YouVersion Logo
Search Icon

KU̧U̧NAŊMƆ 24

24
Wa pi̧i̧ káná Rebeka ha̧ Izak
1Abraham duka nɛ sɔkawi nɛ kpaa pɛ nɛ dɔka-a kaɗi, nɛ̀ GASA WAN Sɔ̧ toka so de yoŋgo ha̧ a̧ zu mɔ lɛŋ. 2Abraham tɔ̧ɔ̧ ha̧ kuti wi-de-tom kɔ̧-a̧ nɛ duk zu mɔ kɔ̧-a̧ lɛŋ: «Mɛ̀ pí̧ er-mɛ ɗɔɔ ku'm, 3mɛ̀ kán mɔ ha̧‘m nɛ nin GASA WAN Sɔ̧ nɛ dee yiwese in nù nde, mɛ beka ba zɔŋa Kanaŋ fara n'am duk sɛnɛ'ɛ ha̧ bem kɔ‘m na. 4Ɓɛɛ mɛ tɛ nɛ sɛn nù kɔ‘m, sɛn nutua kɔ‘m, ɓɛɛ mɛ baa ŋma kóò ha̧ bem kɔ‘m Izak!»
5Wi-de-tom kifa nú ha̧ a̧: «Ŋmafara kóò‘i beka kɔ̧ ɗɔaa mɛ tɛ in am pii sɛn hɛ̧ɛ̧ na. Mi nyɛma mɛ mgbɔ bem k’ɛ́nɛ́ nɛnɛ sitɛ nù fara n’ɛnɛ tɛɛ nɛnɛ nde?»
6Abraham kifa nú ha̧ a̧: «Ká mɛ we mgbɔɔ bem kɔ‘m nɛnɛ si hi̧i̧ na. 7GASA WAN Sɔ̧ nɛ a̧a̧ yiwese nɛ baa'm gbonɛ nɛ kɔ̧ tua ko dáà kɔ‘m in sɛn nù kɔ‘m tɔ̧ɔ̧ wen ha̧‘m, ɓɛɛ a̧ kan mɔ ha̧‘m hee mɔ'ɔ ga: ‹Mi tɛ ha̧ nù'ɛ ha̧ o bezaŋ-mɛ›, ɓɛɛ nɛ́ a̧ a̧ tɛ tom betom kɔ̧-a̧ yak ti ha̧ mɛ, ɓɛɛ nɛ́ hi̧i̧ a̧ mɛ tɛ ba kóò sɛnɛ ha̧ bem kɔ‘m. 8Kà kóò‘i nɛ́ kɔ̧ɔ̧ mɛ ndak ɗoŋ mɛ na, ŋma mɔ beka zɔk mɛ sɛn tɛ kanamɔ nɛ mɛ kana ha̧‘m'i na. Mɔ kpɔk, ká mɛ́ mgbɔ bem kɔ‘m nɛnɛ si hi̧i̧ na.» 9Wi-de-tom pi̧i̧ er ɗɔɔ ku Abraham, wan kɔ‘i, ɓɛɛ kan mɔ ha̧ a̧ zu mɔ‘i.
10Wi-de-tom hoka ŋgeloba ɓu sɛn mgbara o dɔka ŋgeloba ko wan kɔ‘i; a̧ kura nɔ̀, nɛ̀ o dɔka demɔ nɛ wan kɔ̧-a̧ a̧a̧ nɛnɛ, ɓɛɛ a̧ ba yuwar si nú Mesopotamii, si saaye ko Nahɔr. 11A̧ kaia o ŋgeloba gu nù sɛn ɗoŋ ye, ká̧ gɔna-yì mɛ ga̧a̧mɔ ŋgimbi nɛ o okoo gbo nɛnɛ mɛ tɛɛ ɗu nɛ yi. 12A̧ tɔ̧a̧: «GASA WAN Sɔ̧ ko wan kɔ‘m Abraham, ɛ̀nɛ̀ dé ha̧‘m kpa demɔ sɔsɔɔ, ɛ̀nɛ̀ úsí kɔ̧ɔ̧mɔ k’ɛ́nɛ́ ha̧ wan kɔ‘m Abraham. 13Zɔk kinii mi yor ká̧ gɔna-yì; dekpaa, ɓɛɛ o boko-bem ko o bíí saaye’ɛ tɛɛ mɛ ɗu yi. 14Boko-bem n'am tɛ tɔ̧ ha̧ a̧‘e: ‹Mi ai nú ha̧ mɛ, mɛ̀ wɛ́r kpáná-yì kɔ-mɛ ha̧‘m nɔ yi›, nɛ tɛ ha̧ kifa-nú ha̧‘m'e: ‹Mɛ̀ nɔ́ yì, ɓɛɛ mi tɛ ha̧ yì ha̧ o ŋgeloba kɔ-mɛ mbɛt›, boko-bem’ɛi tɛ duk nɛ kóò n’ɛnɛ hoka ha̧ wi-de-tom k’ɛ́nɛ́ Izak, ɓɛɛ mi tɛ iŋ‘e ndé, ɛ́nɛ́ usa kɔ̧ɔ̧mɔ ha̧ wan kɔ‘m.»
