Gude - 1999 Edition (NT)

<div class="version vid1778 iso6393gde" data-vid="1778" data-iso6393="gde">
    <div class="book bkMAT">
        <div class="chapter ch2" data-usfm="MAT.2">
            <div class="label">2</div><div class="s"><span class="heading">&#399;njit&#601; shii agyan&#601; tikisanyin&#601;</span></div><div class="p"><span class="content">  </span><span class="verse v1" data-usfm="MAT.2.1"><span class="label">1</span><span class="content">Ma Yeesu, as&#601;k&#601; v&#601;ran&#601; &#331;ga Bayitilaama an&#601; hanyin&#601; &#331;ga Yahudiya pwayi &#601;nji t&#601; ci, agi zamana &#331;ga &#331;wa&#331;w&#601; *Hirudus&#601;. Ma daba'&#601;kii, wata &#601;njit&#601; shii agyan&#601; tikisanyin&#601; a ma'ya da tsaa&#331;w&#601;, t&#601;ya dz&#601; aa Urusaliima. </span></span><span class="verse v2" data-usfm="MAT.2.2"><span class="label">2</span><span class="content">Mbu'unatii, t&#601;ya l&#601;gwa, &#601;&#331;ki tii, &#8220;Miin&#601; uuz&#601;&#601;t&#601; pwayi &#601;nji kaa ca ndzaa ka &#331;wa&#331;w&#601; &#331;ga Yahudiina? K&#601; nee in&#601; ka tikisaakii, mak&#601; l&#601;'yagi ki da tsaa&#331;w&#601;. Ka pasl&#601;n&#601; t&#601; ci shiin&#601;.&#8221; </span><span class="note f"><span class="label">#</span><span class=" body"><span class="fr">2.2 </span>Luka 2.4-7; <span class="ft">&#330;wa&#331;w&#601; &#331;ga Yahudiin&#601;: </span>Mat. 27.11.</span></span></span></div><div class="p"><span class="verse v2" data-usfm="MAT.2.2"><span class="content">  </span></span><span class="verse v3" data-usfm="MAT.2.3"><span class="label">3</span><span class="content">Mak&#601; fii &#331;wa&#331;w&#601; Hirudus&#601; wa&#595;&#601;&#601;tsa, k&#601; ma'i ha&#331;kalaakii ka sha&#331;&#601;. Ha'&#601; n&#601; pat&#601;n&#601; &#331;ga &#601;nji &#601;s&#601; as&#601;k&#601; v&#601;ran&#601; &#331;ga Urusaliima. </span></span><span class="verse v4" data-usfm="MAT.2.4"><span class="label">4</span><span class="content">Wata ca 'waa'wat&#601; pat&#601;n&#601; &#331;ga matak&#601;&#331;wanyin&#601; &#331;ga limanyin&#601; da *malimin&#601; &#331;ga bariya, ca l&#601;gwa ka tii, &#601;&#331;ki ci, &#8220;Da sa&#331;&#601; ci &#601;nj&#601; a poo t&#601; *Mata&#599;&#601;kii &#331;ga &#399;nta&#331;fwa?</span><span class="note f"><span class="label">#</span><span class=" body"><span class="fr">2.4 </span><span class="ft">Waatoo: Al&#601;masiihu</span></span></span><span class="content">&#8221; </span></span><span class="verse v5" data-usfm="MAT.2.5"><span class="label">5</span><span class="content">T&#601;ya ba ka ci, &#8220;As&#601;k&#601; v&#601;ran&#601; &#331;ga Bayitilaama, an&#601; hanyin&#601; &#331;ga Yahudiya n&#601; &#601;nj&#601; a poo t&#601; ci. Acii wiin&#601; s&#601;t&#601; nyaah&#601; *anabi:</span></span></div><div class="q"><span class="verse v5" data-usfm="MAT.2.5"><span class="content">  </span></span><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="label">6</span><span class="content">&#8216;'Ya'&#601; Bayitilaama, an&#601; hanyin&#601; &#331;ga Yahudiya, </span><span class="note f"><span class="label">#</span><span class=" body"><span class="fr">2.6 </span>Mika 5.1 <span class="ft">da </span>2 Sam. 5.2; Yooh. 7.42.