Matyo 13
13
Atséebə́nə́múʼ ńté Ŋwu tsə̌ a nə̈ Ḿbǐ nə́ əpúmə
(Mag 4.1-9; Luk 8.4-8)
1Tsɔʼə alě yə wɨ́, Yeso a fɛ́lə á ndɛ̂ yi wɨ́ ńgɛn ńnáanə nkaŋ əfooghəəmə́. 2Ŋwu məsɔŋ á nə ńdíblə nə́ yə́ a nə nɨ́ tə́shú tə a tíʼ ńkwú ńnáanə pə́ á mə́mə aŋkənúʼə́, pɨ pətsəm pə́ tíʼ ńtə́əmə á nkǎŋkǐə. 3Yeso a tíʼ sóŋ mənu mimə nɨ́ nə́ pó nə́ atséebə́nə́múʼ ńgə́, “Ndíʼə alíʼ yitsə̌ a nə ńdáʼ fɛ́d ńgɛnə̂ a mə́ pǐ nə əpú píə. 4Ndzaŋə a nə ńchî nə́ afɔ ńtə́ ḿbǐ əpú pə wɨ́ lə́, pitsə́ ə́ wukə̂ a alaŋə́ ndúmə, pəsə́ŋ pə́ yǐ ńdagtə̂ ńkɔ́lə ághóobə́. 5Yitsə́ ə́ wukə̂ a ndu ngwúb páʼ ndəsê nə ńkě nə́ ə́wɨ́ nɨ́ pô, ə́sáʼ nə́ mətɨ ńté ńgə́ ndəsê nə ńkě shǐ pô. 6Lə́ mə́numə á yǐ ḿbə́ ńtɛ̂ ńtɔ əpú pi wɨ́ ńté ńgə́ məŋaŋ mí mə́ nə ńkě a ndəsê kwú pô; pɨ́d tíʼ ńjúmə. 7Yitsə́ ə́ wukə̂ á mə́m məsɔbsoobə, məsɔbsɔb mə́ kɔ́ʼ ńkwúlə zə́ələ́. 8Lə́ yitsə́ ə́ pɛ́d ńgwǔəə a ndu ndəsê yi əshîʼnə ńkɔ́ʼ ńdzə́mə. Pətsə́ ə́ zə́m mbəm nkɛlə́, yitsə́ ə́ zə́m mbəm məghə́m ntogə́, yitsə́ ə́ zə́m mbəm məghə́m mɛ́n teelə́. 9Ŋwu páʼ a túg nə́ mətôglə a zóʼə.”
Lɛ̌ Anu páʼ Atséebə́nə́múʼ yəwə́ ä Sóŋ nə́
10Ngaŋə́zoŋə́ndzəm Yeso yǐəə á mbô yí ḿbítə ńgə́, “Lə́ ghɛlə̂ akə̂ gho tséebə á mbô pəənə pə́ nə́ atséebə́nə́múʼə́?”
11Yeso a kwěe ńgə́, “Pə́ fɛ̂ ajíə anu á mbô pɨ mbɔʼ nə jî mənu mə́ nəlyaŋnə́ mətsəm ńté anuə nəfoonə nəpóolə, lə́ ḿbə́ ńkě á mbô pó fɛ̂ pô. 12Ŋwu ntsəm páʼ a túg nə́ ajúmə, pə́ yǐ pegə̂ á mbô yí ńjî ńgə́ a túg tə a chaanə̂. Lə́ ŋwu ntsəm páʼ a kě nə́ ajú túg pô, mɔ́ aliʼ páʼ a túg nə́, pə́ yǐ kwáalə á mbô yə́. 13Anu páʼ á ghɛd nə́ maŋ tséebə á mbô pó pə́ nə́ atséebə́nə́múʼ lə́ ńté ńgə́, pó pǎtə ńnáŋ əliʼ lə́ ḿbə́ ńkě tə́ ńdzə́ənə pô, ńjwə́ʼtə əliʼ lə́ ḿbə́ ńkě tə́ ńdzóʼə pô, atûə azóobə́ á pə́ ńkě ə́wɨ́ kə́ ńdá pô. 14Atséebə Izaya a lɔgə̂ aliʼə́ á mə́m pó;”
Ndzaŋə a nə sóŋ nə́ ńgə́ nə láʼ kə̈ zóʼə tsɔʼə zóʼ nə́, atûə azə́ənə́ á pə́ ńkě ə́wɨ́ kə̈ ńdéenə pô.
