MATIU 5
5
Yesu Lɔ Nungaa Gaama Ngiyei Gakama
1Kia Yesu i faha wai lɔni, i lɛilɔ ngiye yila gakama i hei na, kɛ ngi gaalopoisia ti wanga ngi gama. 2Kɛ i tɔtonga a ti gaala yɛ:
Kohunɛ Yeetɔnyangɔi
(Luk 6.20-23)
3“Nasia ti kɔɔngɔ kɛ ti lii a Ngewɔ lɔ, kohunɛ lɔ ti ma,
ajifa ti woo mia a Ngelegoohu mahayɛi.
4 #
Ais 61.2
“Nasia ta gbala, kohunɛ lɔ ti ma,
ajifa Ngewɔ a ti nɛpɔlɔ.
5 #
Saam 37.11
“Nasia ti lii gɔlɛngɔ kohunɛ lɔ ti ma,
ajifa ta dunya nina majɔlɔ.
6 #
Ais 55.1-2
“Nasia ndɔlɛ a ti lɔ, tawao ti bolohu a be Ngewɔ liima hindei wiela, kohunɛ lɔ ti ma,
ajifa Ngewɔ a ti lilɛlilɔ.
7“Nasia ta nungaa wekeisia mamanu lɔ, kohunɛ lɔ ti ma
ajifa Ngewɔ a manulɔ ti ma.
8 #
Saam 24.3-4
“Nasia ti lii golengɔ, kohunɛ lɔ ti ma
ajifa ta Ngewɔ lɔlɔ.
9“Nasia ta nungaa luahu gbatɛ kohunɛ lɔ ti ma
ajifa Ngewɔ a ti lolilɔ a ngi leengeisia.
10“Nasia kpalɛ a la ti ma Ngewɔ liima hindei wieva, kohunɛ lɔ ti ma
ajifa ti woo lɔ a Ngelegoohu Mahayɛi.
11“Kohunɛ lɔ wu ma ji nungaa ta wu magu nyani, ta juwuya hitɛ wu woma, ta hinda nyamu lɛ wu wumba jifa nya woomableisia a wue. 12#2Klo 36.16 A gohunɛ wu kaahugbua wa wie ajifa wu mawaa wɔlɔngɔ wa le Ngelegoohu, gbamaile hii wɔɔ nungaa ti pieni a Ngewɔ lutui nasia ti yɛ wu gulɔ.
Kpolei Kɛɛ Fofoi
(Mak 9.50; Luk 14.34-35)
13“Wu wiengɔe kia kpolei na nuuvu kpɛlɛɛ va dunya. Kɛɛ kpolei i baangaa a ngi nɛi, pele gbii na aa gbɔma nɛɛ. Ɛɛ yaa yɛ gbekpeni gbɛogbɛ va kɛ lekee ti pili nungaa ti nyiminyimi ma.
14“Wu wiengɔe kia fofoi na numui kpɛlɛɛ va dunya. Tei na i looni ngiyei wumba ɛɛ gu a lɔwulaa. 15Numu gbi ɛɛ lambo longa aa nguaa busɛ bu, a tɛ haaka yalɛngɔ lɔ ya kɛ i fofo venga nasia gbi wɛ ti pɛlei bu. 16Hii mahoungɔ wu voofoi i voo nungaa gulɔ aako ti hinda yekpei nasia lɔ wa pie, ti wu Kɛkɛ na lato i ngelegoohu.
Kaa Kɔlooni Mojisi Jawei Ma
17“Waa gili la kɛ ngi wanga Mojisi Jawei gbuamalɔ hu kɛɛ kaa nasia Ngewɔ lutuisia ti kɛni. Ngii wani ti gbuava hu; ngi wangalɔ aako ti la i hou. 18I yɛ wu nɛmahu kɛ ina lekee Ngelegoohu tia dunya tii gbɔyɔni, sawei yeekulo hii bɛɛ ɛɛ gbua ma kɛlee kaa kpɛlɛɛ i kɛni nda i hou. 19Faale numu gbi lekee a sawei jisia yeekulo hii bɛɛ nyani, i nungaa wekangaa gaa yɛ ti nyɔkɔ wie, a yɛ guloni numui gbi ma Ngelegoohu Mahayɛi hu; kɛɛ numui na a yeesawei jisia hou, i nungaa wekeisia gaa ti houva, a yɛlɔ a numu wa Ngelegoohu Mahayɛi hu. 20Gbɛɛ ngi hugɛ a wue hɔɔ kɛ kɛlee wu wɔnayii kɛɛ Ngewɔ liima hindei wielei a lewe Sawei Yekaamɔisia tia Farisiisia ti ndɛi ma, wɛɛ gu kulo bɛɛ a yɛlaa nasia lia ta yɛ Ngelegoohu Mahayɛi hu.
