METHIU 27
27
Jesu Pilaat ningting Enruw
(Mk 15.1; Luk 23.1-2; Jhn 18.28-32)
1Khuw ahungvaar thoh, aanchung jaethiim aere, aan-chungpuh aenche Jesu chu ithehnii khaena yntuwh aeka emanseerpa; 2amanche enuw ing Jesu chu phuwp aeka lipah aapuh Pilaat ningtingche enruwpa.
Judas Ynlahka Ithii
(Nong 1.18-19)
3 #
Nong 1.18,19 Changlaenche Jesu arensah Judas ing Aafhuw taklina miraar empeehchu amutahna ynsiirsaka abarungriir ahuungpa; amana khampher somthumchu aanchung jaethiim aere upa ae ningtingche vechika ariir, 4“Ki ing amiraar ichah mee takline karensah i isii kareenpa. Amana enuw ing embasang, “Kenuw kengaanvaenii ynchii omkhang? Nataksah ing manghuwsara.”
5Amana khampher somthumchu ama ing rumniieen nache renka jungsuwhsa; amana sika ama runoh ing ynlahka thiksa.
6Changvakonchu aanchung jaethiim aenche khampher somthumchu ichuwm aeka enriir, “Havi ynthiing seerbuwrna ithin vajeer kiina, akhaechuve havi sii ynta amenva.” 7Amana enuw ing chong manseer aeka, khuwr mee ae yndimnii beer seemnii ingkhon bir yngkheh engariiniipa. 8Chukhaenache ama ingkhon birchu sii ingkhon bir ta aeka ataraen phanii ing aruming ymphuwka omna.
9Amana jaephar Jeremia ing ariir chongchu hungsuwhsa amachuve, “Isrel siti aenche amen ymbuw vasah ae khampher somthum inche ingkhon birchu enuw ing engariipa; 10amanche Aafhuw ing kaningna ariirvasah vaangkhe, enuw ing beer seemnii ingkhon bir khaenache enuw ing amenchu empeehpa.”
Pilaat ing Jesu Chong Asii
(Mk 15.2-5; Luk 23.3-5; Jhn 18.33-38)
11Jesu ing lipah aapuh maensok nache ngiirsa; amana lipah aapuh Pilaat inche aningna asii, “Jehudi ae iruwngchu nangvachii?” Jesu ing abasang, “Nang ing nariir chuping.” 12Changvakonchu aanchung jaethiim aere upa aenche miraar empeeh raenche Jesu ing basang peehmah ae.
13Chutahnache Pilaat ing Jesu ningna athar vokheh ariir, “Nataklina hangjaehmeh ichummah saarkhii empeeh i nangcha nasiimahva?”
14Changvakonchu enuw ing Jesu taklina miraar empeeh vakhaechu yngkheh pangkho abasangmah tahnache lipah aapuh inche inempak ngiksa.
Jesu Ithehnii khaena Enruw
(Mk 15.6-15; Luk 23.13-25; Jhn 18.39—19.16)
15Atii manlaennii kuurva chaap nache kaeshumna ong mee yngkheh chuve Pilaat ing abathenchak. 16Changlaenche Barabas ichii icha-mahna aruming isi yngkhehkho kaeshum nache ong. 17Enuw ing empurpoh raenche Pilaat ing eningna ariir, “Barabas re Jesu Khrista i nenuw ing achuwkha bathen naka ynchiinahchuw?” 18Akhaechuve Jesu i kallak aeka enuw ing ensuwrva ichii amanghuw tahnava.
19Amachupang mahka ama ing vajeer tunii ongniina aonglae, arumee ing aningna mee vechiirka aman-riir, “Ichum mee taklinakhe nang ing yntanga manrumahra, ki ama akhaena ajaennii karumangna inempak ijachaam kapha.”
20Changvakonchu aanchung jaethiim aere upa aenche Barabas chu ynthennii khaena ithoh aeka amanche Jesu chuve ithehnii khaena engathohpa. 21Lipah aapuh inche athar vokheh ariir, “Havana mee ynniimehne achuwkha bathen naka ynchii nahchuw?” Changlaenche enuw ing Barabas ta aeka enriir.
22Chutahnache Pilaat ing eningna ariir, “Chunuwcha Khrista ichii Jesu icha ki ing ynchii manruva kachiiva chang?” Changlae enuw vakhae ing khros na ynjam rasiing ta aeka aningna enriir.