Nə yǐ náŋ əliʼə́, ə́ pə́ kě ajûtsə́ jɨ́ pô,
15ńté ńgə́ məntɨ́ mə́ pɨ pɨ mə́ lwɛ́nkə nə́ akəkógə́,
a tyantə̂ pó pɔŋə̂ zóʼ əliʼ nə́ mətôglə móobə́,
pó kə́ ńkə́bkə əmə́g móobə́.
Ńchî ə́lɨ́d pô, tə ḿbə́ mbɔʼ pó jɨ́ əliʼ nə́ əmə́g móobə́,
ńdzóʼ əliʼ nə́ mətôglə móobə́,
atûə azóobə́ a kə́ ńdá,
pó yǐəə á mbô maŋ ńgə́ mbɔʼ maŋ tsóʼə ághóobə́.
16Mbɔŋə lə́ azɨ́ ńté ńgə́ əmə́g mɨ́ mə́ jɨ́ əliʼə́, mətôglə mɨ́ mə́ kə́ ńdzóʼ əliʼə́. 17Lə́ maŋ fiʼtə̂ áwɨ́ nə́ ndə̌ŋdəŋ ńgə́ məntúmə́sê mimə nɨ́ nə́ pópə pɨ pə́ tɨ́ nə́ ndə̌ŋdəŋ pə́ táŋnə mə jɨ́ nə́ mənu páʼ nə̈ jɨ́ nə́ ḿbə́ ńkě mɨ́d jɨ́ pô ńkə́ ńtáŋnə á mə́ zóʼ nə́ mənu páʼ nə̈ zóʼ nə́, ḿbə́ ńkě zóʼ pô.
Yeso a Fiʼtə̂ Anu páʼ Atséebə́nə́múʼ ńté Ŋwu páʼ a nə ḿbǐ nə́ Əpú lə́ ä Sóŋ nə́
(Mag 4.13-20; Luk 8.11-15)
18Tíʼ nə́ ńdzóʼə anu páʼ atséebə́nə́múʼ ńté mbipú wə̂ á sóŋ nə́. 19Ŋwu ntsəm páʼ a zóʼ nə́ atsáb ńté anuə nəfoonə Əsê, atûə ajíə a chî ə́wɨ́ lá pô, a chî lə ándó mbǐpú nə ńgwukə̂ nə́ a alaŋə́ ndú lə̂. Satanə á pə́ nə́ Ŋwu Təpɔŋ lə́ a yǐ ə́fógə anuə atsəm pə́ nə ḿbǐ nə́ a ntɨ́ yə́. 20Mbǐpú nə ńgwukə̂ nə́ a ndu ngwúb lə́, ə́ chî lə́ ándó ŋwu páʼ a zóʼ nə́ atsáb yə wɨ́, ńkə́ ńtɔ́g ḿbí nə́ akɔŋtə. 21Ndzaŋə a kě nə́ məŋaŋ túg pô lə́, zə́ələ́ a chîə ntɨ́ yí tsɔʼə nə́ mɔ́ akəmə ndɛlə́. Əghâ ándó a yǒ nə́ ńchîə á mə́m ngə́ʼ, kɨ pə́ tsaŋkə̂ yí ńté atsáb yə wɨ́, a zaŋkə̂ ńtsɔ́ʼ mbô mí ə́wə́. 22Yi ə́ nə ńgwukə̂ nə́ á mə́m məsɔbsɔb lə́, lə́ ŋwu páʼ a zóʼ nə́ atsáb yə wɨ́ nətáŋ mbî pópə əpú ndu mbî ə́ fumkə̂ yí a kě pɨ ńchî təmbɔʼ a zə́m mənta mətsə́ pô. 23Lə́ mbǐpú ə́ nə ńgwukə̂ nə́ á ndu ndəsê yi əshîʼnə lə́, lə́ ŋwu páʼ a zóʼ nə́ atsáb yə wɨ́ atûə ajíə á kə́ ńdá ə́wə́. A tíʼ ńdzə́m mənteemə́; mətsə́ táʼ nkɛlə́, mətsə́ məghə́m mɛ́n ntogə́, nə́ mətsə́ məghə́m mɛ́n teelə́.