Yesu Lɔ Nungaa Gaama Kɔloongɔ Ndiilewei Ma
21 #
Ɛso 20.13; Deu 5.17 “Wu kaanga kɛ ti yɛ mu maadani gaalɔ wɔɔ tɛɛ, ‘Baa numu waa; tawao’ kɛ ‘numu gbi bi numu waangaa ta lilɔ a bie Kotii gulɔ.’ 22Kɛɛ kiahuna nya ngɛɛ wu ma, numu gbi lekee a liilewe ngi heinyɔui ma, ta lilɔ a ngie Kotii gulɔ; numui na a ngi heinyɔui yɛli yɛ ‘Bii gbekpeni!’ ta lilɔ a ngie ndɔlɔ Kotii wai gulɔ, tawao numui na a ngi heinyɔui loli a kpowamɔ gbamɛi, Ngewɔ a ngi wililɔ jahama yɔmbui hu. 23Faale bi yaa saagbuamɛi saa gbuava Ngewɔ gama, i hitɛ na bi wɛ kɛ bi gbalɛ lɔ bi heinyɔui liima, 24bi jɔhani lo saagbuamɛi bi li yakpe bi wua bi heinyɔui na luahu gbatɛ, na wooma bi wa na bi bi jaai gbua Ngewɔ gama.
25“Numu i bi mayia gɛngaa Kotii hu, i lo kohu bi yeenjiɛi gbɔyɔ pɛiŋ Kotii lɔwɔi i ya hiti. Ina na ii le, wu ya Kotii hu, Kotii a bi wulɔ kpindiwɛlei bu. 26Gbɛɛ ngi hugɛ a bie, ba lo na lɔ kɛlee bi kpɔyɔ gbɛlɛɛŋ a navoei gbi vela.
Yesu Lɔ Nungaa Gaama Kɔlooni Puei Ma
27 #
Ɛso 20.14; Deu 5.18 “Wu kaanga kɛ ti ndeilɔ wɔɔ tɛɛ, ‘Baa puegbua.’ 28Kɛɛ kiahuna nya ngɛ wu ma, numu gbi lekee a nyaha gbe, ngi mani i ngi lɔ, i wilanga a pue gbuala a ngie ngi lii hu. 29Faale bi yejama yaamɛi i piengaa bi jumbu hinda wie, kpua na bi pili; fisangɔ wa le bi va bi baa a bi gbuhɛi yeekaka yila kia Ngewɔ aa bi gbuhɛi kpɛlɛɛ wili jahama. 30Bi yeja-lokoi i piengaa bi jumbu wie, tewe na bi pili; fisangɔ wa le bi va bi baa a bi gbuhɛi yeekaka yila kia Ngewɔ aa bi gbuhɛi kpɛlɛɛ wili jahama.
Yesu Lɔ Nungaa Gaama Kɔlooni Kpelemɛi Ma
(Mat 19.9; Mak 10.11-12; Luk 16.18)
31 #
Deu 24.1-4
“Ti gbɔma ndeilɔ tɛɛ, ‘Numu gbi i ya gbelema ngi nyahɛi ma, i kɔlɔ ve ngi wɛ kɛva kɛ i gbelenga ngi ma.’ 32Kɛɛ kiahuna nya ngɛɛ wu ma, hindo gbi i gbelengaa ngi nyahɛi ma sabu gbi va kɛ lekee pue gbuala, kɛ i ngi longa pue gbuama ina lekee i hini weka jɔngalɔ; tawao hiindoi na a nyahɛi na jɔɔ ti gbelenga ma, ta bɛɛ i pue gbuanga.