23Amatah nache ama ing ariir, “Ynchii khaenava, ama ing ynchii ichamah tukhang? Changvakonchu enuw ing khros na ynjam rasiing ta aeka uung sesehsae.”
24Amana Pilaat ing ynchii tangakho tuchehmahsing ichii amanghuwpa, amachupang mahka phusiir phuraang suwhsehseh vachii ing amutah nache chii verika mee vakhae maensokna akik chaamka ariir, “Havana mee asii takline ki kamiraar yntanga ynvaemah; nenuw nendeisah vatah.”
25Amana mee vakhae ing basang aeka enriir, “Ama asii i kentaklina vokhehkho kensiti ae taklina om rasiing.”
26Amatah nache Pilaat ing Barabas chu abathenpa, amanche Jesu chuve binka khros na ijamnii khaena amansirpae.
Laarchang aeng Jesu Emaniisah
(Mk 16.16-20; Jhn 19.2-3)
27Lipah aapuh alaarchang aenche Jesu chu vajeernii eenting ruw aeka amanche laarchang ruwr aangkheng aeng Jesu kuurna yngkongsae. 28Amanche enuw ing Jesu apeendiir-chu siihchir aeka isen peen emansingpa, 29vokhehkho enuw ing iring naakhum phaen aeka arusaena emangkhum, amanche akik tachangna rumor amanchiae. Amana amaensokna engkhi mansin aeka enuw ing enriir, “O, Jehudi iruwng!” ta aeka emaniisah ae. 30Amana enuw ing amaena bachir aeka rumorchu siih aeka amanche arusaena emanvarnii. 31Changche ichii ing enuw ing emaniisah nuwna peen ynsuwr emansingchu siih aeka, amanche Aafhuw ataksah peendiirchu maniireeh aeka khros nache ijamnii khaena enruwpa.
Jesu khros na Enjam
(Mk 15.21-32; Luk 23.26-43; Jhn 19.17-27)
32Enuw ing enghungsirae, Sairene tanii itheng aruming Simon ichiichu yntuwhsae, amana enuw ing atakchu arumah brom ing Jesu khros chu amandompae. 33Amana enuw ing Golgotha ichii rusaeruwh omnii minchu emphathoh, 34enuw ing Jesu ningna samit ikha re vomrip chii manvaenoh aeka empeeh, changvakonchu Jesu ing amantentah nache inningka tamahsa.
35Enuw ing Aafhuw chu khros na jam aeka, apeendiirchu achuw ingkhe phavachiiva ta aeka laepah ennii khaena ensem; 36vokhehhko ong aeka Aafhuw chu enrung. 37Amana Aafhuw ruchung nache miraar empeehnii ynziihchu entaar: “Havi Jehudi ae iruwng Jesu chuva.” 38Changlae Jesu thoh ynruw ing lamruw meeniimeh aekho yngkheh inche Jesu atachangna amanche yngkheh inche atariting khros nache enjam ae.
39Changlaenche akuurpaangna isi aeng enrusae hungreh vereh aeka ithipak ing ichong thoh ynruw ing enriir, 40#Met 26.61; Jhn 2.19“Rumniieen mamaangchir naka inii nithumna mangiircheh vachii nataksah yngkarsara! Vokhehkho Thangnang sapa vataniive khros tanii jungchumla.”
41Changche ichii ing aanchung jaethiim ae, thiimthang ae, vokhehkho upa ae ingkho maniisa aeka enriir, 42“Mee reentaang chuve karchehka; ataksah chuve yngkarcheh mahsa. Ama Isrel ae iruwng vanave atak khros tanii jungchum rasiing, amanache kenuw ing aningna thacha kenta.” 43Ama ing Thangnang athachava; Thangnang ing rupeeh nave atarae aphane karlasiing akhaechuve, “Ama ing ki Thangnang sapa ping taka ariir khave.”
44Aafhuw thoh ynruw ing khros na enjam lamruw aengkho changche ichii ing Jesu chu emaniisah ae.