</span></span></span></div><div class="q"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">r&#601;&#331;w&#601; n&#601; h&#601; agi v&#601;ranyin&#601; &#331;ga Yahudiya</span></span></div><div class="q"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">&#601;t&#601; palee d&#601; m&#601;gh&#601;r&#601;v&#601;n&#601;,</span></span></div><div class="q"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">acii as&#601;k&#601;ku n&#601; matak&#601;&#331;wan&#601; a shigi.</span></span></div><div class="q"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">Ci na ndzaa ka mag&#601;ra</span></span></div><div class="q"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">&#331;ga &#601;nji &#331;ga &#399;nta&#331;f&#601;, &#601;nji *Is&#601;rayiila.&#8217; &#8221;</span></span></div><div class="p"><span class="verse v6" data-usfm="MAT.2.6"><span class="content">  </span></span><span class="verse v7" data-usfm="MAT.2.7"><span class="label">7</span><span class="content">Wata Hirudus&#601; a 'wa t&#601; &#601;njit&#601; shi da tsaa&#331;w&#601;, kaa ca &#599;a m&#601;t&#601;r&#601;kin&#601; da tii yad&#601; shiin&#601; &#331;ga &#601;nja. Ca l&#601;gwat&#601; a matii taa ka &#331;gut&#601; saa'i &#599;a&#331;&#601; l&#601;'yagi tikisakii. </span></span><span class="verse v8" data-usfm="MAT.2.8"><span class="label">8</span><span class="content">Wata ca sl&#601;kee ka tii aa Bayitilaama, ca ba ka tii, &#8220;D&#601;m&#601; ka n&#601;&#601;h&#601;t&#601; uuz&#601;n&#601;kii. Ma&#599;a k&#601; lapaa un&#601; t&#601; ci, shoom&#601; ka bapaan&#601; ka nyi, nyi maa, kaa nya dz&#601; ka pasl&#601;n&#601; t&#601; ci.&#8221;</span></span></div><div class="p"><span class="verse v8" data-usfm="MAT.2.8"><span class="content">  </span></span><span class="verse v9 v10" data-usfm="MAT.2.9+MAT.2.10"><span class="label">9-10</span><span class="content">Ma daba'&#601; wa&#595;&#601;natii da &#331;wa&#331;wa, wata t&#601;ya ma&#599;&#601;, t&#601;ya pal&#601;. Ma t&#601;ya pal&#601;, t&#601;ya &#601;n&#601; ka neen&#601; ka tikisat&#601; nee tii da tsaa&#331;w&#601;. Mak&#601; &#601;nyi tii ka neen&#601; ka tikisakii, k&#601; &#599;ii tii ma&#331;ushin&#601; ka sha&#331;&#601;. Tikisakii a dz&#601; d&#601; ta ka tii k&#601;&#331;wan&#601;, ha'&#601; shi tikisakii ka k&#601;&#331;aan&#601;n&#601; dagyan&#601; hat&#601; &#599;ii uuz&#601;n&#601;kii dav&#601;. </span></span><span class="verse v11" data-usfm="MAT.2.11"><span class="label">11</span><span class="content">T&#601;ya dz&#601;g&#601;r&#601; aasii, t&#601;ya lapaa t&#601; uuz&#601;n&#601;kii tii da m&#601;cikii Mariyaama, t&#601;ya g&#601;r&#601;'waan&#601; ka pasl&#601;n&#601; t&#601; ci. Ma daba'&#601;kii, t&#601;ya p&#601;&#601;r&#601;gi mbuur&#601;nyinatii, t&#601;ya &#331;gyaaragi kanyeera da ur&#601;dya &#331;ga &#599;&#601;z&#601;n&#601; da &#601;nd&#601;'i tsar&#601; &#331;ga ur&#601;dya &#601;t&#601; ci &#601;nj&#601; a 'wa miira, t&#601;ya vii ka ci. </span></span><span class="verse v12" data-usfm="MAT.2.12"><span class="label">12</span><span class="content">Ma daba'&#601;kii, mak&#601; k&#601; bii &#399;nta&#331;f&#601; ka tii agi s&#601;niin&#601; oo'i, ga t&#601;ya &#601;n&#601; aa ha Hirudus&#601;, wata t&#601;ya &#601;n&#601; satii aa hatii aa v&#601;ra ka &#601;nd&#601;'i r&#601;gwa pam&#601;.</span></span></div><div class="s"><span class="heading">Huyin&#601; aan&#601; hanyin&#601; &#331;ga Mis&#601;ra</span></div><div class="p"><span class="verse v12" data-usfm="MAT.2.12"><span class="content">  </span></span><span class="verse v13" data-usfm="MAT.2.13"><span class="label">13</span><span class="content">Mak&#601; pyal&#601; &#601;njit&#601; shi da tsaa&#331;w&#601; satii, wata malaa'ika &#331;ga Slandan&#601; a shigi ka Yusufu agi s&#601;niin&#601;, ca ba ka ci, &#8220;Ma Hirudus&#601;, kad&#601; nii k&#601;ya al&#601; uuz&#601;&#601;ts&#601; kaa ca &#595;&#601;l&#601;gi. Acii ha'&#601;, ma&#599;&#601;t&#601;, ha &#331;g&#601;r&#601; t&#601; tii da m&#601;cikii, una pal&#601; aan&#601; hanyin&#601; &#331;ga Mis&#601;ra, una ndzaa dav&#601; see ma&#599;a bii nyi ka h&#601; dz&#601;gin&#601; dav&#601;.&#8221; </span></span><span class="verse v14" data-usfm="MAT.2.14"><span class="label">14</span><span class="content">Mak&#601; fii Yusufu ha'&#601;, wata ca ma&#599;&#601;t&#601;, ca &#331;g&#601;r&#601; t&#601; uuz&#601;&#601;t&#601; tii da m&#601;cikii dav&#601;&#599;&#601;, ca huyi d&#601; tii aan&#601; hanyin&#601; &#331;ga Mis&#601;ra. </span></span><span class="verse v15" data-usfm="MAT.2.15"><span class="label">15</span><span class="content">Ca ndzaa dav&#601; see d&#601; mak&#601; &#601;nt&#601;gi Hirudus&#601;. Ma &#599;ii &#601;ts&#601; ha'&#601;, ka mbu'ut&#601;gin&#601; d&#601; s&#601;t&#601; bii Slandan&#601; da ma anabi oo'i: </span><span class="note x"><span class="label">#</span><span class=" body">Hoos. 11.1.</span></span></span></div><div class="q"><span class="verse v15" data-usfm="MAT.2.15"><span class="content">&#8220;K&#601; 'wagi nyi uuz&#601;naaki an&#601; hanyin&#601; &#331;ga Mis&#601;ra.&#8221;</span></span></div><div class="s"><span class="heading">&#385;&#601;&#601;l&#601; uuji manjeev&#601;n&#601;</span></div><div class="p"><span class="verse v15" data-usfm="MAT.2.15"><span class="content">  </span></span><span class="verse v16" data-usfm="MAT.2.16"><span class="label">16</span><span class="content">Mak&#601; paarat&#601;gi Hirudus&#601; oo'i, k&#601; ha'uun&#601; &#601;njit&#601; shi da tsaa&#331;w&#601; ka ci, k&#601; &#595;&#601;zhi s&#601;k&#601;kii ka sha&#331;&#601;. Ca sl&#601;kee ka &#601;nj&#601; a &#595;&#601;&#601;l&#601;gi pat&#601;n&#601; &#331;ga uuji &#331;guyir&#601;n&#601; as&#601;k&#601; v&#601;ran&#601; &#331;ga Bayitilaama da s&#601;t&#601; g&#601;&#331;ut&#601;gi d&#601; ki pat&#601;, ndza&#331;&#601;n&#601; ka kura poon&#601; ka dz&#601;n&#601; ka