Marc 14
14
Cyd‐frâd yn erbyn Crist
[Mat 26:1–5; Luc 22:1, 2]
1Ac wedi deuddydd yr oedd y Pasc#14:1 Hebraeg, Pesach. Llyth.: myned drosodd, neu, heibio, h. y. arbed. Gwel Ex 12; Num 9; Deut 16 Y ffurf yn yr Aramaeg yw Pascha, o'r hwn y daw Pasc. a'r Bara Croyw#14:1 Llyth.: a'r Dilefeinllyd, h. y. y teisenau dilefeinllyd a fwyteid ar adeg y Pasc. Yr un wyl a ddynodir gan y Pasc a'r Bara Croyw.; a'r Arch‐offeiriaid a'r Ysgrifenyddion a geisiasant pa fodd y dalient ef trwy gyfrwys ddichell, ac y lladdent ef: 2canys#14:2 canys א B C D, eithr A. hwy a ddywedasant, Nid ar#14:2 Llyth.: yn. yr wyl, rhag y bydd terfysg yn mhlith y bobl.
Cof‐arwydd Mair
[Mat 26:6–13; Ioan 12:1–9]
3Ac fel yr oedd efe yn Bethania, yn nhŷ Simon y Gwahan‐glwyfus, ac yr eisteddai#14:3 Llyth.: y lled‐orweddai. i fwyta, daeth gwraig a chanddi lestr#14:3 Llyth.: a chanddi alabaster, h. y. llestr o alabaster. Ni ellid ei alw yn flwch; yr oedd yn hytrach ar ffurf cib, costrel, fflasgell (S., cruse, vase). Alabastron oedd dref yn yr Aipht. Yno y gwnelid y llestri bychain er cynnwys peraroglau. Felly rhoddwyd enw y ddinas ar y llestri eu hunain. alabaster o enaint#14:3 Enaint gwlyb aroglbêr. o nard#14:3 Nard: gair o'r Sanscrit, iaith henaf India, yn dynodi pen neu ddail planigyn Indiaidd, sudd yr hwn sydd yn beraroglus. pur#14:3 Defnyddir y gair yma yn unig yn y T. N. Defnyddir ef am bersonau ffyddlon, teilwng o ymddiriedaeth; felly pan ddynoda bethau, ei ystyr yw pur, gwirioneddol, digymysg. gwerthfawr; a hi a dorodd#14:3 tori yn ysgyrion [Gwel Marc 5:4] y llestr alabaster, ac a'i tywalltodd ar ei ben ef. 4Ond yr oedd rhai y bu ddigllawn ganddynt yn eu plith eu hunain, gan ddywedyd#14:4 gan ddywedyd A X. Gad. א B C L., I ba amcan y mae y golled hon o'r enaint wedi cymmeryd lle? 5Oblegyd fe a allasid gwerthu yr enaint#14:5 yr enaint A B C D, &c. hwn am fwy na thri chan denarion#14:5 Gwel Mat 18:28., a'i roddi i'r tlodion: a hwy a rwgnachasant#14:5 Llyth.: ffroeni, (fel ceffyl gwyllt) rhuo, (fel llew): yna, bod yn ddigllawn, ffromi, ceryddu yn llym, digllonedd yn tori allan mewn swn neu eiriau. yn uchel yn ei herbyn hi. 6Ond yr Iesu a ddywedodd, Gadêwch iddi: paham y trallodwch hi? hi a wnaeth weithred dda#14:6 Llyth.: brydferth. arnaf#14:6 Llyth.: ynof fi, yr holl brif‐law. fi. 7Canys bob amser y cewch y tlodion gyda chwi; a phan ewyllysioch, chwi a ellwch wneuthur#14:7 B L a ychwanegant bob amser. da iddynt hwy: ond myfi ni chewch bob amser. 8Yr hyn a allodd#14:8 Llyth.: oedd ganddi, sef, yr hyn oedd ganddi i wneyd. hon hi a'i gwnaeth: hi a achubodd y blaen i eneinio fy nghorff erbyn y gladdedigaeth. 9Ac yn wir meddaf i chwi, Pa le bynag y pregethir yr Efengyl#14:9 hon A C X. Gad. א B D Brnd. yn#14:9 Llyth. i, h. y. fel yr â fy ngeiriau i'r holl fyd, ac y pregethant. yr holl fyd, yr hyn a wnaeth hon hefyd a adroddir er coffadwriaeth am dani.