15Nú-a tɛ zɔm tɛ wen na, ɓɛɛ Rebeka hɔ nɛ kpáná-yì sɛn zu kóŋgó-ɓaa; Rebeka nɛ́ boko-bem ko Bɛtuɛl, bem ko Milka; Milka duka nɛ kóò ko Nahɔr, nya Abraham. 16Rebeka yora so zɔŋa nyɛmna, a̧ tɛ iŋ so wiwii hɔ̧ɔ̧ na. A̧ zira si nú gɔna-yì, ɗu yì dun kpáná-yì kɔ̧-a̧, ɓɛɛ a̧ daŋ. 17Wi-de-tom wara yì tɛ́ɛ̀ yor ti a̧, ɓɛɛ tɔ̧: «Mi aia nú ha̧ mɛ, mɛ̀ é ha̧‘m nɔ ŋma be yì tikiɗi kɔ̧ kpáná kɔ-mɛ.»
18Boko-bem’ɛi kifa nú: «Nyaa, ɛ̀nɛ̀ nɔ», ɓɛɛ nɛ̀ haya-a a̧ hira nɛ oi kpáná-yì kɔ̧-a̧ si ɗɔɔ, ɓɛɛ wi-de-tom nɔ yì‘i. 19Ŋgimbi n'aa ha̧a̧ yì ha̧ wi-de-tom kaɗi, a̧ tɔ̧a̧: «Mi tɛ ɗu yì ha̧ o ŋgeloba k’ɛ́nɛ́ mɛ nɔ nyɛm wa mbɛt.» 20A̧ gbaia yì nɛ haya-a si kɔ̧ kombon-nɔ-yì ko o ŋgeloba, ɓɛɛ a̧ ma yì si ɗoŋ mɛ ɗu mbe yì. A̧ ɗuu yì dam o ŋgeloba lɛŋ. 21Wi’ɛi zɔka a̧ nɛ oi nú, ta nɛ mɔ nɛ kɔ̧ see'e: GASA WAN kpɛka nɔ̀ kɔ‘i náà, kóó kpɛk na nde?
22Ŋgimbi nɛ o ŋgeloba nɔɔ yì kaɗi, wi-de-tom baa wele nɛ‘i dee nɛ lɔr nɛ gɛnɛ-a ɔ ŋgaya pi̧ zɔ̧ɔ̧ boko-bem’ɛi in gasa káná yiitoo nɛ‘i dee nɛ lɔr mbɛt pi̧ er-a, 23ɓɛɛ tɔ̧: «Mɛ́ nɛ́ boko-bem ko o nde? Mi aia nú ha̧ mɛ, mɛ̀ tɔ̧́ ha̧‘m, ɛɛ tɛ kpa fara-ɔ sɛn tɛ ko dáà kɔ-mɛ nde?»
24A̧ kifa nú ha̧ wi-de-tom: «Mi nɛ boko-bem ko Bɛtuɛl nɛ Milka koo ha̧ Nahɔr.» 25Ɓɛɛ a̧ tɔ̧ siti woyo: «Hoe in hɛra yuɗu wen ɔa-a zu-a ko o saɗi ká bá nɛ̀ fara-ɔ ko o bíí a̧a̧ sɛnɛ mbɛt.»
26Wi-de-tom gbɛɛ zugur nù, ɓɛɛ gu nù ti GASA WAN 27tɔ̧ nɛnɛ: «Zɔnamɔ a̧ duk nɛ ko GASA WAN Sɔ̧ ko wan kɔ‘m Abraham; ŋgimbi nɛ GASA WAN mgbɔɔ nɛ‘m si nutua ko o nya ko wan kɔ‘m, a̧ e deako in ha̧a̧nú kɔ̧-a̧ ha̧ wan kɔ‘m duk na.»
