va ra, ta köo kuachi xaꞌa ya i̱kan ra saa.
5Sundi yeꞌe ku Taa ra xa̱a ñuu ivi yóꞌó ta kúu mií i ichí kaꞌan i unkua vaꞌa ta unkua küvi ikan na kivi i̱í ―káchi ra xiꞌin nda.
Taa ra ndi̱ndichi ndaꞌa
(Mt. 12:9-14; Mr. 3:1-6)
6Saa ku̱u inka kivi ndíkundee na ndi̱kiꞌvi Jesús ini veꞌe ñuꞌu sinagoga, xa̱á ra sínaꞌa ra na. Ta ikán ndíkaa iin ra ndi̱ndichi ndaꞌa kuaꞌa. 7Saa ndóo sava nda maestro nda sínaꞌa ya ta̱a ra Moisés xiꞌin inka nda fariseo, ta xínani ni nda Jesús án sindaꞌa ñaꞌa ra kivi ndíkundee na, ta saa taxi nda kuachi xaꞌa ra. 8Ta ku̱ndaa ini Jesús ya xíka ini nda, ta saa ndi̱kaꞌan ra xiꞌin taa ra ndi̱ndichi ndaꞌa ikán, káchi ra saa:
―Kuándikoo kundichi maꞌñu ñaa ―káchi ra xiꞌin ra.
Ta saa ndi̱koo ra ndi̱kundichi ra. 9Ñaa ndi̱ndakan tuꞌun Jesús nda maestro ikán xiꞌin nda fariseo, káchi ra saa:
―¿Unkua káꞌan ya ta̱a ra Moisés xaꞌa kivi ndíkundee yo? ¿Án vaꞌa ka ikan yo ya vaꞌa án ya väꞌa? ¿Án vaꞌa ka chindee yo naꞌa, án vaꞌa ka kaꞌni yo na? ―káchi ra xiꞌin nda.
10Saa ndi̱koto ra nuu ndiꞌi na ndóo ikán, ta ndi̱kaꞌan ra xiꞌin ra ndi̱ndichi ndaꞌa ikán, káchi ra saa:
―Sindikaa ndaꞌa un ―káchi ra xiꞌin ra.
Ta saa si̱ndikaa ra ikán ndaꞌa ra, tá si̱ndikaa soꞌva ra ya ta ndikun ndu̱vaꞌa ya. 11Tá xi̱ni nda ya ndu̱vaꞌa ndaꞌa ra ikán, ta yáꞌa ni ndi̱saa nda, ñaa xa̱á nda ndíkani ini nda unku vaꞌa ikan nda xiꞌin ra.
Ndíkaxin Jesús uxi uvi taa nda tiꞌvi ra kuꞌun inka ñuu xaa chiñu nda nuu ra
(Mt. 10:1-4; Mr. 3:13-19)
12Iin kivi ikán ke̱e Jesús kuaꞌan ra iin iku kaꞌan ra xiꞌin Ndioxi, ta iniun ñǔu ndi̱kaꞌan ra xiꞌin Ndioxi. 13Tá ndi̱tuvi inka kivi, ta ka̱na ra na ndíkun sata ra, tañu na ikán ndi̱kaxin ra uxi uvi taa nda kuꞌun nuu ra xaa chiñu nda inka ñuu. Ta ta̱xi ra kivi nda náni nda apóstol, ta tuꞌun ikán káchi ya saa: “Nda ti̱ꞌvi Ndioxi”. 14Ta ya yóꞌó ku kivi nda ikán. Iin ra náni Simón, ta ndi̱sama Jesús kivi ra náni ra Pedro, inka ra náni Andrés ñani ra Simón, inka ra náni Jacobo, inka ra náni Juan, inka ra náni Felipe, inka ra náni Bartolomé, 15inka ra náni Mateo, inka ra náni Tomás, inka ra náni Jacobo seꞌe ra Alfeo, inka ra náni Simón ra xi̱ndikaa xiꞌin partido náni Zelote, 16inka ra náni Judas ñani ra Jacobo, tin inka ra náni Judas Iscariote ra ndi̱taxi Jesús ndaꞌa na sáa ini xíni ñaꞌa.
