امثال 1:3-35

پسرم، تعلیم مرا از یاد مبر بلکه دل تو فرمانهای مرا نگاه دارد، زیرا بر روزها و سالهای عمرت خواهد افزود و سعادتمند خواهی شد. مگذار محبت و وفاداری هرگز ترکت کنند؛ آنها را بر گردن خود بربند و بر لوحِ دلِ خویش بنگار. آنگاه در نظر خدا و انسان التفات و نیکنامی خواهی یافت. با تمامِ دلِ خود بر خداوند توکل کن، و بر عقل خویش تکیه منما؛ در همۀ راههای خود او را در نظر داشته باش، و او طریقهایت را راست خواهد گردانید. خویشتن را حکیم مپندار؛ از خداوند بترس و از شرارت دوری کن. این برای ناف تو شفا و برای استخوانهایت مغز خواهد بود. خداوند را با دارایی خود حرمت دار و با نوبرهای همۀ محصول خویش؛ آنگاه انبارهایت به وفور نعمت پر خواهد شد و چَرخُشتهایت از شراب تازه لبریز خواهد گشت. پسرم، تأدیب خداوند را خوار مشمار، و از توبیخ او بیزاری مجو، زیرا خداوند آنان را که دوست می‌دارد، تأدیب می‌کند چنانکه پدری، فرزند خویش را که مایۀ خشنودی اوست. خوشا به حال کسی که حکمت را بیابد و شخصی که فهم را به دست آورد. زیرا تجارتِ آن از تجارت نقره سودآورتر است و محصول آن از طلا نیکوتر. از یاقوت گرانبهاتر است، و هیچ‌یک از نفایس تو با آن برابری نتواند کرد. بر دست راستش عمر دراز است و بر دست چپش دولت و حشمت. راههایش، راههایی است دلپذیر و همۀ طریقهایش، سلامتی. آنان را که به دستش آرند، درخت حیات است و آنان را که به چنگش گیرند، برکت. خداوند به حکمت خود زمین را بنیان نهاد، و به عقل خویش، آسمانها را استوار ساخت. به دانش او، ژرفاها منشق گردید و ابرها شبنم را بارانید. پسرم، خردمندی و دوراندیشی را پاس دار و مگذار از نظرت دور شوند؛ آنها جان تو را حیات خواهند بخشید و زینت‌بخش گردن تو خواهند بود. آنگاه در امنیت راه خواهی پیمود و پایت نخواهد لغزید. چون به خواب روی ترسان نخواهی بود و چون بیارامی، خوابت شیرین خواهد بود. از بلایِ ناگهان بیم نخواهی داشت و نه از هلاکتِ شریران، چون واقع شود. زیرا خداوند، مایۀ اطمینان تو خواهد بود و او پایت را از دام نگاه خواهد داشت. احسان را از مستحق آن دریغ مکن، آنگاه که انجامش در توانِ دست توست. به همسایه‌ات مگو: «برو و بازگرد، و فردا به تو خواهم داد» - با اینکه هم‌اکنون در دست توست. در اندیشۀ بدی کردن بر همسایه‌ات مباش که در کمال اعتماد، کنار تو ساکن است. با کسی که به تو بدی نکرده، بی‌سبب جدال مکن. بر مرد خشونتکار حسد مبر و هیچ‌یک از راههایش را برمگزین. زیرا خداوند از شخص منحرف کراهت دارد، اما صالحان را مَحرم راز خود می‌سازد. لعنتِ خداوند بر خانۀ شریران است، اما مسکنِ پارسایان را برکت می‌دهد. او تمسخرگران را تمسخر می‌کند، ولی فروتنان را فیض می‌بخشد. حکیمان وارث عزّت می‌شوند، اما نصیب جاهلان رسوایی خواهد بود.