28Boko-bem’ɛi maa yì nɛ́ɛ̀ tɔ̧ mɔ nɛ yaka lɛŋ sɛn kɔ̧ tua ko nàà kɔ̧-a̧ mɛ. 29-30Rebeka a̧a̧ so nɛ nya-wi nɛ nin-a nɛ Labaŋ; Labaŋ gboo ma yì si zan tɛ wi’ɛi ká̧ gɔna-yì. A̧ zɔka wele in o káná sɛn er boko-nya-a̧; a̧ zia so mɔ nɛ Rebeka wee ɗoŋ-aa ha̧ a̧ zu mɔ nɛ wi’ɛi dee so in a̧, ɓɛɛ a̧ ma yì si katɛ wi’ɛi nɛ ɓɔna in o ŋgeloba kɔ‘i ká̧ gɔna-yì‘i. 31Labaŋ tɔ̧ɔ̧ ha̧ a̧: «Ɛ́nɛ́ nɛ̀ tóká de yoŋgo ko Sɔ̧ a̧a̧ zu'nɛ́, ɛ̀nɛ̀ tɛ́ pii ti. Wen ge s’ɛnɛ duk nɛ zan ge? Mi ɗafa fara-ɔ in fara-ɔ ha̧ o ŋgeloba mbɛt.»
32Wi-de-tom yee tua, ɓɛɛ a̧ bur o tui ɗoŋ o ŋgeloba yinɛ. Wa ha̧a̧ hoe in hɛra-yuɗu ha̧ wa. Wa ha̧a̧ yì ha̧ wi-de-tom in o wi nɛ tɛɛ in a̧ ha̧ wa mɛ fɔr nɛ naŋ-wa. 33Wa ha̧a̧ nyɔŋmɔ ha̧ a̧, ɓɛɛ a̧ tɔ̧: «Mi beka nyɔŋ mɔ na hɔ ŋgimbi n'am tɔ̧ɔ̧ mɔ n'am tɛ̀ɛ́ wen-aa sɛ.» Wa tɔ̧ɔ̧ ha̧ a̧: «Ɛ̀nɛ̀ tɔ̧.»
34A̧ tɔ̧a̧: «Mi nɛ wi-de-tom ko Abraham. 35GASA WAN ha̧a̧ de sɔnti ha̧ wan kɔ‘m nɛ kifa nɛ gasa bíí nyɛmna. A̧ ha̧a̧ o sami in o ndai, bu-mbɔi in lɔr, o wi-de-tom in o kó-de-tom, o ŋgeloba in o tuifuu ha̧ a̧. 36Sara, kóò ko wan kɔ‘m kòó tɛ sɔki kɔ̧-a̧ mbɛt nɛ̀ be-wiwii; wan kɔ‘m ha̧a̧ o mbɔi kɔ‘i lɛŋ ha̧ bem’ɛi, 37ɓɛɛ a̧ tɔ̧ɔ̧ ha̧‘m mɛ kan mɔ hee mɔ'ɔ ga: ‹Mɛ beka ba zɔŋa Kanaŋ n'am ɔ tɛ nù kɔ-wa’ɛ nɛ kóò ha̧ bem kɔ‘m na. 38Mɛ̀ kán mɔ ndé, mɛ tɛ nɛ sɛn mgbara o nam kɔ‘m, nutua ko dáà kɔ‘m, mɛ́ ba kóò ha̧ bem kɔ‘m sɛnɛ.› 39Mi tɔ̧ɔ̧ ha̧ wan kɔ‘m: ‹Ŋmafara, kóò‘i beka kɔ̧ mɛ tɛ in am na!› 40Ɓɛɛ a̧ kifi nú: ‹GASA WAN n'am nɛɛ so nɔ̀ ti a̧ tɛ tom betom kɔ‘i nɛnɛ in mɛɛ, ɓɛɛ nɔ̀ kɔ-mɛ tɛ ba nɛ̀ mɛ. Mɛ tɛ ba nɛ be-zɔŋa nutua ko dáà kɔ‘m nɛ̀ kóò ha̧ bem kɔ‘m. 41Kà mɛ nɛ́ nɛ̀ɛ́ tɛ ko o bíí kɔ‘m na, mɛ beka yu ɗɔɔ kanamɔ nɛ mɛ kana ha̧‘m na; ɓɛɛ kà wa kɔ̧́ ha̧a̧ kóò ha̧ mɛ na, kanamɔ nɛ mɛ kana ha̧‘m'i tɛ yu zu mɛ.›