Judas Iscariot ac “arian y gwaed”
[Mat 26:14–16; Luc 22:3–6]
10A Judas Iscariot, yr hwn oedd un o'r Deuddeg, a aeth ymaith at yr Arch‐offeiriaid, i'w fradychu ef iddynt. 11A phan glywsant, bu lawen ganddynt, ac a addawsant roddi arian iddo#Zech 11:12. Ac efe a geisiodd pa fodd y gallai ar adeg gyfleus ei fradychu ef.
Y Pasc olaf, a'r Swper gyntaf
[Mat 26:17–25; Luc 22:7–18, 21–23; Ioan 13:1–30]
12A'r dydd cyntaf o'r Bara Croyw#14:12 Gwel ad 1., pan yr aberthent y Pasc, ei Ddysgyblion a ddywedant wrtho, I ba le yr wyt yn ewyllysio i ni fyned a pharotoi i ti i fwyta y Pasc? 13Ac y mae efe yn anfon dau o'i Ddysgyblion, ac yn dywedyd wrthynt, Ewch i'r Ddinas, a chyferfydd a chwi ddyn#14:13 Benywod arferent wneyd hyn. yn dwyn ystenaid#14:13 Ysten o glai. o ddwfr: dylynwch ef. 14A pha le bynag yr êl i mewn, dywedwch wrth Feistr y tŷ, Y mae yr Athraw yn dywedyd, Pa le y mae fy#14:14 fy א B C D L. Gad. A X. ngwest‐ystafell#14:14 Kataluma, y Khan lle y gorphwysai dynion ac anifeiliaid ar eu taith; yna, llety, gorphwysfan, ystafell‐fwyta, [gwel “Ystyriaethau ar Ddiwygiad,” tud. 193]., lle y gwnaf fwyta'r Pasc gyda'm Dysgyblion? 15Ac efe a ddengys i chwi oruwch‐ystafell fawr, wedi ei dodrefnu yn barod: yno parotowch i ni. 16A'i Ddysgyblion a aethant allan, ac a ddaethant i'r Ddinas, ac a gawsant megys y dywedasai efe wrthynt, ac a barotoisant y Pasc. 17A phan ddaeth yr hwyr, y mae efe yn dyfod gydâ'r Deuddeg. 18Ac fel yr oeddynt yn eistedd wrth y bwrdd, ac yn bwyta, yr Iesu a ddywedodd, Yn wir meddaf i chwi, Un o honoch a'm bradycha i, sef yr#14:18 o'r rhai sydd yn bwyta B. hwn sydd yn bwyta gydâ mi. 19A hwy a ddechreuasant dristâu, a dywedyd wrtho, bob yn un ac un, Ai myfi#14:19 Llawn ystyr y gwreiddiol, Yn sicr nid myfi??#14:19 Ac arall, Ai myfi ydyw? A D X. Gad. א B C L Δ Brnd.. 20Ac efe a#14:20 a atebodd ac A. Gad. א B C D L. ddywedodd, Un o'r Deuddeg: yr hwn sydd yn gwlychu#14:20 Llyth.: yr hwn sydd yn suddo [ei damaid] i'r ddysgl. gyd â mi yn y ddysgl#Salm 41:9. 21Canys#14:21 Canys א B L Al. Ti. [Tr.]. Gad. A C D. Mab y Dyn yn wir sydd yn myned ymaith, fel y mae yn ysgrifenedig am dano#Salm 22; Es 53; &c.; ond gwae i'r dyn hwnw, trwy yr hwn y mae Mab y Dyn yn cael ei fradychu! Da fuasai i hwnw pe nas ganesid ef.