Yesu Lɔ Nungaa Gaama Kɔlooni Lahei Ma
33 #
Lɛv 19.12; Nɔm 30.2; Deu 23.21 “Wu gbɔma kaanga kɛ ti yɛlɔ wɔɔ a nde mu maadani ma tɛɛ, ‘Baa bi Lahei hunyani tawao na wie bi Lahei wumbuni fa Ndemɔi ma.’ 34#Ais 66.1 Kɛɛ kiahuna nya ngɛɛ wu ma, baa jondu kulo bɛɛ ji ba yɛ Lahei wumbuma; baa jondu ngelegoohu ma ajifa Ngewɔ maha-heimi mia; 35#Ais 66.1; Saam 48.2 baa jondu dunyei ma ajifa Ngewɔ gɔwɔ lomɛi mia. Baa jondu Jelusalɛm ma ajifa Maha Wai Ngewɔ la wai mia. 36Baa jondu bi wui vulii ma ajifa bɛɛ gu a piela ngundia yakpe bɛɛ i gole ɔɔ i lɛli. 37Bi layie i yɛ lekee a ‘Nga pielɔ’ ɔɔ ‘Ngɛɛ pie’; njɛpɛ weka gbi bi ndengaa, a gbua Seitana gama lɔ.
Yesu Lɔ Nungaa Gaama Kɔlooni Hinda Hunyɔla Ma
(Luk 6.29-30)
38 #
Ɛso 21.24; Lɛv 24.20; Deu 19.21 “Wu kaanga kɛ ti ndeilɔ tɛɛ, ‘Bi numu yaamɛi wolongaa hu, ta bi nda yaamɛi wololɔ hu, tawao bi numu yɔngɔlii yalingaa, ta bi nda yɔngɔlii yalilɔ.’ 39Kɛɛ kiahuna ngi nde wu ma, numui na a nyamu ga a bie wa hunyɔɔ ngi ma. Numu i bi yejama bawɛi hugbolɛngaa, yeepekei bɛɛ wote ngi gama. 40Numu i bi mayia gɛngaa Kotii hu i bi loma-bu-lomɛi gbua bi yeya, bi bobani bɛɛ ve ngi wɛ. 41Roma sojeisia yeengila i kpɔndangaa bi ma ngi haakei wumbuva aako wua ta wu li maili yila, a maili fele ga. 42Numu gbi i bi vɛlingaa a hani gbi, fe ngi wɛ, tawao numu i longaa i hani gbi jiaŋ bi ma, baa ngi goma la.
Yesu Yɛ Nungaa Ti Lo A Ti Juwuisia
(Luk 6.27-28,32-36)
43 #
Lɛv 19.18
“Wu kaanga kɛ ti ndeilɔ tɛɛ, ‘Lo a bi ndiamɔisia, bi lolo a bi juwuisia.’ ” 44Kɛɛ kiahuna nya ngɛ wu ma, a lo a wu juwuisia, wu Ngewɔ vɛli nasia va ta juuya hitɛ wu woma, 45aako wu yɛ a wu Kɛkɛ na i Ngelegoohu ngi leengeisia. Ajifa a pie ngi volei a voo numu nyamuisia ma kɛɛ numu yekpeisia mahɔɔngɔ, a pie njɛi a wua nasia wɛ ta kpekpei wie kɛɛ nasia ta nyamui wie. 46Gbɛe wu lii a yɛ Ngewɔ ma wu mawaa va ina wu longɔ a nasia lekee lɔ ti longɔ a wue? Kɔnjɔ wɔyɔblaa vuii tia na wiema. 47Ina wa yɛpɛ wu ndiamɔisia lekee lɔ gama, kɛ wu wiehindei i yee yɛni gba numu wekeisia ma? Nasia vulii bɛɛ tii loni a Ngewɔ ti nyɔkɔ lɔ wiema! 48#Lɛv 19.2; Deu 18.13 Faale mahoungɔ wu gbekpengɔ waa i yɛla kia wu kɛkɛ na i Ngelegoohu ngi gbekpengɔ waa la.
Voafantina amin'izao fotoana izao:
MATIU 5: MENNT
Asongadina
Hizara
Dika mitovy
Tianao hovoatahiry amin'ireo fitaovana ampiasainao rehetra ve ireo nasongadina? Hisoratra na Hiditra
Mende New Testament © The Bible Society of Sierra Leone, 2002.