MATEO 5
5
Jesusaki kurkiś thaxinkanqhanst'ichićha
1Jesusaki ni tama źoñinaka cherźku, kuru yawchićha xalla nikhu julśićha. Niźaśa nïź thaxintanakaki Jesusiźkiś makhatchićha, 2neqhśtan Jesusaki chiyi qallantichićha, niźaśa thaxinchićha tuź khikan:
Jëkhnakat Yöśtanpan kheki
(Lc 6.20-23)
3“Añcha walićha ni Yöśkin thapa quśtan qamñi źoñinakaki,
xalla ninakźtaćha ni tsewkta Yöś irpiś wathaki.
4“Añcha walićha ni qäñinakaki,
xalla ninakaź quśta khekićha.
5“Añcha walićha ni amunakaki,
xalla ninakaź Yöś Ephź
thäś khita wataki tanźnakićha.
6“Añcha walićha ni ćhheri niźaśa qhaś eksqatñinakaki ni juchjiptayta khiskiśtanki,
xalla ninakaź chheqhchi khekićha.
7“Añcha walićha ni źoñi oqśñinakaki,
niźaśa Yöśki ninaka oqźnakićha.
8“Añcha walićha ni źkayi quśśiś źoñinakaki,
ninakaź Yöś cherakićha.
9“Añcha walićha ni śuma khiśxapa lanqśñinakaki,
xalla ninakaki Yöś mati khitaź khekićha.
10“Añcha walićha ni źkayi quśśiś khisqatś pekñiźkhen qhurtanakaki,
xalla ninakźtaćha ni tsewkta Yöś irpiś wathaki.
11“Añcha walićha anćhukki, ni źoñinakaź ch'änan niźaśa śhoxrichan, niźaśa weriź khen thapaman toskar taqunakźtan anćhukakiś khjitxatanki. 12Anćhukki chipźna niźaśa quś phiyaźkhe, niźaśa anćhukki tshi wali chawkh onanś thätaź khekićha ni tsewkta yoqkinaki; xalla niźtaśaqaś ni Yöśkiśtan chïñinakaki qhurtaśaqaśtaćha ima anćhukaź ti yoqkiś qamanaki.
Ni qhana niźaśa ni yakumi źoñinakźtaćha
(Mc 9.50; Lc 14.34-35)
13“Anćhukki ti yoqź yakućhukćha. Niźaśa ni yakuź laq'ansnasaź nïki, ¿xaqhnuź wilta ch'ukha khisqatasaxo? Anaź iya ćhhulxapami wakiśasaćha, nuźqaś thawqśa niźaśa ni źoñinakakiź thek thekźa.
14“Anćhukki thapa ti yoq źoñinakź qhanćhukćha. Niźaśa tshi paqh kur juntuñ ana śhoxśñimi atchuk chawkh wathtaćha. 15Niźaśa anaź jëkhmi tshi kajun qhulltan micha thëśnasaćha; niźaśa michaki micha tewśkiśpan tewśa, thappacha ni qhuykiś źelhñinakźkiś qhanaxu. 16Niźtaśaqaś anćhuka qhanaki ti yoq źoñinakźkiś qhanśtanćha, xalla ni anćhuk śuma päñi cherźku, thappacha ti źoñinakaki tsewkta Yöś Ephź thü aynaqla.
Jesusaki lïkiśtan thaxinchićha
17“Werhki anaćha ni Yöśkiśtan chïñinakź lï thatni thonchinki xalla niźta anaź pinsa anćhukki. 18Cheqpachal chiyućha ti tsewkta pacha niźaśa ti yoqa źelan, ni Yöś lïki anaź tshi puntumi niźaśa tshi khjirtami watakićha, niźaśa thappacha ni Yöś lï kumliskama. 19Tshi qhaźta qolta lïllami, xalla ni ana kaśñi źoñiki tshi tshi Yöś lïkiśtan, niźaśa ni yaqha źoñinakźkiś niźtapacha ana śuma thaxnan, neqhśtan ni tsewkta Yöś irpiś wathkinaki tshan qoltalla khitaź khekićha; xalla ni Yöś lï patxparu oqhñinakaśti niźaśa ni lï xaru thaxiñinakami, ni tsewkta Yöś irpiś wathkinaki paqhi khitaź khekićha.
