Matìo 23
23
Yɛso kʉ̀ɛnlò àghì am mwam e ghê Dèekə̀làŋ àsùghò e ghì a Falàsîi ghò
(Mâk 12:38-39; Lûk 11:43, 46; 20:45-46)
1Yɛso daŋso dzɛ̀ ndùw â saʼ kə aghì chì ko ghèe ghê tsə̀təndə̄ghā tə wə̄n to enyəa, 2“Ghê Dèekə̀làŋ ghèe ghê ghì a Falàsîi à lo ghî ghəla ghe ki daʼa ko aleteso dzâa lâŋ kə Musî kò. 3E fi lo enyəa ghɛ̀ ki alezuuw nduw â ghee, fwàʼà ndùw fəgha kəla ghe dzâa wo, kà sô nlò sə a ghee a kuuwn kòʼnì; tɔŋlo enyəa ghe bwîi yò an dzə̂ è ghee. 4Ghe fughuu àghì â mbùŋ kəla kə də̂n tsəgha ghee, mo ghuūghùe e ghee e bûʼ yò alebòʼò zuw ghùw â mbùŋ kə te ko. 5#Mat 6:1; Lwa 6:8; Taŋ 15:38 Ghe ghəa a ghee a ghəŋlo ghe sô dəmà ko enyəa to ghî à mô kòʼò wò ghee; Ghe ŋ kuuwn ghəəŋ tsughu tɛtâa m fìlaʼtɛlìs#23:5 Tɛtâa fə̀ li fo tǒ ndùghu è kə̀gbò mo ghe n tɔm tsughu shwaʼ u Kəzə̀ wò dzə̀n naŋa nyə tsughu a te, ghe baŋā naāŋ kɔʼɔ̄ alo kətūw àsùghò alo kətwè. ŋ ghee enyəa mə̀ e ŋgɔʼɔ̄ duūw. Kòʼo to də̀ghàa tə ushwāŋ to ghe ki an dàlà tə ghee à. 6Ghe ləghaa kô bəla tə̀ ne to an zə kə lo a te. Ghe yia kəŋo ko ndàŋ tə e zən to an Ndughutə̀ne tə Tə̀dzûu tò. 7Ghe tɔʼɔ̀ lə̀ghaa ko enyəa ghî ghə̀ è ŋgɔɔm wo ghee an dziī abugho ghe tsəghaa, àsùghò enyəa ghe e ŋgɔɔ wo ghee enyəa à lò ghê wàdè. 8Ghe ki yo alekuūwn tɔŋɔ ghùw wɛʼɛ enyəa à lǒ wàdè, tɔŋlo enyəa ghɛ̀ ki ko wàdè u mɔ̀ʼ, ghɛ̀ a dzə̀m yia kuūwn lô waazə̂ ghò. 9Ghɛ̀ ki sugho yo aletɔŋɔ ghùw fɛ am mbī enyəa à lǒ tsele wɛʼɛ, tɔŋlo enyəa ghɛ Tsele ki ko u mɔ̀ʼ; wəla ù lò alo kəwālā. 10E kwo ko ghɛ̀ lô bomlo enyəa ghe e tɔɔŋ ghɛ enyəa à lò ghê mughùbè, nu ghɛ̀ mughùbè ki ko u mɔ̀ʼ, tɔɔŋ Bəghambī. 11#Mat 20:26, 27; Mâk 9:35; 10:43, 44; Lûk 22:26 Ghùw wəla ù tsə̀ghàsə ghɛ a dzə̀m am bvʉa zɛʼɛ ki alelō kɔ̂ɔ fò â ghɛ̀; 12#Lûk 14:11; 18:14 ghùw wəla ù kɔʼso ghue u wə̄n wo, ghe lo tsughu màʼn wə̄, ghùw wəla ù kuūwn maʼà tsughu ghue wo, ghe lo kɔʼso kɔʼ wə̄n.”