Jesu Ithii
(Mk 15.33-42; Luk 23.44-49; Jhn 19.28-30)
45Atii apha kuruk na ing apha eekuw ipha ing paam aangkheng manthimpohsa. 46Amanche apha eekuw ahungtak phana Jesu ing iruur ipirpak ing uung, “Eloi, Eloi, Lama Sabakthani? Havi achiinii chuve Ka Thangnang, Ka Thangnang, ynchii khaena nang ing kichu ymbathenvachii?” 47Amana akuurpaangna ong mee topoh aeng ensiitah nache, ama ing Elija a-eennah enchii. 48Changlae engkaar tanii mee yngkheh ing vataenka haesiimna ithuwr chii ikha isip Jesu ningting innii khaena ahenpeeh.
49Changvakonchu mee areh aenche, hahra, Elija ing ama ikar ithengmah itheng entaruw enchii.
50Athar vokheh Jesu ing iruur yndang ing chi rika alaetha tasamsa.
51Amana enruw, rumniieen sungna laedenpeenchu achungna ing thang ipha ing ynniimeh isuwh ing arikna ynsiihsa; amanche ruwruwkho ynnuhsa, rungkho kiisae; 52thaen-kungkho ymmongsa, amanche ynthiing mee ithiivasah ae chukho aanem hangringsae, 53Aafhuw ing ahangring aanuwna thaen tanii enuwkho hungsuwh aeka ynthiing khuwruung tingche hungruwh aeka mee aanem maekungna yndang ae.
54Changlaenche laarchang chaama aapuh re Jesu aarung mee aenche linglaang thengka ruwruw ynnuhchu emutah nache inempak ynchik aeka enriir, “Atatak ing mee havi Thang-nang sapa varae!”
55 #
Luk 8.2,3 Changlae rupanuw aanem aengkho laarkhehna ibuwr aeka ong ae; enuw chuve Jesu rukuum tusa aeka Galili na ing aanuw enjii meepae; 56enuw engkaar nache Meri Maga-dalen, Jems re Josep amnuw Meri vokhehkho Zebedi sapa ae emnuw ynvae ae.
Jesu Endim
(Mk 15.42-47; Luk 23.50-56; Jhn 19.38-42)
57Khuri ajungvitah nache, Arima-thia khuwruung tanii savangpa yngkheh aruming Josep ichii atakkho Jesu sebok ynsuwh yngkheh mee thengsa. 58Ama ing Pilaat ningting vakka Jesu hakchaangchu aniihpa. Chukhaenache Pilaat ing Jesu ahakchaangchu piruw taka arupa. 59Amana Josep ing ahakchaangchu idomka, limon peen ynthiingjaeh ing aarompa, 60amana thaen ithar isajaeh ing ynvuwhpeh nache Jesu chu amantorpa; vokhehkho ama ing thaenchu iruungpak rung yngkheh ing kamka yngkaesa. 61Changlae Meri Magadalen vokhehkho reentaang Meri enuw inche thaen thoh laar yndeengna ong ae.
Jesu Aarung ae
62Deennii aanuw mathang inii nache, aanchung jaethiim aere Pharisi aeng Pilaat ningna yngkongsae; 63#Met 16.21; 17.23; 20.19; Mk 8.31; 9.31; 10.33,34; Luk 9.22; 18.31-33amana enuw ing enriir, “Lipah aapuh, amare om mee ingkhe aringrae inii nithumna ki hangring vakata taka ariirchu kenuw ing kengaansiisa.” 64Chukhaenache inii nithum ipha ing thaenchu irungnii khaena chonghak bathakla, changmah nave asebok aeng vabaruwh ae naka ithii tanii hangringsa tavaatae. Amana chembe amaensanii marekha athi ing aningkuurnii mare inche sakmahsehnii.
65Amana Pilaat ing eningna ariir, “Nenuw aarung laarchang meechu deenchuwka chang; vakruw nencheh vakhae rungsaruw.”
66Amatah nache enuw ing vak aeka aarung mee ae ynvae ing rungkamchu ahak nam aeka, vokhehkho thaenchu isajaeh ing emanrungpae.
Dewis Presennol:
METHIU 27: MOYO
Uwcholeuo
Rhanna
Copi

Eisiau i'th uchafbwyntiau gael eu cadw ar draws dy holl ddyfeisiau? Cofrestra neu mewngofnoda
Moyon Naga New Testament - ITHAR CHONGHAK
Copyright © 2008 by The Bible Society of India
Used by permission. All rights reserved worldwide.