Jesusaki ni fariseonakź lïkiśtantshan paqh lï thaxinćha
20“Anćhukakiś cheqpachal khiwćha, ni lï utt'ayñinakźkiśtan niźaśa fariseonakźkiśtan, anaź Yöś lï kama oqakiź anćhuk nïki, anaź ni tsewkta Yöś irpiś wathkiś luśhakićha.
Jesusaki źaxwśkiśtan thaxinchićha
(Lc 12.57-59)
21“Anćhukki anćhuka achchi ephnakźkiśtan nonśinćhukćha tuź khiñi: ‘Ana źoñi konasaćha, niźaśa ni konñiki chawkh ujchiś khekićha.’ 22Xaśiki werhki khiwćha, xaqhsilta źoñit nïź jilźxapa źaxwaćhaxa, xalla nïki chawkh ujchiś khekićha; niźaśa xaqhsiltami nïź jilźkiś anaśum tawqźtan ar araćhaxa, xalla nïki chawkh jilirźkiś juchjiptaytaź khekićha, niźaśa xaqhsilta źoñit quśkiś źaxwchiqaś khećhaxa, xalla nïki ni ana thesñi ujkiś xaquntita khiś wakiśićha.
23“Niźaśa tshi ofrenda altarkin chhichchax nïki, niźaśa am jilźtan moq'u qamtam khuñśax nïki, 24xalla ni altar śankiśpacha am ofrenda eka, niźaśa tuki am jilźtan śumanska. Xalla neqhśtan amki ni altara kephźku ni ofrentam thäsaćha.
25“Niźaśa xaqhsilta źoñit am kijaćhaxa, ima jilirźkin luśhkan śuman palt'asa ana am ni juyśiźkiś makaxu; xalla ni juyśaki śultatunakźkiś am thäsaćha niźaśa ni śultatunakaśti karsilkiś am makasaćha. 26Weraral khiwćha anam neqhśtan ulnasaćha, am päś pakxawi śheqśañkama.
Jesusaki iź iśkiśtan thaxinchićha
27“Anćhukki anćhuka achchi ephnakźkiśtan nonśinćhukćha tuź khiñi: ‘Ana iźiwiri khiśtanćha.’ 28Werhki weraral khiwćha xaqhsilta źoñit tsha mätaq źon śmaśaćhaxa, xalla ni źoñiki nïź quśkiś źelhchićha na źonatan.
29“Niźaśa am źew źhukit am ujkiś thxotsqatćhax nïki lekźna, amkiśtan nawk thxota; waliź khesaćha tshi manta päñi xañchi apt'iśki, neqhśtan ana am thappach xañchi ni t'aqhiśiśkin thxotta khiśxapaki. 30Niźaśa am źew qharat am ujkiś thxotsqatćhax nïki potźna, niźaśa amkiśtan nawk thxota; waliź khesaćha tshi manta päñi am xañchikiśtan apt'iśki, neqhśtan ana am thappach xañchi ni t'aqhiśiśkin thxotta khiśxapaki.
Jesusaki jalhtiśkiśtan thaxinchićha
(Mt 19.9; Mc 10.11-12; Lc 16.18)
31“Anćhuka achchi eph Moisesaki khichiśaqaśśa: ‘Xaqhsilta anćhukakiśtan perśun thunatan jalhtaćhax nïki, tshi jalhtita papila thäśtanćha.’ 32Niźaśa werhki khiwćha, tshi źoñiki perśun thun yaqha źoñźtan źelhchiźkhen jalhtasaćha. Niźaśa tshi źoñiki perśun thunatan ana ćhhul ujkiśtanami jalhtasaź nïki, niźaśa na źon ana wal iź iśkiś thxotźa. Niźaśa tshi źoñiki tsha jalhtichin źonatan śalźnasaź nïki iźiwiriź khissa, pukultanpacha ujchiś khissa.