Swper yr Arglwydd
[Mat 26:26–30; Luc 22:19, 20; 1 Cor 11:23–25]
22Ac fel yr oeddynt yn bwyta, efe a gymmerodd fara#14:22 Neu, dorth., ac wedi iddo fendithio#14:22 Llyth.: dywedyd yn dda; yna, moli, diolch, bendithio, neu ofyn am fendith., efe a'i torodd, ac a'i rhoddodd iddynt, ac a ddywedodd, Cymmerwch;#14:22 bwytewch X. Gad. Holl brif‐ysgr. a Brnd. hwn yw fy nghorff. 23Ac efe a gymmerodd gwpan#14:23 y cwpan A. Gad. א B C D L Brnd., ac a ddiolchodd#14:23 Gwna bendithio alw sylw at ffurff, rhoddi diolch at sylwedd neu gynnwysiad y diolchgarwch., ac a'i rhoddodd iddynt: a hwynt oll a yfasant o hono. 24Ac efe a ddywedodd wrthynt, Hwn yw fy ngwaed i, o'r Cyfamod#14:24 Diathêkê, o ferf a ddynoda rhanu, yna trefniad dosparthiad meddianau trwy gyfamod neu ewyllys‐weithred. Ystyr y ferf yn yr Hebraeg ydyw, tori, — tori y creaduriaid a laddesid fel arwydd o gadarnhâd y cyfamod (Gen 15:9–18). Ystyr glasurol y gair ydyw ewyllys olaf, Testament; ystyr Feiblaidd, cyfamod (llechau y cyfamod; arch y cyfamod; cyfamod yr enwaediad, &c). Yn nghyfieithiad Saesneg y brenin Iago, cyfieithir y gair yn y T. N. 13 o weithiau yn Destament, ac 20 o weithiau cyfamod. Dywed Esgob Lightfoot y dylid cyfieithu y gair yn Heb 9:15–17, yn Destament, ac yno yn unig, ond credwn mai “cyfamod” yw y goreu yno.#14:24 newydd A P X. Gad. א B C D Brnd., yr hwn sydd yn cael ei dywallt dros#14:24 Neu, ar ran. lawer. 25Yn wir meddaf i chwi, Ni yfaf, na, ddim mwy#14:25 y mae tri negydd yn y gwreiddiol., o gynyrch#14:25 Llyth.: Epil. y winwydden, hyd y dydd hwnw, pan yfwyf ef yn newydd#14:25 Kainos, nid yn newydd yn yr ystyr o gael ei wneuthur yn ddiweddar, ond newydd yn yr ystyr fod elfenau parhaol yn perthyn iddo, yn dal yn ei flas, &c. (cymharer Nefoedd newydd, &c.) yn Nheyrnas Dduw. 26Ac wedi iddynt ganu#14:26 Llyth.: emynu, h. y. ganu mawl mewn emynau neu Salmau. Lled debyg iddynt ganu yn awr yr ail ran o'r Hallel (neu Halleliwia) Iuddewig, sef, Salmau 115; 116; 117; 118. Canent y rhan flaenaf (113; 114) yn nghanol y wledd., hwy a aethant allan i Fynydd yr Olew‐wydd.
Rhag‐fynegiad cwymp y Dysgyblion, a gwadiad Petr
[Mat 26:31–35; Luc 22:31–34; Ioan 13:36–38]
27A'r Iesu a ddywed wrthynt, chwi oll a rwystrir#14:27 Gwel Mat 5:29#14:27 o'm plegyd i y nos hon A. Gad. א B L Brnd.; canys y mae yn ysgrifenedig,
Mi a darawaf y bugail,
A'r defaid a wasgerir ar led#Zech 13:7.
28Ond wedi fy adgyfodi i, mi a âf o'ch blaen chwi i Galilea. 29Eithr Petr a ddywedodd wrtho, hyd y nod pe rhwystrid pawb, er hyny ni'm rhwystrir i. 30A dywed yr Iesu wrtho, Yn wir meddaf i ti, Tydi, heddyw, y nos hon, cyn canu o'r ceiliog ddwywaith#14:30 ddwywaith A B L Brnd. Gad. א C D., a'm gwedi#14:30 Llyth.; a'm gwedi yn hollol. deirgwaith. 31Ond efe a lefarodd yn fwy taer o lawer, Pe gorfyddid i mi farw gydâ thi, ni'th wadaf o gwbl. A'r un modd y dywedasant oll.