Yɛso tùe màʼà ghəa a kə̀bàŋàdzə̀m a ghee
(Mâk 12:40; Lûk 11:39-42, 44, 52; 20:47)
13“Ghɛ̀ ghê Dèekə̀làŋ ghɛ̀ à ghê ghî a Falàsîi ghò, ghɛ̀ lo an tsù ù ne wo; ghî a kə̀bàŋàdzə̀m tò ghɛ! nu ghɛ̀ fê nàŋa tsughu dzì enyəa ghî à ka alo kəwālā tsəghà nyə̀, ghuūghùe zɛʼɛ̄ zəa e buʼù nyəā ndûw sughò yo a fughu, ghɛ̀ yia ləghaa sughò yo aledèe tsughu dzì â ghì ghəla ghe dəmà aletsə̀ghàa nyə enyəa ghe nyəā ndûw. 14[Ghɛ̀ ghê Dèekə̀làŋ, ghɛ̀ à ghê ghî a Falàsîi ghò, ghɛ̀ lo an tsù ù ne wo; ghî a kə̀bàŋàdzə̀m tò ghɛ! nu ghɛ̀ tsêe yiikpūw, ghɛ̀ yia nɔɔ̄m zəa fʉgha u ghee wo, kuuwn fəŋo wò sə a aghì an də̀ghàdə̀ghà tə egɔ̀ŋlò. Ŋgoʼ zɛʼɛ̄ lo tsə̀ghàasə̌a è ghì à li ghən bòʼ ghəa ghən.] 15Ghɛ̀ ghê Dèekə̀làŋ, ghɛ̀ à ghê ghî a Falàsîi ghò, ghɛ̀ lo an tsù ù ne wo; ghî a kə̀bàŋàdzə̀m tò ghɛ! Nu ghɛ̀ daŋà tsùghuu tə̀dzùghù, ghɛ̀ m bwìi tsughu təbəghaa alendùw kuūwn kɔʼɔ̄ ko ghùw u mɔ̀ʼ. Ghùw ù te mo e kuuwn kɔʼɔ nù, ghɛ̀ ŋ kòom ghə̌əŋ tsughu wə̄n ù m fən tsùghù fəgha kə lo ndûw pfʉa wə̀n u tsə̀ fə̀ baŋā fo tsə̀ghàtàʼà sə ghɛ̀ alo tənə̀gha tə bə̀ghà. 16Ghɛ̀ ghî à foō ghəla ghɛ̀ tɛ̂ɛ bwîi ghî ghò, ghɛ̀ lo an tsù ù ne wo! Nu ghɛ̀ dzɛ̂ enyəa abugho ghùw kɛ̀ tsughu ndùghù è Kə̀zə̀ e ne, ù kɛ̀ màʼà kə̀nughùnùghù, mò ù kɛ̀ tsughu am fʉgha wəla u lo an ndùghù è Kə̀zə̀ e ne ghe ghəŋlo alo etsɛ̄, ù lô fî ghəəŋ nù ghəa ghəla ù mò kɛ̂ tsughu a te. 17Ndzə̀ŋ tə efùw tə̀ foō to tò ghɛ; à tsə̀ghà etsɛ ŋkāa ndùghù è Kəzə̀ e ne zəla è ghəŋlo tsɛ e te zəa e lo è baa zo a? 18Ghɛ̀ yia dzâa sugho enyəa, ‘Abugho ghùw kɛ̀ tsughu kəŋ zo, ù kɛ̀ màʼà kə̀nughùnùghù, mò ù kǔuwn kɛ̀ tsughu am fəgha kəla ghe sɛ̂ naŋā alo ekə̀ŋ, ù lô fî ghəəŋ nù ghəa zəla ù mò kɛ̂ tsughu a te.’ 19Ghɛ̀ ghî à foō ghən! À tsə̀ghàtàʼà sə̀ kə kwò, fəgha kəla ghe sɛ̂ naŋā alo ekə̀ŋ ŋkāa kəŋ zəla e ghəŋlo enyəa fəgha kə te kə doʼò tsughu kə̀ baa ko a? 20E fi lo enyəa, ghùw wəla ù kɛ̀ tsughu kəŋ zo, ù fi kɛ̂ èkəŋ àsùghò fʉgha wən ù dzə̀m u lô a te. 21Ghùw wəla ù kɛ̀ tsughu sugho ndùghù è Kəzə̀ e ne, ù fi kɛ̂ tsùghu ndùghù è Kə̀zə̀ e ne àsùghò Zə̀ kəla kə mughu a fughu. 22#Èzy 66:1; Mat 5:34Ghùw wəla ù kɛ̀ sughò wala ko, ù fi kɛ̂ ndàŋ è Kə̀zə̀ àsùghò wə̄n wəla Ù dǒʼ an ndàŋ è te.