Atséebə́nə́múʼ ńté Ngɔ́nə
24Yeso a kə́ ḿbɨ fiʼtə̂ ághɔ́b nə́ atséebə́nə́múʼ yətsə̌ ńgə́, “Anuə nəfoonə nəpóolə á chî lə́ ándó ŋwunə a ghɛn ḿbǐ mbǐpú yi əshîʼnə á alíʼ yə. 25Əghâ ŋwu ntsəmə a nə ńtə́ nə́ ńdê lə́, ngaŋkəpa əyǐə a yǐ ḿbǐ ngɔ́nə á mə́m ngəsáŋ wə̂ ńtíʼ ńgɛnə̂ yə́. 26Ndzaŋə ándó ngəsáŋə́ a kə kɔ́ʼ nə́ tə ńtə́ ḿbadtə̂ lə́, ngɔ́n ə́ tíʼ ńnɨd mbɨ əjǐə.”
27Ngaŋə́faʼ ŋwu yi wɨ́ pó yǐəə ə́sóŋə á mbô yí ńgə́, “Tǎ, gho nə ńkě lə́ ngəsáŋə́ aliʼ gho wə̂ pǐ? Ngɔ́n ə́ pɛn ńtíʼ ńdǒ ají lə́ ə́fó ə́wə́?” 28A kwěe ághɔ́b ńgə́, “Lə́ ghɛd ngaŋkəpeenə́.” Ngaŋə́faʼ əjí pó pítə yí ńgə́, gho kɔŋ ńgə́ pəg ghɛn ńtsɔ́ʼtə ájɨ́d?
29A kwěe ághɔ́b ńgə́, “Ngá,” Ndzaŋ pɨ yǐ nə́ ghɛn tə́ tsɔ́ʼtə ngɔ́n lə́, əghâ tsə́ tsɔ́ʼtə ághɔ́b ngəsáŋə́. 30Mɛdtə̂ nə́ ajúmə atsəmə á nɔd ńkɔ́ʼ tə ńkoʼə̂ alě pə́ʼə ngəsáŋə́. Əghâ yi wɨ́ maŋ tíʼ ə́sóŋə á mbô ngaŋə́pə́ʼə́ ngəsáŋ ńgə́, “Peg nə́ ńtsɔ́ʼtə ngɔ́n zə̂ ńkwúlə á mboʼə́ mboʼə́ pə́ yǐ ńtoonə̂, ńtíʼ ḿbə́ʼə ngəsáŋ wə̂ ńgyǐ ńnéŋə á nkye maŋə.”
Atséebə́nə́múʼ ńté Mbaŋ Fɔ́lə́sə
(Mag 4.30-32; Luk 13.18, 19)
31Yeso a kə ḿbɨ ńtséebə atséebə́nə́múʼ yətsə́ á mbô pó ńgə́, “Anuə nəfoonə nəpóolə a chî lə́ ándó páʼ mbaŋ fɔ́lə́sə ŋwunə a lɔg nə́ ńgɛn ḿbǐə a nkáʼ yə́. 32Ə́ pǎtə ńkə́g ńtsɛ mbǐpú ətsəm lə́, ńgyǐ ḿbə́ ńkwíŋ ə́ tíʼ sɛd chigə mɛ́ tə́kɔʼə atǐə, á fáŋ nə́ ńtsɛ mətǐ mətsəmə á mə́m nkáʼə. Pəsə́ŋ pə́ tíʼə ńkwúlə mənka mɔ́b nə́ məfag míə.”
Atséebə́nə́múʼ Ńté Mbê Apéenə Məkálə́
33Yeso a kə́ ḿbɨ́ fiʼtə̂ ághɔ́b nə́ atséebə́nə́múʼ yətsə́ ńgə́, “Anuə nəfoonə nəpóolə a chî lə́ ándó mbê apá páʼ məngyě yitsə̌ a nə ńdɔg nə́ ńnéŋə á mə́mə apá páʼ á kə́ʼ nə́ nə́ əkáŋ teelə́ á tíʼ ńkɔ́ʼ tə ńdwɛ́nkə nəkəŋə́.”
