MATIU 5
5
A huhuiana lo vuti
1I Jisas mo tagai na vao, mo galo hake lo vuti mo hugu eia. A nona ngwalagelo ramo vileki dalia, 2mo toko huhuira.
A hahavutiana kareaki
(Luk 6.20-23)
I Jisas mo viti kwara,
3“Hahavutiana lakwara hinea rau soro haro i God
huri rau kikilai kwara rahe huira te lui God,
vae i God u kwareki noga Hugwe Lakua.
4Hahavutiana lakwara hinea rau rongo hati, rau tangi,
huri i God ne amohi na domiga. #Aes 61.2-3
5Hahavutiana lakwara hinea rau oloolo,
huri rana lai savi na kinau
hinea i God mo tuliki lakwara. #5.5: Lo hala kairuaki a domidomi na leo hi aia hokinia hika kwara, Hahavutiana lakwara hinea rau oloolo, huri a varamana ne kwareki a noga. #Sam 37.11
6Hahavutiana lakwara hinea u marakatira
rau madoku huri na bakotoana,
huri vae i God ne hile lakwara noga lengalengahuri,
vae rana kugwa kareaki.
7Hahavutiana lakwara hinea rau hakavi na tangaloi,
rau vai tabetabekinira,
huri i God ne hakavira,
ne vai tabetabekinira. #Mat 18.33; Sem 2.13
8Hahavutiana lakwara hinea a domiga rau ngwasara,
huri rana tagai God. #Sam 24.3-4
9Hahavutiana lakwara hinea rau boloki huri na magemuana,
huri vae rana kwareki i raranatu i God. #Hib 12.14; Sem 3.18
10Hahavutiana lakwara hinea a tangaloi rau vai bulakikinira
huri na bakotoana,
vae i God u kwareki noga Hugwe Lakua. #1 Pita 3.14
11“Hahavutiana lakwakamu hinea lo taroki a tangaloi rana kwahakwaha hati vovohikamu, rana vai bulakikikamu, rana viti vataha na kinau rau hati vovohikamu kina kurakura huri tulu mo huriau. #Mat 10.22; 1 Pita 4.14 12Tulu ne lagwalagwa ne havutikamu, huri i God u kwiribibi a nomiu kaitakwe lakua hurikamu lolo taetae. A tangaloi rau vai bulakiki na tangaloi* duruduruki hinea rau toka tomuakikamu lo hala hokinia hi.” #2 Kron 36.16; Mat 23.30,37; Bol 7.52; Hib 11.32-38; Sem 5.10
A kokoneana na varamana mana leleha
(Mak 9.50; Luk 14.34-35)
13I Jisas mo viti vake kwara, “I kamu tulu kwareki a kokoneana na varamana. Vae diko a solo #5.13: A solo. Lo vanua Isrel rau lai a solo tina tano, vae a tano u rokeroke mana solo, vunu lo taroki a solo u huki tiua, a tano vuroki u eno. Vunu a kokonaki tikei vae a tangaloi rau vohoki na tano hi letiu. a kokonaki ne tikei, a halaki tikei kwara tana vaia ne kokona taliku. He karea tea mana kinau, vae tana vohokinia letiu, a tangaloi rana bilebibia.
14“I kamu tulu kwareki a leleha na varamana. Diko a tangaloi rau tabe na gwatui-vanuaga lo vuti aulu, a vanua hi nehe hili lai tea. #Sione 8.12; 9.5; Vil 2.15 15Hete tangaloi kwara ne bulukaoki na laeti vunu ne gworovi koroa kina bakete. Vae diko a tangaloi u bulukaoki na laeti, u taua lo tutu na laeti, u kwaka vakahaki na tangaloi aira hi rau hugu lolo ingwa. #Mak 4.21; Luk 8.16; 11.33 16Lo halaki hokinia hini, a nomiu leleha ne kwaka vakahaki na tangaloi, huri kwara vae rana tagai na kinau karekarea tulu mo vai, ramo kaluhaki Tamamiu lolo taetae huri.” #Eves 5.8-9; 1 Pita 2.12
A huhuiana huri na Tangwata
17Vunu i Jisas mo viti kwara, “Tulu hatu domi kwara nu vanamai kwara na vai letiuki na Tangwata* noi Mosis mana huhuiana nona tangaloi* duruduruki. Nohe vanamai tea kwara na vaira letiu, vae nu vanamai kwara na vakakukwerera, na vaira rana matangwasara vohoki. #Mat 3.15; Rom 3.31 18Kareaki na viti lakwakamu, a Tangwata nehe sala lai tea tarisaki a taetae mana varamana raru ne sala. Hete kwara te mahigwai-uliuli katukwale, diko kwara te kinau kelekele vohoki ne sala tina Tangwata hi tarisaki a nona huhuiana savia ne mule luna. #Luk 16.17; 21.33 19Vae huri hi tulu hatu galo lo Tangwata vano hi. Venaha diko aia a tulikileo hinea u evina siletira ratuaki, vae tulu hatu galo luna, vake tulu hatu huhui na tangaloi te dolua kwara ne galo luna. A tangaloi hinea ne vai kwehini ne kwareki a keletuki lo Vanua Karagwa hinea i God u hugwe koroa. Vae ihe tea ne kwiribibi na Tangwata vano hi, ne huhui na tangaloi kinira, aia ne kwareki a tangaloi lakua lolo Vanua Karagwa hinea i God u hugwe koroa. #Jen 2.10 20Na viti lakwakamu, diko tulu nehe bakoto tea sileti na tangaloi* kikikila na Uliuli* Kokona mana Varisi* maira, vae tulu nehe soro lai tea tilolo Vanua Karagwa hinea i God u hugwe koroa.”
