Matiye 5
5
Kwəma ɓənipə Yesəw mə ghən kəlaŋ Vəh 5-7
1 #
Lk 6:20-49
#
4:8; 14:23; 15:29; 17:1; 28:16 Dzəghwa ki, sa nashi Yesəw mbəzli ɗaŋ ni va mbə səəkəə dzəvəgha tsəghay, dza na mbaꞌa dzəməy mə ghən kəlaŋ. Dza das nzəyəy, mbaꞌa mbəzli ta səɗa ci səəkəshiy dzəvəgha kwərakwə. 2Dzəghwa Yesəw mbaꞌa ghati ɓananshi kwəma ghənghən ghənghən kaa mbəzli.
Kwəma wahə tsaa gwəramti ta mbəzliy nəw Hyala
(Lk 6:20-23)
3 #
Ezay 57:15; 61:1 A kə Yesəw na:
«Vəshi na ta mbəzliy sənay daw nza ghəy,
a ghəy mawti Hyala mbə nəfə ghəy ta kəətiŋəy, kə ghəshi.
Sa nzanay, ghəshi na shiy dzaa nzəy mbə mbəzli sləkə Hyala.
4 #
Cem 126:5
Vəshi na ta mbəzliy wahə.
Sa nzanay, ghəshi na shi dza Hyala ta dəpanatishi nefer shi.
5 #
Cem 37:11
Vəshi na ta mbəzli nza nefer shi wəzə.
Sa nzanay, ghəshi na shi dza Hyala ta ɓanshi hiɗi,
njasa niy gəzanakəshi na va.
6Vəshi na ta mbəzliy pəla məni war
kwəma ɗi Hyala lə nəfə tsa shi gwaꞌa gwaꞌa.
Sa nzanay, ghəshi na shi dza Hyala ta kəəti
lə məni kwəma ɗi ghəshi va.
7 #
18:33; Zhk 2:13 Vəshi na ta mbəzli zhanshi hwər tsa shi ta nihwəti mbəzli.
Sa nzanay, ghəshi na shi dza Hyala ta zhəhwər ti shi kwərakwə.
8 #
Cem 24:3-5
Vəshi na ta mbəzli nza nefer shi ɗewɗew kwa kwəma Hyala.
Sa nzanay, ghəshi na shiy dzaa nata Hyala lə mətsə shi.
9 #
Ebr 12:14
Vəshi na ta mbəzliy mbəə sləkati nihwəti mbəzli kwa jipə shi.
Sa nzanay, ghəshi na shi dza Hyalaa har ka ndərazhi nzə.
10 #
1Pi 3:14
Vəshi na ta mbəzli sanshi məndi ngəraꞌwə,
war tə sa məni ghəshi kwəma ɗi Hyala.
Sa nzanay, ghəshi na shiy dzaa nzəy mbə mbəzli sləkə Hyala.
11 #
10:22; Lk 6:22 Ghwəyəy, vəshi na tə ghwəy, kama na, war ə məndiy tsətsəərəŋwəy, ka saŋwəy ngəraꞌwə, ka slasla dzərvəə dzəkən ghwəy tə gəm, sa nza ghwəy mbəzli ta səɗee. 12#2NəMezh 36:16; Mt 23:30; Lk 6:23; SləniKY 7:52; Ebr 11:32-38; Zhk 5:10Ghalaɓay, vəshi pə ghwəy taa vəshi tərəŋw. Sa nzanay, ta ngavəŋwəy zhəmə ghwəy dza Hyala mə ghwəmə. Ava war tsəgha niy sanshi ghəshi ngəraꞌwə kaa ka gəzə kwəma Hyalaa niy ꞌwaa səəkə» kə Yesəw.