Jesusaki thurt'iśkiśtan thaxinchićha
33“Anćhuka achchi eph Moisesaź chïta nonśinćhukćha: ‘Thurt'iśxapa ana inapachkiśtan Yöś thü aynaqa, neqhśtan ana nikama atśxapaki.’ 34Werhki cheqpachal khiwćha: Anćhukki ana śinta thurt'akićha ni tsewkta pachkiśtanami, xalla ni tsewkta pachaki Yöś julśśa; 35Niźaśa ana thurt'asaćha ti yoqkiśtanami, xalla ti yoqaki Yöś Ephź thekśa; niźaśa ana Jerusalén wathkiśtanami xalla ni wathaki ni chawkh reyź chawkh wathaćha. 36Niźaśa anćhukki anaź perśun achkiśtan thurt'asaćha, anaź anćhuka śinta charallami chiwimi uśh tsoqhchimi khisqati atasaćha. 37Xalla ni ućhumnaka chïśki qhanakama khiśtanćha ‘jë khikumi’ uśh ‘anaćha khikumi.’ Teqhśtan iyat yapśax nïki Saxriźkiśtanź thonćha.
Moq'u źoñinakźkiśtan thaxinta
(Lc 6.29-30)
38“Anćhuka achchi eph Moisés chïta nonśinćhukćha: ‘Źhukźtan lerq'u chersas niźaśa iźqi qhxoxsinas.’ 39Werhki weraral khiwćha: Źoñiź qichan ana thurt'aśa, niźaśa am źew p'osqukiś ćhakhźnanaki, niźaśa tshi lätu p'osqu tirśna. 40Niźaśa tshi źoñiź am kijasaź nïki niźaśa am almillaź qhañś pekasaź nïki kuchśna, niźaśa am irśtanpacha chhichaxkhe. 41Xaqhsilta źoñimiź am supicha tshi tupu nïź quźi chhichnax khesaź nïki, amki piśk tupu chhichna. 42Xaqhsilta źoñimiź amkiśtan mayasaź nïki, amki thä; niźaśa xaqhsilta źoñimiź amkiśtan qaxś pekasaźñiki ana q'iwa khe, ans amki qaxźna.
Moq'u źoñinaka oqźta
(Lc 6.27-28, 32-36)
43Anćhuka achchi eph Moisés chïta nonśinćhukćha: ‘Am maśi oqźna niźaśa amtan moq'uśñi źoñi ćhhaxwa.’ 44Werhki weraral khiwćha: Amtan moq'uśñi źoñinaka oqźna, niźaśa am iñarñinakźkiś ona, niźaśa am ćhhaxwñinakźtan śumam päkićha, niźaśa am ar arñinakźtami niźaśa śhoxritchñinakźtami Yöśkiśtan ninakźta mayiśa. 45Xalla nuź anćhukki tsewkta Yöś Ephź mati khekićha; ni Yöś Ephki ni ñexw źoñinakźkiś niźaśa śuma źoñinakźkiś thuñi thekhqatćha, niźaśa źkayi quśśiś źoñinakźkiś niźaśa ana źkayi quśśiś źoñinakźkiś chijinsqatćha. 46Niźaśa anćhukki anćhuka oqśñinakźkiśqaś oqźnasaź nïki, ¿ćhhulu onanś anćhuk tanźnasaxo? Niźaśa ni Romźta taśa mayñinakaki nïź maśinakźkiśqaś oqźa. 47Niźaśa anćhukki anćhuka jilanakźkiśqaś tsänakź nïki, ¿ćhhulupan wali khes nïxo? Niźtaśaqaś päćha ni ana Yöś kirïñi źoñinakami. 48Anćhukki źkayi quśśiś khiśtanćha, anćhuka tsewkta Yöś Ephki źkayi quśśiśśa, xalla niźta irata quśśiś khiśtanćha.
Nuevo Testamento Chipaya © Sociedad Bíblica Boliviana, 2004.