Luke 9
9
Jesus Tiligai Qulit Malġuk Iḷitchitqurat
(Matthew 10.5-15; Mark 6.7-13)
1Tavra Jesus qaitquŋagai qulit malġuk iḷitchitqurani atautchimun, aasii aitchuqługich ataniġnaqunmik, suaŋŋasiqł̣ugich payariyumiñaqsivḷugich iluqaisa ilitqusiqł̣uich, suli iłuaqsiyumiñaqsivḷugich naŋirrutiqaqtuat. 2Aasii ilaan tiliŋagai alġaqsruitquvlugich God-im atanniqsimmataanik iñuŋnun, suli iłuaqsiritquvlugich naŋittuanik. 3Tavra Jesus uqallautiŋagai, Saagaġnasi supayaamik iglauniksravsiññun, ayauppiagiḷḷusi, puukataiḷḷusiḷu, taquagiḷaaġlusiḷu, maniiḷaaġlusiḷu, suli malġugnik qaliġuuraqaġnasi. 4Suli kisumulliqaa iglumun tukkuliqpasi, tavraniitchumausi, aullaġnivsiññunaglaan. 5#Ac 13.51.#Lk 10.4-11.Suli sumipayaaq tukkuliŋitpasi, aullaġuvsi taavrumaŋŋa nunaaqqimiñ, ivsuktuġumagiksi avyuq isigavsiññiñ kiliksaġlugich killuliqitilaaŋannik. 6Tavra iḷitchitqurat aullaŋarut aasii iglauvlutiŋ nunaaqqisigun, alġaqsruivḷutiŋ tusaayugaaġiksuamik, iłuaqsirivḷutiglu naŋittuanik sumiḷiqaa.
Herod Alapittuq
(Matthew 14.1-12; Mark 6.14-29)
7 #
Mt 16.14; Mk 8.28; Lk 9.19. Tavra Herod Atanaurauruaq Galilee-mi, tusaakami iluqaiññik savaaguruanik, ilaa alapinŋaruq, pisigivlugu iñuich iḷaŋisa uqautigikkaŋat John Paptaiqsi aŋipkaqtaunivḷugu tuqqunmiñ, 8iḷaŋisali Elijah niptaġnivḷugu, aasii allattauq uqaqłutiŋ iḷaŋat taipkua uqaqtiŋisa God-im aŋiñivḷugu. 9Herod uqallaŋaruq, John niaquiŋagiga, aasiuvva kiuva taimña iñuk tusaqsraġikkaġa uqautigikkaŋat? Tavra ilaan kasuġumaŋagaluaġaa Jesus.
Jesus Niġipkaġai 5,000 Iñuich
(Matthew 14.13-21; Mark 6.30-44; John 6.1-14)
10Tavra tilirauŋaruat iḷitchitqurat utiqamiŋ, quliaqtuaġutiŋagaat Jesus savaamikkun. Tavra ilaan piqasiutiŋagai aasii aullautivlugich iñuił̣aamun qaniŋanun nunaaqqim Bethsaida-m. 11Iñusalaich iḷitchuġikamirruŋ Jesus maliŋagaat. Aasiivsauq ilaan paġlaŋagai suli uqautivlugich God-im atanniqsimmataanik iñuŋnun, iłuaqsivḷugiḷḷu tamatkua iłuaqsiraksrauruat.
12Tavra siqiñiq nipiaqsimman, qulit malġuk iḷitchitqurat ullakługu uqallautiŋagaat Jesus, Aullaqtitkich iñusalaich, aullaqulugich nunaaqqiñun sumulliqaa, siñiktaġviksranun taquaksraġviksranullu. Qanuq uvva maaniittugut iñuił̣aami. 13Tavra Jesus kiuŋagai, Ilivsi niqiksritchigik. Iliŋich uqallaŋarut, Tallimatualuŋnik punniġutiqaqtugut malġugniglu iqalluŋnik. Aullaġluta tauqsiġiaŋisuaġupta niqiksraŋiññik ukua iluqaġmiŋ iñuich naamayumiñaitchugut. 14Iñugiaktilaaqaqpalliŋarut 5,000-tun aŋutit. Tavra ilaan uqallautiŋagai iḷitchitqurani, Aquvititchigik iñuich malġukipiaq quligullaalugich atautchiich. 15Tavra aquvitinŋagaich iluqaisa. 16Tavra tiguvlugich tallimat punniġich malġuglu iqalluk, Jesus qiviaŋaruq qiḷaŋmun, aasii quyyavigivlugu God. Aasii avguqqaaqługich aitchuutigivlugich iḷitchitquranun niqłiqsuutigitquvlugich iñusalaŋnun. 17Tavra iluqaġmiŋ iñuich niġiŋarut niqinŋuqłutiŋ. Aasii iḷitchitqurat katinŋagaich iḷakut, qulit malġugnun aguummaŋnun.