Ing Gethsemane
[Mat 26:36–46; Luc 22:39–46; Ioan 18:1, 2]
32Ac y maent yn dyfod i lanerch o'r enw Gethsemane#14:32 Sef, gwasg olew., ac efe a ddywed wrth ei Ddysgyblion, Eisteddwch yma, tra fyddwyf yn gweddio. 33Ac y mae efe yn cymmeryd gydâg ef Petr, ac Iago, ac Ioan, ac a ddechreuodd fod mewn dychryn#14:33 Gwel 9:15 ekthambeisthai, gair cyfansawdd yn dynodi, llanw â syndod a dychryn, syfrdanu. ac adfyd#14:33 Efallai o air a ddynoda yn llythyrenol, bod o gartref, teimlo yn unig, yn helbulus, yn adfydus.; 34ac a ddywed wrthynt, Y mae fy enaid yn athrist#14:34 yn amgylchynedig gan dristwch (perilupos). hyd angeu: aroswch yma a chedwch yn effro#14:34 Gwel 13:34. 35Ac efe a#14:35 Felly B Al. Diw. a ddaeth yn mlaen A C D L Tr. aeth ychydig yn mlaen, ac a syrthiodd ar y ddaear, ac a weddiodd, o bai bosibl, ar fyned heibio o'r Awr oddiwrtho. 36Ac efe a ddywedodd, Abba#14:36 Gair yn yr Aramaeg a'r Caldaeg am Dâd. Rhydd Marc a Phaul gyfieithiad o'r gair (Rhuf 8:15; Gal 4:6); neu, efallai, yn ei ing, defnyddiodd ein Harglwydd y ddau air., Dâd, pob peth sydd bosibl i ti: symud#14:36 Llyth.: dyg heibio. y cwpan hwn oddiwrthyf: eithr nid y peth yr ydwyf fi yn ewyllysio, ond y peth yr ydwyt ti. 37Ac y mae efe yn dyfod ac yn eu cael hwy yn cysgu; ac a ddywed wrth Petr, Simon, a wyt ti yn cysgu? oni allit gadw yn effro un awr? 38Byddwch effro, a gweddiwch fel nad eloch i brofedigaeth. Yr yspryd yn wir sydd ewyllysgar, ond y cnawd sydd wan. 39A thrachefn efe a aeth ymaith, ac a weddiodd, gan ddywedyd yr un ymadrodd. 40A chan#14:40 chan ddyfod drachefn א B L Brnd. Tr. Ti. chan ddychwelyd A C X. ddyfod drachefn, efe a'u cafodd hwynt yn cysgu, canys yr oedd eu llygaid hwynt wedi trymhau#14:40 trymhau C X. Trymhau yn ddirfawr A B L Brnd. yn ddirfawr; ac ni wyddent beth i ateb iddo. 41Ac y mae efe yn dyfod y drydedd waith, ac yn dywedyt wrthynt, Cysgwch o hyn allan#14:41 loipon, am y gweddill (o amser sydd genych i orphwys)., a gorphwyswch: y mae yn mhell oddiwrthyf fi#14:41 apechei, un o'r ymadroddion mwyaf dyrys yn y T. N. Y mae yn ferf anmhersonol, yn marn y rhan fwyaf, gan olygu, Digon yw. Ymddengys fod i'r gair yr ystyr hwn mewn un neu ddwy o enghreifftiau, megys yn Pseud‐Anacreon; ond y mae yr ystyr hwn beth bynag yn hynod o anaml. Yn y Test. Newydd golyga y ferf bwrw ymaith, neu yn mhell. “A'u calon sydd bell” (Mat 15:8); “Heb fod yn mhell oddiwrth y tŷ” (Luc 7:6); “A phan oedd efe eto yn mhell” (Luc 15:20); “Emmaus, pellder o driugain ystad o Jerusalem” (Luc 24:13). Hyn yw y meddwl pan ddefnyddir y ferf mewn modd anhrofianol. Rhai o'r cyfieithiadau o'r gair a gynygir ydynt, “Y mae yr oll drosodd;” “y mae ar ben” (sef, eu cwsg); “y mae yr amser