امثال 1:3-35
امثال 1:3-35 هزارۀ نو (NMV)
پسرم، تعلیم مرا از یاد مبر بلکه دل تو فرمانهای مرا نگاه دارد، زیرا بر روزها و سالهای عمرت خواهد افزود و سعادتمند خواهی شد. مگذار محبت و وفاداری هرگز ترکت کنند؛ آنها را بر گردن خود بربند و بر لوحِ دلِ خویش بنگار. آنگاه در نظر خدا و انسان التفات و نیکنامی خواهی یافت. با تمامِ دلِ خود بر خداوند توکل کن، و بر عقل خویش تکیه منما؛ در همۀ راههای خود او را در نظر داشته باش، و او طریقهایت را راست خواهد گردانید. خویشتن را حکیم مپندار؛ از خداوند بترس و از شرارت دوری کن. این برای ناف تو شفا و برای استخوانهایت مغز خواهد بود. خداوند را با دارایی خود حرمت دار و با نوبرهای همۀ محصول خویش؛ آنگاه انبارهایت به وفور نعمت پر خواهد شد و چَرخُشتهایت از شراب تازه لبریز خواهد گشت. پسرم، تأدیب خداوند را خوار مشمار، و از توبیخ او بیزاری مجو، زیرا خداوند آنان را که دوست میدارد، تأدیب میکند چنانکه پدری، فرزند خویش را که مایۀ خشنودی اوست. خوشا به حال کسی که حکمت را بیابد و شخصی که فهم را به دست آورد. زیرا تجارتِ آن از تجارت نقره سودآورتر است و محصول آن از طلا نیکوتر. از یاقوت گرانبهاتر است، و هیچیک از نفایس تو با آن برابری نتواند کرد. بر دست راستش عمر دراز است و بر دست چپش دولت و حشمت. راههایش، راههایی است دلپذیر و همۀ طریقهایش، سلامتی. آنان را که به دستش آرند، درخت حیات است و آنان را که به چنگش گیرند، برکت. خداوند به حکمت خود زمین را بنیان نهاد، و به عقل خویش، آسمانها را استوار ساخت. به دانش او، ژرفاها منشق گردید و ابرها شبنم را بارانید. پسرم، خردمندی و دوراندیشی را پاس دار و مگذار از نظرت دور شوند؛ آنها جان تو را حیات خواهند بخشید و زینتبخش گردن تو خواهند بود. آنگاه در امنیت راه خواهی پیمود و پایت نخواهد لغزید. چون به خواب روی ترسان نخواهی بود و چون بیارامی، خوابت شیرین خواهد بود. از بلایِ ناگهان بیم نخواهی داشت و نه از هلاکتِ شریران، چون واقع شود. زیرا خداوند، مایۀ اطمینان تو خواهد بود و او پایت را از دام نگاه خواهد داشت. احسان را از مستحق آن دریغ مکن، آنگاه که انجامش در توانِ دست توست. به همسایهات مگو: «برو و بازگرد، و فردا به تو خواهم داد» - با اینکه هماکنون در دست توست. در اندیشۀ بدی کردن بر همسایهات مباش که در کمال اعتماد، کنار تو ساکن است. با کسی که به تو بدی نکرده، بیسبب جدال مکن. بر مرد خشونتکار حسد مبر و هیچیک از راههایش را برمگزین. زیرا خداوند از شخص منحرف کراهت دارد، اما صالحان را مَحرم راز خود میسازد. لعنتِ خداوند بر خانۀ شریران است، اما مسکنِ پارسایان را برکت میدهد. او تمسخرگران را تمسخر میکند، ولی فروتنان را فیض میبخشد. حکیمان وارث عزّت میشوند، اما نصیب جاهلان رسوایی خواهد بود.
