Luke 8
8
Aġnat Malikkaat Jesus
1Taavruma aquuraŋagun Jesus kukiḷuŋaruq iniqpaktigun nunaaqqiuratigullu, alġaqsruivḷuni tusaayugaaġiksuanik God-im atanniqsimmataagun iñuŋnun. Suli qulit malġuk kukiḷuqatigiŋagaat. 2#Mt 27.55, 56; Mk 15.40, 41; Lk 23.49.Suli iḷaŋisa aġnat kukiḷuqatigiŋammigaat iłuaqsirauŋaruat iḷitqusiqł̣uŋniñ suaŋairrutiniḷḷu. Iḷagiŋagaat Mary, tairauruaq Magdalene, ilitqusiqł̣uiqsauŋaruaq tallimat malġugnik, 3Joanna-lu, nuliaŋa Chuzam, Herod-gum suġautchiqiriŋata, Susanna-lu, iñugiaktuallu allat aġnat ikayuiruat Jesus-mik iḷitchitquraŋiñiglu ilaisa pimiŋniñ.
Uuktuun Nautchiaksriqirikun
(Matthew 13.1-9; Mark 4.1-9)
4Tavra iñugiapiaġataqtuat iñuich katinmata atautchimun suli iñuich sumiḷḷiqaa nunaaqqiñiñ ullautimmata inmiñun, Jesus uqaŋaruq uuktuusiqł̣uni.
5Nunaliqiri aullaŋaruq kanġaqsruiyaqtuqłuni nautchiaksranik palauvaksraġuġniaqtuanik. Kanġaqsruimman nautchiaqaġviŋmun, iḷaŋich kataŋarut apqutinun, aasii iñuich tunmalugiŋagaich, tiŋmiaġruiḷḷu qaivḷutiŋ niġiŋagaich. 6Aasii iḷaŋich nautchiaksrat kataŋammiut uyaġauruanun nunamun, aasii naummata panaqłuŋagai, qanuq nuna paliumavluni. 7Aasii iḷaŋich nautchiaksrat kataŋarut kakiḷḷaġnaqtuat nauruat akunġannun, aasii kakiḷḷaġnaqtuat nauqasiqł̣ugich nautchiaksrat nagguviksraiñŋagaich. 8Aasii iḷaŋich kataŋammiut nunagiksuamun aasii nauvlutiŋ palauvaksrat, naurivḷutiŋ tallimakipiatun atautchimiñ. Taamna uqausiġillaan nipatusivḷuni uqallaŋaruq, Siutiqaqtusi tusaggatiksraŋnik, naalaġnisiŋa.
Sivuniŋat Uuktuutit
(Matthew 13.10-17; Mark 4.10-12)
9Tavra iḷitchitqurami apiġimmanni qanuq taamna uuktuun sivuniqaġmagaan, 10#Is 6.9.Jesus kiuŋagai, God-im kaŋiqsipkaŋagaa ilivsiññun kaŋiqsiñaiñŋaruaq sivuani atanniqsimmatini iñuŋnun, aglaalli allat iñuich tusaqsraġigaat uuktuutitigun, qiñiġaluaqłutiŋ iḷisaqsriḷaitquvlugich, suli naalaġnigaluaqłutiŋ, kaŋiqsiḷaitquvlugich.