Peter-m Uqallautaa Jesus Kiutilaaŋanik
(Matthew 16.13-19; Mark 8.27-29)
18Tavra uvlut iḷaŋanni Jesus kisimi aŋaiyyuŋaruq iḷitchitqurat saniġaanni. Aasii aŋaiyyuaniŋman, iḷitchitquraŋisa ullaŋagaat, aasii ilaan apiġiŋagai, Iñuich kiunisuuvanŋa? 19#Mt 14.1, 2; Mk 6.14, 15; Lk 9.7, 8.Tavra ilaisa kiuŋagaat, John-gunisuugaatin Paptaiqsi, aglaan allat uqaġuummiut Elijah-univḷutin, suli allat uqaqłutiŋ iḷaŋat taipkua uqaqtiŋisa God-im aŋiñivḷugu. 20#Jn 6.68, 69.Tavrali Jesus apiġiŋagai, Ilivsiḷimi kiunivisiŋa? Peter-m kiuŋagaa, Ilivich God-im Tiliraŋa, Christ-guruaq.
Jesus Uqautigigaa Nagliksaaġniksrani Tuquniksraniḷu
(Matthew 16.20-28; Mark 8.30—9.1)
21Tavra Jesus piraksriŋagai iḷitchitqurani quliaqtuaquŋipiallakługich taavrumiŋa kimulliqaa. 22Tavra ilaan uqallautiŋagai, Iġñiŋa iñuum nagliksaaqtuksrauruq atqunaq, suli umialiŋnallu aŋaiyyuliqsiqpaiḷḷu iḷisaurriḷḷu pitquranik pisuŋiññiaġaat suli tuqutauluni. Aasii aŋipkaqtauniaqtuq uvluk piŋayuaŋni.
23 #
Mt 10.38; Lk 14.27. Kialiqaa maligukkumiŋa, piruksrauŋitchuq ilaan pisukkamiñik, iqsriutilugu aŋarraurani, itqanaitchuksrauruq tuqutautigiyumiñaġluŋa unnii. 24#Mt 10.39; Lk 17.33; Jn 12.25.Qanuq iñuk iñuullatuvaił̣aktuaq tammaiñiaqtuq iñuggunmiñik, aglaalli iñuk sullatuaġumiḷu atiruaq tuqqutiyumiñaġluŋaunnii, tammaiyumiñaipiaġaa iñuggutini. 25Iñuk suġallakkaluaġumi supayauranik nunamiittuanik aasii tammautigilugich, ilaa suuramik-unnii anniqsuġumiñaitchuq inmiñik. Simmiutigimmatun iñuggutini pigaa. 26Qanuġviitchuq, iñuum kanŋugikpaŋa iḷisaurrutitkalu iñuŋnun, uvaŋaptauq Iġñiŋan iñuum kanŋuginiaġmigiga qaiguma qaumanġani Aapama piqatigilugich piḷuutaitchuat isaġulgich. 27Uqallautigivsi iḷumun. Iñuqaqtuq iḷaŋiññik uvani makitaruanik, tuquŋaiñŋaġmiŋ tautugniaqtuanik God-im atanniqsimmataanik iñuŋnun.