امثال 1:3-35 Persian Old Version (POV-FAS)
ای پسر من، تعلیم مرا فراموش مکن و دل تو اوامر مرا نگاه دارد، زیرا که طول ایام وسالهای حیات و سلامتی را برای تو خواهدافزود. زنهار که رحمت و راستی تو را ترک نکند. آنها را بر گردن خود ببند و بر لوح دل خودمرقوم دار. آنگاه نعمت و رضامندی نیکو، درنظر خدا و انسان خواهی یافت. به تمامی دل خود بر خداوند توکل نما و بر عقل خود تکیه مکن. در همه راههای خود او را بشناس، و اوطریقهایت را راست خواهد گردانید. خویشتن را حکیم مپندار، از خداوند بترس و از بدی اجتناب نما. این برای ناف تو شفا، وبرای استخوانهایت مغز خواهد بود. از مایملک خود خداوند را تکریم نما و از نوبرهای همه محصول خویش. آنگاه انبارهای تو به وفورنعمت پر خواهد شد، و چرخشتهای تو از شیره انگور لبریز خواهد گشت. ای پسر من، تادیب خداوند را خوار مشمار، و توبیخ او را مکروه مدار. زیرا خداوند هرکه را دوست داردتادیب مینماید، مثل پدر پسر خویش را که از اومسرور میباشد. خوشابحال کسیکه حکمت را پیدا کند، و شخصی که فطانت را تحصیل نماید. زیرا که تجارت آن از تجارت نقره ومحصولش از طلای خالص نیکوتر است. ازلعلها گرانبهاتر است و جمیع نفایس تو با آن برابری نتواند کرد. بهدست راست وی طول ایام است، و بهدست چپش دولت و جلال. طریقهای وی طریقهای شادمانی است و همه راههای وی سلامتی میباشد. به جهت آنانی که او را بهدست گیرند، درخت حیاتاست وکسیکه به او متمسک میباشد خجسته است. خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد، و به عقل خویش آسمان را استوار نمود. به علم او لجهها منشق گردید، و افلاک شبنم رامی چکانید. ای پسر من، این چیزها از نظر تودور نشود. حکمت کامل و تمیز را نگاه دار. پس برای جان تو حیات، و برای گردنت زینت خواهد بود. آنگاه در راه خود به امنیت سالک خواهی شد، و پایت نخواهد لغزید. هنگامی که بخوابی، نخواهی ترسید و چون دراز شوی خوابت شیرین خواهد شد. از خوف ناگهان نخواهی ترسید، و نه از خرابی شریران چون واقع شود. زیرا خداوند اعتماد تو خواهد بود و پای تو را از دام حفظ خواهد نمود. احسان را ازاهلش باز مدار، هنگامی که بجا آوردنش در قوت دست توست. به همسایه خود مگو برو وبازگرد، و فردا به تو خواهم داد، با آنکه نزد توحاضر است. بر همسایه ات قصد بدی مکن، هنگامی که او نزد تو در امنیت ساکن است. باکسیکه به تو بدی نکرده است، بیسبب مخاصمه منما. بر مرد ظالم حسد مبر وهیچکدام از راههایش را اختیار مکن. زیراکج خلقان نزد خداوند مکروهند، لیکن سر او نزدراستان است، لعنت خداوند بر خانه شریران است. اما مسکن عادلان را برکت میدهد. یقین که مستهزئین را استهزا مینماید، اما متواضعان رافیض میبخشد. حکیمان وارث جلال خواهند شد، اما احمقان خجالت را خواهند برد.
امثال 1:3-35 کتاب مقدس، ترجمۀ معاصر (PCB)
پسرم، چیزهایی را که به تو آموختهام هرگز فراموش نکن. اگر میخواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن. محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس، اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان. با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما. در هر کاری که انجام میدهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت. به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن، و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید. از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن. آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمرههایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید. پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بیاعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو. زیرا خداوند کسی را تأدیب میکند که دوستش میدارد. همانطور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه میکند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه میکند. خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا میکند؛ زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است! ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمیتوان با هیچ گنجی مقایسه کرد. حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام میبخشد. حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز میکند. خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است. خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود. به علم خود چشمهها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید. پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛ زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید، و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که میروی هرگز نخواهی لغزید؛ با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛ از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل میشود، نخواهی ترسید، زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی. اگر میتوانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار. هرگز به همسایهات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع میتوانی به او کمک کنی. علیه همسایهات که با خیال راحت در جوار تو زندگی میکند توطئه نکن. با کسی که به تو بدی نکرده است بیجهت دعوا نکن. به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما، زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد میکند. لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران میباشد. خداوند مسخرهکنندگان را مسخره میکند، اما به فروتنان فیض میبخشد. دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.