Nja waŋ pi ghəshi lə pəsər tsaa tərə məzlir na *mbəzli ta səɗa Yesəw tikə tə hiɗi
(Mk 9:50; Lk 14:34-35)
13 #
Mk 9:50
Dzəghwa ma kə Yesəw na: «Ghwəy ghwəy mbəzli ta səɗee ni kiy, nzəy tsa ghwəy mbə mbəzli tə hiɗiy, nja məzlir ta gwəma er na. Ma fəca ka ndezhekiy kərəy mbə məzlir kiy, njaa dza məndiy zhiniy zhanambə ndezhekə tsa va ghwəla kia? Ka gwəmati er niva məzlir ghwəla tepəw. War ka shəkati pəsər tsa va dzəy tə ngwəla gwaꞌa tsəgha na kwəma ci. Ma nza mbəzli dza dzar ti.
14Nzəy tsa ghwəy mbə mbəzli tə hiɗi diɓay, njasa ka waŋ pi vaa nza na. Mbaꞌa kə məndi ngati məlmə dikə na mə ghən ɗal piy, ka mbay məndiy mbələy kala nata ndə ghwəlaw. 15#Mk 4:21; Lk 8:16Zhini diɓay, səəkə məndiy tsəraghwa ghwə kwa gərkəwa ta dzəɓakən tasaw kənəw. War pətsaa gwəramti ɗal ka məndiy pəla ta fə ti mbə ciki, ta mbə ghənzəə mbərə kaa mbəzli mbəɓa gwanashi. 16#Ef 5:8; Flp 2:15; 1Pi 2:12Ava war tsəgha kə nzəy tsa ghwəy məniy, nja gərkəwaa məni waŋ pi va kaa mbəzli. Məni pə ghwəy məni na wəzə na kwəma ta mbə məndiy nata. Ma nza məndi fal slən tsa Dəŋwəy tsa mə ghwəmə tsəgha ki» kə Yesəw.
Ɓənipə kwəmaa dzəkən *kwəma pəhəti Hyala
17 #
3:15; 7:12; 22:40; Rm 3:31 Dzəghwa ma kə Yesəw diɓa na: «Nəghətaa ghwəy zəzəti ta sawavəri kwəma pəhəti Hyala lə kwemer gəzəkə ka gəzə kwəma Hyala səəkee, pə ghwəy ma. Əhəŋ, səəkəree ta sawa nzəw. Ma səəkə tsee tsay, war ta mbəə faghwa kwəma kwemer va kwa, lə ta pəraslikəvəriŋwəyshi səəkəree. 18#Zhk 2:10Favəm ə gəzaŋwəy ya, ta na navay, tsəgha na, ya war hwəmɓa dza naa nza, paꞌ ghala ka ghwəmə nata ghwəy na, lə hiɗi nashi ghwəy ni kəɗishiy, shiy tiɓa ya ni jəw ni, mbaꞌa ghəshi dzaa tamtəvashi səvəri mbə kwəma pəhəti Hyalaw. 19Va tsəgha nzana kiy, ma ntsaa ɗi ma fəti va ta kwəma va, ya naa gwəramti jəw na mbə, mbaꞌa ɓananavə kaa nihwəti mbəzli tsəgha a ghəshi ɗi ma fəti tiy, tsava ndə dza naa kəray tə shigə mbəzli sləkə Hyala. Ma ntsaa kəsəvə kwəma va va wəzə, ka ɗi fəti ti, dzəghwa tsəgha ɓananavə kaa nihwəti mbəzli a ghəshi ɗi fəti ta kwəma vay, ntsa dikə tsa mbə mbəzli sləkə Hyala dza tsava ndəə nza. 20Ə gəzaŋwəy ya sana, mbaꞌa pə ghwəy ɗi dzəmbə mbəzli sləkə Hyalay, ɗi pə ghwəy ɗi fəti ta kwəma nzə. Tərəŋwɓa ghwəy kəə ɗi fəti kaa *ka ɓənipə kwəma, ghəshi lə *ka Farisahi» kə Yesəw.