Jesus Sivunniuġaa Uuktuun Nunaliqirikun Nautchirriiruakun
(Matthew 13.18-23; Mark 4.13-20)
11Uuktuun inna sivuniqaqtuq. Nautchiaksrat palauvaksraġuġniaqtuat God-im uqaluatun ittut. 12Nautchiaksrat iḷaŋich kataŋmatun apqutinun, tainnatuttauq iñuich iḷaŋich tusaaruat uqaluanik God-im siqquqsimmiraqtut. Tuunġaum qaivḷuni, piiguipkaġai tusaakkaŋannik, ukpiġlutiŋ annaurrautquŋił̣ł̣ugich. 13Allalli iñuich ittut nautchiaksratun kataktuatun uyaġauruamun nunamun. Tusaapqauraqamirruŋ uqaluk, quyyatigivlugu akuqtuġaat. Aglaan akuqtuaġiŋiññiġaat uqaluk naamasiḷugu tuniqsimmatiksraqtiŋ, nautchiaksratun maŋŋuqavigruaŋitchuatun iłłutiŋ. Ukpiliḷḷakkaluaqłutiŋ uuktuaġusiat qaimmata nikatchaktut aasii qapiqłutiŋ. 14Allalli iñuich ittut nautchiaksratun kataktuatun akunġannun kakiḷḷaġnat nauruat. Tamatkua iñuich tusaagaluaqtuat uqaluŋmik, uŋiarrisit mattumuuna iñuuniaġnikun, piviuttaqsriñġuvlu suġaliġnik, aliasuŋisaaġutiniglu nagguviksraiġaat uqaluk, aasii iliŋisa iñuusiŋich allaŋŋuqtauŋił̣ł̣utiŋ. 15Aasiiḷi allat iñuich ittut nautchiaksratun kataktuatun nunagiksuamun. Iliŋisa tusaagaat uqaluk akuqtupiaġataqługu kamagivlugulu, aasii iñuusiŋich allaŋŋuqtauvlutiŋ.
Qulliq Ataani Utkusium
(Mark 4.21-25)
16 #
Mt 5.15; Lk 11.33. Iñuum kialiqaa ikitanikkamiuŋ naniq matulaitkaa utkusiŋmik, naaggaunnii iḷiḷaitkaa ataannun siñigviich, aglaan iḷisuugaa naniqaġviŋmun, tamatkua isiqtuat tautuquvlugich qaummaġmik. 17#Mt 10.26; Lk 12.2.Sunapayaaq matutuqtuaq paŋmapak sivunniqsauŋaruq salapqiġumaaqługu taimanigu, suli sunapayaaq iḷisimapkaqtauŋitchuaq paŋmapak sivunniqsauŋaruq iḷitchuġipkaqtauyumaaqługu iñupayaanun taimanigu.
18 #
Mt 25.29; Lk 19.26. Naalaġnimmaġiksaaqsiuŋ tusaakkaqsi. Qanuq iñuk naalaġniḷḷuataqtuaq kaŋiqsipkavsaaqtitauniaqtuq, aasiiḷi iñuk naalaġniḷḷuatalaitchuaq tammaiñiaqtuq kaŋiqsił̣auraġasugigaluakkaġmiñik.
Jesus Aakaŋalu Aniqatiiŋiḷu
(Matthew 12.46-50; Mark 3.31-35)
19Tavrani Jesus aakaŋallu aniqatiiŋisalu ullaŋagaat, aglaan tikiḷaiñŋagaat iñugiakpaił̣ł̣uni. 20Tavra iñuum uqallautiŋagaa, Aakavich aniqatiiviḷḷu qaŋma siḷami tautugukkaatin. 21Tavra Jesus uqallautiŋagai iluqaisa, Tamatkua tusaaruat uqaluanik God-im kamagivlugulu aakaptun aniqatiiptullu ittut.
Jesus Quunniġuqtitkaa Imaq
(Matthew 8.23-27; Mark 4.35-41)
22Uvlut iḷaŋanni Jesus ikiŋaruq umiaqpauramun piqatigivlugich iḷitchitqurani, aasii uqallautivlugich, Ikaaqta aŋmuŋatchianun tatchim. Tavra ayaksaaŋarut. 23Tavra tiŋinnaaġniallaġmiŋ Jesus siquŋaruq. Tavra anuqqaŋaruq tasiq, aasii iksruġaliqł̣ugu imiġmik umiaqpauraŋat, navianniuliŋarut. 24Tavra iḷitchitqurat ullakługu Jesus itiqsaŋagaat uqaqłutiŋ, Iḷisaurrii, Iḷisaurrii, kiviaqsirugut. Tavra itiŋaruq aasii suakługu anuġi ulivrigaqtuallu qaiḷḷiġich, aasii anuġaiŋaruq quunniġuqłuniḷu. 25Jesus uqallautiŋagai iḷitchitqurani, Ukpiġutaipiaqtusiimña. Tavra taluqsratchaŋarut, suli kamanniuqłutiŋ uqaurrutiŋarut avanmun, Uvvauna kiuva? Anuġivlu immavlu kamagillaniġaak.