Kuaꞌa ni naꞌa síndaꞌa Jesús saa sínaꞌa ra na
(Mt. 4:23-25)
17Tá ndi̱ko koo Jesús xiꞌin nda ítaꞌan xiꞌin ra. Ñaa ndi̱xinu nda iin yoso, ta ikán ndi̱kitaꞌan na ndíkun sata ra ndóo na ndátun ñaꞌa na. Saa ndóo kuaꞌa ni tu na ki̱xi ñuu Jerusalén xiꞌin na ki̱xi inka ñuu ya ñúꞌu estado Judea, xiꞌin na ki̱xi ñuu ya ñúꞌu yati yuꞌu nduta ñûꞌu ñuu Tiro tin na ki̱xi ñuu Sidón. Ndóo na ndátun ñaꞌa na chi kúni na kuni soꞌo na ya káꞌan ra, sava na kúni sindaꞌa ra na xiꞌin kueꞌe ya ndóꞌo na. 18Ta sava na kúu mií tachi nduvaꞌa ndee ni ndo̱ꞌo na ta si̱ndaꞌa ra na, ndu̱vaꞌa na. 19Ta ndiꞌi na kúni tiin ndaa ra, saa chi kúu mií ra ndee Ndioxi ya sindaꞌa ra na, saa ndu̱vaꞌa ndiꞌi na i̱kan ra.
Vaxi kivi sava na kusini ni na ta inka na kuaku suchi ni ini na
(Mt. 5:1-12)
20Saa ndi̱koto Jesús nuu nda ítaꞌan xiꞌin ra, ta ndi̱kaꞌan ra xiꞌin nda, káchi ra saa:
―Vaꞌa ni kée ndóꞌo̱ ndaꞌvi, kusini ni ndo saa chi ndóꞌo̱ ku ndo ndíkun ichí nuu xáꞌnda chiñu Ndioxi.
21’Vaꞌa ni kée ndo tá tu vitin xíꞌi ni ndo soko saa chi vaxi kivi ta ndoo ndoso ñaꞌa yuꞌu ndo.
’Vaꞌa ni kée ndo tá tu xáku ni ndo vitin, ta kusini ni ndo, saa chi vaxi kivi ta küaku ka ndo, vaꞌa ni kua̱ku̱ ndo.
22’Vaꞌa ni kée ndo tá tu kúndasi nuu naꞌa xíni na ndóꞌo̱, köo xíin ka na kaꞌan na xiꞌin ndo, káꞌan uꞌvi na xaꞌa ndo, chínuu kuéꞌe na tuꞌun ndo xaꞌa ya kándixa ndo yeꞌe, ra kú Taa ra xa̱a ñuu ivi yóꞌó. 23Kusini ni ndo kivi ikán ta kua̱ku̱ ni ndo chi ndee ni chee ya vaꞌa kee nuu ndivi niꞌi ndo, saa chi saa i̱kan iva siꞌí na xiꞌin nda ndi̱kaꞌan ndoso tuꞌun yuꞌu Ndioxi xinaꞌa.
24’Sundi ndaꞌvi ni ndóꞌo̱ kuika, saa chi xa íyo ni ñaꞌa ndo ya kúsini ni ndo xiꞌin.
25’Ndaꞌvi ni ndóꞌo̱ ndóo ndoso ni ñaꞌa xíxi nuu, chi vaxi kivi ta kuvi ni ndo soko.
’Saa ndóꞌo̱ vaꞌa ni xáku tiempo vitin, ndaꞌvi ni ndo saa chi vaxi kivi ta kuaku suchi ni ini ndo.
26’Saa ndaꞌvi ni ndóꞌo̱ tá tu vaꞌa ni káꞌan naꞌa xaꞌa ndo tiempo vitin, saa chi saa vaꞌa ni ndi̱kaꞌan xii sikua na xaꞌa sava nda siki, nda si̱ndaꞌvi naꞌa káꞌan ndoso nda tuꞌun yuꞌu Ndioxi ―káchi Jesús xiꞌin na.