Ɓənipə kwəmaa dzəkən ɓə nəfəə dzəkən ndə
21 #
Səvəri 20:13; SləniTaH 24:17 Ma kə Yesəw diɓa na: «A ghwəy sənay, a *kwəma pəhəti Hyala kaa jijihimmə niy gəzəkə: “Ka pəəsli ndə gha ma! Ya wa ntsaa dzaa pəəsliti ndəy, ta har dza məndiy dzəti ngwəvə” kə niy ni. 22#1Zhŋ 3:15Ma nə ya ngəŋwəy ta na tsee ghən nee kiy, ya war nəfəə ɓəti ndəə dzəkən zəmbəghəyəy, ta har dza məndiy dzəti ngwəvə ti. War mbaꞌa kə ndə ni kaa tsahwəti ndə: “Ma ghay, ndə mbə ghaw” kəy, ta dzəti ngwəvə dza tsava ndə kwa kwəma ka sləka mbəzli. Ma ntsaa ni kaa zəmbəghəy: “Hil tsa” kəy, dzəti ghwə Hyala kəɗi ma dza tsava ndə.
23Mbaꞌa pə gha ɓəvə shiy ta dza ta vəlantashi kaa Hyala, dzəghwa mbaꞌa gha zəzəvə nahwəti kwəma mənti gha kaa tsahwəti zəməŋa tiɓay, 24#6:14-15ə pə gha zlashi shi tarəkə gha va ɓə kaa Hyala tiɓa kwa kwəma Hyala di. Mbala a ghwəy dzaa jakəŋwəy sləkamti kwəma kwa jipə ghwəy lə zəməŋa tsa va. Ma nza gha zhəghəvaa səəkə ta ɓanta shi gha va kaa Hyala ghalaɓa.
25 #
Lk 12:58-59
War mbaꞌa kə ntsa həərəva ghwəy liy harŋaa dzəti ngwəvəy, ditəvaŋa taŋtaŋ a ghwəy sləkamtim kwəma va li ghala ghwəy ghwəlaŋwəy kwa kwal ta tsəhə vəgha ndə sla ngwəvə. Kala tsəghay, ta pəmanaghəŋa dza na kaa ndə sla ngwəvə, ka ndə sla ngwəvə dza na, mbaꞌa pəmanaghəŋa kaa ka sawji, dzəghwa mbaꞌa ka sawji dzaa kalayŋa mbə ciki fərshina ki. 26#18:34E gəzaŋee, ta na navay, tsəgha na, ghalaɓay ka dza məndiy pəlaŋa tepə, kala war sa ka gha wamti kwəma gwaꞌa gwaꞌa, njasa dza məndiy slavəŋaw» kə Yesəw.
Ɓənipə kwəmaa dzəkən kwəma ghwərghwər
27 #
Səvəri 20:14
Dzəghwa ma kə Yesəw diɓa na: «Zhini ɓay, a ghwəy favə njasa niy gəzəkə *kwəma pəhəti Hyala: “Əntaa gha məni ghwərghwər ma!” kə niy ni. 28#Zhəwbə 31:1; 2Pi 2:14Ma nə ya ngəŋwəy ta na tsee ghən nee kiy, ya war kwataka lə mətsə nata ndə mali tsahwəti ndə, dza ka səkwa nzəghə ci tiy, a tsava ndə manamti ghwərghwər gwaꞌa tsəgha lə mali va mbə nəfə tsa ci. 29#18:8-9; Mk 9:43-47Va tsəgha nzana ki, war mbaꞌa kə nahwəti mətsə ghaa ngəɗiŋaa dzəmbə məni *kwəma jikir nay, lamti kwa ghən gha, a gha ndəghamti kərakə lə gha. Sa nzanay, wəzəɓa nza gha lə mətsə kwətiŋta na, kən na dza vəgha gha gwanataa ndita mbə ghwə. 30Ya dəvə kwa bəzəmə gha fəŋa naa dzəmbə məni kwəma jikir nay, sla pə gha slanti, a gha ndəghamti kərakə. Sa nzanay, wəzəɓa nzəyŋa gha lə dəvə kwətiŋta na, kən dzəmbə ghwəə kəɗi ma lə vəgha gha gwanata» kə Yesəw.