42«Mi hɔɔ sɔsɔɔ sɛn ká̧ gɔna-yì'ɛ, ɓɛɛ mi tɔ̧: ‹GASA WAN, Sɔ̧ ko wan kɔ‘m Abraham, mi gɔma er ti'nɛ́; k’ɛ̀nɛ̀ nɛ́ kɔ̧ɔ̧, ɓɛɛ ɛ́nɛ́ dee ha̧ naŋanɔ mɛ ba nɛ‘m. 43Mi duk sɛn ká̧ gɔna-yì; boko-bem nɛ tɛ gbo mɛ ɗu yì, ɓɛɛ n'am tɛ tɔ̧ ha̧ a̧: «Mi aia nú ha̧ mɛ, mɛ̀ há̧ ŋma be yì kɔ̧ kpánà kɔ-mɛ ha̧‘m nɔ,» 44nɛ tɛ kifi nú ha̧‘m: «Mɛ nɔ, ɓɛɛ mi tɛ ha̧ ko o ŋgeloba kɔ-mɛ mbɛt,» boko-bem’ɛi tɛ duk nɛ kóò nɛ GASA WAN hoka ha̧ bem ko wan kɔ‘m.› 45Ŋgimbi n'am tɛ kaɗi tɔ̧ɔ̧ wen na, Rebeka hɔɔ nɛ kpáná-yì kɔ̧-a̧ sɛn zu kóŋgó-ɓaa. Ɓɛɛ a̧ zir si sɛn nú yì ɗu nɛnɛ, ɓɛɛ mi tɔ̧ ha̧ a̧: ‹Mɛ̀ há̧ yì ha̧‘m nɔ na nde?› 46Nɛ̀ haya-a, a̧ baa kpáná-yì kɔ̧-a̧ e nù, hegɔ a̧ tɔ̧a̧: ‹Mɛ nɔ, mi tɛ ha̧ yì ha̧ o ŋgeloba kɔ-mɛ mbɛt.› Mi nɔɔ yì ɓɛɛ a̧ ha̧ ŋma ha̧ o ŋgeloba kɔ‘m mbɛt. 47Mi aka a̧: ‹Mɛ́ nɛ́ boko-bem ko o?› Ɓɛɛ a̧ tɔ̧: ‹Mi nɛ boko-bem ko Bɛtuɛl, bem nɛ Milka koo ha̧ Nahɔr.› Nɛ́ sɛn hi̧i̧ a̧‘m pi̧i̧ nɛ wele sɛn nú zɔ̧ɔ̧-a̧a̧ in o káná sɛn er-a. 48Ɓɛɛ mi gbɛ zugur-am nù, gu nù ti GASA WAN, ɓɛɛ mi de osoko ha̧ GASA WAN, Sɔ̧ ko wan kɔ‘m Abraham, nɛ usa de yuwar kɔ̧ɔ̧mɔ ha̧‘m mɛ har kóò, bem ko nya kɔ̧-a̧ ha̧ bem kɔ̧-a̧. 49Ɓɛɛ kinii, k’ɛ̀nɛ̀ nɛ́ kɔ̧a̧ mɛ usi iŋa nam in kɔ̧ɔ̧mɔ ha̧ wan kɔ‘m, ɛ̀nɛ̀ tɔ̧́ ha̧‘m; kà nɛ́ bòò hegɔ na, ɛ̀nɛ̀ tɔ̧́ ha̧‘m mbɛt, ha̧‘m iŋ zika tɛ‘m si wiiko kóó si gale ŋgaɓo.› »
50Labaŋ in Bɛtuɛl tɔ̧a̧: «Mɔ‘i tɛ nɛ tɛ GASA WAN, ɛɛ nyɛm mɛ kɔ̧ ɗɔaa kóó bɛ̧a̧-a̧ na mbɛt. 51Rebeka a̧ duk sɛn ti mɛ'ɛ, mɛ̀ bá a̧, ɛ̀nɛ̀ yak, ɓɛɛ a̧ a̧ duk kóò ko bem ko wan kɔ-mɛ, hee mɔ'ɔ nɛ GASA WAN tɔ̧ɔ̧ ga.» 52Ŋgimbi nɛ wi-de-tom ko Abraham zia o wen nɔ‘i, a̧ gbɛɛ zugur-aa nù ti GASA WAN. 53A̧ kaia o mɔ nɛ‘i dee nɛ bu-mbɔi, o mɔ nɛ‘i dee nɛ lɔr in o laa, ɓɛɛ a̧ ha̧ Rebeka in o mɔɔ-dɔka sede ha̧ nàà kɔ̧-a̧ in nya-a̧. 54A̧ in o wi nɛ tɛɛ in a̧ nyɔŋa mɔ, wa nɔɔ mɔ, ɓɛɛ wa ɔ nù. Mɛ́ tutuyɛ, ŋgimbi nɛ wa kura, wi-de-tom tɔ̧a̧: «Ɛ̀nɛ̀ é yuwar ha̧‘m si tɛ wan kɔ‘m.»