Jesus Qiññaŋa Allaŋŋuqtauruq
(Matthew 17.1-8; Mark 9.2-8)
28Tavra tallimat piŋasut uvlut pianikpalliġmata aquatigun taapkua uqaluuruat, Jesus piqasiutiŋagai Peter-lu John-lu James-lu, aasii mayuqłutiŋ iġġimun aŋaiyyuyaqtuqłutiŋ. 29Tavra ilaa aŋaiyyupkaqtillugu, kiiñaŋa allaŋŋuŋaruq, suli annuġaaŋi qivliatitaliqł̣utiŋ qatiġruaqtun. 30Tavrasuli malġuk iññuk uqaqatigirraqsiŋagaak Moses-lu Elijah-vlu. 31Niptaŋaruk qaumaniqaqłutiŋ, aasii uqautigiaqsivḷugu tuqutauniksraŋa nalautinniakkaŋa Jerusalem-mi. 32Tavra Peter-lu iḷagikkaŋniḷu siñiŋarut. Itiqłutiŋ tautuŋagaat Jesus qaumanġa taapkuaglu iññuk malġuk makitaruak saniġaani. 33Tavra iññuk aullaqsaġmagnik ilaaniñ, Peter uqallaŋaruq Jesus-mun, Iḷisaurrii, iłuaqtuq uvaniinnapta. Piŋasunik tupiqta, atautchimik iliŋnun, atautchimik Moses-mun, suli atautchimik Elijah-mun. Iḷisimaŋitchuq sumik uqaqtilaamiñik. 34Uqaqtillugu Peter taavrumiŋa, nuvuya qaiŋaruq aasii qulaŋiqł̣ugich. Tavra iqsitchaŋarut nuvuyamun maġġutisaġniallaġmik. 35#Is 42.1; Mt 3.17; 12.18; Mk 1.11; Lk 3.22.#2 P 1.17, 18.Tavra nivliŋaruq nuvuyamiñ uqallakłuni, Uvva Iġñiġa, uvaŋa Piksraqtaaġa. Naalaġnisiuŋ. 36Tavra nipi uqallaaniŋman, Jesus kisiŋŋuqtauŋaruq. Taipkunani uvluni iliŋich quliaqtuaqsaiḷiŋarut kisupayaamun supayaamik tautukkaġmiŋnik.
Jesus Iłuaqsigaa Nukatpiaġruk Ilitqusiqł̣ulik
(Matthew 17.14-18; Mark 9.14-27)
37Tavra uvlaakumman, atqaaniŋmata iġġimiñ, iñusalaich ullaŋagaat Jesus. 38Tavra iñuk akunġanniñ iñusalaich saqłaŋaruq, Iḷisaurrii, qiññuvigipiallakkikpiñ iłuaqsitquvlugu iġñiġa, qanuq iġñitualugigiga. 39Ilitqusiqł̣uum aŋalattaġiaqsiraġigaa, aasii tavraŋŋatchiaq nipaallakłuni, qiiqsruaqsiraqtuq innuġrualiqiliġataqłuni, suli iqł̣ataġivlugu. Ilitqusiqł̣uum qimaummipialaitkaa. 40Qiññuaġvigiŋagaluaġitka iḷitchitquratin anitquvlugu ilitqusiqł̣uk, aasii anilaiñŋagaat. 41Jesus uqallaŋaruq. Qanutun ukpiġutaisigirusi killukuaqtigirusiḷu. Qanutun sivisutigiruamik nayuġniaqpisi igḷutuġlusiḷu? Qaġġitchuuŋ iġñiġiñ uvuŋa. 42Qaisaġniaqtillugu, ilitqusiqł̣uum iqł̣ataġiŋagaa nukatpiaġruk qiiqsruqtiłługulu. Tavra Jesus suaŋagaa ilitqusiqł̣uk. Aasii iłuaqsikamiuŋ nukatpiaġruk, qaitqikł̣ugu aapaŋanun. 43Tavra iluqaġmiŋ iñuich kamatchaŋarut God-im suaŋŋatiqpaŋanik.
Jesus Uqautigivsaaġaa Tuqqutini
(Matthew 17.22-23; Mark 9.30-32)
Tavrali iñuich iluqaġmiŋ kamasualapkaqługich supayaatigun piraigun, Jesus uqallautiŋagai iḷitchitqurani, 44ukua uqaluich piiguġnagich uqautigikkatka ilivsiññun, qanuq Iġñiŋa Iñuum aitchuutauniaqtuq iñuŋnun tuqutqulugu. 45Iliŋisa kaŋiqsiŋaitkaat taamna uqallaun, suli kaŋiqsipkaqtitauŋaitchuq iliŋiññuñ, puttuqsriyumiñaiqł̣ugich taavrumiŋa, suli iliŋisa apiġisausiiñŋagaat taavrumuuna uqallautaagun.