Anu páʼ a nə Ńgɛd nə́ Yeso a Tséebə pə́ nə́ Ətsábnə́múʼə́
(Mag 4.33, 34)
34Yeso a nə̈ ńtséebə anuə atsəmə á mbô ənɔ pɨ lə́ nə́ ətsábnə́múʼə́; mbɔʼ a nə ńkě anu yətsə́ á mbô pó sóŋ tsɔʼə tə ghə́ a tsáb nə atséebə́nə́múʼ pô 35A nə̈ ńgɛlə̂ ə́lɨ́d lə́ ńjî ńgə́ anu páʼ ntûsê a nə ə́sóŋ nə́ á lɔgə̂ aliʼə́, páʼ á nə sóŋ nə́ ńgə́,
“Maŋ yö tséebə á mbô pó lə́ nə́ ətsábnə́múʼə́;
Maŋ yǐ fiʼtə̂ ághɔ́b nə́ mənu pə́ nə ńkě nə́ mɨ́d jî pô ə́fɛ́lə ándó pə́ nə ńtsoŋkə̂ nə́ mbîə.”
Yeso a Fiʼtə̂ Anu páʼ Atséebə́nə́múʼ Zə̂ Ńté Ngɔ́nə ä Sóŋ nə́
36Yeso a tíʼ ḿmɛdtə̂ apoŋə pɨ zə̂ ńkwúnə á mə́m ndɛ̂. Ngaŋə́zoŋə́ndzəm əjí yǐəə á mbô yí ə́sóŋ ńgə́, “Fiʼtə̂ áwə́g nə́ anu páʼ atséebə́nə́múʼ zə̂ ńté ngɔ́nə ä sóŋ nə́.”
37Yeso a kwěe ńgə́, “Ŋwu páʼ a nə ḿbǐ nə́ mbǐpú yi əshîʼnə zə̂, lə́ Mɔ́ Ŋwunə; 38Alíʼ zə̂ a pə́ mbîə; mbǐpú yi əshîʼnə zə̂ pə́ pɨ pó chî nə́ á mə́mə anuə nəfoonə Əsê; ngɔ́n zə̂ pə́ pɔ́ pə́ ŋwu təpɔŋə; 39Ngaŋkəpa wə̂ páʼ a nə ḿbǐ nə ngɔ́n zə̂ lə́ a pə́ Dɛbəələ. Mə pə́ʼ nə́ ngəsáŋ wə̂ mə́ pə́ lə́ ndwegtə mbîə, ngaŋə́pə́ʼə́ ngəsáŋ zə̂ pə́ lə́ pətseŋpə́ndɛ́pə́sê. 40Ndzaŋə ándó pə́ kyeetə̂ nə́ ngɔ́n zə̂ ńtoonə̂ á mə́m móg lə́, lə́ ndzaŋə ándó á yǒ nə́ chîə a ndwigtə mbîə; 41Mɔ́ Ŋwunə a yǒ tú pətseŋpə́ndɛ̂ pí pó ghɛn ńkyeetə̂ ŋwu ntsəm páʼ a nə̈ ńgɛd nə́ pɨ pə́ ghɛlə̂ təpɔŋ, pópə apuʼə ngaŋə́ghɛlə təpɔŋ ə́fógə á mə́mə anuə nəfoonə ají, 42ḿmaʼə̂ ághóobə́ á mə́mə atyǎntə móg páʼ pó yǒ nə́ kyéŋ tə kɔ́d məsɔŋ móobə́. 43Lə́ pɨ pó tɨ́ nə́ ndə̌ŋdəŋ pó yǐ tɛ̂ ándó mə́numə á mə́mə Anuə Nəfoonə Tǎ əghoobə́. Ŋwu páʼ a túg nə́ mətôglə, a zóʼə.”
Atséebə́nə́múʼ Ńté Afoʼ Ŋwunə a Lyáŋ nə́
44Anuə nəfoonə nəpóolə a chî lə́ ándó afoʼ páʼ pə́ lyáŋ nə́ á mə́m nkáʼ, ŋwu tsə́ a yǐ ńjɨ́ ḿbɨ́ ńkə́bkə zə́ələ́. Mbɨ əjǐ pɔŋ lɛ tətə, a ghɛn ə́finə̂ ajúmə atsəm páʼə a túg nə́ ńgyǐ ńjú nkáʼ yi wɨ́ ə́wə́.
Atséebə́nə́múʼ Ńté Ajú yə Tsə́g nə́
45Anuə nəfoonə nəpóolə a kə́ ńchî lə́ ándó ńtáŋ məteenə́ a tə́ ńnáŋ əpú pə əshîʼnə páʼ pɨ́d tsə́g nə́, 46əghâ ándó páʼ a kə jɨ́ nə́ yətsə́ páʼ a chígə́ nə́ ńdyâ lə́, ńgɛn finə̂ ajúmə atsəm páʼ a túg nə ńgyǐ ńjú ə́wə́.