Ɓənipə kwəmaa dzəkən kwəma təhəva tsa kar zal lə mali
(Mt 19:9; Mk 10:11-12; Lk 16:18)
31 #
Nəw 24:1; Mt 19:7; Mk 10:3-4 Ma kə Yesəw diɓa na: «Zhini ɓay, a *kwəma pəhəti Hyala gəzəkə: “Mbaꞌa kə ndə təhamti mali ciy, ə kə tsaslanavə zliyaa ɓanavə, ta mbəə cipə kwəma təhə tsa təhamti na va” kə niy ni. 32#19:9; Mk 10:11-12; 1Kwər 7:10-11Ma nə ya ngəŋwəy ta na tsee ghən nee kiy, ya wa ntsaa təhamti mali ci, kala mənti ghwərghwər ghənzəy, tsava ndə fambə na mali va mbə məni ghwərghwər, sa ka na dza mbaꞌa dzaa ɓəhwə tsahwəti zal. Dzəghwa ma zal tsaa dzaa ɓə mali təhəvərivay tsahwəti zal li kwərakwə ɓa na, aa mənti ghwərghwər» kə Yesəw.
Ɓənipə kwəmaa dzəkən kwəma zəmə fəla
33 #
23:16-22; Zhk 5:12 #
SləniTaH 19:12; Ɓəla 30:3 Dzəghwa ma kə Yesəw diɓa na: «A ghwəy favə njasa gəzanakə *kwəma pəhəti Hyala kaa jijihimmə niy nza diɓa: “Mbaꞌa pə gha zəmanti fəla ta məni kwəmay, ka zhini miy gha ti ma. Mənti kwəma zəmanti gha va fəla ta məni nzə kwa kwəma Ndə sləkəpə” kə niy ni. 34#Ezay 66:1; SləniKY 7:49Ma nə ya ngəŋwəy ta na tsee ghən nee kiy, əntaa ghwəy zəmə fəla tepə ma. Ka zəmə fəla ghwəy, yən lə pətsa mə ghwəmə, pə ghwəy ma. Sa nzanay, ghwəmə va na gəzli nzəy Hyala mbə Mazə tsa nzə kwa. 35#Cem 48:3Ka zəmə fəla ghwəy, ghəy lə hiɗi ni, pə ghwəy ma. Sa nzanay, hiɗi va na shi kəɗi Hyala səɗa nzə ti shi. Ka zəmə fəla ghwəy, ghəy lə məlmə Zherəwzalem, pə ghwəy ma. Sa nzanay, ghənzə na məlmə Hyala, mazə tsa dikə tsa. 36Əntaa ghwəy dzaa zəmə fəla tepə, ya ghəy lə ghən tsa ghəy, pə ghwəy ma. Sa nzanay, ka mbay ghwəy zhəghanti səti mbə ghən ghwəy payta, ya ngəritaw. 37#2Kwər 1:17-19War ma kwəma ka ghwəy gəzəy: “Yi” ka ghwəy ni, kwəma kə tsəgha kataŋ. Kala tsəgha kə na: “Awə” pə ghwəy. Sa nzana, mbaꞌa pə gha mətsahakən zəmə fəlay, səəkə va *ndə jaka tsa Hyala səəkə nava kwəma tsəgha» kə Yesəw.