Kiña Kamanaġniqsrauva
(Matthew 18.1-5; Mark 9.33-37)
46 #
Lk 22.24. Tavra uqavaarraqsiŋarut iḷitchitqurat nalliqsiŋ kamanałhaaġniaqtilaaŋagun. 47Tavra Jesus puttuqsrikamiuŋ isumaŋat kamanaġumaruaq, ilaan tiguŋagaa miqłiqtuq aasii saniqqamiñun inillakługu. 48#Mt 10.40; Lk 10.16; Jn 13.20.Aasii uqallautiŋagai, Kialiqaa paġlakpagu piaqłuktaŋiḷḷugu una miqłiqtuq uvaŋa pisigiluŋa, paġlagaaŋa uvaŋa. Aasiisuli kialiqaa paġlagumiŋa paġlammigaa tiliriga. Iñuk kamasaaŋiññiqsrauruaq iluqavsiññiñ kamanaġniqsrauruq.
Akiḷḷiḷiqsuutiŋitchuaq Ilivsiññun Iḷagigiksi
(Mark 9.38-40)
49John uqallaŋaruq, Iḷisaurrii, tautuŋarugut iñuŋmik anittairuamik ilitqusiqł̣uŋnik atuqługu atqiñ, aasii iñiqtikkaqput qanuq piqatigiŋitkaatigut. 50Tavra Jesus uqallautiŋagaa, Iñiqtiġnagu, qanuq akiḷḷiḷiqsuiŋitchuaq ilivsiññik iḷagigiksi.
Samaria-ġmiut Tukkuliŋitkaat Jesus
51Tavra qallimman Jesus qiḷaŋmugviksrani, qapiŋaipiaŋaruq aullaġukłuni Jerusalem-mun. Aasii tilisiŋaruq kivganik sivumiñi. 52Taapkua aullaŋarut aasii tikił̣ł̣utiŋ nunaaqqiannun Samaria-ġmiut, itqanaiyautisukługu Jesus. 53Tavra iñuich tukkuliŋaitkaat Jesus, qanuq iḷitchuġivlutiŋ Jerusalem-muksaqtilaaŋanik. 54#2 K 1.9-16.Tavra James-lu John-lu iḷitchitqurak iḷitchuġikamitku taamna, uqallaŋaruk, Ataniiq, qiññuaquvisiguk igniġmik qiḷaŋmiñ aasii ikipkaġlugich Elijah-m piraŋatun. 55Tavra Jesus qiviaqługik suaŋagik uqallautivlugik, [kaŋiqsiŋaitchutik qanuq piḷġusiksramik, 56qanuq Iġñiŋa iñuum qaiŋaitchuq suksraunġiġiaġlugich iñuich aglaan annautiyaqtuqługich.] Aasii iliŋich iglauŋarut allamun nunaaqqimun.
Siġḷiġnaqtuq Iḷitchitqurauniq Jesus-mun
(Matthew 8.19-22)
57Tavra iglaupkaqtillugich, iñuum uqallautiŋagaa, Maliġuaġniaġikpiñ sumulliqaa aullaġuvich. 58Tavra Jesus uqallautiŋagaa, Pisukkaat sisiqaqtut, suli tiŋmiat ugluqaqtut, aglaan Iġñiŋa iñuum aimaaġviitchuq pimaaqtuġumiñakkamiñik. 59Allamulli Jesus uqallaŋammiuq, Maliŋŋa. Aasii iñuum kiuŋagaa, Ataniiq, iḷuviġiallaktiqqaaġlagu aapaga. 60Tavra Jesus kiuŋagaa, Tamatkua tuquŋaruatun ittuat iḷuvviuġlich tuquŋaruanik. Aglaalli ilivich, aullaġlutin quliaqtuaġiyaqtuġuŋ God-im atanniqsimmataa iñuŋnun. 61#1 K 19.20.Allasuli iñuk uqallaŋaruq, Ataniiq uvaŋa maliġuaġniaġikpiñ, aglaan takuruġuiqsuaġiallaglagich iglumniittuat. 62Jesus uqallautiŋagaa, kiñaliqaa saqutittuaq savaamiñ uvaŋa sivunniutigikkamniñ ilaanun, nalliummatiŋitchuq atanniqsimapkaġumiñaġluni God-mun.
Iñupiatun Mumiksat Uqalugiksuat (North Slope Iñupiaq Bible) © American Bible Society.
All rights reserved.
Bible text from the North Slope Iñupiaq Bible is not to be reproduced in copies or otherwise by any means except as permitted in writing by the copyright holder:
American Bible Society, 101 North Independence Mall East, Floor 8, Philadelphia, PA 19106-2155 (www.americanbible.org)