METHIU 27
27
Jesu Pilaat ningting Enruw
(Mk 15.1; Luk 23.1-2; Jhn 18.28-32)
1Khuw ahungvaar thoh, aanchung jaethiim aere, aan-chungpuh aenche Jesu chu ithehnii khaena yntuwh aeka emanseerpa; 2amanche enuw ing Jesu chu phuwp aeka lipah aapuh Pilaat ningtingche enruwpa.
Judas Ynlahka Ithii
(Nong 1.18-19)
3 #
Nong 1.18,19 Changlaenche Jesu arensah Judas ing Aafhuw taklina miraar empeehchu amutahna ynsiirsaka abarungriir ahuungpa; amana khampher somthumchu aanchung jaethiim aere upa ae ningtingche vechika ariir, 4“Ki ing amiraar ichah mee takline karensah i isii kareenpa. Amana enuw ing embasang, “Kenuw kengaanvaenii ynchii omkhang? Nataksah ing manghuwsara.”
5Amana khampher somthumchu ama ing rumniieen nache renka jungsuwhsa; amana sika ama runoh ing ynlahka thiksa.
6Changvakonchu aanchung jaethiim aenche khampher somthumchu ichuwm aeka enriir, “Havi ynthiing seerbuwrna ithin vajeer kiina, akhaechuve havi sii ynta amenva.” 7Amana enuw ing chong manseer aeka, khuwr mee ae yndimnii beer seemnii ingkhon bir yngkheh engariiniipa. 8Chukhaenache ama ingkhon birchu sii ingkhon bir ta aeka ataraen phanii ing aruming ymphuwka omna.
9Amana jaephar Jeremia ing ariir chongchu hungsuwhsa amachuve, “Isrel siti aenche amen ymbuw vasah ae khampher somthum inche ingkhon birchu enuw ing engariipa; 10amanche Aafhuw ing kaningna ariirvasah vaangkhe, enuw ing beer seemnii ingkhon bir khaenache enuw ing amenchu empeehpa.”
Pilaat ing Jesu Chong Asii
(Mk 15.2-5; Luk 23.3-5; Jhn 18.33-38)
11Jesu ing lipah aapuh maensok nache ngiirsa; amana lipah aapuh Pilaat inche aningna asii, “Jehudi ae iruwngchu nangvachii?” Jesu ing abasang, “Nang ing nariir chuping.” 12Changvakonchu aanchung jaethiim aere upa aenche miraar empeeh raenche Jesu ing basang peehmah ae.
13Chutahnache Pilaat ing Jesu ningna athar vokheh ariir, “Nataklina hangjaehmeh ichummah saarkhii empeeh i nangcha nasiimahva?”
14Changvakonchu enuw ing Jesu taklina miraar empeeh vakhaechu yngkheh pangkho abasangmah tahnache lipah aapuh inche inempak ngiksa.
Jesu Ithehnii khaena Enruw
(Mk 15.6-15; Luk 23.13-25; Jhn 18.39—19.16)
15Atii manlaennii kuurva chaap nache kaeshumna ong mee yngkheh chuve Pilaat ing abathenchak. 16Changlaenche Barabas ichii icha-mahna aruming isi yngkhehkho kaeshum nache ong. 17Enuw ing empurpoh raenche Pilaat ing eningna ariir, “Barabas re Jesu Khrista i nenuw ing achuwkha bathen naka ynchiinahchuw?” 18Akhaechuve Jesu i kallak aeka enuw ing ensuwrva ichii amanghuw tahnava.
19Amachupang mahka ama ing vajeer tunii ongniina aonglae, arumee ing aningna mee vechiirka aman-riir, “Ichum mee taklinakhe nang ing yntanga manrumahra, ki ama akhaena ajaennii karumangna inempak ijachaam kapha.”
20Changvakonchu aanchung jaethiim aere upa aenche Barabas chu ynthennii khaena ithoh aeka amanche Jesu chuve ithehnii khaena engathohpa. 21Lipah aapuh inche athar vokheh ariir, “Havana mee ynniimehne achuwkha bathen naka ynchii nahchuw?” Changlaenche enuw ing Barabas ta aeka enriir.
22Chutahnache Pilaat ing eningna ariir, “Chunuwcha Khrista ichii Jesu icha ki ing ynchii manruva kachiiva chang?” Changlae enuw vakhae ing khros na ynjam rasiing ta aeka aningna enriir.