f&#601;z&#601; b&#601;ra'i, mak&#601; s&#601;t&#601; &#595;aanya ci, ndza&#331;&#601;n&#601; ka saa'it&#601; l&#601;guyi ci ama &#601;njit&#601; shi da tsaa&#331;w&#601;, waatoo, saa'it&#601; 'wat&#601;gi tikisakii l&#601;'yagin&#601;. </span></span><span class="verse v17" data-usfm="MAT.2.17"><span class="label">17</span><span class="content">D&#601; ha'&#601; ndzaa ka tantanyin&#601; n&#601; s&#601;t&#601; bii anabi Irimiya. Ma bii ca:</span></span></div><div class="q"><span class="verse v17" data-usfm="MAT.2.17"><span class="content">  </span></span><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="label">18</span><span class="content">&#8220;K&#601; fii &#601;nji bwaya uura as&#601;k&#601; v&#601;ran&#601; &#331;ga Rama, </span><span class="note x"><span class="label">#</span><span class=" body">Irim. 31.15-16.</span></span></span></div><div class="q"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">uura &#331;ga bwaya tuun&#601; da ma&#595;&#601;t&#601;s&#601;ka.</span></span></div><div class="q"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">Rahila ca tuu atsa manjeev&#601;nat&#601;.</span></span></div><div class="q"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">K&#601; t&#601;kuree &#601;nji ka puut&#601;paan&#601; t&#601; ki,</span></span></div><div class="q"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">acii k&#601; m&#601;&#601;t&#601;gi manjeev&#601;nat&#601;.&#8221;</span></span></div><div class="s"><span class="heading">&#399;nyan&#601; an&#601; hanyin&#601; &#331;ga Mis&#601;ra</span></div><div class="p"><span class="verse v18" data-usfm="MAT.2.18"><span class="content">  </span></span><span class="verse v19" data-usfm="MAT.2.19"><span class="label">19</span><span class="content">Daba'&#601; mak&#601; &#601;nt&#601;gi Hirudus&#601;, wata k&#601; shigi malaa'ika &#331;ga Slandan&#601; ka Yusufu agi s&#601;niin&#601;, ci an&#601; hanyin&#601; &#331;ga Mis&#601;ra, </span></span><span class="verse v20" data-usfm="MAT.2.20"><span class="label">20</span><span class="content">ca ba ka ci, &#8220;Ma&#599;&#601;t&#601;, ha &#331;g&#601;r&#601; uuz&#601;&#601;ts&#601; tii da m&#601;cikii, kaa ha &#601;n&#601; aan&#601; hanyin&#601; &#331;ga Is&#601;rayiila. Acii, ma &#601;njit&#601; ali r&#601;gwa &#331;ga &#595;&#601;l&#601;gi uuz&#601;&#601;tsa, k&#601; m&#601;&#601;t&#601;gi tii.&#8221;</span></span></div><div class="p"><span class="verse v20" data-usfm="MAT.2.20"><span class="content">  </span></span><span class="verse v21" data-usfm="MAT.2.21"><span class="label">21</span><span class="content">Mak&#601; fii Yusufu ha'&#601;, wata ca ma&#599;&#601;t&#601;, ca &#331;g&#601;r&#601; uuz&#601;&#601;t&#601; da m&#601;cikii, t&#601;ya &#601;n&#601; aan&#601; hanyin&#601; &#331;ga Is&#601;rayiila. </span></span><span class="verse v22" data-usfm="MAT.2.22"><span class="label">22</span><span class="content">Amma, mak&#601; fii Yusufu oo'i, Ar&#601;kilayas&#601; &#331;gir&#601; d&#601;g&#601;l&#601; &#331;ga dii, waatoo, &#331;ga