Ɓənipə kwəmaa dzəkən wa shiy tə ndə
(Lk 6:29-30)
38 #
Səvəri 21:24
Dzəghwa ma kə Yesəw diɓa na: «Zhini ɓay, a ghwəy favə njasaa niy gəzəkə *kwəma pəhəti Hyala: “Mbaꞌa kə ndə yahwamti mətsə ghay, yahwamti naci kwərakwə. Ɓəkwə kə ndə təɗamti slini ghay, dza ɓəkwə gha təɗamti na ci kwərakwə” kə niy ni. 39#Rm 12:17Ma nə ya ngəŋwəy ta na tsee ghən nee kiy, mbaꞌa kə ndə məntəŋwəy *kwəma jikir nay, ka nə ghwəy war ghəy wati shi ghəy ti lə kwəma jikir na kwərakwə pə ghwəy ma. Mbaꞌa kə ndə sləvantəŋa vəgha ghən gha tar bəla kwa bəzəmə ghay, zhəghanavə na tarkə bəla tar kwa zleɓi, a ghəci zhiniy ləkantəŋa vəgha nava bəla diɓa. 40#1Kwər 6:7; Ebr 10:34Mbaꞌa kə ndəə pəla kəsəŋaa dzəti ngwəvə sa ɗi na zləghwəhwə kwəbaŋ ɗaŋkəci tsa kən ghən ghay, zlatanavə kwal a ghəci ɓə ya lə ləkwəsa kən ghata gwaꞌa fəlghən. 41Mbaꞌa kə ndə mbə mbəzliy sləkə hiɗi ni kaa ngəŋa, war gha ɓəghəra shi ya niy dzəti pi gar kiləwmetər kwətiŋ, kəy, ə pə gha zhiniy mətsəhə ɓanci shi gar kiləwmetər bakə. 42Mbaꞌa kə ndəə ɗəw shiy va ghay, ɓə pə ghaa ɓanci shi. Mbaꞌa kə ndə səəkəy ta ɗəw təm va ghay, ka ini gha ti ma, ɓanavə» kə Yesəw.
Ɗim ka jaka ghwəy
(Lk 6:27-28, 32-36)
43 #
SləniTaH 19:18; Mt 22:39; Mk 12:31; Lk 10:27 Dzəghwa ma kə Yesəw diɓa na: «A ghwəy favə njasa gəzəkə *kwəma pəhəti Hyala: “Ɗi pə ghaa ɗi tsa gha ndə, ka pa jaka lə ndə mbəz tsa gha” kə niy ni. 44#5:44Səvəri 23:4-5; Rm 12:20; 1Pi 2:20-23; cəꞌwə ta ka jaka Lk 6:28; 23:34; SləniKY 7:60; Rm 12:14; 1Kwər 4:12; 1Pi 3:9Ma nə ya ngəŋwəy ta na tsee ghən nee kiy, ə pə ghwəy ɗi kwəma ka jaka ghwəy, ka cəꞌwə wəzə hwər tsa Hyala ta mbəzliy saŋwəy ngəraꞌwə. 45#Ef 5:1Mbaꞌa pə ghwəy məni tsəghay, ndərazhi Dəŋwəy Hyala mə ghwəmə nza ghwəy. Sa nzanay, war yəmyəm ka naa kəɗi piy dzəkən ka ndərəm mbəzli, lə mbəzli wəzə hwər ni gwaꞌa. Ka nzəmə van dzəkən shi mbəzliy məni kwəma wəzə na, lə dzəkən ni mbəzliy məni *kwəma jikir na gwaꞌa. 46Mbaꞌa pə ghwəy ɗi war mbəzliy ɗi kwəma ghwəy gwaꞌa tsəgha, kala ɗi ma nihwətiy, ka dza Hyalaa ngavəŋwəy zhəmə ghwəy ki na? Tiɓaw, ka ngavəŋwəyəw, ya mbəzli nja ka *dəwan, ghəshi ka zləghwəy, kar ghəshiy ɗi kwəma mbəzliy ɗi kwəma shi kwərakwə. 47Mbaꞌa pə ghwəy səkwə war ngwardəhiŋwəy jaꞌ jaꞌ kiy, wa na nahwəti kwəma ghakə ghwəy mbə pərtaa? Sənay ghwəy, ya mbəzliy nəw ma Hyala na kar ghəshiy səkwə ngwardəshi kwərakwə, pə ghwəy sa? 48#SləniTaH 19:2Ava va tsəgha, ghwəy mbəzli ta səɗee ni kiy, a pə ghwəy məni kwəma wəzə na kaa mbəzli gwaꞌa, nza ghwəy nza ka mbəzli kama fəti tar kaɓaka shi ya jəw nzə, njasa nza Dəŋwəy Hyala va mə ghwəmə, kala kama fəti və» kə Yesəw.
Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:
Matiye 5: bcw
Ìsàmì-sí
Pín
Daako
Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀
©Wycliffe Bible Translators, 2005