55Ɓɛɛ bu̧i̧-nya Rebeka in nàà kɔ̧-a̧ tɔ̧: «Ɔ dee ha̧ Rebeka mɛ́ duk in yɛɛ tikiɗi, kóó zɛ ɓu sɛka a̧ yaka.» 56Ɓɛɛ a̧ kifi nú ha̧ wa: «K’ɛ́nɛ́ zik mɔ ha̧‘m na. Ɛ̀nɛ̀ zɔk, GASA WAN dee ha̧ nɔ̀ mɛ ba nɛ‘m kaɗi, ɛ̀nɛ̀ é ha̧‘m yak si tɛ ko wan kɔ‘m.»
57O bíí tɔ̧a̧: «Ɛ̀ɛ̀ sá be-zɔŋa tɛnɛ, ɓɛɛ ɛ̀ɛ̀ ák taamɔ kɔ̧-a̧.» 58Wa saa Rebeka, ɓɛɛ wa ak a̧: «Mɛ kɔ̧ɔ̧ mɛ si in wi’ɛ?» Ɓɛɛ Rebeka kifi nú: «Ii, mi kɔ̧a̧.»
59Ɓɛɛ wa e yuwar ha̧ boko-nya-wa Rebeka in be-sembaa kɔ̧-a̧ mɛ́ yak in wi-de-tom ko Abraham in o bíí kɔ̧-a̧. 60Wa toka de yoŋgo ha̧ Rebeka tɔ̧ nɛnɛ:
«Boko-nya-ɛɛ, mɛ̀ dúk nɛ́ nàà ko o zɔm gíí dukbíí,
o bezaŋ-mɛ a̧ bi o ye ko o wisɛn k’ɛ́nɛ́!»
61Rebeka kura in o kó-de-tom kɔ‘i, wa daŋa zu o ŋgeloba duk ɗoŋ wi’ɛi. Wi-de-tom mgbɔɔ Rebeka ɓɛɛ a̧ yak.
62Izak tɛɛ so ŋgimbi yee-wese sɛn nú gɔna-yì ko Lahai-Roi,#24.62 Lahai-Roi: nɛ́ wen nɛ̀ tɔ̧́: gɔna-yì ko wi nɛ̀ dúk kpasa nɛ̀ zɔ́k am. ŋgimbi'i a̧ duka so nú Nɛgɛb. 63Ŋgimbi yee-wese, Izak yara benaŋ si zaŋbɛɛ, a̧ baa yi-a nɛ ŋgɔn, ɓɛɛ a̧ zɔk o ŋgeloba fara tɛa-a. 64Rebeka baa zu nɛ ŋgɔn, a̧ zɔka Izak, ɓɛɛ a̧ zir zu ŋgeloba. 65A̧ aka wi-de-tom ko Abraham: «Wi’ɛ nɛ we ti ɛɛ tɛnɛ nɛ̀ zaŋbɛɛ'ɛ nɛ́ o?» Ɓɛɛ a̧ kifi nú: «Nɛ́ wan kɔ‘m.» Ɓɛɛ Rebeka ba mɔ kpe nɛ yí.
66Wi-de-tom wee ɗoŋ mɔ lɛŋ n'aa dea ha̧ Izak. 67Izak mgbɔɔ Rebeka si kɔ̧ tua-laa oi nàà kɔ‘i Sara. A̧ baa Rebeka nɛ kóò. Izak kɔ̧ɔ̧ a̧, ɓɛɛ a̧ kpa ga̧a̧-see ɗoŋ fio ko nàà kɔ̧-a̧.

Currently Selected:

KU̧U̧NAŊMƆ 24: GB11DC

Highlight

Share

Copy

None

Want to have your highlights saved across all your devices? Sign up or sign in