23Amatah nache ama ing ariir, “Ynchii khaenava, ama ing ynchii ichamah tukhang? Changvakonchu enuw ing khros na ynjam rasiing ta aeka uung sesehsae.”
24Amana Pilaat ing ynchii tangakho tuchehmahsing ichii amanghuwpa, amachupang mahka phusiir phuraang suwhsehseh vachii ing amutah nache chii verika mee vakhae maensokna akik chaamka ariir, “Havana mee asii takline ki kamiraar yntanga ynvaemah; nenuw nendeisah vatah.”
25Amana mee vakhae ing basang aeka enriir, “Ama asii i kentaklina vokhehkho kensiti ae taklina om rasiing.”
26Amatah nache Pilaat ing Barabas chu abathenpa, amanche Jesu chuve binka khros na ijamnii khaena amansirpae.
Laarchang aeng Jesu Emaniisah
(Mk 16.16-20; Jhn 19.2-3)
27Lipah aapuh alaarchang aenche Jesu chu vajeernii eenting ruw aeka amanche laarchang ruwr aangkheng aeng Jesu kuurna yngkongsae. 28Amanche enuw ing Jesu apeendiir-chu siihchir aeka isen peen emansingpa, 29vokhehkho enuw ing iring naakhum phaen aeka arusaena emangkhum, amanche akik tachangna rumor amanchiae. Amana amaensokna engkhi mansin aeka enuw ing enriir, “O, Jehudi iruwng!” ta aeka emaniisah ae. 30Amana enuw ing amaena bachir aeka rumorchu siih aeka amanche arusaena emanvarnii. 31Changche ichii ing enuw ing emaniisah nuwna peen ynsuwr emansingchu siih aeka, amanche Aafhuw ataksah peendiirchu maniireeh aeka khros nache ijamnii khaena enruwpa.
Jesu khros na Enjam
(Mk 15.21-32; Luk 23.26-43; Jhn 19.17-27)
32Enuw ing enghungsirae, Sairene tanii itheng aruming Simon ichiichu yntuwhsae, amana enuw ing atakchu arumah brom ing Jesu khros chu amandompae. 33Amana enuw ing Golgotha ichii rusaeruwh omnii minchu emphathoh, 34enuw ing Jesu ningna samit ikha re vomrip chii manvaenoh aeka empeeh, changvakonchu Jesu ing amantentah nache inningka tamahsa.
35Enuw ing Aafhuw chu khros na jam aeka, apeendiirchu achuw ingkhe phavachiiva ta aeka laepah ennii khaena ensem; 36vokhehhko ong aeka Aafhuw chu enrung. 37Amana Aafhuw ruchung nache miraar empeehnii ynziihchu entaar: “Havi Jehudi ae iruwng Jesu chuva.” 38Changlae Jesu thoh ynruw ing lamruw meeniimeh aekho yngkheh inche Jesu atachangna amanche yngkheh inche atariting khros nache enjam ae.
39Changlaenche akuurpaangna isi aeng enrusae hungreh vereh aeka ithipak ing ichong thoh ynruw ing enriir, 40#Met 26.61; Jhn 2.19“Rumniieen mamaangchir naka inii nithumna mangiircheh vachii nataksah yngkarsara! Vokhehkho Thangnang sapa vataniive khros tanii jungchumla.”
41Changche ichii ing aanchung jaethiim ae, thiimthang ae, vokhehkho upa ae ingkho maniisa aeka enriir, 42“Mee reentaang chuve karchehka; ataksah chuve yngkarcheh mahsa. Ama Isrel ae iruwng vanave atak khros tanii jungchum rasiing, amanache kenuw ing aningna thacha kenta.” 43Ama ing Thangnang athachava; Thangnang ing rupeeh nave atarae aphane karlasiing akhaechuve, “Ama ing ki Thangnang sapa ping taka ariir khave.”
44Aafhuw thoh ynruw ing khros na enjam lamruw aengkho changche ichii ing Jesu chu emaniisah ae.