A huhuiana huri na lologute
21I Jisas mo kwaha taliku mo viti kwara, “Tulu rongo ba kwara a tangaloi huhui rau huhui na tangaloi tuai kwara, ‘Ko hatu ua mate tangaloi. Ihe te ne ua mate tangaloi ne tu koro na nako na tangaloi na arekiana.’ #Eks 20.13; Dut 5.17; Mat 19.18; Mak 10.19; Luk 18.20; Rom 13.9; Sem 2.11; Eks 21.12; Lev 24.17 22Vae i nau na viti lakwakamu kwara ihe tea ne lologute ki tuana, ne tu koro na nako na tangaloi na arekiana. Vake ihe tea ne kwaha bulakiki i tuana ne viti ‘I nigo a tangaloi hati,’ ne tu koro na nako na Tangaloi* Tovotovo Lalakua. Vunu diko ihe tea ne viti kwara, ‘A gwatumu u hati,’ u taritarisa kwara ne vano tilolo kabu na kakadiki. #1 Sione 3.15 23Vae huri hi, diko ku vai kwara kona vai nomu hilehile lo voda #5.23-24: voda. Aira Kwalaha rau viti kwara, kwotakwota. lakwai God, vunu ku domihagwe kwara i tuamu u rongo hati kinigo, 24ko tiraki na nomu hilehile takwahini lo voda, ko vano ba ko vai tabetabeki nomiru rongohati mai tuamu, vunu kori vai nomu hilehile lakwai God.
25“Diko ku vai te kinau he taritarisa tea vovohi na tangaloi, vae u lengaia kwara ne laviko vaki lo tanotano na arekiana, u karea kwara kona vano heheri vaki maia tomua, lolona kuru he vano tea vaki lolo tanotano na arekiana radu nga, kuru ne vai tabetabeki na nomiru rongohati. Diko hetea, vae ne mai tauko tilo kaba na tangaloi na arekiana, vae a tangaloi na arekiana hi ne tauko tilo kaba na bulusman, a bulusman ne tauko tilolo ingwa na gwarugwaru. 26Kareaki na viti lakwako, konahe ngwalua te vohoki tarisaki kona vai savi na bukumu.” #Mat 18.34-35; Luk 12.58-59
A huhuiana huri na balu vavine
27Vunu i Jisas mo viti vake kwara, “Tulu rongo ba kwara a tangaloi huhui rau viti tuai kwara, ‘Ko hatu balu vavinehi na tangaloi dolua.’ #Eks 20.14; Dut 5.18; Mat 19.18; Mak 10.19; Luk 18.20; Rom 13.9; Sem 2.11 28Vae hikani i nau na viti lakwakamu, diko ihe tangaloi tea ne tagai na vavine, ne lengaia, hini u vai doridori hati maia ba lolo domina.
29“Diko te matuai matamu ne vaiko kona vai na hatiki, ko dangea letiu, ko vohokinia tiuko. He karea tea kwara kona vai salaki na mahigwai-tarabehimu katukwale, vae u hati vohoki siletia hi kwara a tarabehimu doluaki ne vohokiana tilolo kabu na kakadiki. 30Diko te matuai kabamu ne vaiko kona vai na hatiki, ko sio utuhia letiu, ko vohokinia tiuko. He karea tea kwara kona vai salaki na mahigwai-tarabehimu katukwale, vae u hati vohoki siletia hi kwara a tarabehimu doluaki ne vano tilolo kabu na kakadiki.” #Mat 18.8-9; Mak 9.43-47
A huhuiana huri na talahi lakiana
(Mat 19.9; Mak 10.11-12; Luk 16.18)
31Vunu i Jisas mo viti kwara, “A tangaloi huhui tuai rau viti taliku kwara, ‘Ihe te ne tiraki vavinehina, ne uliuli lo veva na talahi lakiana ne bete lakwae.’ #Dut 24.1; Mat 19.7; Mak 10.4 32Vae i nau na viti lakwakamu, diko a vavine he veveki rera tea ki tuana ngwarasea, vunu i tuana ngwarasea u tirakinia, vunu diko a vavine hi u laki taliku, u vai na doridori hati, vae hi a vakasileana noi tuana ngwarasea. Vae ihe tangaloi te ne laki mana vavine hi hinea i tuana ngwarasea u tirakinia, hi u vai na doridori hati vake.” #1 Kor 7.10-11
A huhuiana huri na hahariki