i fyny;” “y mae wedi myned heibio” (sef, ing y Ceidwad); “y mae yn mhell” (sef, Judas), felly yr oedd gan y Dysgyblion ychydig yn rhagor o amser i orphwys; “digon yw” (sef, o'u gwylio gydag ef); “digon yw” (sef, o gwsg a gorphwysdra). Ymadrodd talfyredig ydyw: yn ol ystyr y gair — sefyllfa meddwl Crist — a'r cyd‐destyn, gallem feddwl ei fod yn cyfeirio ato ef. “Mwynhewch gwsg, os bydd amser; am danaf fi, y mae yn mhell oddiwrthyf fi: daeth yr Awr.”; daeth yr Awr: Wele, y mae Mab y Dyn yn cael ei fradychu i ddwylaw pechaduriaid. 42Cyfodwch, awn; wele, fy mradychwr i wedi agoshâu.
Crist yn cael ei fradychu a'i ddal
[Mat 26:47–56; Luc 22:47–53; Ioan 18:3–11]
43Ac yn ebrwydd, ac efe eto yn llefaru, y mae Judas#14:43 Judas Iscariot A D., un o'r Deuddeg#Salm 41:9. yn dynesu, a chydâg ef dyrfa#14:43 dyrfa א B L Brnd.; dyrfa fawr A C D [o Mat] gydâ chleddyfau a bastynau oddiwrth yr Arch‐offeiriaid, a'r Ysgrifenyddion, a'r Henuriaid. 44Ac yr oedd ei Fradychwr ef wedi rhoddi iddynt arwydd‐nod#14:44 sussêmon, cyd‐arwyddnod, arwydd cyd‐gyfranol., gan ddywedyd, Pwy bynag a gusanwyf, hwnw yw efe: deliwch ef, ac arweiniwch ef ymaith yn ddyogel. 45A phan ddaeth, yn ebrwydd efe a aeth ato, ac y mae yn dywedyd wrtho, Rabbi#14:45 Neu, Athraw.#14:45 Rabbi א B C D Brnd.; Rabbi, Rabbi, A., ac a'i cusanodd ef yn eofn#14:45 Yn adn 44, defnyddir y ffurf syml cusanu, yma y ffurf gyfansawdd, cusanu yn gynhes, cusanu drachefn a thrachefn.. 46A hwy a roisant#14:46 Llyth.: a fwriasant, gan ddangos trawsder eu hymddygiad.#14:46 eu dwylaw A C. Gad. eu א B D L. ddwylaw arno, ac a'i daliasant. 47Ac un o'r rhai oedd yn sefyll yn ymyl a dynodd ei gleddyf, ac a darawodd was#14:47 Llyth.; caethwas. yr Arch‐offeiriad, ac a dorodd#14:47 Llyth.: gymmerodd ymaith. ymaith ei glust ef. 48A'r Iesu a atebodd ac a ddywedodd wrthynt, Ai megys yn erbyn yspeiliwr y daethoch allan, gydâ chleddyfau, a bastynau, i'm cymmeryd i? 49Yr oeddwn i beunydd#14:49 Neu, ddydd ar ol dydd. gydâ chwi yn y Deml yn dysgu, ac ni'm daliasoch: ond hyn a wnaed fel y cyflawnid yr Ysgrythyrau. 50A hwynt oll a'i gadawsant ef, ac a ffoisant. 51A rhyw wr ieuangc oedd yn cyd‐ganlyn#14:51 cyd‐ganlyn א B C L Brnd. canlyn D. gydâg ef; wedi ymwisgo#14:51 Llyth.: wedi taflu am dano. mewn cwrlid o lian#14:51 Sindon, llian main a gwerthfawr, wedi cael ei wneyd, nid fel y dywed rhai yn Sidon, ond yn Sind neu India, yr hon wlad a roddodd yr enw iddo. Defnyddid ef fel amwisg am y meirw, &c. (Mat 27:59; Marc 15:46; Luc 23:53). costfawr ar ei gorff noeth; a hwy#14:51 gwyr ieuaingc A. Gad. א B C D Brnd. a'i daliasant ef. 52Ac efe a adawodd y cwrlid o lian costfawr, ac a ffodd yn noeth#14:52 oddiwrthynt A D. Gad. א B C L..