امثال 1:3-35 مژده برای عصر جدید (TPV)
ای فرزند من، هرچه به تو یاد میدهم فراموش مکن و آنچه را به تو میگویم بهخاطر بسپار. تعالیم من، کامیابی و عمر دراز به تو میبخشد. هرگز صداقت و وفاداری را از خود دور مکن، آنها را به گردنت ببند و بر قلبت بنویس. اگر چنین کنی، خدا و مردم از تو راضی خواهند شد. با دل و جان بر خداوند توکّل کن. بر عقل خود تکیه مکن. در تمام کارهایت خداوند را بهخاطر داشته باش. او راه راست را به تو نشان خواهد داد. خیال نکن که خیلی عاقل هستی. از خدا بترس و از بدی دوری کن. اگر چنین کنی، مانند داروی شفا بخش، به تو سلامتی و قوّت میبخشد. خداوند را احترام نما و از دارایی خود و از نوبر محصول زمین خود قسمتی را به او تقدیم کن. اگر چنین کنی انبارهایت پر از نعمت و خمرههایت پر از شیرهٔ انگور خواهد شد. ای فرزند من وقتی خداوند تو را تنبیه میکند، خوب توجّه کن و وقتی تو را سرزنش میکند، دلگیر نشو. چون خداوند کسانی را که دوست دارد، تربیت مینماید؛ مانند والدینی که فرزند عزیز خود را تربیت میکنند. خوشا به حال کسیکه حکمت و دانایی پیدا میکند. زیرا ارزش آن از طلا و نقره بیشتر است. حکمت از جواهرات گرانبهاتر و از هرچه آرزو کنی باارزشتر است. حکمت به تو عمر دراز و ثروت و احترام میبخشد. حکمت در زندگی تو را کامیاب کرده و به راه امنیّت و شادمانی هدایت میکند. کسانیکه حکیم میشوند، شادمان خواهند بود. جان و حیات را خدا میبخشد. ستخداوند زمین را از روی حکمت خود آفرید، و آسمانها را با دانایی خود بنیان نهاد. عقل او رودخانهها را روان نمود، و باران را از ابرها بر زمین بارانید. ای فرزند من، دانایی و فهم خود را حفظ کن و نگذار از تو دور شوند. اینها به تو زندگی میبخشند و آن را پر از خوشی میکنند. آنگاه به سلامتی، راه خود را طی میکنی و شکست نمیخوری. بدون ترس میخوابی و تمام شب به راحتی استراحت میکنی. از بلاهای ناگهانی -مثل آنچه که توفان بر سر شریران میآورد- نخواهی ترسید. خداوند از تو محافظت میکند و نمیگذارد که در دام گرفتار شوی. هرگاه که از دستت برمیآید، از احسان کردن به محتاجان کوتاهی مکن. اگر میتوانی اکنون به همسایهات کمک کنی، به او نگو برو و فردا بیا. در مورد همسایهات که نزدیک تو زندگی میکند و به تو اعتماد دارد، قصد بدی مکن. با کسیکه به تو بدی نکرده است، بیسبب جدل مکن. به مردمان زورگو حسادت نورز و از آنها تقلید مکن. چون خداوند از مردم ظالم متنفّر است، امّا درستکاران از اسرار الهی آگاهند. لعنت خداوند بر خانهٔ شریران است امّا خانهٔ عادلان را برکت میدهد. خداوند به مردم از خود راضی توجّهی ندارد امّا فروتنان را سرافراز مینماید. خردمندان عزّت و جلال به دست میآورند، امّا نادانان رسوایی خود را بیشتر خواهند کرد.