Yohani ULONGULELU

ULONGULELU
Chitabu achi cha Chilongu cha Nyanyi yichiyandikiwili na Yohani ndi chimu gati ya fila fitabu mchechi fya Lilaghanu lya Shonu yifihimulila ngalilu ya Yesu Kilistu. Kila chitabu chimu chikukemiwa “Injili,” mana yaki “Chilongu cha Nyanyi.”
Fitabu afi mchechi fyayandikiwili chipindi Yesu pasovili kala fyayandikiwili na Mateyi na Maliku na Lukasi na Yohani. Chitabu cha Chilongu cha Nyanyi achi pamongapa chayandikiwili na ndundami Yohani kucha mwaka milongu tisa naha kupita kukandila Yesu pawonikili. Hataleki chitabu chalangushili ha kucha Yohani ndi yayandikili, ila ndambu ya nyandikilu yaki yiifwana na baluwa ya 1 na 2 pamu na ya 3 ya Yohani. Vayandika vamu va dahili vadeta Yohani chipindi chila ayikaleyi mumbwani ya Ifesu, topi yikuweshikana kucha chitabu achi chiyandikiwa muifesu.
Ndundami Yohani akuhimulila lipala hela kucha chitabu chiyilata kuvatanga vandu vajumili kucha Yesu ndi Kilistu, Mwana wa Chapanga yayikala sula ya 20:31. Kwa kujumila nahawu datupati unofu mu litawa lya mweni. Chitabu achi chayandikiwili ili vandu vonda vasomi, Vayawudi na vangajila kuva vayawudi. Chitabu achi cha Yohani kwa ndambu yiutunga chiva kafwawuti na fila fitabu fimonga fitatu fya Chilongu cha Nyanyi. Akuvilishili munu kuyandika mihilu yagolili Yesu, mweni ayandikili munu ha kwilata filangushilu fya Yesu. Wuwula wula milandu yingi mikomi yiyandikiwa ha muchitabu achi kucha wula ubatishu wa Yesu na nyeshiwu kucheja.
Yifivelili amu kwa chikata:
Yohani akukanda Chilongu cha Nyanyi musula ya1:1-18.
Kandi mweni akuyandika kwilata mihilu yimonga yagolili Yesu sula ya 1:19-12:50.
Pambeli mweni akuhimulila findu yififumbukili mungalilu ya Yesu fimuyeghili munjifwa na kushukuka sula ya 13:1-20:31.
Yohani amalilili chilongu mu sula ya 21 pahimulila chila chipindi Yesu pavafumbukilili vandu chipindi pashukukili, pambeli akuhimulila natilu yaki ya kuyandika chitabu achi.

Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:

Yohani ULONGULELU: NdBV

Ìsàmì-sí

Pín

Daako

None

Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