Ná kuꞌvi ini yo kuni yo naꞌa na sáa ini xíni yoo
(Mt. 5:38-48; 7:12)
27Saa ndi̱kaꞌan ka Jesús xiꞌin na, káchi ra saa:
―Kúni i kaꞌan ka i xiꞌin ndóꞌo̱ xíni soꞌo ya káꞌan i: Kuꞌvi ini ndo kuni ndo na sáa ini xíni ndóꞌo̱. Ikan ndo ya vaꞌa xiꞌin na kúndasi nuu xíni ndóꞌo̱. 28Chikaa ni ndo ya vaꞌa na távi chiꞌña ndóꞌo̱, saa kaꞌan ni ndo xiꞌin Ndioxi xaꞌa na káꞌan ndikuu xaꞌa ndo. 29Tá tu ndá na káni xaꞌnda nuu ndo, ta sindiko koo ndo inka ñaꞌñu nuu ndo ná kani na ndóꞌo̱. Tá íyo iin ra kúni kindaa chilo ndo ndaꞌa ndo, ta vaꞌa taxi ndo ya ná kuꞌun ya xiꞌin ra. Nda tikoto ndo soko ndo ná kuꞌun xiꞌin ra. 30Tá ndá naꞌa ndúku ñaꞌa nuu ndo ta küxiꞌnda ndo ya nuu na. Tá tu ndá na kíndaa ñaꞌa ndo ndaꞌa ndo, ta käꞌan kuachi ndo xaꞌa ya. 31Tá kuꞌva kúni ndo ikan naꞌa xiꞌin ndo, saa ikan ndo xiꞌin na.
32’Tá tu kúꞌvi ini ndo xíni ndo ndisaa na kúꞌvi ini xíni ndóꞌo̱, ta köo ndáa yaꞌvi ya nuu Ndioxi, saa chi saa íkan tu naꞌa, na köo xíni Ndioxi va. 33Tá tu íkan ndo ya vaꞌa xiꞌin ndisaa̱ na íkan ya vaꞌa xiꞌin ndo, ta köo ndáa yaꞌvi ya nuu Ndioxi, saa chi saa íkan tu na köo xíni Ndioxi va. 34Tá tu táxi too ndo xuꞌun ndaꞌa naꞌa, na kuchiñu sindiko koo xuꞌun ndo, ta köo ndáa yaꞌvi ya íkan ndo saa, chi saa íkan tu naꞌa, na köo xíni Ndioxi va, táxi too na xuꞌun na ndaꞌa naꞌa na kuchiñu sindiko koo xuꞌun na, ta nda níꞌi ka na siki ya. 35Kuꞌvi ini ndo kuni ndo na sáa ini xíni ndóꞌo̱, ikan ndo ya vaꞌa xiꞌin na, taxi too ndo ñaꞌa ndo ndaꞌa na, ta kündatun ndo ndikiꞌin ndo ya ndaꞌa na. Ta saa niꞌi ndo ya vaꞌa nuu Ndioxi, chee ni koo ya niꞌi ndo. Saa kunani ndo seꞌe Ndioxi ra chee ni, saa chi Ndioxi ta vaꞌa ni íkan ra xiꞌin na väꞌa tin na xïin ndikuni ya vaꞌa vaxi nuu ra. 36Kundaꞌvi ini ndo kuni ndo ndiꞌi naꞌa, saa chi Iva yo Ndioxi ta kúndaꞌvi ni ini ra xíni ra ndóꞌo̱.
Ná käꞌan yo xaꞌa ya väꞌa íkan inka naꞌa
(Mt. 7:1-5)
37’Käꞌan ndo xaꞌa inka naꞌa ya íyo kuachi na, saa chi köo xíni ndo nima na. Täxi ndo kuachi xaꞌa na, ta ni Ndioxi täxi ra kuachi xaꞌa ndo. Xaa kaꞌnu ini ndo xaꞌa kuachi taꞌan ndo, ta saa xaa kaꞌnu ini Ndioxi xaꞌa kuachi ndo. 38Saa ndóꞌo̱, vaꞌa koo ini ndo, ta saa koo ya niꞌi ndo, tá káꞌa ñaꞌa ya ñúꞌu ini koxta tá kísi ni̱ꞌnù na ya ndakua niꞌi loꞌo kuakee ñaꞌa ini ya, án nduta ku rá ta ndakua xíta ndaa rá yuꞌu ñaꞌa, saa koo ya niꞌi ndo. Saa chi tá kuꞌva vaꞌa ni síniꞌi ndo ñaꞌa, kuꞌva saa vaꞌa ni koo ya niꞌi tuku ndo ―káchi Jesús xiꞌin na.
39Ta saa ndi̱kaꞌan ra iin tuꞌun ndíchi xiꞌin na, káchi ra saa:
―¿Án kuchiñu iin ra kuáa̱ kunuu ra kuꞌun ra sinaꞌa ra ichí nuu inka ra kuáa̱? ¿Ta án köo ìyo sikoyo taꞌan nda ini yavi xaꞌa ya kuáa̱ uvi saa nda?