Hirudus&#601;, kaa ca ndzaa ka &#331;wa&#331;w&#601; &#331;ga Yahudiya, k&#601; &#331;gwali ci ka &#601;n&#601;n&#601; aa d&#601;v&#601;. &#399;nta&#331;f&#601; a &#601;n&#601; ka ban&#601; ka ci agi s&#601;niin&#601; t&#601; s&#601;t&#601; &#599;an&#601;kii. Wata ca dz&#601; saakii aan&#601; hanyin&#601; &#331;ga Galili, </span></span><span class="verse v23" data-usfm="MAT.2.23"><span class="label">23</span><span class="content">ca dz&#601; ka ndzaan&#601; as&#601;k&#601; v&#601;ran&#601; &#331;ga Nazaratu. D&#601; ha'&#601; &#599;ii ka tantanyin&#601; n&#601; s&#601;t&#601; bii anabinyin&#601; agyan&#601; Al&#601;masiihu oo'i: </span><span class="note x"><span class="label">#</span><span class=" body">Luka 1.26; 2.39,51; Yooh. 1.46.</span></span></span></div><div class="q"><span class="verse v23" data-usfm="MAT.2.23"><span class="content">&#8220;Ka 'wan&#601; n&#601; &#601;nji t&#601; ci &#601;nd&#601; Nazaratu.&#8221;</span></span></div>
        </div>
    </div>
</div>

Ma Yeesu, asəkə vəranə ŋga Bayitilaama anə hanyinə ŋga Yahudiya pwayi ənji tə ci, agi zamana ŋga ŋwaŋwə *Hirudusə. Ma daba'əkii, wata ənjitə shii agyanə tikisanyinə a ma'ya da tsaaŋwə, təya dzə aa Urusaliima. Mbu'unatii, təya ləgwa, əŋki tii, “Miinə uuzəətə pwayi ənji kaa ca ndzaa ka ŋwaŋwə ŋga Yahudiina? Kə nee inə ka tikisaakii, makə lə'yagi ki da tsaaŋwə. Ka paslənə tə ci shiinə.”
Makə fii ŋwaŋwə Hirudusə waɓəətsa, kə ma'i haŋkalaakii ka shaŋə. Ha'ə nə patənə ŋga ənji əsə asəkə vəranə ŋga Urusaliima. Wata ca 'waa'watə patənə ŋga matakəŋwanyinə ŋga limanyinə da *maliminə ŋga bariya, ca ləgwa ka tii, əŋki ci, “Da saŋə ci ənjə a poo tə *Mataɗəkii ŋga Əntaŋfwa?” Təya ba ka ci, “Asəkə vəranə ŋga Bayitilaama, anə hanyinə ŋga Yahudiya nə ənjə a poo tə ci. Acii wiinə sətə nyaahə *anabi:
‘'Ya'ə Bayitilaama, anə hanyinə ŋga Yahudiya,
rəŋwə nə hə agi vəranyinə ŋga Yahudiya
ətə palee də məghərəvənə,
acii asəkəku nə matakəŋwanə a shigi.
Ci na ndzaa ka magəra
ŋga ənji ŋga Əntaŋfə, ənji *Isərayiila.’ ”
Wata Hirudusə a 'wa tə ənjitə shi da tsaaŋwə, kaa ca ɗa mətərəkinə da tii yadə shiinə ŋga ənja. Ca ləgwatə a matii taa ka ŋgutə saa'i ɗaŋə lə'yagi tikisakii. Wata ca sləkee ka tii aa Bayitilaama, ca ba ka tii, “Dəmə ka nəəhətə uuzənəkii. Maɗa kə lapaa unə tə ci, shoomə ka bapaanə ka nyi, nyi maa, kaa nya dzə ka paslənə tə ci.”
Ma daba'ə waɓənatii da ŋwaŋwa, wata təya maɗə, təya palə. Ma təya palə, təya ənə ka neenə ka tikisatə nee tii da tsaaŋwə. Makə ənyi tii ka neenə ka tikisakii, kə ɗii tii maŋushinə ka shaŋə. Tikisakii a dzə də ta ka tii kəŋwanə, ha'ə shi tikisakii ka kəŋaanənə dagyanə hatə ɗii uuzənəkii davə. Təya dzəgərə aasii, təya lapaa tə uuzənəkii tii da məcikii Mariyaama, təya gərə'waanə ka paslənə tə ci. Ma daba'əkii, təya pəərəgi mbuurənyinatii, təya ŋgyaaragi kanyeera da urədya ŋga ɗəzənə da əndə'i tsarə ŋga urədya ətə ci ənjə a 'wa miira, təya vii ka ci. Ma daba'əkii, makə kə bii Əntaŋfə ka tii agi səniinə oo'i, ga təya ənə aa ha Hirudusə, wata təya ənə satii aa hatii aa vəra ka əndə'i rəgwa pamə.