Jesus Iłuaqsigaa Iñuk Iñugiaktuanik Ilitqusiqł̣ulik
(Matthew 8.28-34; Mark 5.1-20)
26Tavrani tikiñŋarut nunaŋannun Gerasenes, akianiittuamun Galilee-m. 27Tavra Jesus niummiuġlu nunamun, iñuum ilitqusiqł̣uqaqtuam paaŋagaa iniqpaŋmiitchuuŋaruam. Sivisuruamik annuġaiḷaġniqsuq, suli iñuuniaqtuaguŋił̣ł̣uni iglumi, aglaan akunġanni iḷuvviviich. 28Tautukkamiuŋ Jesus, ilaa nipaalaŋaruq aasii punŋaruq sivuġaanun, uqallakłuni nipatutilaamisun, Jesus, Iġñiŋa sapiġñaġniqsrauruam God-im, suniaqpiŋa? Apiġipiaġikpiñ, tatavsaġnaŋa. 29Qanuq Jesus anitquaniŋagaa ilitqusiqł̣uk ilaaniñ. Iñugiaktuani ilitqusiqł̣uum piyugaġniġaa. Tigutaaqtaugaluaġaqtuq argaŋiḷu isigaŋiḷu qiḷiqsruqługich kalimñanik kiktuġaġuuniġai, aasii ilitqusiqł̣uum nunagluktuamuktitaqługu. 30Jesus tavrani apiġiŋagaa, Kiña atqiñ. Aasii ilaan kiuŋagaa, Uvaŋa atiġa Legion. Qanuq iñugiaktuat ilitqusiqł̣uich isiġmiuvigiŋagaat. 31Tavra ilitqusiqł̣uich apiġipiaŋagaat Jesus tilitquŋił̣ł̣utiŋ nagliksaaġviŋmun.
32Tavra tavrani iñugiaktuat tuttuqłuich niġiñiaŋarut maniñġani qimialuum. Tavra ilitqusiqł̣uich apiġipiaŋagaat Jesus isiqtitquvlutiŋ tuttuqłuŋnun. Tainnaasii pipkaŋagai. 33Tavra ilitqusiqł̣uich aniŋarut iñuŋmiñ aasii isiġvigivlugich tuttuqłuich. Tavraasii tuttuqłuich arviksuŋarut qutaitchuakun ikpikun tatchimun, aasii ipivlutiŋ.
34Tavra qaunaksriruat tuttuqługnik tautukkamirruŋ taamna piruaq, pigruŋarut, aasii quliaqtuaġiaqsivḷugu iniqpaŋmi nunaaqqiñiḷu. 35Tavrani iñuich aullaaŋarut tautugiaqsaqłutiŋ suna pisilaaŋanik. Ullakamirruŋ Jesus, tautuŋagaat iñuk ilitqusiqł̣uich anniviat, aquppiruaq sivuġaani Jesus, annuġaaqaqłuni suli qaurimmaaġikł̣uni. Aasii iñuich iqsitchaŋarut. 36Aasii iñuich tautuktuat taavrumiŋa quliaqtuaġutiŋagaich allat iñuich qanuq taamna ilitqusiqł̣uqaŋaruaq iłuaqsirautilaaŋanik. 37Tavrani iluqaġmiŋ iñuich avataanni nunaaqqiŋisa Gerasenes apiġiŋagaat Jesus aullaquvlugu, qanuq iliŋich iqsitchakpaŋarut. Tavraasii ilaa ikiŋaruq umiaqpauramun aasii aullaqłutiŋ. 38Iñuum taavruma ilitqusiqł̣uiqsauŋaruam qasiḷiŋagaluaġaa maligukługu, aasii Jesus aitqugiññaŋagaa uqallautivlugu, 39Utiġiñ aimaaġviŋñun, aasii quliaqtuaġlutin qanutun God-mun ikayuŋatilaaġnik. Tavra ilaa aullaŋaruq, quliaqtuaġivlugu iluqaani iniqpaŋmi qanutun Jesus-mun ikayuŋatilaani.