Crist o flaen y Cynghor; y cam‐gyhuddwyr
[Mat 26:57–68; Luc 22:66–71]
53A hwy a arweiniasant ymaith yr Iesu at yr Arch‐offeiriad#14:53 Sef, Caiaphas.; a'r holl Arch‐offeiriaid a'r Henuriaid a'r Ysgrifenyddion ydynt yn dyfod ynghyd ato ef. 54A Phetr a'i canlynodd ef o hirbell, hyd tu fewn i Lŷs#14:54 Y neuadd dufewnol (weithiau yn agored i'r awyr, heb nen‐fwd), yr hon a amgylchynid gan yr ystafelloedd, y rhai a ffurfient Balasdŷ yr Arch‐offeiriad, y Rhaglaw, &c. yr Arch‐offeiriad: ac yr oedd efe yn cyd eistedd gyda'r is‐swyddogion; ac yn ymdwymno wrth#14:54 Llyth.: tu ag at. Efe a drodd tu ag at y tân. oleu y tân. 55A'r Arch‐offeiriaid a'r holl Gynghor#14:55 Sanhedrin. oeddynt yn ceisio tystiolaeth yn erbyn yr Iesu, er ei roddi i farwolaeth, ond nid oeddynt yn ei chael. 56Canys llawer a ddygasant gam‐dystiolaeth yn ei erbyn ef: ac nid oedd eu tystiolaeth hwy yn gyson#14:56 Llyth.: yn gyfartal, yna, yn cyduno.#Salm 35:11. 57A rhai a gyfodasant, ac a ddygasant gam‐dystiolaeth yn ei erbyn, gan ddywedyd, 58Ni a'i clywsom ef yn dywedyd, Mi a doraf#14:58 Neu, mi a ddatodaf. i lawr y Cysegr hwn, o waith llaw, ac mewn tridiau yr adeiladaf arall heb fod o waith llaw#14:58 Gwel Ioan 2:19–21.. 59Ac nid oedd hyd y nod eu tystiolaeth hwy yn gyson#14:59 Llyth.: yn gyfartal, yna, yn cyduno.. 60A chyfododd yr Arch‐offeiriad yn#14:60 Neu, i'r. y canol, ac a ofynodd i'r Iesu, gan ddywedyd, Oni atebi di ddim? beth y mae y rhai hyn yn dystiolaethu yn dy erbyn? 61Ond efe a dawodd, ac nid atebodd ddim. Drachefn yr Arch‐offeiriad a ofynodd iddo, ac a ddywed wrtho, Ai Tydi yw y Crist, Mab y Bendigedig#14:61 Duw fel gwrthrych moliant. “Y Bendigedig Dduw,” (1 Tim 1:11) fel yn dragywyddol ddedwydd ynddo ei hun. Y mae y gofyniadau yma megys yn seiliedig ar Salm 2 [2, 7].? 62A'r Iesu a ddywedodd, Myfi yw: a chwi a gewch weled Mab y Dyn yn eistedd ar ddeheulaw y Gallu#Salm 110:1, ac yn dyfod gyd â chymylau y Nefoedd#Dan 7:13. 63A'r Arch‐offeiriad a rwygodd ei wisgoedd#14:63 Chitôn, is‐wisg, ni wisgai ar y pryd ei wisgoedd swyddogol., ac a ddywed, Pa raid i ni bellach wrth dystion? 64Chwi a glywsoch y cabledd; beth dybygwch chwi#14:64 Llyth.: beth a ymddengys i chwi?? A hwynt oll a'i condemniasant, ei fod yn euog#14:64 Gwel Mat 5:21. o farwolaeth#Lef 24:15, 16; Salm 94:21.