Atséebə́nə́múʼ Ńté Nkɛlə́ Akóolə́shûə
47Ngǎ yitsə̌, anuə nəfoonə nəpóolə a kə́ ńchî lə́ ándó nkɛd pə́ tá nə́ á mə́m nkï ńkó ndzaŋ əshû ntsəm ə́wə́. 48Ndzaŋə ándó əshû nə ńkwú nə́ ə́wú tə ńdwɛ́nkə lə́, ngaŋə́kóolə́shû ə́ soŋ fógə asəgə́, ńtíʼ ńnáanə əsê ńtídtə yi əshîʼnə ńnéŋə á mə́m mənka ńtíʼ ńkwɛlə̂ yi təpɔŋ. 49Lɛ̌ ndzaŋ á yǒ nə chîə á ndwigtə mbîə. Pətseŋpə́ndɛ́pə́sê pə́ yǒ yǐ tídtə pɨ pə́ təpɔŋə á mə́m pɨ pó tɨ́ nə́ ndə̌ŋdəŋ 50ə́tíʼ ḿmaʼ pɨ pə́ təpɔŋ pə̂ á mə́m atyǎntə mógə́. Pó tíʼ ńchî ə́wɨ́ ńkyéŋə ńkɔ́lə məsɔŋ móobə́.
Ndə̌ŋdəŋ yi Fî pó yi Ndɛnə
51Yeso a pítə ngaŋə́zoŋə́ndzəm əjí ńgə́, “Nə́ zóʼ ndɛn mənu ghɛn lə̂ atûə azə́ənə́ a lá ə́wɨ́?” Pó kwěe ńgə́ “a léenə.”
52A tíʼ sóŋə á mbô pó ńgə́, “lə́ələ́ pə́ ńgə́ ndzéʼkə pənoŋkə ntsəm páʼ a jî nə anu ńté anuə nəfoonə nəpó a chî lə́ ándó ngaŋnchîndɛ̂ páʼ a ghɛn nə́ a ntaŋ əpú yí ə́fógə apeʼ yə fî ə́wɨ́ pópə yə lɛnə̂.”
Pə Kǐəə Yeso a Nazalɛlə
(Mag 6.1-6; Luk 4.16-30)
53Əghâ ándó Yeso a nə məgtə̂ nə́ mə́ tsáb nə́ ətsábnə́múʼ pɨ lə́, ə́fɛ́lə aliʼ yi wə́ 54ńkwə̂ aláʼ pó. Ńchúʼə mə́ zéʼkə nə́ pəənə á mə́m ndɛ̂sê Pəjusə, a kɨʼnə̂ ághɔ́b. Pó tíʼə ḿbítə ńgə́, “Ghɛn ŋwunə a lɔgə̂ a zəənə́ ayáŋ pópə mətəənə a mə́ ghɛd nə́ əkɨʼnəmə́nu lə́ ə́fó? 55Lɛ̌ kě mɔ́ nkɔ̂pú wə́ pô? Mɛɛlə a kě lə́ mǎ əyǐ pô? Pɔ́ pə mɛ́ pí pi pə́ mbyâŋnə lə́ kě Jɛmsə pó Jɔsɛf nə́ Saamun ḿbéenə Juda pô? 56Lə́ kě pɛ̌npə pəlim pí pipə́ pəngyě chîə? Ŋwu nə́ a tíʼ ńdɔg ndɛn mənu ghɛn lə́ ə́fó?” 57Ńdaŋ ə́lɨ́d məndě mɔ́b mə́ záŋnə ńté yə́. Lə́ Yeso a pə́ sóŋə á mbô pó ńgə́, “Pə̈ ghóʼkə ntûsê aliʼə́ atsəmə tə ńdéʼtə aláʼ pó, pó ngyaʼə́ əzoobə́.”
58A nə ńkě əkɨʼnəmə́nu pi nɨ́ nə́ ə́wɨ́ ghɛd pô ńté ńgə́ pó nə ńkě mbimə́ túg pô.
Àwon tá yàn lọ́wọ́lọ́wọ́ báyìí:
Matyo 13: azo
Ìsàmì-sí
Pín
Daako
Ṣé o fẹ́ fi àwọn ohun pàtàkì pamọ́ sórí gbogbo àwọn ẹ̀rọ rẹ? Wọlé pẹ̀lú àkántì tuntun tàbí wọlé pẹ̀lú àkántì tí tẹ́lẹ̀