23 #
Lɛv 27:30
Ghɛ̀ a ghê Dèekə̀làŋ, ghɛ̀ à ghê ghì a Falàsîi ghò, ghɛ̀ lo an tsù ù ne wo, ghî a kə̀bàŋàdzə̀m tò ghɛ! Nu ghɛ̀ lo enyə ghɛ̀ kpuwso chuuw ko nǔ ndzùghò fɛʼɛ fo am fʉgha wəla ghɛ̀ kele kɔʼɔ̄ am fə̀ghàan n lə̌əm məla ghe tɔŋlo enyəa à lò mînt, dîi àsùghò kumɛ̀n, kuuwn tùe kɔ̀ʼ ghəa à səŋò ghò alo kəlàŋ, tǒ aleghəəŋ ghəa gho tsəghatsəgha, alekele tsughu se è kwuso zo, gàʼ tsùghù sùghò fə̀ŋ a zəŋò Zə̀ kò; ghən lò ghəa ghəla ghɛ̀ mô ki aleghəŋlo mò ghɛ̀ zəŋso naaŋ yo è li zo a te e mɔ̀ʼ. 24Ghɛ̀ lo ghî à foō ghəla ghe tɛ̂ɛ bwîi ghî ghò! Ghɛ̀ ziīn màʼn sə̌a wò èdzə̀adzə̀a am fʉgha wɛʼɛ ù mʉa wo, ghɛ̀ ŋ kuuwn nì mìi ndùw kə̀kə̀anyòm!
25Ghɛ̀ ghê Dèekə̀làŋ ghɛ̀ à ghê ghì a Falàsîi ghò, ghɛ̀ lo an tsù ù ne wo, ghî a kə̀bàŋàdzə̀m tò ghɛ! Nu ghɛ̀ lo enyə ghɛ̀ sûuw zɔ̀nso tsughuu kô beē kə təwùa àsùghò beē kə ukwāŋ, mo nlʉ̂ àsùghò fʉ̀ghazəa wəla ghɛ̀ dzəla tsughuu a te, ghɛ̀ ŋgaām nî wò am mbāaŋ tə aghəa, ghɛ̀ sô səā â sə gho. 26Ghɛ̀ ghî a Falàsîi à foō ghən! bùʼu kòʼo tsughu dzə̀ enyəa lʉ̀ mì aŋ wùa è te àsùghò fʉ̀ghàzəa vʉ̀ aŋ kaŋ kə te ko bùghò an dziī è zɔ̀lɔ, to beē kə təwùa kə̀ è zɔlɔ sugho, àsùghò beē kə ukwāŋ ko.
27 #
Kfw 23:3
Ghɛ̀ a ghê Dèekə̀làŋ, ghɛ̀ à ghê ghì a Falàsîi ghò, ghɛ̀ lo an tsù ù ne wo, ghî a kə̀bàŋàdzə̀m tò ghɛ! Ghɛ̀ nyəghaan dzɔ̀ɔ ko fɛ a beē tò shîa təla ghe tsoʼsō tsughu an tsə̀n è fə̀ma, mò à lo ghoo u aghì à kpuuwn wo a tèetè, à dzə̀adzə̀ tə aghəa tən tə̀ dzə̀m. 28À bɔ̌ɔm lò sugho êzə̀ ghɛ̀ fweēn ghî à dzûŋ ghò alo esʉ̄, mò ghɛ̀ lo ghî a kə̀bàŋàdzə̀m, ki sugho ebo am fə̀n tɛʼɛ.”