Jesu Ithii
(Mk 15.33-42; Luk 23.44-49; Jhn 19.28-30)
45Atii apha kuruk na ing apha eekuw ipha ing paam aangkheng manthimpohsa. 46Amanche apha eekuw ahungtak phana Jesu ing iruur ipirpak ing uung, “Eloi, Eloi, Lama Sabakthani? Havi achiinii chuve Ka Thangnang, Ka Thangnang, ynchii khaena nang ing kichu ymbathenvachii?” 47Amana akuurpaangna ong mee topoh aeng ensiitah nache, ama ing Elija a-eennah enchii. 48Changlae engkaar tanii mee yngkheh ing vataenka haesiimna ithuwr chii ikha isip Jesu ningting innii khaena ahenpeeh.
49Changvakonchu mee areh aenche, hahra, Elija ing ama ikar ithengmah itheng entaruw enchii.
50Athar vokheh Jesu ing iruur yndang ing chi rika alaetha tasamsa.
51Amana enruw, rumniieen sungna laedenpeenchu achungna ing thang ipha ing ynniimeh isuwh ing arikna ynsiihsa; amanche ruwruwkho ynnuhsa, rungkho kiisae; 52thaen-kungkho ymmongsa, amanche ynthiing mee ithiivasah ae chukho aanem hangringsae, 53Aafhuw ing ahangring aanuwna thaen tanii enuwkho hungsuwh aeka ynthiing khuwruung tingche hungruwh aeka mee aanem maekungna yndang ae.
54Changlaenche laarchang chaama aapuh re Jesu aarung mee aenche linglaang thengka ruwruw ynnuhchu emutah nache inempak ynchik aeka enriir, “Atatak ing mee havi Thang-nang sapa varae!”
55 #
Luk 8.2,3 Changlae rupanuw aanem aengkho laarkhehna ibuwr aeka ong ae; enuw chuve Jesu rukuum tusa aeka Galili na ing aanuw enjii meepae; 56enuw engkaar nache Meri Maga-dalen, Jems re Josep amnuw Meri vokhehkho Zebedi sapa ae emnuw ynvae ae.
Jesu Endim
(Mk 15.42-47; Luk 23.50-56; Jhn 19.38-42)
57Khuri ajungvitah nache, Arima-thia khuwruung tanii savangpa yngkheh aruming Josep ichii atakkho Jesu sebok ynsuwh yngkheh mee thengsa. 58Ama ing Pilaat ningting vakka Jesu hakchaangchu aniihpa. Chukhaenache Pilaat ing Jesu ahakchaangchu piruw taka arupa. 59Amana Josep ing ahakchaangchu idomka, limon peen ynthiingjaeh ing aarompa, 60amana thaen ithar isajaeh ing ynvuwhpeh nache Jesu chu amantorpa; vokhehkho ama ing thaenchu iruungpak rung yngkheh ing kamka yngkaesa. 61Changlae Meri Magadalen vokhehkho reentaang Meri enuw inche thaen thoh laar yndeengna ong ae.
Jesu Aarung ae
62Deennii aanuw mathang inii nache, aanchung jaethiim aere Pharisi aeng Pilaat ningna yngkongsae; 63#Met 16.21; 17.23; 20.19; Mk 8.31; 9.31; 10.33,34; Luk 9.22; 18.31-33amana enuw ing enriir, “Lipah aapuh, amare om mee ingkhe aringrae inii nithumna ki hangring vakata taka ariirchu kenuw ing kengaansiisa.” 64Chukhaenache inii nithum ipha ing thaenchu irungnii khaena chonghak bathakla, changmah nave asebok aeng vabaruwh ae naka ithii tanii hangringsa tavaatae. Amana chembe amaensanii marekha athi ing aningkuurnii mare inche sakmahsehnii.
65Amana Pilaat ing eningna ariir, “Nenuw aarung laarchang meechu deenchuwka chang; vakruw nencheh vakhae rungsaruw.”
66Amatah nache enuw ing vak aeka aarung mee ae ynvae ing rungkamchu ahak nam aeka, vokhehkho thaenchu isajaeh ing emanrungpae.
Dewis Presennol:
:
Uwcholeuo
Rhanna
Copi

Eisiau i'th uchafbwyntiau gael eu cadw ar draws dy holl ddyfeisiau? Cofrestra neu mewngofnoda
Moyon Naga New Testament - ITHAR CHONGHAK
Copyright © 2008 by The Bible Society of India
Used by permission. All rights reserved worldwide.