Jairus Pania, Aġnaġlu Aksiuktuaq Jesus Annuġaaŋanik
(Matthew 9.18-26; Mark 5.21-43)
40Tavra Jesus utiġman taaguŋatchianun tatchim, iñusalaich paġlaŋagaat, qanuq iluqaġmiŋ utaqqiuŋagaat. 41Tavra tavrani iñuk qaiŋaruq atiqaqtuaq Jairus-mik, umialiŋnauruaq aŋaiyyuviŋmun, aasii pułłuni Jesus sivuġaanun, apiġipiaŋagaa iglumiñuquvlugu. 42Panisualuqaġniqsuaq, qulit malġugnik ukiuliŋmik, tuquaqsiruamik. Tavra Jesus aullaŋaruq aasii igliqtillugu, iñuich tatiŋarut avataanun.
43Tavra aġnaq suniġluqaqtuaq auŋmik qulit malġugni ukiuni iłuaqsiḷaiññikkaŋat taaktit, 44tunuŋiutiŋaruq ilaanun iñusalaŋni, aasii aksiukługu siñiġutaa annuġaaŋan, aasii aunaaqsruŋaiqł̣uni tavrauvvaa. 45Tavra Jesus apiqsriŋaruq, Kia aksiukpaŋa? Tavra iluqaġmiŋ piiḷaaġmata, Peter uqallaŋaruq, Iḷisaurrii, iñusalaich uvva avanŋagaatin suli tatimmiraġaatin. 46Tavra Jesus uqallalgitchuq, Iñuum imma aksiŋagaaŋa qanuq iḷisimagiga suaŋŋan aullaqtuaq uvamniñ. 47Tavrali aġnaq iḷitchuġikami ilaa iriqsimayumiñaisilaamiñik, qaiŋaruq uullaġruaqtun, aasii pułłuni sivuġaanun Jesus. Takkuanni iñupayaat quliaqtuaŋaruq suvluni aksiuktilaaŋanik, quliaqtuaqłuniḷu qanuq iłuaqsirautilaamiñik tavrauvvaa. 48Tavra ilaan uqallautiŋagaa, Aġnaaq, ukpiġurvich iłuaqsipkaġaatin. Aullaġiñ tutqiksiḷutin.
49Jesus uqaġataviksillugusuli, kivgaŋa umialiŋnam igluaniñ qaiŋaruq aasii uqallakłuni, Paniiñ tuquruq. Iḷaksianagu Iḷisaurri. 50Tavra Jesus tusaavlugu taamna uqallautiŋagaa Jairus, Ipiqtusugnak. Ukpiqsiññaġiñ iłuaqsiñiaqtuq. 51Tavra tikiññamiuŋ iglu, isiqasiqsinŋaitchuq iñuŋmun, aglaan Peter-lu John-lu James-lu, aapaŋalu aakaŋalu miqłiqtum. 52Tavra iluqaġmiŋ iñuich qiaqpaŋarut, aasii Jesus uqallaŋaruq, qiaŋaiġitchi. Miqłiqtuq tuquŋaitchuq, siñiksiññaqtuq. 53Tavra ilaisa iglautigiŋagaat, iḷisimavlutiŋ miqłiqtum tuquŋatilaaŋanik. 54Tavra Jesus tiguvlugu argaŋigun ilaa uqallaŋaruq, “Miqłiqtuuq, makittin.” 55Tavra miqłiqtuq iñuusatqiŋaruq, aasii makinŋaruq tavrauvvaa. Jesus piraksriŋagai sumik niġipkaquvlugu. 56Tavra ilaan aŋayuqaak aliuŋaruk, aasii Jesus piraksriŋagik uqaquŋił̣ł̣ugik kimulliqaa taavrumiŋa piruamik.
Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat (North Slope Iñupiaq Bible) © American Bible Society.
All rights reserved.
Bible text from the North Slope Iñupiaq Bible is not to be reproduced in copies or otherwise by any means except as permitted in writing by the copyright holder:
American Bible Society, 101 North Independence Mall East, Floor 8, Philadelphia, PA 19106-2155 (www.americanbible.org)