40Ni iin ra síkuaꞌa ta küvi ndikunuu ra nuu maestro ra, saa chi ra sikan síkuaꞌa ku ra, nda ná xinu ra sikuaꞌa ra, ta saa xinu ra koo ra tá káa maestro ra.
41Ta saa ndóꞌo̱, ¿ndachu kua xíto ndaa ndo xeꞌe loꞌo ya ndíkaa nuu ñani ndo ta köo xíto ndo itun viga chee ni ndíkaa nuu mií ndo? 42Käꞌan ndo xiꞌin ñani ndo: “Kundatun naꞌa un ná tava i xeꞌe ndíkaa nuu un”, kachi ndo. Saa chi chee ni ka itun viga ndíkaa nuu mií ndo. ¡Ndóꞌo̱ uvi yuꞌu ku ndóꞌo̱! Xiꞌna tava ndo itun ndíkaa nuu mií ndo, ta saa kuchiñu ndo tava ndo xeꞌe loꞌo ya ndíkaa nuu ñani ndo ―káchi Jesús xiꞌin na.
Ndiꞌi naꞌa ndíkuni yo na xaꞌa ñaꞌa íkan na
(Mt. 7:17-20; 12:34-35)
43Ta saa ndi̱kaꞌan ka Jesús xiꞌin na, káchi ra saa:
―Ndiꞌi itun vaꞌa ta köo kána kuiꞌi väꞌa ndaꞌa nu, ni nu väꞌa ta köo kuiꞌi vaꞌa kána ndaꞌa nu. 44Ndiꞌi kúu itun ndíkuni yo nu xaꞌa kuiꞌi kána ndaꞌa nu, chi ni itun iñú ku nu ta köo kúun kiti higo ndaꞌa nu, ta ni kiti uva köo kúun ri ndaꞌa itun iñú. 45Tá íin itun vaꞌa saa íin naꞌa, na ndítuꞌun ya vaꞌa, saa chi ya vaꞌa íyo nima na, ta na väꞌa, nina ñaꞌa kini ndítuꞌun na, saa chi ñaꞌa väꞌa íyo nima na. Ndiꞌi tuꞌun ya vaꞌa án ya väꞌa kána koo yuꞌu yo káꞌan yo, ta ya chútu ndaa nima yo kua kána koo yuꞌu yo káꞌan yo ―káchi Jesús xiꞌin na.
Ndítuꞌun Jesús xiꞌin naꞌa tuꞌun ndíchi xaꞌa uvi veꞌe
(Mt. 7:24-27)
46Ta saa ndi̱kaꞌan ka ra xiꞌin na, káchi ra saa:
―Ta ndóꞌo̱, ¿ndachu kua káꞌan ndo ku i ra chee, ra ndee nuu ndo, ta köo íkan ndo ya káꞌan i xiꞌin ndo? 47Ndiꞌi na vaxi nuu i ta xíni soꞌo na tuꞌun ya káꞌan i xiꞌin na, saa xáa súvi na ya, ta ná kaꞌan i xiꞌin ndo unkua íin na. 48Tá káa iin taa ra si̱kuaꞌa veꞌe, kúnu ni xa̱ta ra xaꞌa ya, saa chi̱nduꞌu ra xaꞌa ya sata yu̱ú chee ni, saa ke̱e ita chee ni ta ndee ni ka̱ni rá xaꞌa ya ta köo ndi̱kuchiñu rá sindikava rá ya, saa chi nuu yu̱ú chee ni ndi̱kunduꞌu yu̱ú xaꞌa ya. 49Sundi na xíni soꞌo ya káꞌan i, ta köo xáa súvi na ya káꞌan i xiꞌin na, tá káa iin ra chi̱nduꞌu xaꞌa veꞌe nuu ñuꞌu va saa íin na, chi köo ndi̱xata kunu na yu̱ú xaꞌa veꞌe na. Tá ke̱e ita ta si̱ndiꞌi xaꞌa ndiꞌi rá ya, si̱ndikava rá ya xaꞌa ya köo yu̱ú xaꞌa ya ―káchi Jesús xiꞌin na.

Currently Selected:

San Lucas 6: xta

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in