65A rhai a ddechreuasant boeri arno, a rhoi gorchudd ar ei wyneb, a'i gernodio, a dywedyd wrtho, Proffwyda. A'r is‐swyddogion a'i derbyniasant#14:65 tarawsant [llyth.: taflasant] H. derbyniasant, yr holl brif‐law. ysg. ef i'w cadwraeth, gan ei daro#14:65 Llyth.: gyd âg ergydion: naill ai ffyn neu gledr eu dwylaw a ddefnyddient..
Cwymp Petr
[Mat 26:69–75; Luc 22:54–62; Ioan 18:15–18, 25–27]
66a phan yr oedd Petr i lawr yn y Llŷs, y mae un o forwynion#14:66 Llyth.: forwynion ieuaingc. yr Arch‐offeiriad yn dyfod: 67a phan ganfu hi Petr yn ymdwymno, hi a edrychodd arno, ac a ddywed, A thithau oeddit gyd â y#14:67 Felly B C L Al. Ti. Tr. WH. Diw. Yr Iesu o Nazareth א A D. Nazarëad, sef Iesu. 68Ond efe a wadodd, gan ddywedyd, Nid ydwyf yn gwybod nac yn deall beth yr wyt yn ei ddywedyd#14:68 Neu, Nid ydwyf yn gwybod nac yn deall: tydi, pa beth wyt yn ei ddywedyd?. Ac efe a aeth allan i'r rhag-gyntedd#14:68 Proaulion, y cyntedd nesaf allan, sef, y porth hir a llydan a arweiniai o'r Llŷs i'r heol., [a'r ceiliog a ganodd]#14:68 a'r ceiliog a ganodd A C D Al. Ti. Tr. Diw. Gad. א B L WH.. 69A'r forwynig a'i gwelodd drachefn, ac a ddechreuodd lefaru wrth y rhai a safent yn ymyl, Y mae hwn yn un o honynt. 70Ond efe a wadodd drachefn. Ac yn mhen ychydig, drachefn y rhai a safent yn ymyl a ddywedasant wrth Petr, Mewn gwirionedd, yr wyt ti yn un o honynt: canys hyd y nod Galilëad wyt,#14:70 a'th leferydd sydd debyg A. Gad. א B C D L Brnd.. 71Ond efe a ddechreuodd regu#14:71 Llyth.; diofrydu i ddystryw, galw i lawr felldith ar ddyn ei hun. a thyngu, Nid adwaen y dyn hwn yr ydych yn dywedyd am dano. 72Ac yn#14:72 Felly B D L Brnd. A'r ceiliog a ganodd yr ail waith A C. ebrwydd y canodd y ceiliog yr ail waith. A Phetr a gofiodd y gair a ddywedasai yr Iesu wrtho, Cyn canu o'r ceiliog ddwywaith#14:72 ddwywaith A B L Brnd. Gad. א C., ti a'm gwedi deirgwaith. A phan ystyriodd#14:72 Llyth.: taflu ar. Nid (1) taflu ei lygaid ar Iesu, na'i (2) fantell am ei ben; na (3) gan ruthro allan o'r Llŷs, efe a daflodd ei hun ar rywbeth i wylo: Ond efe a daflodd ei feddwl ar ddywediad Crist, h. y. efe a'i hystyriodd yn ddifrifol., efe a wylodd.
Tällä hetkellä valittuna:
Marc 14: CTE
Korostus
Jaa
Kopioi
Haluatko, että korostuksesi tallennetaan kaikille laitteillesi? Rekisteröidy tai kirjaudu sisään
Cyfieithiad Newydd o'r Testament Newydd gyda Nodiadau gan Dr William Edwards. Cyhoeddwyd mewn 4 cyfrol 1894-1915.