Makə pyalə ənjitə shi da tsaaŋwə satii, wata malaa'ika ŋga Slandanə a shigi ka Yusufu agi səniinə, ca ba ka ci, “Ma Hirudusə, kadə nii kəya alə uuzəətsə kaa ca ɓələgi. Acii ha'ə, maɗətə, ha ŋgərə tə tii da məcikii, una palə aanə hanyinə ŋga Misəra, una ndzaa davə see maɗa bii nyi ka hə dzəginə davə.” Makə fii Yusufu ha'ə, wata ca maɗətə, ca ŋgərə tə uuzəətə tii da məcikii davəɗə, ca huyi də tii aanə hanyinə ŋga Misəra. Ca ndzaa davə see də makə əntəgi Hirudusə. Ma ɗii ətsə ha'ə, ka mbu'utəginə də sətə bii Slandanə da ma anabi oo'i:
“Kə 'wagi nyi uuzənaaki anə hanyinə ŋga Misəra.”

Makə paaratəgi Hirudusə oo'i, kə ha'uunə ənjitə shi da tsaaŋwə ka ci, kə ɓəzhi səkəkii ka shaŋə. Ca sləkee ka ənjə a ɓəələgi patənə ŋga uuji ŋguyirənə asəkə vəranə ŋga Bayitilaama da sətə gəŋutəgi də ki patə, ndzaŋənə ka kura poonə ka dzənə ka fəzə bəra'i, makə sətə ɓaanya ci, ndzaŋənə ka saa'itə ləguyi ci ama ənjitə shi da tsaaŋwə, waatoo, saa'itə 'watəgi tikisakii lə'yaginə. Də ha'ə ndzaa ka tantanyinə nə sətə bii anabi Irimiya. Ma bii ca:
“Kə fii ənji bwaya uura asəkə vəranə ŋga Rama,
uura ŋga bwaya tuunə da maɓətəsəka.
Rahila ca tuu atsa manjeevənatə.
Kə təkuree ənji ka puutəpaanə tə ki,
acii kə məətəgi manjeevənatə.”

Daba'ə makə əntəgi Hirudusə, wata kə shigi malaa'ika ŋga Slandanə ka Yusufu agi səniinə, ci anə hanyinə ŋga Misəra, ca ba ka ci, “Maɗətə, ha ŋgərə uuzəətsə tii da məcikii, kaa ha ənə aanə hanyinə ŋga Isərayiila. Acii, ma ənjitə ali rəgwa ŋga ɓələgi uuzəətsa, kə məətəgi tii.”
Makə fii Yusufu ha'ə, wata ca maɗətə, ca ŋgərə uuzəətə da məcikii, təya ənə aanə hanyinə ŋga Isərayiila. Amma, makə fii Yusufu oo'i, Arəkilayasə ŋgirə dəgələ ŋga dii, waatoo, ŋga Hirudusə, kaa ca ndzaa ka ŋwaŋwə ŋga Yahudiya, kə ŋgwali ci ka ənənə aa dəvə. Əntaŋfə a ənə ka banə ka ci agi səniinə tə sətə ɗanəkii. Wata ca dzə saakii aanə hanyinə ŋga Galili, ca dzə ka ndzaanə asəkə vəranə ŋga Nazaratu. Də ha'ə ɗii ka tantanyinə nə sətə bii anabinyinə agyanə Aləmasiihu oo'i:
“Ka 'wanə nə ənji tə ci əndə Nazaratu.”

Feti si Mata 2