33Hikani i Jisas mo hena, mo viti “Vake tulu rongo ba kwara a tangaloi huhui rau huhui na tangaloi tuai kwara, ‘Ko hatu hahariki tilo hina i God kwara kona vai na nomu leo ne tu, vunu takuni komo galo lo leo hi. A havakinau hi ku viti terekaki lo nako na Hugwe ko vai.’ #Lev 19.12; Nam 30.2; Dut 23.21 34Vae i nau na viti lakwakamu, tulu hatu hahariki vohoki. Hatu hahariki bona tilo taetae huri u kwareki a hagehagele i God, #Aes 66.1; Mat 23.22; Bol 7.49 35diko tilo varamana huri u kwareki na tanotano na garuna, diko tilo vanua Serusalem huri u kwareki a gwatuivanua nona Hugwe Lakua. #Sem 5.12 #a Aes 66.1; Bol 7.49; Sem 5.12; b Sam 48.2 36Ko hatu hahariki tilo gwatumu, huri konahe vai lai tea kwara kona vai na vulumu katukwale ne lotu diko ne maeto. 37Diko ku viti ‘Io,’ ko viti ‘Io’ kehekeheki. Vunu diko ku viti ‘Hetea,’ ko viti ‘Hetea’ kehekeheki. Diko ku viti te kinau dolua vake, hi u vanamai ti Setano*.” #a Sem 5.12; b 2 Kor 1.17
A huhuiana huri na lailai mata
(Luk 6.29-30)
38Vunu i Jisas mo viti lakwara kwara, “Tulu rongo ba a tangaloi huhui rau viti tuai kwara, ‘Diko a tangaloi mo dange na matamu, ko gele lakwae. Diko mo vai volohi na livomu, ko gele lakwae vake.’ #Eks 21.24; Lev 24.20; Dut 19.21 39Vae i nau na viti lakwakamu, tulu hatu gelegele lakwa na tangaloi hinea rau vai a kinau hati vovohikamu. Ihe tea mo raba na matuai baririmu, ko halebohi ne rabae tavaluki. #Sione 18.22 40Diko te tangaloi u lengaia kwara ne laviko vaki lo arekiana huri na lugwamu lolona, ko tirakinia ne lavi na lugwamu tavalavarea vake. #1 Kor 6.7 41Diko te tangaloi na vuro ne susuniko kwara kona kwali na nona hagohago talu ngavu kairua, ko kwalia ne talu ngavu kaivati. 42Diko te tangaloi ne longi na kinau tiuko, ko bete lakwae. Diko ihe tea u lengaia kwara ne lai te kinau tiuko vunu neri tau taliku, ko hatu uti kinia.”
Tulu lagwa mana nomiu tavaluivuro
(Luk 6.27-28,32-36)
43Vunu i Jisas mo viti vake lakwara kwara, “Tulu rongo ba kwara a tangaloi huhui rau viti tuai kwara, ‘Ko lagwa mana nomu buluana, ko bemu kina nomu tavaluivuro.’ #Lev 19.18; Mat 19.19; 22.39; Mak 12.31; Luk 10.27; Rom 13.9; Gal 5.14; Sem 2.8 44Vae i nau na viti lakwakamu, tulu lagwa mana nomiu tavaluivuro, tulu tiutangaroa hurira hinea rau vai bulakikikamu. #Eks 23.4-5; Prov 25.21; Rom 12.20; Luk 23.34; Bol 7.60; Rom 12.14; 1 Kor 4.12 45Tulu ne vai hokinia hi, tulu ne kwareki i raranatu i Tamamiu lolo taetae, huri mo vai na mataniaho mo aho lakwa na tangaloi doridori hati mana tangaloi hinea a doridoriga rau karea. Mo bete a uha lakwa na tangaloi hinea rau bakoto mana tangaloi hinea rau hati. #Eves 5.1 46?Diko tulu lagwa vohoki mana tangaloi hinea rau lagwa maikamu tulu ne lai kworohoki na kaitakwe? A tangaloi* na vilevile mane* a takis nona kavman hinea tulu domi kwara aira a tangaloi hati, vae aira rau vai kwehi. 47?Vae diko tulu kwaha tabetabe mana nomiu buluana kehekeheki, hi tulu domi kwara tulu vai u karea sileti na tangaloi tuaki? A tangaloi hinea rahe kikilai God tea rau vai hokinia hi. 48Vae i kamu tulu ne bohibohi ne bakoto vohoki, huri i Tamamiu lolo taetae a bohianana u bakoto vohoki.” #Lev 19.2; Dut 18.13
Okuqokiwe okwamanje:
MATIU 5: HWT
Qhakambisa
Dlulisela
Kopisha
Ufuna ukuthi okuvelele kwakho kugcinwe kuwo wonke amadivayisi akho? Bhalisa noma ngena ngemvume
Havakinau New Testament © Bible Society of the South Pacific, 2016.