Yɛso dzɛ̀ zìi wò fala e aghì
(Lûk 11:47-51)
29“Ghɛ ghê Dèekə̀làŋ, ghɛ̀ à ghê ghì a Falàsîi ghò, ghɛ̀ lo an tsù ù ne wo, ghî a kə̀bàŋàdzə̀m tò ghɛ! Nu ghɛ̀ bɔɔ kɔʼɔ̂ shìaa tə ghǐishʉ̀ghà, laa kɔʼɔ sùghò tə ghì à li ghəla ghe fə̀ mughù tsəghà mughùu è zɔlɔ zo, 30ghɛ̀ mo enyəa, abugho ghɛ̀ fə̀ lo an tì kə ghê tsele a ghê tsele ghɛʼɛ, to ghɛ̀ ka fə dzə̂n dzə̀ ghu kɛʼɛ ko aŋ ghəa ghəla ghe fə̀ ghəŋlo àsùghò aŋghəa ghe fə̀ wiīn ghiīshʉ̀ghà a Kəzə̀ ghò. 31À fi lo enyəa ghɛ̀ ŋ kùm m boo enyəa ghɛ̀ lo waawɛ a ghì ghəla ghe fə̀ wiīn ghiīshʉ̀ghà a Kəzə̀ ghò. 32Ndǔuw ko nlò â sə ko, ghɛ̀ miaso kɔʼ fwàʼ kəla ghê tsùghò fə̀ kaʼ naŋā tsughu. 33#Mat 3:7; 12:34; Lûk 3:7 Təzughu tò ghɛ, ghɛ̀ à ghê wɛ ghɛʼɛ̄ gho a te, ghɛ̀ laʼà lǒ ênzə̂n aletiī sə enyəa Zə̀ kə̀ ka lò ghɛ̀ tum an wə̀n ù tsə̀ fə̀ baŋā fo a? 34Ǹ so Ǹ dzàa wô â ghɛ̀ enyəa yìa Ǹ tuū wô ghɛ â ghǐishʉ̀ghà ghò, ghê wàndɔŋ, à ghê Dèekə̀làŋ; ghɛ̀ è ke təghaan winlo à li gho, tsɔʼɔ à li gho alo təkwùu an Ndughutə̀ne tə Tə̀dzûu tò, dzùu kàŋlo à li gho naʼà tə̀nàʼà. 35#Dzs 4:8; 2Tw 24:20, 21 To kâŋ tə ghì à dzûŋ ghə̀n à dzə̀m ghɛ̀ lo mò ghɛ̀ ŋ winlo am mbī tsughuun tsughuu an tuw wɛʼɛ; alenìi nughù wô aŋ kàŋ tə Ɛbɛ̀l wəla ù fə̀ kwo yô ghəa è biigh è li zo, bùghò kùm wò aŋ kàŋ tə wɛ̀ ù Bàlakìa, tɔɔŋ Sàkàlîa wəla ghɛ̌ fə̀ wi an də̀ŋɔ̀ kəla kə lo an faʼn zə ekəŋ àsughò Tsùghù è baa zo. 36M̀ fɛ kùu dzàa wò nù â ghɛ̀, ghəa ghə̀n à dzə̀m lo tsughuun tsughuu an tuw kə ghì a nɛ ghən.”
Ləgha e Yɛso a zəŋò Yɛ̀lusalɛ̀m
(Lûk 13:34-35)
37“Hɛɛ̄ mūghō a ghî a Yɛ̀lusalɛ̀m ghò, ghî a Yɛ̀lusalɛ̀m ghò, wiin ghɛ̀ ghiīshʉ̀ghà a Kəzə̀ ghò ènyə, təəm sùghò ghì ghəla Zə̀ kə̀ tum wo a vʉ̀a ghɛ̀ alo atīa! À è zə̀ŋ lo tənəghā tə sòʼ Ǹ dəmà ko aletsəla nalà naŋā tsughu ghɛ to mbvʉ lô tsəla zûuŋ wô wɛ a wə̄n gho an ghùoo tə wə̄n a, ghɛ̀ yia boom yo à? 38#Dzl 22:5 Êzə̀, Zə̀ kə̀ n Ndughu e wə̄n è ne n chiaa naŋatàʼà â ghɛ̀, zə̀a è dòʼò kɔʼ è zūm. 39#Sms 118:26 Ghəa Ǹ dzâa wô fɛ à ghɛ̀, ghɛ̀ lô mùghò kôom kòʼ yò, à gɔ̀ʼɔ̀ mò ghɛ̀ n lo dzɛ̀ tsùghù enyəa, ‘Dzɔ̀ lò â ghùw wəla ù mò bùghòo an zən a Mughu ù te.’ ”